NGUYỄN CÔNG TÍCH
Được sự đồng ý về mặt chủ trương của Lãnh đạo tỉnh Thừa Thiên Huế, Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật Thừa Thiên Huế phối hợp với Trung tâm Hỗ trợ sáng tác Văn học nghệ thuật (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch), Hội Nhạc sĩ Việt Nam tổ chức Trại sáng tác Âm nhạc “Huế xưa và nay”, diễn ra từ ngày 08 đến 29/9/2018 với sự tham gia của 16 nhạc sĩ tên tuổi trong cả nước.
Các nhạc sỹ chụp ảnh chung với Lãnh đạo tỉnh và Ban tổ chức
Trong những ngày tham gia Trại sáng tác ở Thừa Thiên Huế, các nhạc sĩ đã tham quan các di tích ở Huế, đầm phá Tam Giang ở Quảng Điền, Phú Lộc, rừng Bạch Mã, vịnh Lăng Cô… Các địa phương nơi các nhạc sĩ ghé đến đã có những tiếp đãi nồng hậu, hun đúc nên bao cảm xúc trong lòng các nhạc sĩ. Đặc biệt, Công ty Cổ phần Đầu tư IMC Huế đã tài trợ cho Trại sáng tác này, Làng Du lịch sinh thái Về Nguồn đã mời đoàn nhạc sĩ giao lưu.
Cùng với cảnh sắc thiên nhiên hiền hòa của miền sông Hương núi Ngự; văn hóa còn gìn giữ trong tà áo dài, trong chiếc nón bài thơ, trong giọng Huế dạ thưa, và những dấn ấn của một Huế hiện đại bên cạnh sự cổ kính... đã gợi niềm cảm hứng cho các nhạc sĩ. Kết thúc trại sáng tác, các nhạc sĩ đã cho ra đời 15 ca khúc viết về Huế, vùng đất của thi ca nhạc họa.
![]() |
Từ tứ thơ rất gợi và giàu giai điệu của nhà thơ Dương Văn: “Gặp em - người con gái Huế, Huế thật rồi mà sao ngỡ trong mơ…”, nhạc sĩ Đỗ Hồng Quân đã khéo léo dùng tiết nhịp 2/2, giọng mi trưởng giai điệu trong sáng để diễn tả tình yêu của mình dành cho con người, cho miền đất này, qua ca khúc “Gặp em”.
![]() |
Từng rất thành công với nhạc phẩm “Ngược dòng Hương Giang”, ở Trại sáng tác lần này, nhạc sĩ Đức Trịnh tiếp tục giới thiệu một ca khúc dạt dào tình cảm, đầy màu sắc âm điệu Huế từ lời thơ của nhà thơ Lê Tự Minh, đó là ca khúc “Sóng Hương Giang”.
![]() |
Nhạc sĩ Tôn Thất Lập, người con xứ Huế, tham gia Trại sáng tác lần này đã có ca khúc “Cảm xúc Huế”. Ca khúc có tiết nhịp 3/4 dịu êm, nhẹ nhàng như nhịp chèo đò của thiếu nữ trên sông Hương xưa ở đoạn 1, để rồi vào đoạn 2, tác giả chuyển sang tiết nhịp 4/4 mềm mại nhằm diễn tả nội tâm của người con xa xứ trở về Huế nay.
![]() |
“Nghe tiếng đàn tranh ở Huế” là một trong những bài thơ hay của nhà thơ Phùng Tấn Đông. Từ ý thơ, nhạc sĩ Hồ Trọng Tuấn đã viết ca khúc “Giọt đàn xứ Huế” mang giai điệu đậm chất liệu âm nhạc truyền thống Huế.
![]() |
Sinh tại Bến Tre nhưng Huế là quê ngoại, nhạc sĩ Võ Đăng Tín sáng tác ca khúc “Về với Huế” để tặng đời, tặng Huế. Ca khúc được viết ở tiết nhịp 4/4 trên giọng rê thứ giai điệu với một số nốt biến âm hình thành nên giai điệu âm nhạc miền Tây Nam Bộ rất đặc trưng.
![]() |
![]() |
Nhạc sỹ Phú Quang giao lưu với khán giả trong đêm bế mạc |
Hứng khởi về Huế tham gia Trại sáng tác ca khúc Huế, nhạc sĩ Phú Quang đã có ca khúc “Còn trong ký ức” được phổ từ thơ của nhà thơ Thái Thăng Long, với lời đề từ “Viết tặng Huế yêu thương của tôi”. Khi tha thiết, lắng sâu, lúc xôn xao, thầm lặng…, đây là điều dễ nhận ra khi nghe những nhạc phẩm của nhạc sĩ Phú Quang. Ca khúc “Còn trong ký ức” có những câu nồng nàn bãng lãng như “Núi Ngự Bình chén nghiêng Đại Nội chiều say…”. Bài hát viết ở hình thức hai đoạn đơn tương phản trên giọng son thứ, giai điệu man mác hoài niệm, sang trọng mà gần gũi.
![]() |
Tại trại sáng tác, nhạc sĩ Vũ Thiết đã sáng tác 2 ca khúc, trong đó có ca khúc phổ thơ bài thơ “Đi cùng sông Hương” của nhà thơ Lâm Thị Mỹ Dạ thành nhạc phẩm cùng tên. Ca khúc thứ 2 của nhạc sĩ Vũ Thiết mang tên “Tình Hương Giang” được phổ thơ từ lời thơ của nhà thơ Mai Hương. Bài hát được viết trên giọng La trưởng tự nhiên tạo ra cung quãng lơ lớ rất âm điệu đặc trưng Huế.
![]() |
“Thương lắm Huế ơi! Thương cả một đời… Vương cả trời thương” là ca từ tha thiết, tình cảm trong nhạc phẩm “Thương thương xứ Huế” là sáng tác của nhạc sĩ Vũ Đức Tân ở trại lần này. Bài hát được viết ở hình thức hai đoạn đơn tương phản, tiết nhịp 4/4 trên giọng son trưởng. Nét nhạc như sáng bừng rồi lại lắng sâu, giai điệu của bài hát có âm vực rộng nhằm diễn tả niềm thương sâu thẳm của tác giả đối với Huế, với cả những câu hò, điệu lý… của vùng đất kinh kỳ.
![]() |
Cảm xúc từ những buổi đi thực tế điền dã lên trên núi Bạch Mã, về đầm phá Tam Giang, nhạc sĩ Vũ Duy Cương đã cho ra đời nhạc phẩm “Huế nay”. Bài hát được viết trên tiết nhịp 2/4. Giai điệu tha thiết dạt dào trên giọng son trưởng.
![]() |
Lúc lắng đọng, xôn xao, khi gào thét, sôi nổi… niềm cảm hứng sáng tạo dồi dào là nét riêng trong những ca khúc của nhạc sĩ Lê Minh Sơn. “Về Huế với nhau đi” được viết ở hình thức hai đoạn đơn tương phản trên tiết điệu Bossanova tinh tế, ca từ mộc mạc, dân dã. Ngôn ngữ gợi nhắc những món ẩm thực trong đời sống thường nhật của người dân Huế như bánh bèo, cơm hến, bữa lỡ được tác giả khéo léo hòa âm thành ca từ trong bài hát của mình.
![]() |
A Lưới là một huyện miền núi phía Tây Thừa Thiên Huế, nơi xảy ra cuộc chiến khốc liệt trên đồi A Bia tạo nên một thiên hùng ca lừng lẫy trong cuộc chiến chống Mỹ. Người lính năm xưa, nhà thơ Lê Tự Minh trong một lần trở lại nơi đây đã viết ra bài thơ “Trở lại nơi đây”. Bài thơ được nhạc sĩ Tuấn Phương phổ thành bài hát cùng tên.
![]() |
“Gánh cơm hến đi trong sương” là một trong những bài thơ hay của nhà thơ Hồ Đăng Thanh Ngọc, gợi hình ảnh sống động của một món ăn đặc trưng của xứ Huế, đã được nhạc sĩ Trầm Tích phổ thành ca khúc “Cơm hến”. Bài hát mang phong cách đậm đặc âm điệu ngũ cung đặc trưng âm nhạc truyền thống Huế nhưng trên tiết tấu hiện đại, mạnh mẽ của dòng nhạc EDM (Electronic Dance Music) một dòng âm nhạc điện tử rất thịnh hành hiện nay. Âm sắc của các nhạc cụ được tạo ra từ các thiết bị điện tử được hòa trộn với tiếng đàn tranh Huế thật nhẹ nhàng tạo ra nét mới lạ của âm nhạc Huế đương đại. Trong trại sáng tác này, nhạc sĩ Trầm Tích còn phổ thơ bài thơ “Nợ Huế một vần thơ” của nhà thơ Viên Mãn thành ca khúc “Nợ Huế” có giai điệu đậm chất âm nhạc truyền thống Huế.
Cũng như những trại sáng tác khác, những giờ khắc bên nhau cùng nghe, cùng xem… để “thẩm thấu” tác phẩm của nhau trong không gian Huế; cùng nhau góp ý, thảo luận cho những “đứa con tinh thần” của các văn nghệ sĩ nhằm hoàn thiện hơn tác phẩm luôn là thời khắc thú vị. Các nhạc sĩ đến từ Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh, Huế đã có những giờ phút đắm say cùng sóng nước Tam Giang, nghe tiếng gió rừng bạt ngàn Bạch Mã, cảm thấu đời sống sôi động Huế ngày nay còn phảng phất hương vị ngàn xưa, để thấy yêu thương cuộc đời, yêu mến nhau hơn.
Với sự quan tâm của lãnh đạo tỉnh Thừa Thiên Huế, Trung tâm Hỗ trợ sáng tác Văn học nghệ thuật, Hội Nhạc sĩ Việt Nam, Chi hội Nhạc sĩ Việt Nam tại Huế, Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh (TRT), Liên Hiệp các Hội VHNT tỉnh, Công ty GMC Huế, Ban tổ chức Trại sáng tác, và sự tham gia của các nhạc sĩ, ca sĩ, diễn viên múa… đã cùng tổ chức đêm bế mạc trại sáng tác và công diễn các tác phẩm viết tại Trại. Đêm nhạc đã gửi đến công chúng yêu âm nhạc một chương trình đặc sắc, đầy ấn tượng với những ca khúc mới viết về Huế. Những nhạc phẩm này hứa hẹn sẽ còn tiếp tục vang lên và đi vào đời sống.
N.C.T
(SHSDB31/12-2018)
DƯƠNG BÍCH HÀ
Âm nhạc dân gian (ÂNDG) xứ Huế (chúng tôi muốn mở rộng không gian địa lý của nó bao gồm một số huyện từ phía Nam Quảng Trị trở vào) là một thành phần của văn hóa dân gian Huế, nhưng cũng là một bộ phận của âm nhạc truyền thống dân tộc.
TRƯƠNG TRỌNG BÌNH
Nằm trong hệ thống Tiểu nhạc, mỗi bài trong “Mười bản ngự” đều có thể diễn tấu một cách độc lập nhưng khi liên kết và trình tấu liên tục “Mười bản ngự” trở thành một hệ thống bài bản liên hoàn thống nhất tựa như một bài bản lớn.
PHAN THUẬN THẢO
Ca Huế là thể loại âm nhạc thính phòng dành cho giới danh gia vọng tộc, tao nhân mặc khách của Huế xưa. Thời điểm ra đời của Ca Huế không được ghi trong sử sách, song nhiều học giả đã dựa trên một số chứng cứ văn hóa - xã hội để đoán định rằng nó bắt đầu hình thành dưới thời chúa Nguyễn Phúc Chu (1691 - 1725).
PHAN THUẬN THẢO
Trong nhạc mục của Ca Huế hiện nay có một bài bản chính thống nhưng không mấy phổ biến, đó là bài Lộng điệp.
TÔN THẤT BÌNH
Nước Trung Quốc, về thời cổ "Vua Hán Vũ Đế (140 - 86 tr. Tây lịch) định lễ Giao tự để tế tiên địa tôn miếu và bách thần, mới đặt ra nhạc phủ.
DƯƠNG BÍCH HÀ
Xứ Huế là mảnh đất của thơ ca, là không gian của nhạc. Đặc điểm của Huế là sự dung hợp tự nhiên giữa dân dã với đô thị, cung đình; là ranh giới khó phân định giữa bác học với dân gian, giữa ngoại ô và nội thị...
PHAN THUẬN THẢO
“Di tình nhã điệu” là một văn bản Hán Nôm quý hiếm của âm nhạc cổ truyền Việt Nam. Tác giả và niên đại không được ghi chép trên tài liệu này nên chưa được xác định chính xác.
TRẦN HỮU PHÁP
Những nhạc sĩ sáng tác chúng tôi mỗi khi gặp nhau thường nói vui có lẽ chúng ta phải chuyển ngành, bởi vì những tác phẩm chúng ta tạo ra từ trái tim của mình cứ phải nằm trong ngăn kéo qua năm tháng.
PHAN THUẬN THẢO
Các khái niệm trống và mái là một biểu tượng của cặp phạm trù âm - dương đã được sử dụng trong âm nhạc truyền thống Huế. Cũng như cặp phạm trù âm - dương, trống và mái thể hiện hai mặt đực và cái, sáng và tối, cương và nhu… đối lập.
PHAN THUẬN THẢO
Quạnh quẽ màn loan, tay ôm đàn tình tang tích tịch
Cung réo rắt đau lòng riêng càng thêm chạnh, vì ai thêm bận
Ngồi trông bạn, kìa đâu bạn, mờ mịt trời mây én nhạn lìa đôi
Tình đau thương tình ôi…
VĨNH PHÚC
Dưới thời Khải Định (1916 - 1925), năm 1919 nhà vua cho lập một dàn nhạc kèn hơi theo kiểu Pháp để làm công tác đối ngoại, phục vụ cho các nghi lễ do triều đình tổ chức như các buổi đón khách, tiếp sứ…
Có tiếng trong giới mộ điệu âm nhạc từ thập niên 1990, song đến bây giờ nhạc sĩ (NS) Nguyễn Việt Hoàng mới đóng góp cho quê hương nhạc phẩm “Ai về cầu ngói Thanh Toàn” nhân Festival Huế 2018.
Trong chuyến thăm Việt Nam, ngày 4/3 sau khi đến Huế, Nhà vua và Hoàng hậu Nhật Bản đã đến thăm Đại Nội và xem biểu diễn Nhã nhạc cung đình Huế tại Nhà hát Duyệt Thị Đường.
PHAN THUẬN THẢO
Bước sang thế kỷ XX, tình hình văn hóa xã hội của nước ta có nhiều biến chuyển theo những ảnh hưởng của văn hóa phương Tây sau nhiều thập kỷ chịu sự đô hộ của Pháp.
TRỌNG BÌNH
Những vũ khúc cung đình Huế luôn mang đậm tính triết lý và thẩm mỹ phương Đông. Ở đó, sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa các động tác múa, sự di chuyển đội hình theo các tuyến, ngang, dọc, xéo cộng với việc tạo hình tượng theo hình khối làm nên nét đặc trưng riêng biệt.
Nhạc: NGUYỄN TRUNG DŨNG
Thơ: LÊ BÁ NGỮ
TÔN THẤT BÌNH
Ba Vũ là đoàn múa cung đình độc nhất còn lại ở Huế đến ngày nay. Đây là một đoàn có nguồn gốc lịch sử lâu đời; có nghệ thuật trình diễn độc đáo.
Nhạc: THANH SỬ
Thơ: TRẦN THỊ TỐ NGA
Nhạc: ĐỨC TÙNG
Thơ: HẠO NHIÊN