XUÂN CỬU
Kỷ niệm 45 năm ngày giải phóng Thừa Thiên Huế
Ảnh: internet
23 giờ ngày 25 tháng 3 năm 1975. Không hiểu vì sao tôi không thể ngủ được, đầu óc cứ miên man suy nghĩ đâu đâu. Bất chợt có tiếng gõ cửa dồn dập và kéo theo tiếng gọi liên hồi “Cửu Cửu Cửu… anh Quốc Hương đây mà!” Không nghe tiếng trả lời, anh Hương sợ tôi không nhận ra anh lại gọi tiếp: “Anh ca sĩ Quốc Hương đây em Cửu ơi là em Cửu, ngủ say thế...”.
Tôi bật dậy như một chiếc lò xo vừa chạy vừa trả lời anh Hương: “Em đây, em đây...”. Tôi vội vàng mở cửa. Anh Quốc Hương ùa vào ngay như một cơn gió, anh chỉ tay vào tôi và mắng: “Đồ lười, đồ lười, nhạc sĩ gì mà ngủ sớm thế. Huế giải phóng rồi, viết đi, viết đi chứ!”
- Em xin lỗi anh. Thế Huế giải phóng rồi hở anh?
“Chứ còn gì nữa”. Nhìn anh Hương tôi thầm nghĩ, may quá mình vừa quen được Tuyết Thi, cô gái Huế dễ thương, cô ta vừa kể cho mình nghe về một số địa danh Huế và cả những phong trào học sinh, sinh viên xuống đường; Thi cũng nằm trong phong trào ấy, may quá.
Anh Hương nhìn thẳng vào mặt tôi anh nói: “Nghĩ gì mà mặt thần ra thế?”. Tôi lại nhìn anh cười khì và nói, “em kể cho anh nghe sau, còn bây giờ anh cứ yên tâm - yên tâm vào chú em chí cốt này nhé”. Thế rồi hai chúng tôi vào nhà.
Bố tôi ngủ dưới nhà nghe tiếng anh Quốc Hương cũng lên tiếp chuyện. Anh Hương nhanh nhẹn như một cán bộ điều hành chào bố và anh nói:
- Bây giờ con xin phép bố được phân công như thế này nhé: Em Xuân Cứu đi mua rượu, (tay anh móc túi và nói), đây đây anh có 30 đồng thù lao biểu diễn tối nay tại nhà hát lớn, cả suất Bích Nghĩa vợ nhạc sĩ Lưu Cầu đệm piano nữa, anh nói đến nhà em nhâm nhi, anh muốn có một tác phẩm mới mà lậy, anh nói đùa vậy. Cô ta cũng tin, vừa tẩy trang cười và nói: “Thế thì anh cầm tuốt đi nhâm nhi cùng anh Xuân Cửu hộ em. Nói xong cô ta đi ngay không để cho anh trả lời, chuyện là thế. Và bây giờ em đi ngay không trời sáng mất đấy, còn anh chuẩn bị bếp núc.
Bố tôi đỡ lời nói ngay:
- Không được không được, thế này nhé: Cửu đi mua rượu, anh Hương pha trà còn tôi lôi cổ con gà mới mua lúc chiều nấu cháo ta ăn sáng luôn...
Đi cái xe đạp Liên Xô của anh Quốc Hương cao ơi là cao, xuýt nữa các thứ bờ đê La Thành ăn tất, vội vã quá về đến nhà tôi để xe ở gốc cây xà cừ, tôi vào nhà bỏ các đồ nhậu giữa bàn và nói:
- Mọi thứ đầy đủ còn con bận vì lý do là cô gái Huế đã đến trong tâm tưởng của con rồi. Anh Hương, anh thông cảm vui với bố em, em chỉ chào rượu thôi, vì cái chuyện giải phóng Huế đấy anh Quốc Hương ạ. Anh cho em ngồi vào đàn nhé, Thỉnh thoảng em lại ra hầu rượu hai người...
Tiếng chuông đồng hồ đã điểm 4 giờ 30 sáng ngày 26 tháng 3 năm 1975. Một khoảnh khắc thời gian đáng nhớ in đậm trong trái tim tôi. Tiếng đàn lúc này sao trong sáng thế, kiên quyết thế, những lời ca sao mạnh mẽ thế. Phải chăng có sự truyền cảm của người xứ Huế chăng... Lạ thật chưa đến Huế, chỉ mới gặp người Huế kể chuyện mà mình đã hiếu Huế nhiều đến thế, như là người đã sống ở Huế lâu năm... Lời ca của bài hát đoạn mở đầu dựng lên một bối cảnh huy hoàng của 1 ngày mới.
Hôm nay ta đi dưới bóng cờ sao rực đỏ
Rợp trời cờ tung bay trên Thành Huế...
Hôm nay đi trong tiếng reo hò như tiếng sấm rền, bão dậy
Dòng người cuộn dâng như thủy triều lên...
Huế ơi ơ ờ... là Huế yêu thương ơi!
Thật thế, khi nói về giọng hò đã bao năm u uất, nay tôi khát khao muốn khai thác mọi sự từ tâm can của mình, khẳng định sự hòa nhập như chính trong tâm can của người dân xứ Huế yêu thương:
Hò ta hò theo bước quân đi...
Hò ta hò cùng toàn dân nổi dậy
Giành lấy chính quyền về ta, giành lấy cuộc đời tự do, giành lấy những giọng hò là hò chiến thắng ơ ơ ơ....
Khi kết bài tôi lại dùng một cụm từ ước mơ tựa như huyền thoại, khát vọng;
Sông Hương ơi... Trôi mau về phương biển gọi
Nay cuộc đời ta hết khổ đau - nay con thuyền ta về bến mới - Nay tiếng hò vang mãi, vang mãi trên Quê Hương; Vang mãi trên Thành Huế yêu thương!
8 giờ 30 phút ngày 26 tháng 3 năm 1975 tại Đài Truyền Hình Việt Nam. Bình minh dâng lên, mặt trời rực đỏ, tôi và anh Quốc Hương leo lên ban Văn nghệ tầng 3 mệt ơi là mệt. Nhìn dọc hành lang thấy nhạc sĩ Cầm Phong, mặt đăm chiêu đi đi lại lại, chắc có điều gì chăng. Tôi sướng quá nhìn anh Hương và nói: “May quá, may quá, nhạc sĩ Cầm Phong kia kìa”. Vừa lúc anh quay lại, nhìn thấy tôi anh Phong gọi và vẫy “Cửu, Cửu”. Tôi nhanh chóng lại sát anh: “Việc gì thế anh”. Anh Cầm Phong buột miệng ngay: “Huế giải phóng rồi Cửu ạ, trong kho chẳng có tác phẩm nào phù hợp để tối phát sóng nguy quá, nguy quá”. Tôi cười và rút trong túi ra: “Đây này, đây này, tác phẩm mới tinh sương. Em và anh Quốc Hương thức suốt cả đêm qua đấy”. Anh Phong sướng quá gật đầu và chào anh Hương “xin lỗi anh bấn quá. Mời anh vào phòng tôi uống nước”.
“Anh Hương bảo để tôi hát ngay cho anh nghe đã. Phải nhanh chóng như quân giải phóng chứ”. Chẳng kịp nói gì thêm, anh Quốc Hương hát ngay và làm cả động tác như đang biểu diễn trên sân khấu ấy. Mọi người qua lại, dừng xem đông ơi là đông. Hát xong sao mà bịn rịn thế, mọi người không chịu về phòng. Nhạc sĩ Cầm Phong hứa tối nay phát sóng mời các bạn xem trên màn bạc.
X.C
(SHSDB36/03-2020)
Sau khi hoàn tất bản thảo tập thơ Độc Hành thì nhà thơ Hải Bằng cũng “độc hành” về chốn vĩnh hằng vào ngày 7 tháng 7 năm 1998.
CÁT LÂM
Bình đẳng giới, nữ quyền, những vấn đề tưởng như mới mẻ ở nước ta nhưng thực chất vấn đề này đã được luận bàn từ những năm đầu của thế kỷ XX.
NGUYỄN QUANG HÀ
Ghi chép
Trước, và ngay cả khi vừa giải phóng, vào lúc gần tối, nếu có một người khách nào đón đường gọi xe thồ, xe xích lô xin về làng Thế Lại, thì sẽ bị chủ xe lắc đầu ngay. Bởi chủ xe sợ một điều này: có đi mà không có về. Hoặc ít nhất là cũng về hai tay trắng.
NGUYỄN QUANG HÀ
Trong kháng chiến chống Mỹ, huyện Quảng Điền ở mãi dưới sâu, phải mượn địa bàn của xã Phong Sơn huyện Phong Điền làm chiến khu.
NGUYỄN QUANG HÀ
Ngoảnh đi ngoảnh lại, vừa mới đó, vậy mà đã 100 số Sông Hương trình làng.
PHẠM HỮU THU
Ghi chép
Ngót nửa thế kỷ trôi qua, từ những chàng trai, cô gái giờ họ đã là những ông, những bà.
NGUYỄN QUANG HÀ
Hồi ký
NGUYỄN QUANG HÀ
Năm 1947 có hai chiến sĩ được cử về công tác tại chiến khu Ba Lòng. Đó là Trần Quốc Tiến, quê Quảng Trị và Hải Bằng, quê Thừa Thiên.
BẠCH DIỆP
Bút ký
Tôi từng là đứa con nít mê chuyện cổ tích và trò chơi bán đồ hàng. Khi bọn trẻ cùng lứa đánh khăng tập trận, chạy băng vườn cải mụ Tép, vượt rào bứt dưa hấu nhà ông Phường, phá nát ụ rơm cậu Dưỡng, thì tôi vẫn ngồi yên nghe ngoại kể chuyện. Chỉ có trò họp chợ, chơi mua bán với các dì mới rứt tôi ra khỏi ngoại.
NGUYỄN QUANG HÀ
Hồi ký
Mùa mưa 1968 là mùa mưa nghiệt ngã nhất. Sau trận càn lớn chưa từng có lên miền tây Thừa Thiên, địch tiếp tục phong tỏa miền núi bằng biệt kích.
NGUYỄN KHẮC PHÊ
Ghi chép
Từ mùa xuân năm ấy đến nay vừa tròn 30 năm, chẳng phải vì con số tròn ba thập kỷ mà tôi nhắc lại chuyện cũ. Chỉ vì từ mùa xuân năm ấy, cuộc đời tôi có một bước ngoặt mới và nhờ có mùa xuân năm ấy, cuốn sách đầu tay của tôi đã ra đời.
HỒ THANH THOAN
Đã gần 34 năm nay chúng ta không còn nghe đến tên Đoàn kịch nói Bình Trị Thiên nữa, chuyện đã trở về dĩ vãng của một thời vàng son.
CHÂU PHÙ
Thảo Am Nguyễn Khoa Vy (1881 - 1968) sinh ra trong một gia đình danh gia vọng tộc ở Huế, tinh thông Nho học và chữ Pháp. Cụ cùng Ưng Bình Thúc Giạ Thị thành lập Hương Bình thi xã và giữ vai trò phó soái của thi xã này.
LỆ HẰNG
Bút ký dự thi
"Bánh lọc em ơi! Bánh mới hấp xong, nóng hổi luôn nì, lấy giùm chị ít chục hí?”
NGUYỄN KHẮC PHÊ
Mấy năm trước, trong dịp cùng lên thăm vườn An Hiên của bà Nguyễn Đình Chi, nhà văn Nguyễn Đắc Xuân đã giới thiệu cho tôi biết cụ Sa Giang Đào Thái Hanh (thân phụ của bà Nguyễn Đình Chi, tức bà Đào Thị Xuân Yến) có tập thơ "Ái Châu danh thắng" (trong "Mộng Châu thi tập") được các danh nho đương thời đánh giá rất cao.
NGUYỄN QUANG HÀ
Bút ký
BẠCH DIỆP
Bút ký dự thi
Tôi uống chậm, từng ngụm nhỏ.
VIỆT HÙNG
Ký
Tuổi hai mươi tràn trề hoài bão lớn và tuổi hai mươi... Ở thời đại nào cũng được coi là lứa tuổi hồn nhiên trong sáng, ấp ủ bầu nhiệt huyết, khát khao làm được cái gì có ích cho đời.
HỒ ĐĂNG THANH NGỌC
Ghi chép
Trời bỗng nhiên mưa, những cơn mưa cuối cùng của mùa mưa rét đậm. Với tôi, hình như mưa bao giờ cũng là cánh cửa mở cho những vũ khúc hoài niệm ùa về.
LỆ HẰNG
Bút ký dự thi
“Thấu Huế rồi.”