XUÂN CỬU
Kỷ niệm 45 năm ngày giải phóng Thừa Thiên Huế
Ảnh: internet
23 giờ ngày 25 tháng 3 năm 1975. Không hiểu vì sao tôi không thể ngủ được, đầu óc cứ miên man suy nghĩ đâu đâu. Bất chợt có tiếng gõ cửa dồn dập và kéo theo tiếng gọi liên hồi “Cửu Cửu Cửu… anh Quốc Hương đây mà!” Không nghe tiếng trả lời, anh Hương sợ tôi không nhận ra anh lại gọi tiếp: “Anh ca sĩ Quốc Hương đây em Cửu ơi là em Cửu, ngủ say thế...”.
Tôi bật dậy như một chiếc lò xo vừa chạy vừa trả lời anh Hương: “Em đây, em đây...”. Tôi vội vàng mở cửa. Anh Quốc Hương ùa vào ngay như một cơn gió, anh chỉ tay vào tôi và mắng: “Đồ lười, đồ lười, nhạc sĩ gì mà ngủ sớm thế. Huế giải phóng rồi, viết đi, viết đi chứ!”
- Em xin lỗi anh. Thế Huế giải phóng rồi hở anh?
“Chứ còn gì nữa”. Nhìn anh Hương tôi thầm nghĩ, may quá mình vừa quen được Tuyết Thi, cô gái Huế dễ thương, cô ta vừa kể cho mình nghe về một số địa danh Huế và cả những phong trào học sinh, sinh viên xuống đường; Thi cũng nằm trong phong trào ấy, may quá.
Anh Hương nhìn thẳng vào mặt tôi anh nói: “Nghĩ gì mà mặt thần ra thế?”. Tôi lại nhìn anh cười khì và nói, “em kể cho anh nghe sau, còn bây giờ anh cứ yên tâm - yên tâm vào chú em chí cốt này nhé”. Thế rồi hai chúng tôi vào nhà.
Bố tôi ngủ dưới nhà nghe tiếng anh Quốc Hương cũng lên tiếp chuyện. Anh Hương nhanh nhẹn như một cán bộ điều hành chào bố và anh nói:
- Bây giờ con xin phép bố được phân công như thế này nhé: Em Xuân Cứu đi mua rượu, (tay anh móc túi và nói), đây đây anh có 30 đồng thù lao biểu diễn tối nay tại nhà hát lớn, cả suất Bích Nghĩa vợ nhạc sĩ Lưu Cầu đệm piano nữa, anh nói đến nhà em nhâm nhi, anh muốn có một tác phẩm mới mà lậy, anh nói đùa vậy. Cô ta cũng tin, vừa tẩy trang cười và nói: “Thế thì anh cầm tuốt đi nhâm nhi cùng anh Xuân Cửu hộ em. Nói xong cô ta đi ngay không để cho anh trả lời, chuyện là thế. Và bây giờ em đi ngay không trời sáng mất đấy, còn anh chuẩn bị bếp núc.
Bố tôi đỡ lời nói ngay:
- Không được không được, thế này nhé: Cửu đi mua rượu, anh Hương pha trà còn tôi lôi cổ con gà mới mua lúc chiều nấu cháo ta ăn sáng luôn...
Đi cái xe đạp Liên Xô của anh Quốc Hương cao ơi là cao, xuýt nữa các thứ bờ đê La Thành ăn tất, vội vã quá về đến nhà tôi để xe ở gốc cây xà cừ, tôi vào nhà bỏ các đồ nhậu giữa bàn và nói:
- Mọi thứ đầy đủ còn con bận vì lý do là cô gái Huế đã đến trong tâm tưởng của con rồi. Anh Hương, anh thông cảm vui với bố em, em chỉ chào rượu thôi, vì cái chuyện giải phóng Huế đấy anh Quốc Hương ạ. Anh cho em ngồi vào đàn nhé, Thỉnh thoảng em lại ra hầu rượu hai người...
Tiếng chuông đồng hồ đã điểm 4 giờ 30 sáng ngày 26 tháng 3 năm 1975. Một khoảnh khắc thời gian đáng nhớ in đậm trong trái tim tôi. Tiếng đàn lúc này sao trong sáng thế, kiên quyết thế, những lời ca sao mạnh mẽ thế. Phải chăng có sự truyền cảm của người xứ Huế chăng... Lạ thật chưa đến Huế, chỉ mới gặp người Huế kể chuyện mà mình đã hiếu Huế nhiều đến thế, như là người đã sống ở Huế lâu năm... Lời ca của bài hát đoạn mở đầu dựng lên một bối cảnh huy hoàng của 1 ngày mới.
Hôm nay ta đi dưới bóng cờ sao rực đỏ
Rợp trời cờ tung bay trên Thành Huế...
Hôm nay đi trong tiếng reo hò như tiếng sấm rền, bão dậy
Dòng người cuộn dâng như thủy triều lên...
Huế ơi ơ ờ... là Huế yêu thương ơi!
Thật thế, khi nói về giọng hò đã bao năm u uất, nay tôi khát khao muốn khai thác mọi sự từ tâm can của mình, khẳng định sự hòa nhập như chính trong tâm can của người dân xứ Huế yêu thương:
Hò ta hò theo bước quân đi...
Hò ta hò cùng toàn dân nổi dậy
Giành lấy chính quyền về ta, giành lấy cuộc đời tự do, giành lấy những giọng hò là hò chiến thắng ơ ơ ơ....
Khi kết bài tôi lại dùng một cụm từ ước mơ tựa như huyền thoại, khát vọng;
Sông Hương ơi... Trôi mau về phương biển gọi
Nay cuộc đời ta hết khổ đau - nay con thuyền ta về bến mới - Nay tiếng hò vang mãi, vang mãi trên Quê Hương; Vang mãi trên Thành Huế yêu thương!
8 giờ 30 phút ngày 26 tháng 3 năm 1975 tại Đài Truyền Hình Việt Nam. Bình minh dâng lên, mặt trời rực đỏ, tôi và anh Quốc Hương leo lên ban Văn nghệ tầng 3 mệt ơi là mệt. Nhìn dọc hành lang thấy nhạc sĩ Cầm Phong, mặt đăm chiêu đi đi lại lại, chắc có điều gì chăng. Tôi sướng quá nhìn anh Hương và nói: “May quá, may quá, nhạc sĩ Cầm Phong kia kìa”. Vừa lúc anh quay lại, nhìn thấy tôi anh Phong gọi và vẫy “Cửu, Cửu”. Tôi nhanh chóng lại sát anh: “Việc gì thế anh”. Anh Cầm Phong buột miệng ngay: “Huế giải phóng rồi Cửu ạ, trong kho chẳng có tác phẩm nào phù hợp để tối phát sóng nguy quá, nguy quá”. Tôi cười và rút trong túi ra: “Đây này, đây này, tác phẩm mới tinh sương. Em và anh Quốc Hương thức suốt cả đêm qua đấy”. Anh Phong sướng quá gật đầu và chào anh Hương “xin lỗi anh bấn quá. Mời anh vào phòng tôi uống nước”.
“Anh Hương bảo để tôi hát ngay cho anh nghe đã. Phải nhanh chóng như quân giải phóng chứ”. Chẳng kịp nói gì thêm, anh Quốc Hương hát ngay và làm cả động tác như đang biểu diễn trên sân khấu ấy. Mọi người qua lại, dừng xem đông ơi là đông. Hát xong sao mà bịn rịn thế, mọi người không chịu về phòng. Nhạc sĩ Cầm Phong hứa tối nay phát sóng mời các bạn xem trên màn bạc.
X.C
(SHSDB36/03-2020)
NGUYỄN ĐÌNH CHI
Hồi ký
KỶ NIỆM 102 NĂM NGÀY SINH CHỦ TỊCH HỒ CHÍ MINH 19-5-1890 _ 19-5-1992.
THÁI VŨ
Nguyễn Phúc Đảm (sau này là vua Minh Mạng), sinh năm 1791 tại Gia Định, là con trai thứ 4 của Vua Gia Long, Nguyễn Phúc Ánh, nối ngôi vua năm 1820 lúc 30 tuổi.
TỪ HỒNG QUANG
Thông thường, khi vui người ta nghĩ đến những điều vui và kể lại cho bạn bè nghe. Nhưng ông cha ta có câu: “Không ai nắm chặt tay từ sáng đến tối”. Lại có câu: “Bảy mươi chưa hết què, chớ khoe mình lành”.
ĐÔNG HÀ
Tôi không biết từ đâu, tôi lại tha thiết yêu những câu hát đẹp như mơ được cất lên từ chị, có khi mưa ngoài trời là giọt nước mắt em đã nương theo vào đời làm từng nỗi ưu phiền…
HÀ KHÁNH LINH
Theo hẹn, tôi đến trước vài phút ngồi ở salon khách sạn Hương Giang - lơ đãng nhìn những người đi lại trong hành lang.
TRẦN NGỌC TRÁC
Như duyên nợ, chúng tôi đã đồng hành cùng nhau qua series ký sự “Trịnh Công Sơn nhẹ gót lãng du”(1).
PHẠM XUÂN PHỤNG
Vào đúng 9 giờ đêm 26 tháng 3 năm 1975, chúng tôi vui sướng đến nghẹn ngào nhận tin vui Huế đã được giải phóng qua sóng phát thanh của Đài Tiếng nói Việt Nam phát thanh từ Hà Nội. Tiếp đến là mệnh lệnh tất cả sẵn sàng hành quân về Huế. Không ai không mong chờ niềm vui ấy, nhưng những người lính quê Thừa Thiên, trong đó có tôi đều vui mừng vì sắp được trở lại quê nhà!
PHI TÂN
1.
Buổi chiều trên đường đi làm về thấy một chị phụ nữ bày bán những con heo đất bên vỉa hè màu xanh, đỏ, vàng, cam nhìn thật vui mắt.
PHẠM PHÚ PHONG
Hồi ức làm ta muốn khóc...
(Vasiliev)
TRẦN VIẾT ĐIỀN
Vua Minh Mạng có 78 hoàng tử, được giáo dưỡng đàng hoàng, hầu hết các hoàng tử có học hạnh, hoàng trưởng tử trở thành vua hiền Thiệu Trị, một số trở thành vương công nổi tiếng như Thọ Xuân vương, Tùng Thiện vương, Tuy Lý vương…
NGUYỄN NHÃ TIÊN
Chưa bao giờ tôi được lội bộ đùa chơi với cỏ thỏa thích như bao lần khai hội Festival ở Huế. Đêm, giữa cái triều biển người nối đuôi nhau từ khắp các ngả đường hướng về khu Đại Nội, tôi và em mồ hôi nhễ nhại, hai đôi chân rã rời, đến nỗi em phải tháo giày cầm tay, bước đi xiêu lệch.
HÀ KHÁNH LINH
Bão chồng lên bão, lũ lụt nối tiếp lũ lụt. Miền Trung Việt Nam nói chung và Thừa Thiên Huế nói riêng chưa bao giờ phải hứng chịu thiên tai dồn dập khủng khiếp đến mức chỉ trong vòng trên dưới một tháng mà có đến sáu cơn bão mạnh với hai áp thấp nhiệt đới, đã cướp đi nhiều sinh mạng và xóa sạch tài sản của những con người suốt một đời chắt chiu dành dụm xây cất lên...
PHẠM XUÂN PHỤNG
Một buổi chiều năm 1968, chúng tôi nhận lệnh tập trung tại một khu vườn thuộc làng (nay là phường) Kim Long.
HỒ ĐĂNG THANH NGỌC
Mười năm trước đây, một sự kiện văn hóa diễn ra tại Huế đã khiến nhiều người ngạc nhiên và tự hào: Huế từng có Nhà xuất bản Tinh Hoa xuất bản các ấn phẩm âm nhạc sớm nhất toàn cõi Đông Dương, sự kiện Gala Tinh Hoa - Sông Hương nhằm tôn vinh Nhà xuất bản Tinh Hoa. Sự kiện đó đã làm rung động nhiều trái tim yêu âm nhạc, nhất là những ai mê lịch sử Tân nhạc Việt Nam.
NGUYỄN THỊ TÂM HẠNH
(Dẫn liệu từ tuần báo Phong Hóa và Ngày Nay [1932 - 1940])
HÀ LÂM KỲ
Hồi ký
NGUYỄN QUANG HÀ
Tôi vốn là người lính. Sau Mậu Thân 1968, một số phóng viên báo Cờ Giải Phóng - Huế hy sinh, một số bị thương ra Bắc, tôi được thành đội trưởng Huế cử biệt phái sang làm phóng viên báo Cờ Giải Phóng, sau mấy năm thì trở thành phóng viên thật sự.
Kỷ niệm 75 năm ngày thành lập Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật Thừa Thiên Huế (18/9/1945 - 18/9/2020)
DƯƠNG PHƯỚC THU
NGUYỄN KHẮC PHÊ
"Đồng Khánh - mái trường xưa" là tên tập đặc san được phát hành tại Huế nhân kỷ niệm 75 năm ngày thành lập trường Đồng Khánh vào đầu tháng ba này.
Kỷ niệm 75 năm Cách mạng tháng Tám (19/8/1945 - 19/8/2020) và Quốc khánh (2/9/1945 - 2/9/2020)
DƯƠNG HOÀNG