Phá dỡ nhà thờ Trà Cổ: Công trình nghệ thuật cũng có "tuổi thọ"
Khác với các hình thức trùng tu, tôn tạo để rồi “được” khoác lên mình “áo mới” như chùa Trăm gian, Ô Quan chưởng hay Văn miếu Quốc tử giám, Thành nhà Hồ... nhà thờ giáo xứ Trà Cổ (nằm trên đường Tràng Vĩ, phường Trà Cổ, cách trung tâm thành phố Móng Cái khoảng 10km) đã chọn một cách làm hoàn toàn khác: phá dỡ hoàn toàn.
Hình ảnh nhà thờ Giáo xứ Trà Cổ trước khi bị phá dỡ. (Nguồn: Báo Ảnh Việt Nam)
Thông tin cũng như hình ảnh của việc phá dỡ này nhanh chóng lan rộng gây "sốc" cho cộng đồng bởi không hiểu chuyện gì đang xảy ra? Vì sao nhà thờ có kiến trúc được đánh giá là đẹp nhất Đông Nam Á, một cảnh quan thu hút du lịch hàng đầu của Móng Cái lại bị phá dỡ?
Theo đại diện Giáo xứ Trà Cổ, nhà thờ xây dựng từ lâu, đã xuống cấp nên nay Giáo xứ phải tiến hành xây mới. Thế nhưng, giải thích này không đủ giải tỏa nỗi tiếc nuối của cộng đồng, những người yêu kiến trúc cổ, yêu những giá trị văn hóa có giá trị lâu đời và bề dày lịch sử.
Cũng dễ hiểu, nhà thờ Trà Cổ không chỉ là không gian sinh hoạt văn hóa tôn giáo của các giáo dân địa phương mà lớn hơn nó còn là một điểm thu hút du lịch. Ở đó quy tụ nhiều dấu ấn: thời gian, lịch sử, kiến trúc gothic phương Tây với mái vòm và đầu nhọn, hình khối theo chiều thẳng đứng sừng sững tọa lạc giữa không gian trung tâm đã là một biểu tượng nghệ thuật, văn hóa... của Trà Cổ nói riêng và Móng Cái, Quảng Ninh nói chung.
Không gian văn hóa nghệ thuật và sự giao thoa của kiến trúc Tây-Đông được thể hiện rõ nét khi bước vào bên trong thánh đường. Các bức tường được trang trí bằng hàng trăm bức phù điêu lớn, những đường nét chạm trổ tinh xảo độc đáo trên nền tường được đắp bằng đá vôi trộn với vỏ sò, hến đập nhuyễn. Tòa chầu bốn cột sơn son thếp vàng, ban thờ chính sơn son thếp vàng dáng dấp điển hình của nghệ thuật điêu khắc Việt cổ cùng với tháp chuông gần trăm tuổi đã mang lại một nét riêng biệt cho nhà thờ Trà Cổ khiến nó được đánh giá là một công trình nghệ thuật, kiến trúc, văn hóa đồ sộ và đẹp nhất Đông Nam Á.
Nhà thờ với những đường nét kiến trúc Gothic đặc trưng. (Nguồn: Tổng cục Du lịch)
Mặc dù đã trải qua hơn trăm năm (xây dựng từ những năm 80 của thế kỷ XIX), trải qua nhiều cuộc chiến tranh tàn phá ác liệt phải tu bổ, nhưng những mảng tường rêu mốc nhuốm màu thời gian của nhà thờ đã được lưu giữ bằng những bức ảnh đẹp. Nó từng lọt vào ống kính của nhiều nhiếp ảnh gia trên chặng đường tìm đến với nghệ thuật, từng gắn bó với những đôi lứa, từng là điểm đến được nhiều công ty du lịch tư vấn không nên bỏ qua trong chuyến đi về nơi tận cùng của biển phía Bắc…
Vì thế, khi công trình nghệ thuật giống như một biểu tượng - là điểm thăm quan nổi tiếng của vùng đất Trà Cổ nhỏ bé sụp đổ thì không khỏi khiến bao người xa xót, tiếc nuối. Nhưng, có những sự thật buộc lòng phải chấp nhận. Sự xuống cấp trầm trọng của nhà thờ hơn trăm năm tuổi này khiến nó không chỉ không đủ che mưa nắng cho các giáo dân ở mỗi buổi đến cầu nguyện mà còn có thể gây tai nạn cho giáo dân bất cứ lúc nào khi các mảng tường, gạch do kết cấu khi xây trước đây không được bền vững đang trực sụp lở...
Giờ đây, giáo dân cũng như du khách chỉ còn biết hy vọng với những tính toán rất kỹ của giáo xứ Trà Cổ cũng như tòa thánh, sắp tới đây Trà Cổ lại sẽ có một nhà thờ mới trên nền móng cũ vẫn mang hồn cốt của một kiến trúc đẹp nghiêm trang mà cổ kính đã từng quen thuộc với giáo dân, với du khách. Một nhà thờ Trà Cổ mới với không gian nghệ thuật kiến trúc và tinh thần tôn giáo trong không gian ấy sẽ tiếp tục là điểm dừng chân của những người luôn đi tìm chân-thiện-mỹ...
Theo
![QR Code](/qrcodes/pha-do-nha-tho-tra-co:-cong-trinh-nghe-thuat-cung-co-"tuoi-tho".png)
Tải mã QRCode
.png "Địa danh học và việc nghiên cứu địa danh các tỉnh Trung Trung Bộ")
-
VŨ HIỆP
Nhìn lại lịch sử, chúng ta có thể nhận ra rằng kiến trúc là môn nghệ thuật có khả năng diễn đạt trực quan nhất về văn hóa- chính trị- xã hội, ví dụ, khi nhắc đến La Mã chúng ta sẽ nghĩ đến ngay đấu trường Coliseum trước khi nhớ ra những bức tranh tường hay những vở kịch. -
NGÔ VIẾT TRƯỜNG
Trung tuần tháng Mười một, trên 300 kiến trúc sư (KTS) cả nước đã hội tụ về Huế trong không khí “Gặp gỡ mùa thu 2018” nhằm góp ý kiến để phát triển tốt hơn nền lý luận, phê bình (LL - PB) kiến trúc Việt Nam. Qua các giai đoạn phát triển, mặc dầu nhận thức sâu sắc rằng phải có LL - PB kiến trúc để soi đường cho sự phát triển của kiến trúc Việt Nam hiện đại; tuy nhiên cho đến nay, nền LL - PB kiến trúc vẫn chưa lớn mạnh, trong bối cảnh nền kiến trúc Việt Nam dường như còn chưa định được cho mình một đường lối sáng tạo nào, một hướng đi nào rõ rệt. -
LTS: Từ sau Hiệp ước 1874 trở đi, đặc biệt là sau Thất thủ Kinh đô 1885, người Pháp đã xây dựng nhiều công trình kiến trúc ở bờ Nam Sông Hương, thành phố Huế.
-
Theo Cổng thông tin điện tử Móng Cái (Quảng Ninh), Nhà thờ Trà Cổ thuộc phường Trà Cổ, thành phố Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh.
-
Căn nhà cổ Bình Thủy ở Cần Thơ 26 năm trước được chọn làm bối cảnh bộ phim lãng mạn và đẫm lệ “L’amant” (Người tình) nổi tiếng của đạo diễn Pháp Jean-Jacques Annaud, quy tụ dàn sao Jane March, Lương Gia Huy và Lisa Faulkner.
-
NGUYỄN TRỌNG HUẤN
Những điều tôi nói sau đây rất có thể bị xem như là "ngớ ngẩn" khi khẳng định rằng “Kiến trúc là một nghệ thuật", và ở nước ta, từng có thời, có những công trình kiến trúc được xem là “Tác phẩm nghệ thuật". -
Ngày 24/2, tại tọa đàm khoa học quốc tế “Nhận diện kiến trúc Việt Nam thời Lý-Trần qua tư liệu khảo cổ và sử liệu,” các nhà khoa học thuộc Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam đã tập trung thảo luận về kiến trúc cung điện, hành cung Việt Nam thời Lý-Trần dưới ánh sáng khảo cổ học.
-
(LTS): Sài Gòn ở tuổi hơn 300 - TP.HCM ở tuổi 40, đang nằm trong những bước chuyển mạnh mẽ của diện mạo kiến trúc đô thị. Nhân lễ trao các giải thưởng bình chọn Kiến trúc sư của năm và Công trình kiến trúc của năm, giải thưởng kiến trúc Ashui vừa được tổ chức tại TP.HCM cuối tuần qua với hầu hết cá nhân và tổ chức chiến thắng đều đang là cư dân TP.HCM, một câu hỏi được Tiêu điểm tuần này đặt ra với các khách mời là: Nói gì về công trình kiến trúc tiêu biểu của TP.HCM hôm nay?
-
Nhiều ý kiến cho rằng, các cơ quan chức năng cần phải xây dựng một cơ chế kiểm soát chặt chẽ trong việc ứng xử với các công trình kiến trúc xưa, đưa chúng vào danh mục xếp hạng để bảo tồn.
-
Nhà sàn dài truyền thống của người dân Êđê tại Đắk Lắk, một trong những kiến trúc độc đáo của đồng bào dân tộc thiểu số ở Tây Nguyên, đang đứng trước nguy cơ bị "xóa sổ."
-
Một công trình nhỏ có công năng rất đơn giản vừa đoạt giải thưởng quan trọng nhất tại Liên hoan Kiến trúc thế giới 2014. Điều đó nói lên thông điệp gì của giải thưởng năm nay?
-
UBND TPHCM vừa có văn bản gửi Bộ Văn Hóa - Thể thao và Du lịch phê duyệt chủ trương lập dự án phục hồi di tích kiến trúc nghệ thuật quốc gia chùa Hội Sơn (quận 9) để sớm phục dựng lại di tích chùa Hội Sơn phục vụ nhân dân và Phật tử.
-
Dự án với thiết kế nhà làm bằng tre “Tổ ấm nở hoa - Blooming Bamboo home” để sống chung với thiên tai ở Việt Nam của công ty H&P Architects một lần nữa được vinh danh trong một giải thưởng quốc tế uy tín về kiến trúc và đô thị.
-
Không chỉ có cầu Trường Tiền, Phú Xuân, giờ đây người dân và du khách đến với TP Huế còn được ngắm cảnh, thưởng ngoạn đôi bờ sông Hương trên cây cầu Dã Viên. Cây cầu lớn nhất vượt sông Hương này không chỉ có kiến trúc độc đáo, còn mở đường cho Thừa Thiên - Huế phát triển kinh tế, văn hóa và du lịch.
-
Gustave Eiffel, một trong những kiến trúc sư vĩ đại nhất mọi thời đại, ông chính là tác giả của ngọn tháp lừng danh Eiffel đồng thời là đồng tác giả của tượng Nữ thần Tự do bất hủ ở Mỹ và những công trình kiến trúc nổi tiếng trên thế giới.
-
NGUYỄN TRỌNG HUẤN LTS: Thực trạng về kiến trúc ở nước ta nói chung, ở Huế nói riêng trong vài thập kỷ nay đang gây "nhức nhối" trong dư luận. Sông Hương trân trọng giới thiệu bài trả lời phỏng vấn của kiến trúc sư Nguyễn Trọng Huấn để bạn đọc quan tâm vấn đề này tham khảo.Có một số thông tin đã khác so với thời điểm bài viết nhưng vì "tôn trọng lịch sử", chúng tôi xin giữ nguyên.
-
PHAN THANH HẢI*TỪ MỘT HUYỀN THOẠINăm 1636, chúa Nguyễn Phước Lan đã vì sự nghiệp phát triển của Đàng Trong và cả vì mối tình với một cô gái yêu kiều ở đất làng Kim Long mà đã quyết định dời thủ phủ-kinh đô từ Phước Yên về vùng đất tươi đẹp bên bờ con sông Hương mang tên Kim Long.
-
NGUYỄN TRỌNG HUẤNNgười họa sỹ vẽ xong bức tranh, ký tên vào một góc nào đó và yên tâm rằng đấy chính là đứa con rứt ruột cuả mình, dù thai nghén đã nhiều năm, hay chỉ từ một cảm hứng xuất thần bắt gặp đâu đó. Bức tranh góp được tiếng nói vào đời sống nghệ thuật hay không còn tùy thuộc vào tài năng tác giả, nhưng chắc chắn là một dấu ấn cá nhân trong toàn cảnh nghệ thuật tạo hình.
.png)
.png)
