Sắc màu của mùa thu

14:57 01/11/2019

TRẦN DUY MINH

Trong hội họa, mùa thu là mùa quyến rũ với các họa sĩ, bởi mùa thu là mùa của thi tính, của cái đẹp và cũng là mùa của nỗi buồn. Mùa thu là mùa của sự úa tàn, của những phôi pha, của những gì kết thúc nhưng đó cũng là thời điểm để khởi đầu cho một hành trình mới của sự vật.

Tác phẩm “Mùa thu vàng” của Levitan

Tác phẩm “Lá mùa thu” (1856) của John Everett Millais

Isaac Levitan, là danh họa đã đem mùa thu vào hội họa của mình một cách tuyệt kỹ và tuyệt mỹ nhất. Mùa thu trong tranh ông là mùa của sự lãng mạn, của những vần thơ, của những khung trời để mơ mộng. Kiệt tác “Mùa thu vàng” của Levitan dường như thu hết thảy mọi cái đẹp của mùa thu vào trong nó. Không gian mở rộng, ánh nắng vàng như đang tắm sáng cho mọi vật, dòng nước làm cho sắc độ bức tranh thêm phần tinh khiết, chân trời kéo dài ra để mọi họa tiết trở nên thoáng đãng, mang lại một cảm xúc đầy sự hy vọng, tươi sáng.

Tác phẩm “Lá mùa thu” (1856) của danh họa người Anh John Everett Millais, lại đem tới cho người xem những cảm xúc khác về mùa thu. Trong tác phẩm này, dường như không chủ ý đi tới mô tả cái đẹp của thiên nhiên mà ở đây, tác giả nỗ lực mô tả cảm xúc của các nhân vật trong tranh. Cụ thể, hình ảnh trung tâm ở đây là bốn cô gái đang đổ lá vàng từ trong những chiếc giỏ thành một đống lá lớn trên mặt đất. Nhìn vào khuôn mặt của bốn cô gái trẻ chúng ta nhận thấy không khí dường như bị chùng xuống, một cảm giác buồn bã bao trùm lên con người và cảnh vật. Trong tranh của John Everett Millais, thường gắn sự mơ mộng, hoang tưởng, kỳ ảo, liêu trai và cái tàn lụi.
 

Tác phẩm “Chiều vàng' của Đặng Tiến

Không chỉ hội họa hiện thực hay ấn tượng khai thác nét đẹp muôn thuở của mùa thu, trong hội họa hậu ấn tượng, bức “Mùa thu ở Bavaria” của Wassily Kandinsky cũng lấy mùa thu như một sự gợi hứng trong sáng tạo của ông tổ hội họa trừu tượng, ở tác phẩm này Kandinsky không hướng tới mô tả sự vật một cách chính xác trong không gian vật lý, ở đây, cảnh vật được làm mờ nhòe, sự không phân định một cách rõ ràng giữa các mảng không gian, màu tối và màu sáng với cường độ tương phản lớn được đặt ngay cạnh nhau dường như đang tạo nên một hiệu ứng lạ lùng, một cách nhìn mới mẻ về mùa thu qua ngôn ngữ hội họa hậu ấn tượng trong thời kỳ đầu của tác giả; sự mới mẻ này báo hiệu cho một sự chuyển mình của Wassily Kandinsky về một thế giới trừu tượng đang vẫy gọi.

Trong hội họa Việt Nam đương đại, Đặng Tiến là một tên tuổi được yêu mến bởi cảnh vật qua cách nhìn của ông đã được biến đổi theo một chiều kích lạ lùng. Bức “Chiều vàng” có lẽ được vẽ vào mùa thu, không khai thác màu vàng trong chiều không gian ảm đạm, mà ngược lại tác phẩm này mở ra một không gian khoáng đạt, tươi sáng, rộng mở. Cái hài hòa giữa cảnh sắc, sự vật, sự lựa chọn sắp xếp bố cục của Đặng Tiến rất khác biệt, vẽ phong cảnh nhưng không nệ thực, không quá lệ thuộc vào cái được thấy, ở đây, họa sĩ đang vừa vẽ cảnh vật bên ngoài vừa vẽ không gian tâm tưởng bên trong của mình.

T.D.M
(TCSH368/10-2019)


 

 

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
  • LÊ HUỲNH LÂM

    "Nghệ thuật không phải là vẽ lại các đồ vật, con người mà họa sĩ thấy. Nghệ thuật phải là sáng tạo nên các đồ vật, con người không thấy được."(Paul Klee)

  • LÊ HUỲNH LÂM

    Tánh nước vốn vô hình và mềm mại. Nhưng nước lại có quyền năng biến hiện và tùy duyên hóa thân thành mọi vật, có khi là đám mây, khi là cơn mưa, có khi làm ngọn sóng cao vút nhấn chìm mọi vật, có lúc là những đợt sóng êm đềm, là dòng sông, con suối, là thác ghềnh, là biển cả bao la,... lại có khi là giọt lệ trên khóe mắt con người. Tuy nước rất mềm mại nhưng sức mạnh của nước có thể xô ngã mọi tượng đài tưởng chừng là thường hằng ở mặt đất này.

  • LÊ HUỲNH LÂM

    Sản phẩm từ cái khuôn mẫu đầu tiên đã đặt định con người trong thế bị động, và từ khởi thủy đầy hư cấu và huyền thoại đó bao nhiêu trí tưởng tượng đã được tạo dựng, việc chế tác một khuôn mẫu mới cho con người đã được đề cập đến nhiều lần.

  • Nhiều điều bí ẩn giấu đằng sau những chi tiết có thể nhìn thấy bằng mắt thường trong bức tranh "Susanna and the Elders" (Susanna và các Trưởng lão) của họa sỹ nổi tiếng thế giới người Hà Lan Rembrandt van Rijn vừa được công bố trên tạp chí Khoa học Vật liệu và Chế tạo số ra mới đây.

  • Các tác phẩm chọn lọc của thế hệ các nghệ sỹ trẻ Đức sẽ được quy tụ và giới thiệu đến công chúng thủ đô Hà Nội trong không gian triển lãm “Hội họa mới từ Đức,” khai mạc vào 17 giờ ngày 14/05 và trưng bày tới hết ngày 31/05, Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam, 66 Nguyễn Thái Học.

  • LTS: Họa sĩ Lê Bá Đảng sinh ngày 27/6/1921 tại làng Bích La Đông, xã Triệu Đông, huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị. Ông đã ra đi vào ngày 7/3 tại Thủ đô Paris nước Pháp, để lại dự án dang dở đáng tiếc về “một bức tranh rất lớn nằm ngửa trên mặt đất”, ước mong góp phần cho Huế trở nên một Kinh đô Mỹ thuật.
    Sông Hương giới thiệu “lời chia buồn sâu sắc” đọc trong Lễ tưởng niệm họa sĩ Lê Bá Đảng của tỉnh Thừa thiên Huế vào chiều 9/3 tại Trung tâm Nghệ thuật mang tên ông.

  • Đối với họa sĩ, để đi đến trừu tượng hay trạng thái “không gì cả”, anh ta đã phải cần đến rất nhiều thứ.

  • LÊ MINH PHONG

    (Nhân đọc Van Gogh của David Haziot, Phan Hồng Hạnh chuyển ngữ, Nxb. Đà Nẵng, 2014)

  • ...Nghệ thuật của chủ nghĩa hiện thực, chủ nghĩa ảo giác (illusionist) đều xem nhẹ phương tiện, chúng dùng nghệ thuật để che giấu nghệ thuật. Chủ nghĩa hiện đại lại dùng nghệ thuật để thu hút sự chú ý vào nghệ thuật.

  • “Từ mô phỏng đến phá hủy tự nhiên”: đây hoàn toàn có thể là nhan đề của một lịch sử nghệ thuật phương Tây. Một trong những nghệ sĩ hiện đại quan trọng nhất, và cũng có lẽ hiền minh nhất, Picasso, có nói: nếu chúng ta không thể thoát khỏi tự nhiên, như một số nghệ sĩ tiền bối và đương thời với ông đang cố gắng một cách vô ích, thì ít nhất chúng ta có thể làm biến dạng nó, phá hủy nó. Về cơ bản, đó chính là một hình thức mới của lòng sùng kính tự nhiên...

  • Năm mới là thời điểm của những tiệc tùng liên miên. Hội họa từ lâu đã rất quan tâm tới chủ đề này. Hãy cùng nhìn lại những bữa tiệc linh đình, nổi tiếng nhất trong lịch sử hội họa.

  • Trong tiếng Hy Lạp cổ, từ chỉ “nghệ thuật” là techne, chính là nguồn gốc của các từ technique (kĩ thuật) và technology (công nghệ) - những thuật ngữ được sử dụng rộng rãi trong cả ngành khoa học và nghệ thuật. Nhìn vào hội họa thế kỷ 19, ta nhận thấy các họa sĩ thực sự là những kỹ sư ánh sáng và màu sắc tài tình.

  • Một ngày nọ, khi vẽ một thiếu nữ, tôi chợt nhận ra điểm duy nhất sống động ấy là ánh nhìn như bất động của nàng. Những thứ còn lại có ý nghĩa không hơn gì cái sọ người. Người ta luôn muốn tạc nên một con người sống, nhưng điều khiến pho tượng ấy có sự sống chỉ có thể là ánh nhìn của người đó.

  • Các nghệ sĩ nữ thường là bộ phận ngoại vi trong những mô tả về tiến trình lịch sử, không chỉ của hội họa mà còn của nhiều loại hình nghệ thuật khác. Nhưng thực sự chính từ những nghệ sĩ nữ, những ý tưởng nghệ thuật táo báo, đột phá nhất, gây ảnh hưởng lớn thường được khai sinh. Ba nghệ sĩ nữ được giới thiệu trong chùm bài viết này đã cho thấy sự trực cảm, tinh nhạy và quyết liệt ở họ đã mở ra những cách tiếp cận nghệ thuật bất ngờ và giàu sức sống cho đến tận bây giờ.

  • Sau nhiều thập niên tồn tại vô danh, La Bella Principessa đang trải nhiều công đoạn đánh giá phức tạp nhằm xác định liệu nó là tác phẩm mất tích của Leonardo da Vinci hay chỉ là kẻ mạo danh.

  • Vào những năm 1970, bức tranh sơn dầu (về sau được gọi tên là Bình văn) được tìm thấy trong ngôi nhà của một người dân ở phố Khâm Thiên, Hà Nội. Bức tranh được cho là do Lê Văn Miến (Lê Huy Miến), họa sĩ Tây học đầu tiên người VN, vẽ nên nhưng một số phát hiện vừa qua lại dấy lên giả thiết mới.

  • Tôi quen với họa sĩ trẻ Nguyễn Văn Hè từ những năm anh còn là sinh viên trường Đại học Nghệ thuật Huế. Cà phê vỉa hè ở đường Phạm Hồng Thái là nơi chúng tôi thường gặp gỡ chuyện trò vào những chiều cuối tuần. Hè có một đời sống nội tâm hết sức mạnh mẽ nhưng ứng xử vô cùng nhẹ nhàng và kín đáo. 

  • Tuần này, Phòng trưng bày Quốc gia London (Anh) sẽ triển lãm một bức chân dung mới được phục chế của danh họa Hà Lan Rembrandt. Điều thú vị là dưới các lớp sơn của tranh, người ta còn tìm thấy một bức chân dung khác, đã bị Rembrandt loại bỏ.