Họa sĩ Nguyễn Văn Hè và nỗi ám ảnh chiến tranh
Tôi quen với họa sĩ trẻ Nguyễn Văn Hè từ những năm anh còn là sinh viên trường Đại học Nghệ thuật Huế. Cà phê vỉa hè ở đường Phạm Hồng Thái là nơi chúng tôi thường gặp gỡ chuyện trò vào những chiều cuối tuần. Hè có một đời sống nội tâm hết sức mạnh mẽ nhưng ứng xử vô cùng nhẹ nhàng và kín đáo.
Tác phẩm Thế Trận của Nguyễn Văn Hè
Cuộc sống khốn khó khiến anh liên tục thay đổi nơi ở nhưng không phải vì thế mà đời sống sáng tạo nghệ thuật của anh lại bị giới hạn và bó hẹp. Bù lại, nhiều tác phẩm nghệ thuật lần lượt ra đời và đã gây không ít bất ngờ cảm xúc, ấn tượng mạnh mẽ cho người thưởng lãm như: Mặt trái- triển lãm sơm mài 2006, Thế Trận- trình diễn tại Triển lãm Năng lượng Cố đô 2013 và gần đây là Nỗi buồn chiến tranh-sơn dầu tại Triển lãm Mỹ thuật Bắc Trung bộ 2014. Mỗi tác phẩm của anh là một thông điệp, mỗi câu chuyện kỳ thú, một câu chuyện kể có chủ đề riêng mà Hè muốn gửi đến những người yêu mến nghệ thuật tạo hình, nghệ thuật đương đại thực sự.
Sự tìm tòi cái mới, cách thể hiện của Hè qua các loại hình nghệ thuật từ tranh sơn mài truyền thống, đến tranh sơn dầu hay sắp đặt, trình diễn… đều góp phần làm phong phú, đa dạng cho đời sống nghệ thuật đương đại, mang lại ngôn ngữ sống động, ẩn chứa nhiều suy tư, ray rứt trước đời sống xã hội hiện đại. Nhưng nỗi đau về chiến tranh, hậu chiến tranh vẫn không thể nguôi ngoai trong anh, không thể thiếu vắng trong mỗi tác phẩm của anh, cứ ám ảnh, dằn vặt mãi trong anh, để rồi lặng lẽ đi vào các tác phẩm một cách vô tư, hồn nhiên…Có lần Hè chia sẻ: “Ở một đất nước mà chiến tranh đã lùi xa gần nửa thế kỷ nhưng đâu đó vẫn bắt gặp những cái chết oan uổng, vô tội do vật liệu nổ còn sót lại sau chiến tranh, trong đó có cả người thân ruột thịt của mình. Khủng khiếp hơn là ở không ít ngôi làng, góc chợ trời, người dân vẫn hồn nhiên vật lộn mưu sinh đầy hiểm nguy với đóng phế liệu đổ nát, mà có không ít vật liệu nổ chưa được phá hủy.”
Những tác phẩm đạt các giải thưởng cao đều được Hè lấy ý tưởng từ nỗi đau chiến tranh, hậu chiến tranh như: Tác phẩm Thế Trận, Nỗi buồn chiến tranh. Và ngay cả không gian Café Hè, ở 27 Lê Ngô Cát, Tp Huế cũng là một minh chứng sinh động cho điều này. Hơn 200 vật dụng, tư trang, các loại vũ khí đạn dược phần lớn của Quân đội Mỹ còn sót lại sau chiến tranh được anh sưu tập và bày biện tại không gian café độc đáo này như một bảo tàng quân sự thu nhỏ, từ những chiếc thẻ bài của lính Mỹ ở sân bay Tà Cơn(Khe Senh), hay đến những xác pháo 150 ly ở vùng đồi A So(A Lưới), rồi một phần thân xác máy bay được phát hiện ở vịnh đẹp Lăng Cô mới đây, cho đến chiếc máy vi tính trong cuộc chiến chống IRAQ đang được sử dụng ở quầy bar.
Dường như tất cả mọi vật dụng ở đây đều được anh tận dụng, tái chế từ các phế liệu thu được sau chiến tranh. Dưới bàn tay của nghệ sĩ trẻ này, mọi vật dụng, quân trang, vũ khí… đều được hoán đổi, thay thế vị trí, công năng sử dụng , xoá dần khoảng cách, suy nghĩ nặng nề và những gì thuộc về thời chiến loạn lạc. Từ chiếc thùng phuy nhiên liệu nay được sử dụng để làm logo bảng hiệu rất ấn tượng cho quán cafe, đến những chiếc vỏ đạn được biến thành lọ cắm hoa, cho đến chiếc mũ của một linh Mỹ vẫn còn đó những dòng chữ trắc ẩn đầy bi quan “Bồng Sơn – 1968: Việt Nam- Địa ngục trần gian và Tôi đang nghĩ về cái chết của chính mình” hay những tấm ri sắt dùng để lót đường cho xe qua nay lại trở thành chiếc bàn của quán, những két sắt nay trở thành ghế ngồi tri kỷ, nơi chia sẻ, hàn huyên, kết nối giữa quá khứ và hiện tại, giữa chiến tranh và hòa bình, giữa con người và con người.
Như một bảo tàng nhỏ về chứng tích chiến tranh, Cafe Hè đã dần trở thành một không gian độc đáo, một địa chỉ sinh động không chỉ cho những người lớn tuổi đến đây để cùng chia sẻ kí ức về một thời mưa bom, bão đạn, mà ngay kể cả những cựu binh Mỹ từng tham chiến ở Việt Nam, trong hành trình đến Huế cũng không giấu nỗi bất ngờ và xúc động khi đến với không gian này. Với lớp trẻ ngày nay, qua những kỷ vật và hình ảnh này, họ có thể lại tìm về lịch sử, tìm về quá khứ để được biết thêm phần nào của cuộc chiến đấu giành độc lập cho Tổ quốc và trân trọng những giá trị tốt đep của cuộc sống hôm nay. Đây cũng chính là một tiếng nói, một thông điệp để phản đối chiến tranh mà Hè đang nỗ lực thực hiện.
Tốt nghiệp Đại học Nghệ thuật năm 2008, Nguyễn Văn Hè là nghệ sĩ trẻ đạt nhiều giải thưởng, trong đó có giải ba Festival Mỹ thuật đương đại Việt Nam 2011 tại Hà Nội, với tác phẩm Cảm nhận (trình diễn). Giải C giải thưởng Văn học Nghệ thuật Cố đô lần thứ V 2008 - 2013, với tác phẩm Thế trận(trình diễn). Tặng thưởng Triển lãm Mỹ thuật Bắc miền Trung tại Huế năm 2014, với tác phẩm Nỗi buồn chiến tranh và nhiều giải thưởng của Hội Mỹ thuật Huế.
Theo Công Bằng (Nguồn TRT)
Tải mã QRCode
.png "Địa danh học và việc nghiên cứu địa danh các tỉnh Trung Trung Bộ")
-
BẠCH DIỆP
"Có lẽ đau khổ lại tốt cho con người. Nhà nghệ sĩ có thể làm gì nếu anh ta hạnh phúc? Anh ta liệu có muốn làm bất cứ điều gì không? Nghệ thuật, rốt cuộc chính là chống lại sự khắc nghiệt của cuộc đời".
-
ĐINH CƯỜNG
Kỷ niệm 100 năm ngày sinh của họa sĩ Nguyễn Phan Chánh -
PHAN THANH BÌNH
Trong lịch sử mỹ thuật thế giới, từ Âu châu đến Á châu đã ghi nhận nhiều hoàng đế từng cầm bút vẽ, nặn tượng và không ít bảo tàng mỹ thuật ở các quốc gia có lưu giữ những tác phẩm mỹ thuật mà tác giả là những vị vua danh tiếng. -
KHẢ HÂN
Là một trong những họa sĩ chủ soái của trường phái Ấn tượng nổi tiếng với phong cách làm việc ngoài trời một cách nhất quán, Monet đã để lại rất nhiều bức vẽ đầy ấn tượng về băng, tuyết và sương giá.
-
LINH PHƯƠNG
Một lần nữa có thể thấy rằng, mỹ thuật Huế trong dòng chảy của mình, không ồn ào mà lại âm thầm trong việc theo đuổi những tiếng gọi nghệ thuật thuộc nhiều kiểu dạng ngôn ngữ nghệ thuật khác nhau để có được hiệu quả thẩm mỹ tốt nhất.
-
PHƯỢNG LÂM
Họa sĩ Léopold Franckowiak, đến nay ông đã có bảy năm sống ở Việt Nam. Có thể nói, Việt Nam là nơi gợi cảm hứng sáng tác mạnh mẽ nhất với ông trong thời điểm này.
-
TRẦN DUY MINH
Trong hội họa, mùa thu là mùa quyến rũ với các họa sĩ, bởi mùa thu là mùa của thi tính, của cái đẹp và cũng là mùa của nỗi buồn. Mùa thu là mùa của sự úa tàn, của những phôi pha, của những gì kết thúc nhưng đó cũng là thời điểm để khởi đầu cho một hành trình mới của sự vật. -
LÝ HỮU NGUYÊN
Nguyễn Trọng Khôi là họa sĩ song hành cả hiện thực và trừu tượng. -
VŨ LINH
Từ khởi thủy của nghệ thuật tạo hình, động vật đã là một đề tài được lựa chọn. Những hình vẽ sơ khai nhất được tìm thấy trong các hang động, những hình thù khắc trên đá, trên xương động vật, trên các dụng cụ bằng đồng... -
TRẦN DIỄM THY
Trong nghệ thuật tạo hình trên thế giới cũng như ở Việt Nam, hình tượng trẻ con luôn được xem như là một nguồn mạch của sáng tạo nghệ thuật.
-
LÊ TRIỀU HẢI
Nếu như nghệ thuật hiện đại có những cách thức đi ngược chiều với quan niệm nghệ thuật là sự mô phỏng của Plato và Aristotle, thì ngày nay, trào lưu nghệ thuật cực thực lại hướng tới mô phỏng ngoại giới một cách tinh vi, nếu không muốn nói là đẩy tới cực đoan nhất có thể trong việc mô phỏng vật thể. -
NGUYỄN THỊ HÒA
Huế những năm đầu thế kỷ XX, Nhà nước phong kiến triều Nguyễn đã ban hành nhiều chính sách, trong đó có chính sách văn hóa hướng tới nhiều khía cạnh của đời sống xã hội như văn chương nghệ thuật, giáo dục, giao lưu, tiếp xúc văn hóa, bảo tồn di sản… nhằm đáp ứng nhu cầu văn hóa nghệ thuật của cộng đồng, với sự xuất hiện trào lưu học thuật tân tiến của châu Âu, mỹ thuật được giao lưu biểu hiện qua các hoạt động và sáng tác nghệ thuật. -
ĐẶNG TRIỆU VĂN
Như tên gọi của nó, trào lưu tối giản trong nghệ thuật hướng tới tiết chế mọi yếu tố cấu nên tác phẩm nghệ thuật. -
NGUYỄN HOÀNG VY
Từ khi Phân tâm học của Freud ra đời, người ta mới có thể lý giải được phần nào nguyên do xui khiến người nghệ sĩ lao vào sáng tạo nghệ thuật, có một sức mạnh to lớn từ vô thức khiến người nghệ sĩ mộng mơ, đó là sức mạnh bất khả từ chối. -
VŨ LINH
Với hội họa Việt Nam, sơn mài là chất liệu không xa lạ. Những tên tuổi lớn từng thành công trên chất liệu sơn mài phải kể đến như: Nguyễn Gia Trí, Nguyễn Sáng, Nguyễn Đỗ Cung, Phan Kế An, Nguyễn Tư Nghiêm... -
TRÚC LÂM
Trong văn hóa nhân loại, lợn như là một biểu tượng phổ quát. Lợn được xem là tổ phụ sáng lập một trong bốn đẳng cấp trong xã hội Meslanesie. Nữ thần trời và mẹ vĩnh cửu của các tinh tú ở Ai Cập cổ đại lại thường được tạo hình trên các bùa đeo với những họa tiết của lợn nái đang cho đàn con bú. -
VŨ PHƯƠNG
Trong dòng nghệ thuật biểu ý, dựa trên ngôn ngữ biểu hiện ở Huế, thì Trương Thế Linh nổi lên như một hiện tượng tiêu biểu. -
KHẢ HÂN
Francesco Clemente sinh năm 1952, ở Naples, Italy. Ông xuất hiện vào thời điểm khi mà Thế chiến II vẫn còn là một ký ức dai dẳng khắc sâu thành những vết nứt trong tâm thức sáng tạo của cộng đồng nghệ sĩ ở dải đất ven vùng biển Địa Trung Hải này. -
TRẦN PHƯƠNG ĐÔNG
Lê Kinh Tài là một trong những nghệ sĩ đương đại rất thành công ở Việt Nam hiện nay. Sự thành công được minh chứng không chỉ ở số lượng tác phẩm lớn, những tìm tòi nghệ thuật không mệt mỏi mà cả ở giá tranh của ông trên thị trường quốc tế.
.png)
.png)
