Hình tượng động vật trong hội họa

15:06 30/07/2019

VŨ LINH

Từ khởi thủy của nghệ thuật tạo hình, động vật đã là một đề tài được lựa chọn. Những hình vẽ sơ khai nhất được tìm thấy trong các hang động, những hình thù khắc trên đá, trên xương động vật, trên các dụng cụ bằng đồng...

Hình vẽ trên vách đá trong động Lascaux (Pháp)

Từ hình tượng động vật được vẽ với cách tư duy ngây thơ của người nguyên thủy đến những tính toán khoa học nghiêm xác trong nghệ thuật Trung cổ, Phục Hưng, và tới những khai phá của nghệ thuật hiện đại, có thể nói rằng hình tượng động vật đã trở thành một trong những minh chứng cho sự biến đổi của tư duy nghệ thuật nhân loại.

Cách tạo hình này thoạt nhìn đã có sự lựa chọn hình ảnh trung tâm, chủ đề và bố cục rõ ràng, các con thú được diễn tả khi đang di chuyển một cách ấn tượng. Trong đời sống nguyên thủy, động vật trở thành bạn, trở thành con mồi, trở thành kẻ thù và thậm chí trở thành vật tổ. Nên sự lựa chọn hình tượng con vật để khắc họa là một điều dễ hiểu trong nghệ thuật tạo hình nguyên thủy.

Sự lựa chọn con vật nào để khắc họa chính là sự lựa chọn biểu tượng để diễn ý một cách hiệu quả nhất. Ví dụ như chó là hiện thân của sự trung thành, bồ câu là hiện thân của hòa bình, cú là biểu tượng của triết học, thậm chí đôi khi loài vật cũng chính là hình ảnh của tổ tiên một chủng người nào đó, và thậm chí động vật trở thành sức mạnh của những vị thần đầy quyền uy.
 

Nguyễn Tư Nghiêm là một trong những họa sĩ lớn của Việt Nam, là người có sức lao động, sáng tạo mạnh mẽ và có sự phá cách thường xuyên qua các thời kỳ sáng tác. Với lối tạo hình hiện đại, phá cách, ông có những góc nhìn độc đáo về các con vật trong mười hai con giáp của văn hóa Việt Nam. Chất liệu Nguyễn Tư Nghiêm sử dụng là bột màu, mỗi con vật được thể hiện một trạng thái và tính cách khác nhau tương ứng với những trạng thái cảm xúc của con người trong xã hội. Tất cả được chuyển tải trên phông nền của văn hóa phương Đông, về sự vận hành của vũ trụ và lòng người.


 

Tác phẩm “Người đàn bà và con chồn" của Leonardo da Vinci

Người đàn bà và con chồn là một trong bốn bức chân dung về phụ nữ của thiên tài Leonardo da Vinci. Chúng ta không bàn đến kỹ thuật tạo hình mẫu mực của danh họa, mà ở đây, chi tiết con chồn dường như chứa đựng nhiều điều bí mật, nó trở thành một điều gì đấy mờ ám, ma mị, lôi cuốn sự tò mò. Phải chăng có những câu chuyện ẩn sau hình ảnh con chồn mà người phụ nữ đang bồng trên tay. Người ta cho rằng con chồn ở đây là sự ngầm ý về một người tình bí mật của một bá tước, con chồn là biểu tượng của ngôi nhà Sforza... Xung quanh những giai thoại đó chúng ta thấy rằng sự lựa chọn con chồn trở thành một biểu tượng trong tác phẩm của mình, danh họa đã đẩy bức tranh đi tới một chiều kích sâu xa hơn, siêu thực và ám gợi hơn.


Trong tác phẩm kinh điển “Guernica” của Picasso, có rất nhiều tiếng gào thét thể hiện cho những nỗi đau, sự căm phẫn và hoảng loạn. Đó là những tiếng thét con người và loài thú, cụ thể là một con bò đực và một con ngựa. Qua hình tượng con bò đực và con ngựa - những biểu tượng văn hóa của Tây Ban Nha, người ta cảm nhận được sự xé nát của chiến tranh. Một sự hỗn loạn trong chiến trận đã được tác giả mô tả thành công nhờ sự hòa trộn giữa hình tượng con người và loài vật.

V.L
(TCSH365/07-2019)



 

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
  • BẠCH DIỆP

    "Có lẽ đau khổ lại tốt cho con người. Nhà nghệ sĩ có thể làm gì nếu anh ta hạnh phúc? Anh ta liệu có muốn làm bất cứ điều gì không? Nghệ thuật, rốt cuộc chính là chống lại sự khắc nghiệt của cuộc đời".

  • ĐINH CƯỜNG

    Kỷ niệm 100 năm ngày sinh của họa sĩ Nguyễn Phan Chánh

     

  • PHAN THANH BÌNH

    Trong lịch sử mỹ thuật thế giới, từ Âu châu đến Á châu đã ghi nhận nhiều hoàng đế từng cầm bút vẽ, nặn tượng và không ít bảo tàng mỹ thuật ở các quốc gia có lưu giữ những tác phẩm mỹ thuật mà tác giả là những vị vua danh tiếng.

  • KHẢ HÂN

    Là một trong những họa sĩ chủ soái của trường phái Ấn tượng nổi tiếng với phong cách làm việc ngoài trời một cách nhất quán, Monet đã để lại rất nhiều bức vẽ đầy ấn tượng về băng, tuyết và sương giá.

  • LINH PHƯƠNG

    Một lần nữa có thể thấy rằng, mỹ thuật Huế trong dòng chảy của mình, không ồn ào mà lại âm thầm trong việc theo đuổi những tiếng gọi nghệ thuật thuộc nhiều kiểu dạng ngôn ngữ nghệ thuật khác nhau để có được hiệu quả thẩm mỹ tốt nhất.

  • PHƯỢNG LÂM

    Họa sĩ Léopold Franckowiak, đến nay ông đã có bảy năm sống ở Việt Nam. Có thể nói, Việt Nam là nơi gợi cảm hứng sáng tác mạnh mẽ nhất với ông trong thời điểm này.

  • TRẦN DUY MINH

    Trong hội họa, mùa thu là mùa quyến rũ với các họa sĩ, bởi mùa thu là mùa của thi tính, của cái đẹp và cũng là mùa của nỗi buồn. Mùa thu là mùa của sự úa tàn, của những phôi pha, của những gì kết thúc nhưng đó cũng là thời điểm để khởi đầu cho một hành trình mới của sự vật.

  • LÝ HỮU NGUYÊN

    Nguyễn Trọng Khôi là họa sĩ song hành cả hiện thực và trừu tượng.

  • TRẦN DIỄM THY

    Trong nghệ thuật tạo hình trên thế giới cũng như ở Việt Nam, hình tượng trẻ con luôn được xem như là một nguồn mạch của sáng tạo nghệ thuật.

  • LÊ TRIỀU HẢI

    Nếu như nghệ thuật hiện đại có những cách thức đi ngược chiều với quan niệm nghệ thuật là sự mô phỏng của Plato và Aristotle, thì ngày nay, trào lưu nghệ thuật cực thực lại hướng tới mô phỏng ngoại giới một cách tinh vi, nếu không muốn nói là đẩy tới cực đoan nhất có thể trong việc mô phỏng vật thể.

  • NGUYỄN THỊ HÒA

    Huế những năm đầu thế kỷ XX, Nhà nước phong kiến triều Nguyễn đã ban hành nhiều chính sách, trong đó có chính sách văn hóa hướng tới nhiều khía cạnh của đời sống xã hội như văn chương nghệ thuật, giáo dục, giao lưu, tiếp xúc văn hóa, bảo tồn di sản… nhằm đáp ứng nhu cầu văn hóa nghệ thuật của cộng đồng, với sự xuất hiện trào lưu học thuật tân tiến của châu Âu, mỹ thuật được giao lưu biểu hiện qua các hoạt động và sáng tác nghệ thuật.

  • ĐẶNG TRIỆU VĂN

    Như tên gọi của nó, trào lưu tối giản trong nghệ thuật hướng tới tiết chế mọi yếu tố cấu nên tác phẩm nghệ thuật.

  • NGUYỄN HOÀNG VY

    Từ khi Phân tâm học của Freud ra đời, người ta mới có thể lý giải được phần nào nguyên do xui khiến người nghệ sĩ lao vào sáng tạo nghệ thuật, có một sức mạnh to lớn từ vô thức khiến người nghệ sĩ mộng mơ, đó là sức mạnh bất khả từ chối.

  • VŨ LINH

    Với hội họa Việt Nam, sơn mài là chất liệu không xa lạ. Những tên tuổi lớn từng thành công trên chất liệu sơn mài phải kể đến như: Nguyễn Gia Trí, Nguyễn Sáng, Nguyễn Đỗ Cung, Phan Kế An, Nguyễn Tư Nghiêm...

  • TRÚC LÂM

    Trong văn hóa nhân loại, lợn như là một biểu tượng phổ quát. Lợn được xem là tổ phụ sáng lập một trong bốn đẳng cấp trong xã hội Meslanesie. Nữ thần trời và mẹ vĩnh cửu của các tinh tú ở Ai Cập cổ đại lại thường được tạo hình trên các bùa đeo với những họa tiết của lợn nái đang cho đàn con bú.

  • VŨ PHƯƠNG

    Trong dòng nghệ thuật biểu ý, dựa trên ngôn ngữ biểu hiện ở Huế, thì Trương Thế Linh nổi lên như một hiện tượng tiêu biểu.

  • KHẢ HÂN

    Francesco Clemente sinh năm 1952, ở Naples, Italy. Ông xuất hiện vào thời điểm khi mà Thế chiến II vẫn còn là một ký ức dai dẳng khắc sâu thành những vết nứt trong tâm thức sáng tạo của cộng đồng nghệ sĩ ở dải đất ven vùng biển Địa Trung Hải này.

  • TRẦN PHƯƠNG ĐÔNG

    Lê Kinh Tài là một trong những nghệ sĩ đương đại rất thành công ở Việt Nam hiện nay. Sự thành công được minh chứng không chỉ ở số lượng tác phẩm lớn, những tìm tòi nghệ thuật không mệt mỏi mà cả ở giá tranh của ông trên thị trường quốc tế.

  • TRẦN PHƯỢNG TRÚC LINH

    Nếu như nói bi kịch là một trong những suối nguồn không bao giờ vơi cạn, thì trường hợp Francis Bacon là một minh chứng thuyết phục. Hội họa của Francis Bacon đã khai thác tận cùng nỗi đau của con người.