Nếu nói Đỗ Phấn là người nổi bật nhất xét trên khía cạnh vừa vẽ, vừa viết trong giới văn nghệ cũng thấy không ngoa chút nào.
Họa sĩ Đỗ Phấn
Thực tế, số người từ viết chuyển sang vẽ đông hơn. Có thể kể đến Đỗ Chu, Nguyễn Quang Thiều, Nguyễn Khắc Phục, Đỗ Trung Lai… Còn những người từ vẽ chuyển sang viết ít hơn, tất nhiên, thành công hơn cả là Đỗ Phấn.
Người thầy dạy vẽ đầu tiên của Đỗ Phấn họa sĩ chính là danh họa Nguyễn Tư Nghiêm. Bài học đầu tiên về hội họa là vào một ngày của năm 1963 mà đến nay, họa sĩ Đỗ Phấn còn nhớ như in: “Ông Nghiêm lấy ra một tờ giấy trắng không dòng kẻ trải xuống nền nhà. Ông lại tìm trên nóc tủ pho tượng bán thân Tề Bạch Thạch đổ thạch cao chỉ nhỏ bằng quả ổi đưa cho tôi cùng một mẩu bút chì ngắn như điếu thuốc lá. Nụ cười hồn hậu, ông hướng dẫn tôi cách cầm mẩu bút chì bằng cả bàn tay như cầm chiếc que phác những nét đầu tiên.
Loay hoay hơn một giờ đồng hồ tôi cũng vẽ và đánh bóng xong Tề Bạch Thạch. Dĩ nhiên giống quả ổi có râu. Bố tôi đỏ mặt tía tai vì ngượng, cứ như chính ông là tác giả bức vẽ chứ không phải tôi. Ông Nghiêm ôn tồn chậm rãi nói, trẻ con bảy tám tuổi đứa nào cũng có năng khiếu hội họa cả. Cái người lớn cần quan tâm là nuôi dưỡng năng khiếu và lòng ham mê ấy. Ông cứ cho cháu vẽ tùy thích ở nhà rồi mang đến đây tôi xem! Bố tôi thở phào nhẹ nhõm. Và cứ thế đều đặn vài tuần một lần”.
Tốt nghiệp Đại học Mỹ thuật năm 1980, họa sĩ Đỗ Phấn tham gia giảng dạy tại Đại học Xây dựng Hà Nội 10 năm rồi ông xin ra khỏi biên chế, bắt đầu con đường sống bằng vẽ. Họa sĩ Đỗ Sơn nói, thời điểm 1990, Đỗ Phấn là một trong số ít họa sĩ bộc lộ rõ sự tìm tòi, bứt phá, vượt lên chính mình. Khoảng thời gian đó, Đỗ Phấn cũng là một trong những họa sĩ đầu tiên tự triển lãm cá nhân. Đến giờ, họa sĩ Chu Hùng Sơn, bạn thân ông, còn nhớ rõ cảnh ông thuê xích lô, về tận Hà Tây, thuê thợ mộc đóng khung tranh vì khi ấy khung ở Hà Nội rất hiếm và đắt. “Triển lãm bày ra thì vài ngày đầu khách nước ngoài đã mua gần hết tranh, họ muốn lấy luôn nên họ bưng đi đến đâu Đỗ Phấn lại phải vẽ tiếp, bày lấp lên tường nhà triển lãm”, họa sĩ Chu Hùng Sơn kể lại.
Bốn mươi năm cầm cọ, hội họa của Đỗ Phấn luôn là những hòa sắc rực rỡ, bút pháp khoáng đạt. Ông cũng là họa sĩ vẽ nhiều đề tài, sức sáng tạo của ông là điều không phải bàn cãi, chỉ riêng việc hàng chục năm qua, mỗi năm vẽ đều đặn chừng 60 tranh con giáp không bán, chỉ để tặng bạn bè… đã cho thấy rõ điều này.
![]() |
Một tác phẩm của họa sĩ Đỗ Phấn |
Sự xuất hiện song hành sang văn chương của họa sĩ Đỗ Phấn cũng ngay lập tức gây ấn tượng. Đọc những truyện ngắn đầu tiên của ông, nhà văn Đỗ Chu đã quả quyết: “Đỗ Phấn là một nhà văn!”. Cũng nhà văn Đỗ Chu trong một đêm 30 Tết, ngồi trước cành mai đẹp, ngẫm ngợi rằng, nếu tự ông tổ chức một cuộc thi ngay trong đêm giao thừa, gọi là cuộc thi “cành mai ở thế tà” để trao giải cho một cuốn sách hay nhất trong năm thì sẽ trao cho cuốn sách nào? Rồi ông thốt lên, xứng đáng hơn cả chỉ có thể là Đỗ Phấn với tập truyện ngắn Kiến đi đằng kiến. Hơn chục năm nay, gần như năm nào nhà văn Đỗ Phấn cũng có sách in, có năm đôi ba cuốn, đủ cả tiểu thuyết, truyện ngắn, tạp văn. Chỉ riêng về số lượng cũng đã khiến những nhà văn chuyên nghiệp cảm phục. Văn chương của ông đề cập nhiều đến đời sống đô thị thời mở cửa với đủ những khoảng sáng tối đan xen. Đó là việc làm ăn, sự ăn chơi, cách hành xử… của đủ loại người với sự quan sát kỹ lưỡng, giọng văn hóm hỉnh.
Ngoài đời, mọi người hay gặp một người đàn ông cao dong dỏng, râu dài, miệng rộng, đôi mắt sáng luôn mang kính tròn, thoạt trông hơi khó gần. Gặp ông dễ hơn nhiều qua minh họa, truyện ngắn, tản văn đăng đều đặn trên các tờ báo lớn. Lẽ tất nhiên ở cả những triển lãm tranh, trên những quầy sách.
Nguồn: Khôi Nguyên - SGGP
BẠCH DIỆP
"Có lẽ đau khổ lại tốt cho con người. Nhà nghệ sĩ có thể làm gì nếu anh ta hạnh phúc? Anh ta liệu có muốn làm bất cứ điều gì không? Nghệ thuật, rốt cuộc chính là chống lại sự khắc nghiệt của cuộc đời".
ĐINH CƯỜNG
Kỷ niệm 100 năm ngày sinh của họa sĩ Nguyễn Phan Chánh
PHAN THANH BÌNH
Trong lịch sử mỹ thuật thế giới, từ Âu châu đến Á châu đã ghi nhận nhiều hoàng đế từng cầm bút vẽ, nặn tượng và không ít bảo tàng mỹ thuật ở các quốc gia có lưu giữ những tác phẩm mỹ thuật mà tác giả là những vị vua danh tiếng.
KHẢ HÂN
Là một trong những họa sĩ chủ soái của trường phái Ấn tượng nổi tiếng với phong cách làm việc ngoài trời một cách nhất quán, Monet đã để lại rất nhiều bức vẽ đầy ấn tượng về băng, tuyết và sương giá.
LINH PHƯƠNG
Một lần nữa có thể thấy rằng, mỹ thuật Huế trong dòng chảy của mình, không ồn ào mà lại âm thầm trong việc theo đuổi những tiếng gọi nghệ thuật thuộc nhiều kiểu dạng ngôn ngữ nghệ thuật khác nhau để có được hiệu quả thẩm mỹ tốt nhất.
PHƯỢNG LÂM
Họa sĩ Léopold Franckowiak, đến nay ông đã có bảy năm sống ở Việt Nam. Có thể nói, Việt Nam là nơi gợi cảm hứng sáng tác mạnh mẽ nhất với ông trong thời điểm này.
TRẦN DUY MINH
Trong hội họa, mùa thu là mùa quyến rũ với các họa sĩ, bởi mùa thu là mùa của thi tính, của cái đẹp và cũng là mùa của nỗi buồn. Mùa thu là mùa của sự úa tàn, của những phôi pha, của những gì kết thúc nhưng đó cũng là thời điểm để khởi đầu cho một hành trình mới của sự vật.
LÝ HỮU NGUYÊN
Nguyễn Trọng Khôi là họa sĩ song hành cả hiện thực và trừu tượng.
VŨ LINH
Từ khởi thủy của nghệ thuật tạo hình, động vật đã là một đề tài được lựa chọn. Những hình vẽ sơ khai nhất được tìm thấy trong các hang động, những hình thù khắc trên đá, trên xương động vật, trên các dụng cụ bằng đồng...
TRẦN DIỄM THY
Trong nghệ thuật tạo hình trên thế giới cũng như ở Việt Nam, hình tượng trẻ con luôn được xem như là một nguồn mạch của sáng tạo nghệ thuật.
LÊ TRIỀU HẢI
Nếu như nghệ thuật hiện đại có những cách thức đi ngược chiều với quan niệm nghệ thuật là sự mô phỏng của Plato và Aristotle, thì ngày nay, trào lưu nghệ thuật cực thực lại hướng tới mô phỏng ngoại giới một cách tinh vi, nếu không muốn nói là đẩy tới cực đoan nhất có thể trong việc mô phỏng vật thể.
NGUYỄN THỊ HÒA
Huế những năm đầu thế kỷ XX, Nhà nước phong kiến triều Nguyễn đã ban hành nhiều chính sách, trong đó có chính sách văn hóa hướng tới nhiều khía cạnh của đời sống xã hội như văn chương nghệ thuật, giáo dục, giao lưu, tiếp xúc văn hóa, bảo tồn di sản… nhằm đáp ứng nhu cầu văn hóa nghệ thuật của cộng đồng, với sự xuất hiện trào lưu học thuật tân tiến của châu Âu, mỹ thuật được giao lưu biểu hiện qua các hoạt động và sáng tác nghệ thuật.
ĐẶNG TRIỆU VĂN
Như tên gọi của nó, trào lưu tối giản trong nghệ thuật hướng tới tiết chế mọi yếu tố cấu nên tác phẩm nghệ thuật.
NGUYỄN HOÀNG VY
Từ khi Phân tâm học của Freud ra đời, người ta mới có thể lý giải được phần nào nguyên do xui khiến người nghệ sĩ lao vào sáng tạo nghệ thuật, có một sức mạnh to lớn từ vô thức khiến người nghệ sĩ mộng mơ, đó là sức mạnh bất khả từ chối.
VŨ LINH
Với hội họa Việt Nam, sơn mài là chất liệu không xa lạ. Những tên tuổi lớn từng thành công trên chất liệu sơn mài phải kể đến như: Nguyễn Gia Trí, Nguyễn Sáng, Nguyễn Đỗ Cung, Phan Kế An, Nguyễn Tư Nghiêm...
TRÚC LÂM
Trong văn hóa nhân loại, lợn như là một biểu tượng phổ quát. Lợn được xem là tổ phụ sáng lập một trong bốn đẳng cấp trong xã hội Meslanesie. Nữ thần trời và mẹ vĩnh cửu của các tinh tú ở Ai Cập cổ đại lại thường được tạo hình trên các bùa đeo với những họa tiết của lợn nái đang cho đàn con bú.
VŨ PHƯƠNG
Trong dòng nghệ thuật biểu ý, dựa trên ngôn ngữ biểu hiện ở Huế, thì Trương Thế Linh nổi lên như một hiện tượng tiêu biểu.
KHẢ HÂN
Francesco Clemente sinh năm 1952, ở Naples, Italy. Ông xuất hiện vào thời điểm khi mà Thế chiến II vẫn còn là một ký ức dai dẳng khắc sâu thành những vết nứt trong tâm thức sáng tạo của cộng đồng nghệ sĩ ở dải đất ven vùng biển Địa Trung Hải này.
TRẦN PHƯƠNG ĐÔNG
Lê Kinh Tài là một trong những nghệ sĩ đương đại rất thành công ở Việt Nam hiện nay. Sự thành công được minh chứng không chỉ ở số lượng tác phẩm lớn, những tìm tòi nghệ thuật không mệt mỏi mà cả ở giá tranh của ông trên thị trường quốc tế.