Ứng xử với truyền thống
Tạo tác và sử dụng mặt nạ là nét văn hóa vẫn sống động ở vùng Eo biển Torres của Australia. Những kiến thức lịch sử chứa đựng bên trong khiến chúng được mang đi trưng bày khắp thế giới. Nhưng điều đáng nói còn là câu chuyện ứng xử với truyền thống nơi đây.
Các hoạt động giúp người dân hiểu và trân trọng văn hóa bản địa được tổ chức thường xuyên tại Australia
“Vết nứt trên mặt nạ”
Một ngày, Ephraim Bani - người dân vùng Eo biển Torres - quyết định đi thăm các bảo tàng trưng bày cổ vật quê mình, và nhận ra có rất nhiều cổ vật mà những người như ông chưa bao giờ thấy. “Đây là nơi mà sự thông thái của cha ông chúng tôi bị chôn vùi”, Ephraim Bani nghĩ, nhìn những cổ vật thiêng liêng của tổ tiên nằm im lìm trên đất khách quê người. Ông đã yêu cầu nhiều bảo tàng trả lại người dân vùng Eo biển Torres những chiếc mặt nạ và cổ vật khác để kiến thức cổ xưa được truyền lại và văn hóa có thể hồi sinh tại cộng đồng. Ephraim khẳng định tầm quan trọng trong tâm linh khi người dân quê hương ông được tiếp cận trực tiếp với những chiếc mặt nạ cổ xưa.
Từ xa xưa, những chiếc mặt nạ ấy đã gắn liền với đời sống ở vùng Eo biển Torres, được làm thủ công bằng vật liệu tự nhiên như mai rùa, sợi thừng, vỏ sò và sáp ong hoang dã... Một số mặt nạ trong thực hành tín ngưỡng còn có phần lông phía trên, tượng trưng cho sự kết nối với phần lục địa của Australia, một số có hình bò biển là loài cung cấp nguồn thức ăn cho cư dân… Bởi vậy, mỗi chiếc mặt nạ đều chứa đựng những câu chuyện mà người dân vùng Eo biển Torres tin rằng đó là cách họ kết nối với linh hồn tổ tiên và học hỏi từ quá khứ. Trước khi người Anh đặt chân đến, không có chữ viết nên đây là cách duy nhất để truyền thụ kiến thức qua các đời. Trong lễ hội, lễ thờ cúng, người đại diện cộng đồng sẽ đeo mặt nạ và nói lại lời dạy của tổ tiên.
“Những vết nứt trên mặt nạ” - bộ phim tài liệu đầu tiên khám phá truyền thống linh thiêng của người dân vùng Eo biển Torres, cũng là hành trình Ephraim Bani từ quê hương tới một số bảo tàng ở châu Âu. Mọi chuyện bắt đầu từ thế kỷ XIX, khi những nhà thám hiểm và truyền giáo châu Âu sưu tầm mặt nạ của vùng này, sau đưa vào bảo tàng trưng bày như tác phẩm nghệ thuật. Thay vì được quảng bá, điều này tạo ra những “lỗ hổng” trong tiếp nối truyền thống. Trong khi các nghi lễ vẫn được thực hiện để tái hiện các sự kiện lịch sử quan trọng tại vùng Eo biển Torres, kỹ năng và kỹ thuật cần thiết để làm mặt nạ đã bị mất đi theo thời gian.
Tôn trọng truyền thống bản địa
Thực tế có nhiều người như Ephraim Bani nhìn thấy những “vết nứt trên mặt nạ” với nỗi lo có ngày giá trị của chúng bị nhìn nhận sai bởi những chú giải chỉ mang tính bề ngoài. Phục hưng nghệ thuật, văn hóa này để truyền thống luôn được tiếp nối. Chỉ khi mặt nạ cổ không bị tách rời đời sống thì thế hệ sau mới được tiếp nhận lời dạy của tổ tiên. Các nền văn hóa khác hoàn toàn có quyền chiêm ngưỡng, tìm hiểu những chiếc mặt nạ vùng Eo biển Torres, nhưng quan trọng là những chiếc mặt nạ thật nên được ở lại nơi chúng ra đời.
Thông điệp này được nhấn mạnh tại trưng bày “Hồi sinh: Mặt nạ vùng Eo biển Torres” đang diễn ra tại Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam. 13 chiếc mặt nạ trang trí độc đáo mang tới câu chuyện về nghi lễ tâm linh của cư dân bản địa và việc tạo tác mặt nạ ngày nay… Hơn nữa, chúng còn mang tới câu chuyện ứng xử với truyền thống bản địa tại Australia. Theo đó, trưng bày không xuất hiện mặt nạ thật mà chỉ là ảnh chụp chất lượng cao kèm chú giải. Suốt 3 năm qua, những hình ảnh số hóa này đã thực hiện sứ mệnh quảng bá tại nhiều quốc gia và bản thân người dân Australia cũng chiêm ngưỡng mặt nạ vùng Eo biển Torres dưới hình thức ấy.
Theo Đại sứ Australia tại Việt Nam Craig Chittick, đó là cách Australia giới thiệu đặc sắc mà vẫn thể hiện sự tôn trọng cư dân bản địa, đồng thời bảo đảm văn hóa bản địa không chịu bất kỳ ảnh hưởng nào. Những chiếc mặt nạ gắn liền với tâm linh và có đời sống riêng nên việc tách chúng ra khỏi cộng đồng là điều Chính phủ Australia không khuyến khích. Tất nhiên không chỉ với cách này đã có thể yên tâm truyền thống sẽ được giữ gìn. Không ít nền văn hóa của các nhóm cộng đồng đang đối mặt nguy cơ mất bản sắc nảy sinh từ chính đời sống của họ.
Australia có các bộ lạc, thổ dân, nhóm cộng đồng khác nhau và phần lớn có mức sống thấp hơn so với mặt bằng chung. Để bảo đảm thời gian và điều kiện duy trì nền văn hóa rất cần hỗ trợ kinh tế. Đại sứ Craig Chittick cho biết, nhận thức như vậy, Chính phủ Australia đã đề ra chiến lược về giảm thiểu khác biệt giữa cuộc sống của người thổ dân với người dân hiện đại của Australia, thông qua không chỉ y tế, giáo dục mà còn hỗ trợ họ duy trì văn hóa của mình. “Một điều rất quan trọng là chúng tôi giúp người dân Australia hiểu và trân trọng nền văn hóa bản địa. Ngoài trưng bày lưu động, những chương trình đào tạo, cung cấp kiến thức về sự đa dạng cũng như sự cần thiết phải tôn trọng văn hóa bản địa, là hoạt động thường xuyên. Qua đó, giúp các nền văn hóa được giữ gìn một cách dễ dàng”.
Theo Thái Minh - ĐBND
Tải mã QRCode
.png "Địa danh học và việc nghiên cứu địa danh các tỉnh Trung Trung Bộ")
-
NGUYỄN CƯƠNG
Chiến tranh đã lùi vào quá khứ mấy chục năm. Nhưng hậu quả của nó để lại thì chưa biết khi nào mới khắc phục xong, trong đó có di chứng chất độc hóa học dioxin, đến nay đã di truyền sang thế hệ thứ 3 và không biết sẽ đến thế hệ thứ bao nhiêu? Vì chất dioxin tồn lưu trong lòng đất có thời gian bán phân hủy lên tới hàng trăm năm!
-
Đây thật sự là một quyết định rất hợp lý, đúng với nguyện vọng của đông đảo nhân dân cả nước.
-
TÂM VĂN
Năm 1980 xã tôi trống dong cờ mở, mổ bò ăn mừng xã được công nhận xóa nạn mù chữ, phổ cập bổ túc văn hóa lớp năm; nhân dịp về quê, được UBND xã mời dự, tôi xắm rắm đi, ông nội tôi nói: “Họ mần quá bậy, dân dốt mất thôi”. -
LƯU THỦY
Thừa Thiên Huế đang tăng tốc trên tiến trình xây dựng thành phố trực thuộc Trung ương. Cuộc làm việc mới đây giữa đoàn khảo sát Trung ương với lãnh đạo tỉnh đã định hình phương án cấu trúc đô thị tương lai. Còn rất nhiều việc phải thực hiện để cuộc chuyển mình đưa Thừa Thiên Huế lên thành phố trực thuộc Trung ương; nhưng có một điều phải luôn lưu ý: phải hết sức giữ gìn để phát huy các giá trị di sản, sinh thái, cảnh quan, môi trường hết sức đặc trưng của nó.
-
Mở đầu chuyến thăm Việt Nam lần thứ 5, Đức Pháp Vương Gyalwang Drukpa - bậc thầy giác ngộ tâm linh quốc tế - vừa có cuộc trò chuyện với các đại diện Hội Nhà văn VN tại Văn Miếu Quốc Tử Giám. Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều chọn và đọc câu hỏi.
-
Năm 2010, Đức Pháp Vương Gyalwang Dpukpa đã viếng thăm Việt Nam. Trong dịp này, nhà thơ Nguyễn Quang Thiều đã có một cuộc trò chuyện với Ngài. Vào 8h30 ngày 05/4/2014, Đức Pháp Vương với sự cộng tác của nhà thơ Nguyễn Quang Thiều sẽ có cuộc đối thoại giữa với các nhà văn Việt Nam tại Văn Miếu – Quốc Tử Giám, Hà Nội. VanVN.Net xin đăng tải cuộc trò chuyện giữa Đức Pháp Vương và nhà thơ Nguyễn Quang Thiều cách đây 4 năm.
-
Một sử gia người Na Uy trong nhiều năm ròng đã nghiên cứu về lịch sử Việt Nam với nhiều tình cảm đặc biệt. Mới đây, ông đã cho đăng tải bộ sưu tập gồm 122 số báo Việt Nam Độc Lập do Mặt trận Việt Minh xuất bản từ năm 1941-1945.
-
Sau này tôi cũng đã điều chỉnh suy nghĩ. Tôi cho rằng những lầm lẫn trong xã hội, nếu có, có lẽ trách nhiệm ở chính người dân chúng ta, chiếm 51%.
-
39 năm trước, Chiến dịch Huế- Đà Nẵng với mốc son đáng nhớ là ngày 26-3 toàn tỉnh Thừa Thiên- Huế được giải phóng hoàn toàn.
-
Bức thư của một bạn trẻ tự xưng là du học sinh Nhật Bản tại Việt Nam đang gây xôn xao cộng đồng mạng những ngày qua.
-
Hạnh phúc là điều ai cũng hướng tới, tìm kiếm, mỏi mong có được. Và, hạnh phúc, đối với mỗi người hoàn toàn không giống nhau, cách gọi tên hạnh phúc khác nhau do hoàn cảnh sống sai biệt và do cách nhìn về cuộc sống không như nhau.
-
Sự thật là một điều không dễ dàng tìm cho ra, cho nên con người phải phát triển khoa học, phát triển công nghệ trên mọi lĩnh vực.
-
Đó là ý kiến của Bộ trưởng Bộ GDĐT Phạm Vũ Luận tại phiên họp ngày 25.2 của Hội đồng Quốc gia về giáo dục và phát triển nhân lực giai đoạn 2011-2015, dưới sự chủ trì của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng.
-
Hình như khi Thượng đế sinh ra một thiên tài, người đều đặt vào họ những thói tật kỳ dị, khác người? Sự vĩ đại của họ đôi khi được làm nên từ những “mặt trái” - dị thường này? GS.BS. Tôn Thất Tùng là một thiên tài như vậy.
-
TRÊN TIẾN TRÌNH XÂY DỰNG THỪA THIÊN HUẾ TRỞ THÀNH THÀNH PHỐ TRỰC THUỘC TRUNG ƯƠNG
LÊ VĂN LÂN -
5 giờ sáng ngày 17 tháng 2 năm 1979, hơn 120.000 lính Trung Quốc tràn vào Việt Nam, mở đầu cho cuộc chiến nhà cầm quyền Bắc Kinh huy động tới hơn 600.000 quân tấn công toàn tuyến biên giới phía Bắc của Tổ quốc ta.
-
HỒ TƯ
Huế có Hoàng thành, quần thể lăng tẩm, đền đài của người xưa để lại, nay đã trở thành di sản văn hóa thế giới, hiện đang được trùng tu, tôn tạo và khai thác du lịch, có nhã nhạc cung đình cũng là một di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại. -
"Nói đến cuộc sống là vô biên không thể kể xiết nào là vui buồn, khổ đau, hạnh phúc, mệt nhọc, sung sướng… nhưng điều tất yếu là ta phải biết nhận diện nó, để rồi chuyển hoá nó thì tự nhiên cuộc sống trở nên có ý nghĩa hơn, thong dong hơn, đừng nói gì đến “Mỗi lần nêu ra một lần mới”. Ví như ban nãy tôi đang đứng giữa trời đất đưa tay chỉ bầy chim én bay lượn trên cao, tay vừa đưa lên thì chúng đã bay xa. Cho nên mỗi chúng ta đừng vội vàng đi tìm cầu mà hãy trân quý cuộc sống trong hiện tại cho thật thi vị nhiệm mầu". (Trích Tâm quán tình người, Thích Pháp Bảo)
-
Mặc dù được “mệnh danh” là vùng đất có nền văn hóa, nghệ thuật truyền thống lâu đời nhưng thiết chế văn hóa của Thừa Thiên- Huế đang còn nhiều bất cập. Nhiều địa điểm biểu diễn nghệ thuật chưa xứng tầm với các sự kiện quốc gia, quốc tế; hệ thống nhà văn hóa (NVH) ở các cấp được đầu tư xây dựng nhưng hoạt động chưa hiệu quả.
-
NGUYỄN KHẮC THẠCH
Đâu phải cái gì cũng qua rồi là xong, là hết. Ra đi và sống mãi là chương trình truyền hình trực tiếp mà VTV đã thực hiện khi vị đại tướng của nhân dân đã ngủ yên trong lòng đất mẹ.
.png)
.png)
