Ứng xử với truyền thống
Tạo tác và sử dụng mặt nạ là nét văn hóa vẫn sống động ở vùng Eo biển Torres của Australia. Những kiến thức lịch sử chứa đựng bên trong khiến chúng được mang đi trưng bày khắp thế giới. Nhưng điều đáng nói còn là câu chuyện ứng xử với truyền thống nơi đây.
Các hoạt động giúp người dân hiểu và trân trọng văn hóa bản địa được tổ chức thường xuyên tại Australia
“Vết nứt trên mặt nạ”
Một ngày, Ephraim Bani - người dân vùng Eo biển Torres - quyết định đi thăm các bảo tàng trưng bày cổ vật quê mình, và nhận ra có rất nhiều cổ vật mà những người như ông chưa bao giờ thấy. “Đây là nơi mà sự thông thái của cha ông chúng tôi bị chôn vùi”, Ephraim Bani nghĩ, nhìn những cổ vật thiêng liêng của tổ tiên nằm im lìm trên đất khách quê người. Ông đã yêu cầu nhiều bảo tàng trả lại người dân vùng Eo biển Torres những chiếc mặt nạ và cổ vật khác để kiến thức cổ xưa được truyền lại và văn hóa có thể hồi sinh tại cộng đồng. Ephraim khẳng định tầm quan trọng trong tâm linh khi người dân quê hương ông được tiếp cận trực tiếp với những chiếc mặt nạ cổ xưa.
Từ xa xưa, những chiếc mặt nạ ấy đã gắn liền với đời sống ở vùng Eo biển Torres, được làm thủ công bằng vật liệu tự nhiên như mai rùa, sợi thừng, vỏ sò và sáp ong hoang dã... Một số mặt nạ trong thực hành tín ngưỡng còn có phần lông phía trên, tượng trưng cho sự kết nối với phần lục địa của Australia, một số có hình bò biển là loài cung cấp nguồn thức ăn cho cư dân… Bởi vậy, mỗi chiếc mặt nạ đều chứa đựng những câu chuyện mà người dân vùng Eo biển Torres tin rằng đó là cách họ kết nối với linh hồn tổ tiên và học hỏi từ quá khứ. Trước khi người Anh đặt chân đến, không có chữ viết nên đây là cách duy nhất để truyền thụ kiến thức qua các đời. Trong lễ hội, lễ thờ cúng, người đại diện cộng đồng sẽ đeo mặt nạ và nói lại lời dạy của tổ tiên.
“Những vết nứt trên mặt nạ” - bộ phim tài liệu đầu tiên khám phá truyền thống linh thiêng của người dân vùng Eo biển Torres, cũng là hành trình Ephraim Bani từ quê hương tới một số bảo tàng ở châu Âu. Mọi chuyện bắt đầu từ thế kỷ XIX, khi những nhà thám hiểm và truyền giáo châu Âu sưu tầm mặt nạ của vùng này, sau đưa vào bảo tàng trưng bày như tác phẩm nghệ thuật. Thay vì được quảng bá, điều này tạo ra những “lỗ hổng” trong tiếp nối truyền thống. Trong khi các nghi lễ vẫn được thực hiện để tái hiện các sự kiện lịch sử quan trọng tại vùng Eo biển Torres, kỹ năng và kỹ thuật cần thiết để làm mặt nạ đã bị mất đi theo thời gian.
Tôn trọng truyền thống bản địa
Thực tế có nhiều người như Ephraim Bani nhìn thấy những “vết nứt trên mặt nạ” với nỗi lo có ngày giá trị của chúng bị nhìn nhận sai bởi những chú giải chỉ mang tính bề ngoài. Phục hưng nghệ thuật, văn hóa này để truyền thống luôn được tiếp nối. Chỉ khi mặt nạ cổ không bị tách rời đời sống thì thế hệ sau mới được tiếp nhận lời dạy của tổ tiên. Các nền văn hóa khác hoàn toàn có quyền chiêm ngưỡng, tìm hiểu những chiếc mặt nạ vùng Eo biển Torres, nhưng quan trọng là những chiếc mặt nạ thật nên được ở lại nơi chúng ra đời.
Thông điệp này được nhấn mạnh tại trưng bày “Hồi sinh: Mặt nạ vùng Eo biển Torres” đang diễn ra tại Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam. 13 chiếc mặt nạ trang trí độc đáo mang tới câu chuyện về nghi lễ tâm linh của cư dân bản địa và việc tạo tác mặt nạ ngày nay… Hơn nữa, chúng còn mang tới câu chuyện ứng xử với truyền thống bản địa tại Australia. Theo đó, trưng bày không xuất hiện mặt nạ thật mà chỉ là ảnh chụp chất lượng cao kèm chú giải. Suốt 3 năm qua, những hình ảnh số hóa này đã thực hiện sứ mệnh quảng bá tại nhiều quốc gia và bản thân người dân Australia cũng chiêm ngưỡng mặt nạ vùng Eo biển Torres dưới hình thức ấy.
Theo Đại sứ Australia tại Việt Nam Craig Chittick, đó là cách Australia giới thiệu đặc sắc mà vẫn thể hiện sự tôn trọng cư dân bản địa, đồng thời bảo đảm văn hóa bản địa không chịu bất kỳ ảnh hưởng nào. Những chiếc mặt nạ gắn liền với tâm linh và có đời sống riêng nên việc tách chúng ra khỏi cộng đồng là điều Chính phủ Australia không khuyến khích. Tất nhiên không chỉ với cách này đã có thể yên tâm truyền thống sẽ được giữ gìn. Không ít nền văn hóa của các nhóm cộng đồng đang đối mặt nguy cơ mất bản sắc nảy sinh từ chính đời sống của họ.
Australia có các bộ lạc, thổ dân, nhóm cộng đồng khác nhau và phần lớn có mức sống thấp hơn so với mặt bằng chung. Để bảo đảm thời gian và điều kiện duy trì nền văn hóa rất cần hỗ trợ kinh tế. Đại sứ Craig Chittick cho biết, nhận thức như vậy, Chính phủ Australia đã đề ra chiến lược về giảm thiểu khác biệt giữa cuộc sống của người thổ dân với người dân hiện đại của Australia, thông qua không chỉ y tế, giáo dục mà còn hỗ trợ họ duy trì văn hóa của mình. “Một điều rất quan trọng là chúng tôi giúp người dân Australia hiểu và trân trọng nền văn hóa bản địa. Ngoài trưng bày lưu động, những chương trình đào tạo, cung cấp kiến thức về sự đa dạng cũng như sự cần thiết phải tôn trọng văn hóa bản địa, là hoạt động thường xuyên. Qua đó, giúp các nền văn hóa được giữ gìn một cách dễ dàng”.
Theo Thái Minh - ĐBND
Tải mã QRCode
.png "Địa danh học và việc nghiên cứu địa danh các tỉnh Trung Trung Bộ")
-
Câu chuyện về văn hóa đọc không còn là đề tài mới mẻ nhưng vẫn luôn là một câu hỏi còn bỏ ngỏ. Liệu rằng độc giả trẻ đã chọn được cho mình hướng đi đúng đắn?
-
Đó là thông tin được đưa ra tại cuộc họp tổng kết năm của Cục Xuất bản chiều 24/12. Nguyên nhân của việc không đọc xuể sách phát hành là do thiếu nhân lực.
-
Cùng với yêu cầu ngày một cao đối với chất lượng bản dịch, việc nhận xét, hồi âm của độc giả cũng ngày càng nhiều hơn và trực tiếp hơn, tuy nhiên, trong số đó có những người đang làm việc “ném đá” thay vì “phê bình” một cách thiện chí – đó là ý kiến của BTV Phùng Hồng Minh về những tranh luận quanh bản dịch tiểu thuyết “Bên phía nhà Swann” của Marcel Proust.
-
Hiện, khá nhiều kiệt tác của văn chương, triết học thế giới đã được dịch ra tiếng Việt với mục đích khai trí, “mở mắt”, dẫn bạn đọc vào biển kiến thức sâu rộng của nhân loại. Song, trước những bản dịch sai “từng xăngtimét”, bạn đọc không thể “nhắm mắt làm ngơ”…
-
Theo mấy nghiên cứu gần đây thì việc đọc sách văn học khiến cho người ta thông minh hơn, giàu tình cảm hơn, và văn minh hơn. Báo New York Times bèn đặt cho một số nhà văn và học giả câu hỏi: “Văn chương dạy chúng ta điều gì về tình yêu?”
-
Nghệ sỹ ăn mặc phản cảm, giá trị nghệ thuật bị xem nhẹ, thiếu văn hóa trong cách ứng xử... là những hiện tượng cho thấy văn hóa Việt đang biến đổi một cách nhanh chóng.
-
Nghề vẽ tranh trên kiếng ở Phú Tân (H.Châu Thành, Sóc Trăng) từng một thời nổi tiếng khắp Nam bộ nhưng giờ đây phải đối mặt với nguy cơ mai một.
-
L.T.S: “Muốn giao lưu văn hóa với bên ngoài tốt thì bản thân đất nước phải tốt”. Đó là nhận định xuyên suốt cuộc nói chuyện với phóng viên Tạp chí VHNA của Nhà xuất nhập khẩu văn hóa Hữu Ngọc. Khó mà ngờ được ở tuổi 97, ông vẫn giữ tác phong nhanh nhẹn, trí nhớ minh mẫn đến vậy. Bạn bè gọi ông là “cầu thủ ngoại hạng”, điều đó thật chính xác.
-
Những tư liệu quý chìm trong hỗn độn hiện vật xung quanh. Những bảng biểu số liệu nặng tính báo cáo... Chúng khiến triển lãm Hà Nội 60 năm xây dựng và phát triển (từ ngày 4 - 12.10 tại Bảo tàng Hà Nội nhân kỷ niệm 60 năm giải phóng thủ đô) giống như một báo cáo thành tích khô cứng.
-
Biết bao tác giả có tác phẩm thơ, văn được sử dụng trong sách giáo khoa đã không được chi trả tiền tác quyền suốt hàng chục năm qua...
-
Họa sĩ Trần Lương vừa trở thành một trong hai nghệ sĩ, nhà hoạt động văn hóa nhận được Giải thưởng Lớn giải Hoàng tử Claus 2014 (cùng Abel Rodriguez từ Colombia). “Giải thưởng cho tôi thấy rõ là mình đang làm những công việc bình thường của một công dân bình thường có trách nhiệm” - nghệ sĩ chia sẻ.
-
Tồn tại mấy trăm năm qua, vấn đề i và y trong chính tả tiếng Việt đã được chính quyền thuộc địa Pháp đặt vấn đề cải cách từ đầu thế kỷ XX. Sau 30-4-1975 các cơ quan hữu quan như Ủy ban Khoa học xã hội Việt Nam, Bộ Giáo dục - Đào tạo cũng có những quy định về vấn đề này, nhiều nhà nghiên cứu cả trong lẫn ngoài nước trước nay cũng đã tìm hiểu và có ý kiến, nhưng vẫn chưa được giải quyết rốt ráo.
-
Nếu như ca trù, dân ca quan họ, hát xoan, đờn ca tài tử Nam Bộ, nhã nhạc cung đình Huế… của Việt
-
Dân tộc và Văn hóa dân tộc Việt Nam có trước rất xa ngày lập nước Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa. Nhà nước này đã được dựng nên, tồn tại và phát triển trên nền tảng văn hóa Dân tộc. Nhà nước này, như một lẽ tất yếu, có trách nhiệm bảo vệ, phát triển nền văn hóa dân tộc.
-
Thực tế lịch sử gần 70 năm qua đã khẳng định rằng Cách mạng Tháng 8 năm 1945 và sự ra đời của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa là kết quả của hành trình 30 năm tìm đường cứu nước của Bác Hồ và là kết quả tất yếu từ công lao to lớn của Bác chuẩn bị cho việc tiến hành cuộc cách mạng giải phóng kể từ ngày Bác về nước.
-
Bắc Kạn có nhiều di tích lịch sử, với 12 di tích cấp quốc gia và 33 di tích cấp tỉnh. Trong thời gian qua, nhiều di tích đã được trùng tu, tôn tạo. Tuy nhiên, việc trùng tu lẽ ra phải trân trọng lịch sử, thì những người thực hiện lại “hoành tráng hóa” di tích.
-
Người ta hay quan niệm tháng bảy âm lịch là tháng “cô hồn”, rằm tháng bảy là để “xá tội vong nhân”, toàn khái niệm thuộc về “thế giới khác”. Ai đi chùa thì được biết tháng bảy còn gọi là mùa Vu Lan.
-
Lòng hiếu thảo hay lòng từ bi ở cấp độ cá nhân và gia đình giúp chúng ta tăng cường sức đề kháng với cái xấu, cái ác bên ngoài. Một người con hiếu thảo sẽ khó bị cám dỗ bởi những tệ đoan xã hội.
-
Những tác phẩm văn học mang nặng tính giải trí dần chiếm lĩnh thị trường và thu hút ngày càng nhiều cây bút trẻ.
-
Sau giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước 1975; đặc biệt là sau tiến trình đổi mới đất nước năm 1986, văn học TPHCM có những bước phát triển rất ngoạn mục.
.png)
.png)
