Ngày Quốc khánh, nghĩ về trách nhiệm của ngành văn hóa
Dân tộc và Văn hóa dân tộc Việt Nam có trước rất xa ngày lập nước Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa. Nhà nước này đã được dựng nên, tồn tại và phát triển trên nền tảng văn hóa Dân tộc. Nhà nước này, như một lẽ tất yếu, có trách nhiệm bảo vệ, phát triển nền văn hóa dân tộc.
Ảnh: internet
Bảo vệ văn hóa dân tộc là bảo vệ các giá trị, truyền thống, bản sắc của nền văn hóa dân tộc trước mọi sự xâm lăng, tàn phá từ bên ngoài vào và từ chính sự thoái hoá của nền văn hóa và chủ nhân của nó.
Phát triển văn hóa dân tộc là làm phong phú hơn diện mạo, cấu trúc nền văn hóa, nâng cao tầm hệ giá trị truyền thống, kiến tạo những giá trị mới phù hợp với xu thế phát triển của văn hóa nhân loại.
Văn hóa có quy luật tồn tại và phát triển riêng, có tính độc lập tương đổi với so với kinh tế - chính trị. Thay thế một nhà nước, thay đổi một cơ chế quản lý kinh tế - xã hội có thể thông qua một cuộc cách mạng với thời gian có thể tính bằng tháng, bằng năm. Để thay đổi diện mạo, kiến tạo một hệ giá trị mới phải có ít nhất hàng chục, hàng trăm năm, thậm chí nhiều trăm năm. Sự sụp đổ của một nhà nước, thậm chí một nền kinh tế có thể cứu vãn bằng tiền, bằng các học - lý thuyết khác nhau, của bất cứ ai, nhưng sự sụp đổ của một nền văn hóa, một hệ giá trị chỉ có thể cứu vãn bằng chính trầm tích văn hóa của dân tộc đó, bằng chính sự sáng tạo của chủ nhân của nền văn hóa đó. Trong một tuần, một tháng, một năm, một vài năm có thể cứu vãn sự sụp đổ của một nhà nước, một nền kinh tế nhưng vài chục năm, một trăm năm chưa chắc đã cứu vãn, khôi phục được một hệ giá trị của một nền văn hóa và khả năng sáng tạo của một cộng đồng dân tộc.
Sáu mươi chín năm đã qua là thời gian nền văn hóa dân tộc Việt Nam liên tục phải vận động với nhiều khúc quanh biến động về quan niệm giá trị bởi nhiều sự tác động của chính trị - kinh tế - xã hội, trong đó có nhiều yếu tố từ bên ngoài lãnh thổ mang vào.
Hiện nay, đường lối xây dựng nền văn hóa dân tộc theo định hướng tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc của Đảng Cộng Sản Việt Nam là đúng đắn, phù hợp với xu thế vận động của thời đại, của nhân loại. Thế nhưng, trong thực tiễn, đời sống văn hóa của đất nước đang có những biểu hiện rất đáng lo ngại trên tất cả các lĩnh vực từ văn học đến nghệ thuật, đạo đức đến lối sống, phong tục – tập quán đến tín ngưỡng – tôn giáo… Quan niệm về giá trị của cộng đồng, mà đi đầu là ‘một bộ phận không nhỏ” cán bộ của Đảng và Nhà nước, đã thay đổi đến mức thoái hóa, biến thái, đi ngược lại truyền thống dân tộc. Đồng tiền lên ngôi thay cho nhân phẩm và năng lực sáng tạo. Trong thực tiễn hoạt động văn hóa thì chuộng phô diễn hình thức hơn đáp ứng nhu cầu văn hóa, đề cao thành tích ảo hơn giá trị đích thực, trọng dự án xây dựng hơn tác phẩm văn học nghệ thuật, ưa giả dối hơn sự chân thành…
Tất cả những quan niệm và lối hành xử đó đã nhấn nhìm khát vọng và năng lực sáng tạo của các chủ thế văn hóa đích thực, làm cho nền văn hóa dân tộc chưa thể vượt thoát được những trở ngại để bảo vệ những giá trị truyền thống của dân tộc, chủ động, tự tin hòa nhập với thế giới, với thời đại, để xác lập những giá trị mới phù hợp với xu thế chung của nhân loại. Nếu không khắc phục được tình trạng này, sự đỗ vỡ về văn hóa của dân tộc Việt Nam là điều có thể xảy ra trong tương lai không xa.
Lỗi đó thuộc về nhiều người. Trong đó trách nhiệm của ngành văn hóa, của mỗi người đứng trong hàng ngũ ngành văn hóa, trước hết là các nhà lãnh đạo.
Phải làm gì, làm như thế nào?
Câu hỏi đó đang dành cho chúng ta, và, cũng trước hết, là các nhà lãnh đạo.
Nguồn: Vĩnh Khánh - VHNA
Tải mã QRCode
.png "Địa danh học và việc nghiên cứu địa danh các tỉnh Trung Trung Bộ")
-
NGUYỄN TĂNG PHÔ -
NGUYỄN KHẮC THẠCH
Phải giải thích cho mỗi người thích giải
Cần công bằng với những kẻ bằng công. -
LTS: Nhân Tạp chí Sông Hương phát hành số thứ 100 (6-1997), Ban Biên tập chúng tôi có dịp trò chuyện với hai nhà văn từng là Tổng biên tập của tạp chí: Tô Nhuận Vỹ và Nguyễn Khắc Phê.
-
UÔNG TRIỀU
Tôi nghĩ tiếng Việt chưa bao giờ vào giai đoạn thay đổi nhanh chóng và nhiều như bây giờ. Trong thời kỳ quốc tế hóa, toàn cầu hóa, tiếng Việt phải chịu những áp lực lớn hoặc tự thích nghi để phù hợp với tình hình mới.
-
VIỆT HÙNG
Văn hóa là một khái niệm rộng, nó bao trùm lên mọi hoạt động của con người trong xã hội. Văn hóa không những phản ánh được quan hệ giữa con người với con người, mà nó còn phản ánh được thế giới nội tâm của con người, và cả sự hòa hợp giữa thế giới nội tâm ấy với biểu hiện của nó ra bên ngoài xã hội.
-
NGUYỄN KHẮC PHÊ
Trong hoạt động văn hóa - văn nghệ, một vấn đề thường gây ra bất đồng - thậm chí đưa đến những "vụ việc” tai tiếng - là việc đánh giá, bình chọn tác phẩm.
-
NGUYỄN KHẮC PHÊ
Trong thời buổi thiên hạ đổ xô ra mặt tiền làm ăn, chuyện "nhà mặt tiền" đã xảy ra bao vụ xung đột và là đề tài của nhiều "tác phẩm" dân gian. Để chiếm được mặt tiền, ngoài thế lực đồng tiền, cũng đã ngầm nảy sinh "chế độ", "tiêu chuẩn" này nọ mới được cấp đất mặt tiền.
-
NGUYỄN QUANG HÀ
Ghi chépTrong dân gian có câu: "Giàu tại phận, trắng tại da". Tố Hữu, nhà thơ cách mạng thì đặt lại vấn đề nghèo khổ: "Số phận hay do chế độ này?".
-
TRUNG SƠN
Một vài năm trở lại đây, những người quan tâm đến giá trị văn hóa của Huế vui mừng nhận thấy, bên cạnh các di sản quý báu của người xưa để lại, đã có không ít tác phẩm, công trình nghệ thuật mới làm đẹp thêm cho Huế, trong đó, hẳn phải kể đến sự xuất hiện các "Galery” - những phòng tranh thường xuyên ở 15 Lê Lợi, khách sạn Morin và những cuộc triển lãm được tổ chức liên tiếp ở Hội Văn Nghệ.
-
HOÀNG ĐĂNG KHOA
Trước hết cần minh định khái niệm, “trẻ” ở đây là chỉ xét về độ tuổi, cụ thể là dưới 35, theo quy ước mang tính tạm thời tương đối hiện hành của Hội Nhà văn Việt Nam. -
"Việc trên đời, chỉ cần vẫn còn cơ hội sống thì dù liên tiếp gặp thiên tai nhân họa, tạm thời bị ức chế, sớm muộn cũng sẽ có ngày ngẩng cao đầu. Việc cá nhân là vậy, việc gia đình là vậy, việc quốc gia, dân tộc cũng là như thế...".
-
Đó là những trang nhật ký của bác sĩ, bệnh nhân và cả những nhà văn nhà thơ viết gửi cho người thân bạn bè trong đại dịch COVID-19.
-
Truyền tải các bài học với nội dung cô đọng, kết hợp với chuyện kể, hình ảnh, phim, trò chơi, hoạt động tương tác... giờ học lịch sử được tổ chức trực tuyến nhưng không khô khan, tạo được sự hứng thú, thu hút học sinh tìm hiểu về những câu chuyện của quá khứ. Đó là cách Bảo tàng Lịch sử Quốc gia đang làm với Giờ học lịch sử online.
-
Những tháng ngày qua, cả nước căng mình chống đại dịch Covid-19 - kẻ thù cực kỳ nguy hiểm mà vô hình. Cuộc sống thường ngày vốn luôn sôi động bỗng trầm lặng xuống với không ít nỗi lo và sự ám ảnh, chờ đợi.
-
Nhằm gìn giữ và lan tỏa truyền thống hiếu học, coi trọng hiền tài, cũng như những giá trị lịch sử, văn hóa nghìn năm của dân tộc, dự án “Không gian văn hóa Quốc Tử Giám” vừa được xây dựng với các hoạt động hướng tới công chúng, đặc biệt là giới trẻ.
-
30 năm gắn bó với TP Hồ Chí Minh từ ngày xuất ngũ, học đại học, trở thành giảng viên mỹ thuật, đồ họa, họa sĩ Lê Sa Long chưa bao giờ trải qua những ngày mà cả thành phố như “lặng hẳn” vì căng mình chống dịch Covid-19.
-
Trong bối cảnh giãn cách xã hội, nghệ sĩ và công chúng cùng ở nhà chung tay phòng, chống dịch bệnh, sân khấu cũng đóng cửa, tắt đèn. Tuy vậy, trên nền tảng trực tuyến, các nghệ sĩ Nhà hát Chèo Việt Nam vẫn “cháy hết mình” qua các chương trình biểu diễn, giao lưu với khán giả, đưa chèo đến gần người yêu nghệ thuật truyền thống.
-
Từ những câu chuyện cảm động hoặc những hình ảnh “đắt giá” nhiều họa sĩ chuyên nghiệp và không chuyên đã có những sáng tác tranh minh họa, ký họa theo phong cách lạc quan, lan tỏa những thông điệp tích cực về phòng, chống Covid-19.
.png)
.png)
