Với tôi, Lạc Tịnh Viên - nằm ở 65 Phan Đình Phùng 9 (Huế) chẳng có gì xa lạ. Cách đây hơn chục năm khi vợ chồng anh Bửu Tôn còn ở Huế (nay đã định cư ở Hoa Kỳ), tôi thường cùng các anh Hoàng Phủ Ngọc Tường, Đinh Cường, Bửu Ý, Ngụy Ngữ, Hoàng Định Giang, Tôn Thất Văn,v.v... tụ tập ngồi uống rượu, khi thì ở trong nhà, lúc ở ngoài vườn và tán dóc sự đời. Những năm gần đây, khi anh Trần Như Hy - chồng của bà Công Tằng Tôn Nữ Khánh Nam - hậu duệ của vua Tự Đức còn dùng nhà Hy Trần Trai để in lụa nhằm kiếm kế mưu sinh tôi vẫn thường lui tới trò chuyện. Ngôi nhà xưa u tịch và buồn bã, hiu hắt như ngọn gió thổi muộn qua dòng sông An Cự: "nắng đục mưa trong" ở phía trước mặt nhà của chủ nhân, vậy mà bây giờ như có phép lạ, 4 ngôi nhà ẩn mình trong khu vườn rộng hơn 2000m2 tươi tắn và xinh xắn đến ngạc nhiên. Những cột gỗ lim bóng láng, những nét chạm trổ tinh xảo cứ lồ lộ và những bức liễn, bức hoành, câu đối nhũ vàng óng ánh. Trong khi chờ bà Khánh Nam - chủ nhân ngôi nhà (đang bận giới thiệu với khách), tôi được thân chủ mời uống trà và ăn bánh cúng Huế. Những chiếc bánh làm bằng bột nếp được gói trong giấy ngũ sắc đang là nghề sinh sống của hàng trăm cô gái ở miệt vườn Kim Long. Vào dịp mồng một hoặc khi có kỵ, chạp, người Huế thường mua về để cúng gia tiên: "Ăn bánh này, nếu không uống nước thường dễ bị sặc, hoặc nghẹn" - nghe tôi giải thích vậy, bà Claude Comiti ngạc nhiên nhìn tôi. Được thầy Thân Trọng Ninh giới thiệu, bà Claude Comiti đồng ý trả lời những câu hỏi của tôi. Bà hiện là giáo sư của trường đại học Grenoble - Pháp, đã từng làm việc ở VN 10 năm nay. Nói về cảm nghĩ của mình khi thăm Lạc Tịnh Viên, bà giáo sư nhận xét: "Nhà đẹp lắm và nó có lịch sử lâu đời (lập năm 1889). Tôi biết đây không phải là nhà thường dân là nhà của quan lại hoặc trí thức, bởi những bức liễn, hoành, câu đối tự nó thể hiện điều đó. Chính sự rộng rãi và yên tĩnh của vườn càng tôn thêm vẻ đẹp của ngôi nhà và tạo cho ta cảm giác như ở trong một thế giới khác". Còn về đêm khai mạc Festival Huế 2000, giáo sư Claude Comiti kể tiếp: hôm đó, tôi có mặt ở sân bay Phú Bài lúc 18 giờ. Thấy du khách rủ nhau đi đông quá, vì tò mò tôi đi theo. Tôi bị chìm trong biển người ở quảng trường Ngọ Môn để theo dõi lễ khai mạc. Điều ngạc nhiên đầu tiên là thanh niên Huế chăm chú nghe các diễn văn. Tôi thấy họ cười và vỗ tay. Người Huế lịch sự lắm. Biết tôi là người ngoại quốc họ báo với cảnh sát. Tôi lo lo, nhưng anh biết không, họ dẫn tôi đến 1 khu vực khác và chỉ cho tôi 1 ghế ngồi, mặc dù tôi không phải khách mời hoặc là du khách của Tours nào hết. Tôi đi tự do. Như tôi đã giới thiệu, tôi đã ở VN 10 năm và đã tìm hiểu khá kỹ nền văn hóa của đất nước này, nhưng đây là lần đầu tiên tôi thấy đỉnh cao của nền văn hóa dân tộc VN và của Huế. Thật là tuyệt vời - tôi không bao giờ quên ấn tượng đẹp đẽ đó". Chia tay với giáo sư Claude Comiti, tôi quay trở lại hỏi chuyện bà Khánh Nam. Bà cho biết, từ ngày mở cửa, vườn nhà của bà đón hàng trăm khách. Bà không dấu nổi sự vui mừng: "Họ vô thăm vườn nhà mình là quý lắm rồi. Ngoài ra chúng tôi không nghĩ đến chuyện tiền bạc. Nói ra dị òm". Theo cô Thu Hương, để mở Tours du lịch nhà vườn, Trung tâm lữ hành Hương Giang thỏa thuận với các gia chủ: khi đưa khách đến Trung tâm sẽ thanh toán cho chủ nhân 10.000 đồng/người (khách nước ngoài) và 3000 đồng/người (khách trong nước). Hiện nay tours nhà vườn của Công ty du lịch Hương Giang Công ty du lịch Huế thực hiện đúng cam kết, còn các đơn vị hoặc cá nhân khác lợi dụng "xài kiểu chùa". Làm du lịch kiểu này cũng là cách hại nhau, do bị phỗng tay trên và không thể chấp nhận được, dù nói như bà Khánh Nam" việc tiền bạc chúng tôi không băn khoăn. HỮU THU (135/05-00) |
Festival Huế 2.000 đã được xem là sự kiện văn hóa lớn của Việt Nam, là cú đột phá của ngành du lịch quốc gia trong chiến lược “Việt Nam, điểm đến năm 2.000” và lâu dài hơn là xây dựng Huế trở thành: Thành phố Festival của Việt Nam. Vì những mục tiêu đó, sau khi Festival bế mạc, dư luận của người dân Huế cũng như giới chuyên môn cho rằng cần phải có một cái nhìn khách quan, toàn diện làm cơ sở kế thừa cho các kỳ Festival về sau. Và không chỉ Huế mà nhiều nơi khác cũng cần qua cuộc thử sức này để rút kinh nghiệm.
LTS: Sau thành công Festival Huế 2000, đã có không ít người đồng cảm từ trong nước đến nước ngoài gửi thư về chia sẻ với Huế, Sông Hương xin trích đăng bức thư của tiến sĩ Cao Huy Thuần từ Paris gửi về.
HỒ ĐĂNG THANH NGỌCĐêm trước ngày khai mạc Festival Huế 2000, tôi cùng một số bạn bè từ khắp nơi trong nước ngồi với nhau trong một quán bia nằm bên sông Hương.
Trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức Việt Nam theo lời mời của Chủ tịch Quốc Hội Nông Đức Mạnh, nhân dịp đến thăm và làm việc tại tỉnh Thừa Thiên - Huế, ngày 15/4/2000 tại khách sạn Morin, Chủ tịch Thượng Nghị viện nước Cộng hòa Pháp ông Christian Poncelet đã có cuộc gặp gỡ phóng viên các báo đang có mặt Festival Huế 2000.
YÊN CHÂUGiữa mùa xuân năm Canh Thìn này nhắc tới nhân dân Huế là người ta nhớ ngay trận đại hồng thủy cách đó mấy tháng vào tháng 11 năm 1999. Nước từ trên trời trút xuống. Nước từ thượng nguồn đổ về. Cuối băng nhà cửa xóm làng. Huế giống như một kinh thành bỏ ngỏ. Vô phương cứu chữa trước giặc nước.
NGỌC NHÃFestival Huế 2.000 chính là khúc dạo đầu, mở ra thời kỳ mang bước ngoặt thời đại ấy. Dưới cái nhìn khách quan của một khách du lịch mến Huế, hiểu Huế... vẫn có thể nhìn thấy khá rõ nét những lợi thế của Huế với sự kiện văn hóa lớn vừa qua.
Festival Huế 2000 là một cơ hội và cũng là một thách thức rất lớn, buộc chúng ta đi đến định hướng tìm cách khai thác cho được lợi thế nghệ thuật truyền thống Việt Nam và phải đặt nó vào trong khuôn khổ hợp tác nghệ thuật đương đại của Pháp. Bước vào đàm phán với Pháp chúng tôi đã biết chắc chắn phía Pháp sẽ đưa ra nghệ thuật đương đại. Vậy thì phía ta đưa ra Nghệ thuật truyền thống như một lợi thế so sánh.
NGUYỄN HUY HOÀNGCái ngòi nổ đốt lửa cháy bùng đêm hội là cuộc diễn hành tưng bừng, náo nhiệt của 5000 người cờ hoa rực rỡ, áo quần mang đủ màu sắc của 54 dân tộc từ Mục Nam Quan đến mũi Cà Mau, tượng trưng sự đoàn tụ của cả dân tộc về cố đô cùng đêm hội Festival.
Festival Huế 2000 có tiếng vang lớn. Một nhà báo nước ngoài nói: "Nếu quảng cáo cho Huế trên các phương tiện truyền thông đại chúng trong nước và nước ngoài được như tuyên truyền cho Festival Huế vừa rồi, tốn khoảng 15 đến 20 triệu USD". Có thể nói: Festival Huế 2000 là rất thành công. Sau Festival, tạp chí Sông Hương có được tiếp xúc với ông Lê Viết Xê, Phó chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên Huế, trưởng ban tổ chức Festival ông vui vẻ kể lại diễn biến Festival như những kỷ niệm khó quên. P.V.Tạp chí Sông Hương có ghi lại đầy đủ. Xin trân trọng giới thiệu với bạn đọc.
LTS: Từ ngày 8/4 đến 19/4/2000, một lễ hội văn hóa nghệ thuật lớn sẽ diễn ra tại Huế. Âm sắc cung đình, Nhã nhạc Huế, Vũ khúc Việt Nam, Múa rối nước, thời trang, thả diều, các vở nhạc kịch của Pháp... sẽ hâm nóng cái không khí của Huế sau cơn đại hồng thủy. Đêm bế mạc, dòng sông Hương thơ mộng sẽ bừng sáng nhờ những chiếc đèn thả trên sông.
NGÔ MINHVào năm cuối cùng của thế kỷ XX, người Huế đã làm được một việc lớn: Mở rộng nghệ thuật ăn chơi của mình ra phạm vi thế giới! Đó là Festival Huế -2000, một cuộc chơi, một cuộc trình diễn văn hóa quốc tế hoành tráng và ấn tượng.