Sự mẫn tuệ của "Lốc xoáy thời cuộc"

09:26 23/02/2017

Lịch sử phát triển của hệ thống thể loại báo chí cho thấy Bút ký chính luận giữ một vai trò quan trọng trong việc định hướng xã hội. Nó là thể loại không thể thiếu trong việc giáo dục tư tưởng, chính trị cho quần chúng. Trong một thế giới đương đại, trong một xã hội bùng nổ thông tin với nhiều biến động, Bút ký chính luận càng trở nên quan trọng và cần thiết cho đời sống.

Ảnh bìa sách mới xuất bản của nhà báo Phạm Quốc Toàn

Cuốn sách Lốc xoáy thời cuộc của nhà báo Phạm Quốc Toàn, Nhà xuất bản Hội Nhà văn phát hành, đem đến cho bạn đọc những vấn đề sâu sắc ẩn chứa đằng sau những tin tức, sự kiện, cùng sự lý giải, bàn luận của tác giả. Bằng việc bày tỏ quan điểm và cách nhìn về những cơn “lốc xoáy” triền miên do chủ nghĩa cường quyền áp đặt, nhà báo Phạm Quốc Toàn đã chỉ ra chân lý: Chiến tranh hủy diệt là sự tranh giành bẩn thỉu và vô nhân tính nhất trong lịch sử loài người!

Một Ukraine đang bình yên là thế! Do lòng tham, sự lôi kéo, những thù hận cá nhân, phe phái, tôn giáo, sắc tộc… đã dẫn đến nội chiến, đói nghèo và chết chóc. Một Syria tươi đẹp và cổ kính đã trở thành đống đổ nát. Chủ nghĩa khủng bố, cường quyền, chủ nghĩa dân tộc cực đoan, xung đột đã đẩy hàng triệu người, nhiều phụ nữ và trẻ em vô tội lâm vào cảnh khốn cùng, chết chóc. Hình ảnh bé Aylan Kurdi chết tức tưởi bên bờ Địa Trung Hải liệu đã đủ sức làm rung chuyển nhân tâm thế giới. Nhà báo Phạm Quốc Toàn đã khái quát thật thấu đáo sự biến động của các sự kiện trên trường quốc tế, tạo nên một bức tranh hoàn chỉnh về sự vận động không ngừng của thế giới đương đại.

Nhìn những bất ổn của thế giới càng trân trọng hơn những thành quả của cách mạng, để thấy tầm nhìn sáng suốt và hành động mạnh mẽ, quyết liệt của Đảng ta trong từng giai đoạn lịch sử. Năm 1945, Đảng ta, Bác Hồ và Mặt trận Việt Minh đã mưu lược, hành động mau lẹ, nhanh chóng chớp thời cơ, tổng khởi nghĩa giành chính quyền về tay Nhân dân, khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Với tầm nhìn sâu, rộng và kinh nghiệm dạn dày của Đảng do Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập, rèn luyện đã lãnh đạo toàn dân đánh bại các kẻ thù xâm lược và thống trị vào loại mạnh nhất hành tinh, thống nhất nước nhà, thỏa lòng mong ước cháy bỏng khát khao hòa bình của dân tộc. Hơn 30 năm đổi mới, với mục tiêu “Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”, đất nước ta đạt được những thành tựu to lớn, mang ý nghĩa lịch sử trên con đường xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Thế nhưng, trong một thế giới đan xen nhiều thế lực, nhiều mâu thuẫn, khủng bố và xung đột đủ loại, nước ta chưa loại trừ hết những vấn đề tồn tại và yếu kém. Nhà báo Phạm Quốc Toàn không ngần ngại chỉ ra những hạn chế, tiêu cực đang “ngáng chân” sự phát triển của đất nước. Đó là năng suất lao động thấp, thất thoát, lãng phí nhiều; đầu tư công không hiệu quả, nhiều trung tâm hành chính, trung tâm văn hóa hoành tráng, đầu tư hàng ngàn tỷ đồng vừa khánh thành đã bỏ không, hoặc sử dụng vài năm lại tính chuyện di dời, chuyển đổi. Công tác cán bộ đáng lo ngại, làm mất lòng tin ở Nhân dân. Một bộ phận cán bộ, đảng viên biến chất, phai nhạt lý tưởng chiến đấu, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ; nạn kéo bè kéo cánh chốt chặt những vị trí công quyền quan trọng để bòn rút, tham nhũng công quỹ. Những thiệt hại kinh tế do tham nhũng, lãng phí gây ra rất lớn. Nhưng cái thiệt hại lớn hơn, nặng nề hơn mà tham nhũng, lãng phí gây ra là làm hoen ố hình ảnh đẹp của chế độ, làm suy giảm lòng tin của Nhân dân vào Đảng, vào tương lai đất nước.

Tập Bút ký chính luận của nhà báo Phạm Quốc Toàn ngồn ngộn vấn đề, sự kiện nóng bỏng của thời cuộc, từ Đông sang Tây, từ cổ tới kim, từ trong nước đến thế giới, từ quốc gia, dân tộc trở về “góc sân và khoảng trời” quê nhà. Sử dụng thể loại Bút ký chính luận để nói về quê nhà, nơi cây đa giếng nước, bờ tre, gốc rạ, anh đã rất thành công trong biểu đạt tình cảm dạt dào, sâu lắng, vẻ đẹp văn hóa làng quê. Tình yêu quê hương, yêu dòng sông Mẹ, yêu bờ dậu, góc vườn và cao hơn cả là tình yêu văn hóa, yêu cuộc sống của bao cảnh đời còn lam lũ chống chọi không mệt mỏi với thiên tai, nhân tai. Thái độ, cách nhìn của tác giả về những công trình thủy điện nhỏ… tiêu diệt môi trường, môi sinh, những vụ xả lũ vô cảm, thiếu trách nhiệm nơi quê nhà thật dứt khoát và minh định. Bút ký chính luận giúp phân rõ sự đúng và sai, thiện và ác, định hướng tư tưởng rõ ràng, sâu sắc.

Với tầm nhìn sâu rộng, sự nhạy cảm, khả năng nhận định và dự cảm đã giúp tác giả có những bài viết sắc sảo, có chiều sâu và phong cách riêng. Bài viết của nhà báo Phạm Quốc Toàn thể hiện tinh thần trách nhiệm và xây dựng, nói chuyện tiêu cực nhưng không bi quan, khích lệ lửa chiến đấu, hướng về tương lai tốt đẹp của đất nước, dân tộc.

Theo PGS-TS Nguyễn Thị Trường Giang - SGGP



 

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
  • Khi được hỏi lý do nào thôi thúc bà hoàn thành cuốn tiểu thuyết dã sử về Hồng Hà nữ sĩ Đoàn Thị Điểm, nhà văn Lê Phương Liên tâm sự rằng: “Tôi hăng hái ngồi bên bàn phím, viết đêm viết ngày như là nhập đồng, như là có một nguồn lực siêu nhiên nào thôi thúc”.

  • Tình yêu quê hương, tình yêu gia đình, những khám phá thú vị trong cuộc sống xa xứ là điểm chung trong hai tác phẩm “Bốn mùa hoang vu xứ kiwi” và “3,1kg hạnh phúc” của hai tác giả trẻ Trần Băng Khuê và Mai Thanh Nga cho bạn đọc thấy được phong vị của những vùng đất khác nhau cũng như cuộc sống của những người Việt trẻ xa xứ.

  • Sức viết của nhà thơ ngoài lục thập Đinh Ngọc Diệp (sinh năm 1956) có dấu hiệu mạnh lên khi trước thềm xuân mới, ông ra mắt tập “Hành trình 6” (NXB Hội Nhà văn).

  • Sau giải thưởng văn xuôi của Hội Nhà văn Việt Nam, mới đây, đạo diễn Xuân Phượng tiếp tục nhận thêm giải thưởng văn xuôi của Hội Nhà văn TPHCM cho hồi ký Gánh gánh… gồng gồng… (NXB Văn hóa - Văn nghệ). Tác phẩm đã phần nào khắc họa chân dung của tầng lớp trí thức Việt Nam trong 2 giai đoạn kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ.

  • “Duyên” - tôi biết đến tác giả Nguyên Phong từ cuốn sách Đường mây qua xứ tuyết . Tôi cũng đọc qua về tiểu sử, con đường sự nghiệp của ông. Thật đáng để ngưỡng mộ!

  • Nhà thơ, nhà báo Vương Tâm vừa ra mắt tuyển “Thơ chọn Vương Tâm” (NXB Hội Nhà văn), với 180 bài thơ và một số bức tranh minh họa của nhà thơ Nguyễn Quang Thiều.

  • Nhắc tới nhà văn Nguyễn Văn Thọ, bạn văn thường nhớ tới tiểu thuyết “Quyên”; các tập truyện ngắn: “Gió lạnh”, “Vàng xưa”, “Hương mĩ nhân”, “Vườn mộng”; các tập bút ký và tản văn: “Đào ở xứ người”, “Đầu ngọn sóng”… Ông còn sáng tác thơ, vẽ và viết kịch bản phim…  Nhớ về thời hoa niên nhiều ước vọng, ánh mắt ông lấp lánh niềm vui.

  • “Sống mãi trên quê hương anh hùng” (NXB Quân đội nhân dân, 2021) là cuốn sách được viết theo thể loại truyện ký, về cuộc đời của một người anh hùng đã cống hiến tuổi thanh xuân cho sự nghiệp giải phóng dân tộc. Đó là Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân Nguyễn Kim Vang - hình ảnh đại diện cho một thế hệ thanh niên lớn lên trong hoàn cảnh đất nước có chiến tranh, sẵn sàng hy sinh không tiếc tuổi thanh xuân, xương máu của mình cho hòa bình, thống nhất của dân tộc...

  • Trong nền văn học Việt Nam hiện đại, tiểu thuyết Số đỏ của Vũ Trọng Phụng là tác phẩm quen thuộc với nhiều thế hệ bạn đọc. Đến nay, mặc dù đã được phổ biến rộng rãi, nhưng không phải mọi cắt nghĩa về nó đã thật thấu đáo, thuyết phục.

  • Nỗ lực không ngừng nghỉ của các nhà nghiên cứu lý luận văn học Việt Nam trong nhiều thập niên qua là giới thiệu, nghiên cứu, tổng thuật các hệ thống lý thuyết để vận dụng vào nghiên cứu thực tiễn văn học.

  • Với 17 truyện ngắn gọn gàng, tập truyện ngắn “Gió thổi trước hiên nhà” vừa được NXB Văn học ấn hành, mở ra một thế giới ngổn ngang, đa tạp của cuộc sống đời thường từ miền quê đến phố thị với đủ mọi cung bậc cảm xúc, những cảnh đời buồn vui, đặc biệt là những thân phận đàn bà nhọc nhằn, cay đắng.

  • Nhãn sách Văn sử tinh hoa thuộc Công ty TNHH Sách và Truyền thông Việt Nam (Tri Thức Trẻ Books) vừa phát hành cuốn "Phong vị xuân xưa - Ngày xuân xem sách biết việc cổ kim". Tác phẩm được sưu tầm, tuyển chọn từ nhiều cuốn sách, báo, tạp chí trong giai đoạn từ 1920 đến khoảng 1945.

  • Mấy năm gần đây, nhiều danh tác Việt đã được phát hành lại, mang đến cho độc giả hiện đại cơ hội tiếp cận dễ dàng hơn các ấn phẩm có tuổi đời trên dưới một thế kỷ. Không đơn thuần là “bình mới rượu cũ”, nỗ lực này còn mang tính gợi mở, góp phần định vị, thúc đẩy đa dạng chiều kích văn chương.

  • “Bốn nhà văn nhà số 4”, NXB Hội Nhà văn, của nhà phê bình Ngô Thảo dày dặn, chia làm bốn phần, tập hợp 35 bài viết của tác giả về bốn nhân vật văn chương nổi tiếng mà sự nghiệp gắn liền với ngôi nhà số 4 phố Lý Nam Đế - tạp chí Văn nghệ quân đội. Đó là Nguyễn Thi, Nguyễn Khải, Nguyễn Minh Châu và Thu Bồn.

  • Truyện ngắn đối với những tác giả trẻ, mới viết văn, nhiều người tự khám phá mình, bao giờ cũng qua một thử thách. Dương Hương - một tác giả trẻ vừa cho ra mắt tập truyện ngắn  “Giá của đàn bà” với nhiều cảm xúc mới mẻ. Chúng tôi xin giới thiệu bài viết của nhà văn Trung Trung Đỉnh về tập truyện ngắn , của tác giả Dương Hương, do Liên Việt ấn hành.

  • Cầm trên tay cuốn “Thời xuân sắc” của nhà văn Huệ Ninh (NXB Thế giới, 2020) - hồi ký của một người phụ nữ bình thường, tôi thật sự xúc động và còn thấy tiếc, tự hỏi sao sách không dày hơn nữa.

  • “Nấp” trong nhà báo Trần Nhật Minh với vẻ ngoài “đồ sộ, quánh màu nước thời gian”, là trái tim thi sĩ nhiều rung động. Cho nên, có lẽ đã lần lữa mãi, thì cũng phải đến ngày tâm hồn chật căng, buộc phải tỏa lan hương chất mà tháng năm cuộc đời mình đã trầm tích.

  • “Hừng Đông” viết về “đêm trước” của cách mạng Việt Nam, giai đoạn trước khi thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam (1930) đến cuộc khởi nghĩa Nam Kỳ. Trong bối cảnh ấy, nhà văn không chạy theo sự kiện, biến cố, mà hướng tới con người cụ thể với tư cách một nhân vật văn học - chiến sĩ Cộng sản Phan Đăng Lưu.

  • “Lắng đọng và suy nghĩ” (NXB KH&KT, 2020) cái tên sách khiêm tốn của Tạ Quang Ngọc trở nên cuốn hút tôi. Và sự chắt lọc trí tuệ, cũng như chân thành cảm xúc, chân thành tự bạch trong cuốn sách này đã không chỉ khiến tôi cảm phục tác giả, mở mang tri thức, mà còn nâng thêm cho mình bản lĩnh, bồi đắp tình yêu con người, tình yêu đối với quê hương đất nước và sự nghiệp cách mạng.