Sáng tác ở phố biển Vũng Tàu

08:56 04/09/2008
TRẦN HUY THANHTừ ngày 1 đến 15/7/2002, được sự giúp đỡ của Bộ Văn hoá Thông tin, Hội Liên hiệp Văn học Nghệ thuật tỉnh Thừa Thiên Huế đã cử đoàn văn nghệ sĩ đi dự trại sáng tác văn học nghệ thuật tại Nhà sáng tác Vũng Tàu.

Chiều 25/6/2002, Ban Thường vụ Hội đã tổ chức cuộc gặp gỡ các trại viên trước khi lên đường. Nhà thơ Võ Quê, hoạ sĩ Đặng Mậu Tựu, nhà thơ Lâm Thị Mỹ Dạ đã đến dự buổi chia tay với đoàn và trao đổi mục đích, ý nghĩa, kế hoạch của đợt đi sáng tác. Anh Nguyễn Bỉnh Khiêm (Hội Văn nghệ dân gian) được cử làm trưởng đoàn, Huỳnh Mẫn (Hội Nhiếp ảnh) làm phó đoàn. Văn phòng Hội dự kiến thuê xe đưa đoàn từ Huế đến Vũng Tàu nhưng nhạc sĩ Trần Hữu Pháp không muốn đi xe. Anh đưa bàn tay vỗ vỗ lên trán nói:"Tôi đi xe hay bị chóng mặt, xin đi xe lửa thôi". Nhạc sĩ Minh Phương ngồi cạnh đứng dậy ủng hộ: "Tôi cũng xin đi xe lửa để bảo vệ cho... anh Pháp". Kế hoạch đi xe không thành. Sáng hôm sau, Võ Văn Yến (Văn phòng Hội) liên hệ ga Huế để mua vé. Đoàn chia làm hai nhóm, nhóm 1 gồm có Minh Phương, Ngọc Tranh (Sân khấu), Trần Hữu Pháp, Mai Xuân Hoà (Âm nhạc), Huỳnh Mẫn, Võ Đông Bảy (Nhiếp ảnh) và Võ Quê (Chủ tịch Hội) đi tàu S1 khởi hành lúc 7 giờ sáng 29/6, vào đến thành phố Hồ Chí Minh tảng sáng 30/6, tiếp nhận thêm trại viên mới là hoạ sĩ - nhà văn Trần Quốc Tiến (Tấn Hoài) rồi về Vũng Tàu buổi sáng cùng ngày. Nhóm 2 đi tàu S9 khởi hành lúc 12 giờ 5 phút ngày 29/6 gồm có Nguyễn Bỉnh Khiêm, Trần Huy Thanh (Văn nghệ dân gian), Phạm Tấn Hầu, Nguyễn Văn Vinh, Đỗ Văn Khoái (Văn học), Nguyễn Hùng, Phạm Quang Trinh (Mỹ thuật) và Võ Văn Yến, đến thành phố Hồ Chí Minh trưa ngày 30/6. Chị Phương Lan (từng công tác ở văn phòng Hội Văn học Nghệ thuật Thừa Thiên Huế từ 1980 - 1989) cùng anh Trương Công Minh ra ga đón từ 10 giờ 30 và chuẩn bị xe đưa đoàn đến Vũng Tàu lúc 16 giờ 20 kịp xem truyền hình trực tiếp trận thi đấu vòng chung kết World Cup 2002 giữa hai đội Đức và Braxin. Điều bất ngờ là chưa đầy một tuần sau đó, Phương Lan đã trở thành trại viên không chính thức, một bóng hồng xinh đẹp duy nhất của cả đoàn Thừa Thiên Huế. Chị đến với trại bằng tất cả tình cảm, tấm lòng và cả sự giúp đỡ thiết thực, cùng tham gia sinh hoạt và vẽ tranh rất tích cực, là người thuộc rất nhiều bài thơ hay của Hoàng Phủ Ngọc Tường và Lâm Thị Mỹ Dạ.
Lễ khai mạc trại tổ chức vào chiều 2/7/2002 trong bầu không khí thân mật, ấm cúng, tươi vui, được Đài Phát thanh Truyền hình và báo Bà Rịa - Vũng Tàu ngày 3 và 4/7 đưa tin. Tuy nhiên công việc sáng tác không đợi đến lễ khai mạc mới bắt đầu mà trước đó trên chuyến tàu tốc hành S9. Đỗ Văn Khoái đã say sưa tìm đến nàng thơ với bài "Ngày ra đi", bài thơ ra đời sớm nhất của trại (xin trích mấy câu):
Ra đi trên chuyến tàu của gió
Vẫn mang theo nguyên vẹn ánh mắt nhìn.
Cuộc chia tay không thể nào khác được
Sao nỗi buồn cứ chật chội trong tim
.
Sáng 1/7, Trần Quốc Tiến, Trần Hữu Pháp, Mai Xuân Hoà, Minh Phương, Ngọc Tranh, Nguyễn Bỉnh Khiêm, Nguyễn Văn Vinh, Trần Huy Thanh đã ngồi vào bàn khai bút. Hai họa sĩ Nguyễn Hùng và Phạm Quang Trinh phác thảo những đường nét ban đầu cho tác phẩm Thời gianĐược mùa. Huỳnh Mẫn và Võ Đông Bảy đi từ Bãi sau ra Bãi trước, núi nhỏ lên núi lớn để săn tìm những khoảnh khắc bấm máy ưng ý nhất.
Sau lễ khai mạc, không khí sáng tác trở nên sôi nổi hơn và ai nấy đều muốn chạy đua với thời gian eo hẹp để kịp hoàn thành tác phẩm. Không ít người sau khi hoàn tất bản thảo theo đề cương đã đăng ký còn viết thêm đề tài mới: Ngày 10/7 viết xong vở kịch nói 10 cảnh "Bác sĩ và cô gái điên", nhà soạn kịch Ngọc Tranh gửi ra Hà Nội theo lời đề nghị của Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam và anh bắt tay viết tiếp vở kịch mới: "Cô gái giữa đạn bom". Trần Quốc Tiến vừa viết truyện dài "Đổi đời" vừa làm thơ và vẽ hàng chục bức ký họa chân dung. Minh Phương không chỉ có vở kịch nói "Tiếng chim mùa đông" mà con viết ca cảnh tặng Nhà Thiếu nhi Vũng Tàu, 2 ca khúc "Bâng Khuâng Vũng Tàu" và Mùa biển. Anh và nhạc sĩ Mai Xuân Hoà chăm chút cho tác phẩm của mình rất cẩn thận, nhờ hoạ sĩ Trần Quốc Tiến và Nguyễn Hùng giúp trang trí và vẽ tranh minh hoạ. Nguyễn Văn Vinh ngay sau khi kết thúc hai truyện ngắn "Kỷ vật thiêng liêng" và "Hai ngôi sao" anh tranh thủ viết thêm bài ký "Tản mạn một chuyến đi" và phần đầu thiên tiểu thuyết "Long đong phận người". Phạm Tấn Hầu ngoài 5 bài thơ tâm đắc còn soạn xong đề cương tập thơ tình "Mấy thuở". Khung cảnh thiên nhiên trữ tình, quyến rũ, huyền ảo và nên thơ của khu vực Thùy Vân là nguồn cảm hứng quan trọng tạo nên 7 bài thơ, 4 ca khúc, 14 bức tranh, 21 ảnh nghệ thuật, 1 ca cảnh và 1 ký ngợi ca mảnh đất và con người Bà Rịa Vũng Tàu đang từng ngày đổi mới đi lên trên con đường công nghiệp hoá, hiện đại hoá. Nhạc sĩ Trần Hữu Pháp bị vẻ đẹp về đêm của Thùy Vân chinh phục liền đặt tên cho ca khúc của mình là "Đêm Thùy Vân". Anh còn có bài hát "Đêm giàn khoan nhớ Huế" phổ từ thơ của Nguyễn Xuân Sang (Vũng Tàu). Sáng tác ở phố biển nên không lạ gì trong các tác phẩm của đoàn có rất nhiều từ biển: nào là biển sáng, biển lặng, biển xanh, biển ru, bọt biển, trời biển.v.v... Sau biển là từ sóng: sóng ngủ, sóng vỗ, sóng tung tăng... tiếp đến là các từ gió, bão, cát và bơ. Cũng xin nói thêm về vị trưởng đoàn, 52 tuổi, trùng họ và tên với cụ Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm (1491 - 1585). Sau khi xuất bản hai tác phẩm "Sáng tác lời ca Huế và dân ca" (1981) và "Huế - một bài thơ" (1997), Nguyễn Bỉnh Khiêm mang nỗi ám ảnh sợ rằng sáng tác mới sẽ "không vượt lên được chính mình" nên suốt thời gian trại anh dành hết tâm trí hoàn thành tác phẩm thứ 3 "Hát cùng đất nước"gồm 19 bài ca Huế và dân ca Bình Trị Thiên.
Ngày ngày cặm cụi, suy tư bên trang viết hay giá vẽ, những lúc đi tham quan, dạo chơi, tắm biển, gặp gỡ chuyện trò trao đổi kinh nghiệm nghề nghiệp và sinh hoạt chung là những giây phút thư giãn và để lại nhiều kỷ niệm khó quên. Những buổi đọc thơ, đấu thơ, sáng tác thơ tập thể về một đề tài nào đó bất chợt xuất hiện hay kể chuyện giai thoại được tổ chức tự phát ở quán cà phê bên góc phố, trên bãi biển hoặc trên căng tin đã đem đến cho các trại viên những tiếng cười rộn ràng tươi vui, lạc quan, yêu đời. Ấn tượng sâu sắc và rôm rả hơn cả là lễ bế mạc trại vào chiều tối 15/7 với một chương trình phong phú thơ ca nhạc hoạ của các trại viên, của nhà thơ Xuân Sách, Lưu Trọng Phúc, giọng ngâm của Thanh Xuân (Vũng Tàu) và tiếng ca ngọt ngào sâu lặng của Kim Minh (Thành phố Hồ Chí Minh). Tấm ảnh nghệ thuật Bình minh trên biển Vũng Tàu (40x50) do Huỳnh Mẫn và Võ Đông Bảy thực hiện là món quà lưu niệm của Hội Liên hiệp Văn học nghệ thuật Thừa Thiên Huế đã được trưởng đoàn Nguyễn Bỉnh Khiêm trao tặng cho Nhà sáng tác.
Từ biệt Vũng Tàu, mọi người cứ thấy tiếc ngẩn ngơ, chẳng ai muốn rời xa thành phố biển du lịch mộng mơ, hoa lệ và hiền hoà. Phạm Tấn Hầu đã bộc bạch nỗi niềm lưu luyến ấy qua bài thơ "Chào Vũng Tàu":
...Ta chào những con còng bé nhỏ
Lẩn trốn vào hang động tuổi thơ ta.
Bao lâu đài xây từ mơ ước
Bỗng hiện lên làm cổ tích cho người.
T.H.T
(nguồn: TCSH số 163 - 09 - 2002)

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
Tin nổi bật
  • ĐẶNG SĨ THIỆNThời bao cấp, ăn còn đói mà thơ lại hay. Sang thời nay ăn thừa thãi thì người ta lại không quan tâm đến thơ, thậm chí quay lưng lại với thơ (lời Bằng Việt).

  • TRẦN THỊ TRƯỜNGBước chân vào cái ngõ 45 Phan Bội Châu gặp mùi bánh trứng nướng thơm phức bao trùm, ngỡ ngàng: “Ông Trần Đình Hiến còn là một chủ lò bánh?”. Nhưng: - Không phải đâu. Khu nhà này hầu hết là mấy anh em ruột chúng tôi sinh sống. Lò bánh này của một chú, còn các người khác mỗi người một nghề. Các em tôi đều chịu khó. Vâng, bây giờ ai chẳng lấy chịu khó làm đầu...

  • Chính Bùi Hiển dẫn lời bạn ông nói rằng văn ông đi từ hướng ngoại đến hướng nội, hàm ý chín dần, mỗi ngày mỗi gần hơn với cốt lõi văn chương. Tôi không thấy như vậy.

  • NGÔ MINHSau hai cuộc hành trình vất vả hơn 2600 cây số đi về Đại hội Nhà văn khu vực miền Trung ở Nha Trang giữa tháng 3, rồi Đại hội Nhà Văn Việt Nam VII, bắt đầu từ 22/4 đến 10 giờ rưỡi đêm 27/4 tôi mới về tới nhà mình ở Huế, ngồi trước máy vi tính viết những dòng  buồn vui lẫn lộn.

  • THANH THẢO                           6 năm nay, kể từ cái đêm thơ nhạc kỷ niệm 40 năm đường 559 do nhà thơ Phạm Tiến Duật dẫn chương trình, trong đêm ấy Tế Hanh vì quá xúc động khi nhớ lại chuyến đi qua Trường Sơn của mình đầu năm 1974, ông đã bị xuất huyết não. 6 năm ấy, không thể có một cuộc phỏng vấn hay “gặp gỡ” nào được thực hiện với Tế Hanh, đơn giản vì ông không nói được. Tôi nghĩ, 6 năm nay, Tế Hanh chỉ còn trò chuyện với dòng sông của mình, dòng sông của đời mình, trong im lặng. Vì thế, những cuộc trò chuyện tôi kể sau đây đều thuộc về thời gian trước khi Tế Hanh lâm trọng bệnh.

  • LTS: Kể từ khi xuất hiện với bạn đọc qua bài bút ký đầu tiên có tên là Gọi nắng và chùm thơ Đời chị trên tạp chí Sông Hương lúc tuổi đời mới hai mươi, gần 10 năm qua, Văn Cầm Hải là một “hiện tượng văn học” của nhiều cuộc tranh luận vì phong cách lập ngôn mới lạ của mình. Bước vào mùa xuân mới, đúng vào ngày sinh nhật 20/1/2005 của mình, Văn Cầm Hải đã chính thức trở thành một trong những nhà văn trẻ nhất của Hội Nhà văn Việt Nam. Vốn là người kín tiếng đến mức “lập dị” nhưng nhân dịp xuân vui này, nhà văn Văn Cầm Hải đã “bật mí” nhiều điều, từ A đến Z trong cuộc sống của anh  với Sông Hương.

  • Sáng ngày 24-2-2005 tại trụ sở 26 Lê Lợi - Huế, Hội Liên hiệp Văn học Nghệ thuật tỉnh Thừa Thiên Huế đã tổ chức lễ tưởng niệm nhà thơ Huy Cận. Nhiều cơ quan, ban ngành tỉnh, thành phố Huế và anh chị em văn nghệ sĩ đã tới dự. Sông Hương trân trọng giới thiệu “điếu văn” do nhà thơ Võ Quê đọc trong lễ tưởng niệm.

  • NGUYỄN KHẮC PHÊ(Tưởng nhớ nhà thơ Lương An)Năm 1984, sau khi cùng anh chị em văn nghệ đón di hài nhà thơ Vĩnh Mai về Huế, nhà thơ Lương An - người đồng hương, người bạn thơ gần gũi với Vĩnh Mai đã viết bài "Đón anh về lại Huế thơ": Anh về lại Huế hôm nay / Huế đang mưa bỗng tạnh ngày nắng xuân...

  • HỒ SĨ HIỆPBa Kim, tên thật là Lý Nghiêu Đường, tự Thị Cam, sinh năm 1904, người Thành Đô, tỉnh Tứ Xuyên. Ông viết văn rất sớm, nổi tiếng trên văn đàn từ thời "ngũ tứ vận động" (1919) và hoạt động văn học sôi nổi từ những năm 30, 40 của thế kỷ trước, tên tuổi ngang hàng với các nhà văn Mao Thuẫn, Tào Ngu và Lão Xá.

  • TRUNG SƠN(Nhân kỷ niệm 10 năm ngày mất nhà thơ Phùng Quán)I. Hơn mười năm trước - mùa hè 1992, một cuộc “khai quật” ở Huế đã làm chấn động dư luận. Trong lúc đào hố móng xây dựng một căn nhà tại trụ sở Uỷ ban Khoa học Kỹ thuật Thừa Thiên Huế, người ta đã phát hiện một ngôi mộ tập thể gồm 17 bộ hài cốt, một số vũ khí, đạn và 3 kỷ vật còn ghi rõ tên hiệu, đơn vị Vệ quốc đoàn hồi năm 1946.

  • XUÂN TÙNG          Chòi trống im lìm, khách ngẩn ngơ          Bình khô, rượu cạn, điếu chăng tơ          Bao giờ điếu lại reo êm ái          Nhà rộn tiếng cười, ấm giọng thơ...

  • TRẦN THỊ LINH CHIXuất thân gia đình quan lại, học giỏi nhưng lại không chịu theo đuổi đến nơi đến chốn để khoa bảng đề tên, tiến bước công danh hầu nối nghiệp nhà, cha tôi bỏ dở chương trình tú tài sau khi đậu thành chung, làm một công chức kiếm sống qua ngày, dành hết cuộc đời cho văn học. Năng khiếu phê bình của ông đã biểu hiện ngay từ thời còn đi học.

  • PHAN TRUNG THÀNHTháng giêng năm 2003, Hội Nhà văn thành phố Hồ Chí Minh tổ chức đêm thơ Nguyên Tiêu lần thứ I, theo sáng kiến thành lập “Ngày thơ Việt Nam” của Hội Nhà văn Việt Nam.

  • BẢO CƯỜNGLTS: Trên 40 năm ngâm thơ và đệm sáo cho thơ từ ra Bắc, từ trong nước ra nước ngoài, Bảo Cường hiện là một nghệ sỹ lão luyện trong nghề. Bài viết dưới đây, như chính tác giả nói: “Với lòng thiết tha mong mỏi bộ môn ngâm thơ và đệm sáo cho thơ ngày một phát triển, để mọi người và nhất là giới trẻ yêu thơ có cơ hội tìm hiểu đào sâu về hai bộ môn này.”

  • TRẦN NINH HỒLTS: Trần Ninh Hồ tên thật là Trần Hữu Hỷ. Lính Đông Bộ 1971 - 1976, 1977 - Trưởng ban Văn thơ báo Văn Nghệ. Nguyên chủ nhiệm Bảo tàng Văn học Việt …Bình quân cứ độ dăm năm, nhà thơ Trần Ninh Hồ lại có một "đợt" xuất bản thơ. Anh là cây bút sung sức trong suốt mấy thập niên vừa qua của nền thơ hiện đại Việt Nam, từ cuộc chiến tranh chống Mỹ cho suốt đến những ngày hôm nay...Nhà văn Võ Thị Xuân Hà đã có cuộc trao đổi với nhà thơ Trần Ninh Hồ trong một cách nhìn riêng biệt.

  • INRASARACác hội thảo bàn về nâng cao tính chuyên nghiệp trong sáng tạo văn học đã lôi kéo không ít nhà văn tham gia bàn cãi sôi nổi. Là tín hiệu đáng mừng: văn học Việt đang tự ý thức, tự phản tỉnh (self consciousness).

  • TRẦN ĐÌNH SỬThực tế nghèo nàn về thành tựu khoa học xã hội và nhân văn của chúng ta có thể tìm thấy nguyên nhân trong lối tư duy độc tôn một thời ở lĩnh vực học thuật. Cội nguồn sâu xa của lối tư duy ấy đang nằm trong di chứng của thời kì chiến tranh kéo dài ba mươi năm và cuộc đấu tranh ý thức hệ tàn khốc.

  • NGUYỄN THANH MỪNGKhái niệm nhà văn làm báo chắc không phải là chuyện lạ, nhất là trong thời đại bùng nổ thông tin hiện nay. Cánh cửa mở ra cho nhà văn tung hoành trên “sân cỏ” báo chí không đơn thuần là chuyện “cơm áo không đùa...” mà vì nơi đây, nhà văn thể hiện mình ở nhiều góc độ khác nhau, hiểu từ hai phía, nhu cầu biểu lộ tâm trạng của họ và nhu cầu của đời sống đất nước và nhân dân đòi hỏi ở họ.

  • TRƯỜNG NHÂNLTS: Cũng như cuộc đời, văn nghệ có biết bao buồn vui. Nhà văn cũng là người, cho nên có lúc cũng dở khóc dở cười bởi những chuyện ngoài văn chương. “Vạch túi cho người xem... bia” là câu chuyện hậu kì để bạn đọc chia sẻ với chuyện bếp núc làng văn.

  • NGUYÊN ANMột nhà văn đồng hương cao niên hỏi tôi:- Sao bây giờ ta mới quen nhau nhỉ?Tôi chưa kịp trả lời, ông đã nói tiếp:- Thôi, từ nay nhé!