Sáng tác ở phố biển Vũng Tàu

08:56 04/09/2008
TRẦN HUY THANHTừ ngày 1 đến 15/7/2002, được sự giúp đỡ của Bộ Văn hoá Thông tin, Hội Liên hiệp Văn học Nghệ thuật tỉnh Thừa Thiên Huế đã cử đoàn văn nghệ sĩ đi dự trại sáng tác văn học nghệ thuật tại Nhà sáng tác Vũng Tàu.

Chiều 25/6/2002, Ban Thường vụ Hội đã tổ chức cuộc gặp gỡ các trại viên trước khi lên đường. Nhà thơ Võ Quê, hoạ sĩ Đặng Mậu Tựu, nhà thơ Lâm Thị Mỹ Dạ đã đến dự buổi chia tay với đoàn và trao đổi mục đích, ý nghĩa, kế hoạch của đợt đi sáng tác. Anh Nguyễn Bỉnh Khiêm (Hội Văn nghệ dân gian) được cử làm trưởng đoàn, Huỳnh Mẫn (Hội Nhiếp ảnh) làm phó đoàn. Văn phòng Hội dự kiến thuê xe đưa đoàn từ Huế đến Vũng Tàu nhưng nhạc sĩ Trần Hữu Pháp không muốn đi xe. Anh đưa bàn tay vỗ vỗ lên trán nói:"Tôi đi xe hay bị chóng mặt, xin đi xe lửa thôi". Nhạc sĩ Minh Phương ngồi cạnh đứng dậy ủng hộ: "Tôi cũng xin đi xe lửa để bảo vệ cho... anh Pháp". Kế hoạch đi xe không thành. Sáng hôm sau, Võ Văn Yến (Văn phòng Hội) liên hệ ga Huế để mua vé. Đoàn chia làm hai nhóm, nhóm 1 gồm có Minh Phương, Ngọc Tranh (Sân khấu), Trần Hữu Pháp, Mai Xuân Hoà (Âm nhạc), Huỳnh Mẫn, Võ Đông Bảy (Nhiếp ảnh) và Võ Quê (Chủ tịch Hội) đi tàu S1 khởi hành lúc 7 giờ sáng 29/6, vào đến thành phố Hồ Chí Minh tảng sáng 30/6, tiếp nhận thêm trại viên mới là hoạ sĩ - nhà văn Trần Quốc Tiến (Tấn Hoài) rồi về Vũng Tàu buổi sáng cùng ngày. Nhóm 2 đi tàu S9 khởi hành lúc 12 giờ 5 phút ngày 29/6 gồm có Nguyễn Bỉnh Khiêm, Trần Huy Thanh (Văn nghệ dân gian), Phạm Tấn Hầu, Nguyễn Văn Vinh, Đỗ Văn Khoái (Văn học), Nguyễn Hùng, Phạm Quang Trinh (Mỹ thuật) và Võ Văn Yến, đến thành phố Hồ Chí Minh trưa ngày 30/6. Chị Phương Lan (từng công tác ở văn phòng Hội Văn học Nghệ thuật Thừa Thiên Huế từ 1980 - 1989) cùng anh Trương Công Minh ra ga đón từ 10 giờ 30 và chuẩn bị xe đưa đoàn đến Vũng Tàu lúc 16 giờ 20 kịp xem truyền hình trực tiếp trận thi đấu vòng chung kết World Cup 2002 giữa hai đội Đức và Braxin. Điều bất ngờ là chưa đầy một tuần sau đó, Phương Lan đã trở thành trại viên không chính thức, một bóng hồng xinh đẹp duy nhất của cả đoàn Thừa Thiên Huế. Chị đến với trại bằng tất cả tình cảm, tấm lòng và cả sự giúp đỡ thiết thực, cùng tham gia sinh hoạt và vẽ tranh rất tích cực, là người thuộc rất nhiều bài thơ hay của Hoàng Phủ Ngọc Tường và Lâm Thị Mỹ Dạ.
Lễ khai mạc trại tổ chức vào chiều 2/7/2002 trong bầu không khí thân mật, ấm cúng, tươi vui, được Đài Phát thanh Truyền hình và báo Bà Rịa - Vũng Tàu ngày 3 và 4/7 đưa tin. Tuy nhiên công việc sáng tác không đợi đến lễ khai mạc mới bắt đầu mà trước đó trên chuyến tàu tốc hành S9. Đỗ Văn Khoái đã say sưa tìm đến nàng thơ với bài "Ngày ra đi", bài thơ ra đời sớm nhất của trại (xin trích mấy câu):
Ra đi trên chuyến tàu của gió
Vẫn mang theo nguyên vẹn ánh mắt nhìn.
Cuộc chia tay không thể nào khác được
Sao nỗi buồn cứ chật chội trong tim
.
Sáng 1/7, Trần Quốc Tiến, Trần Hữu Pháp, Mai Xuân Hoà, Minh Phương, Ngọc Tranh, Nguyễn Bỉnh Khiêm, Nguyễn Văn Vinh, Trần Huy Thanh đã ngồi vào bàn khai bút. Hai họa sĩ Nguyễn Hùng và Phạm Quang Trinh phác thảo những đường nét ban đầu cho tác phẩm Thời gianĐược mùa. Huỳnh Mẫn và Võ Đông Bảy đi từ Bãi sau ra Bãi trước, núi nhỏ lên núi lớn để săn tìm những khoảnh khắc bấm máy ưng ý nhất.
Sau lễ khai mạc, không khí sáng tác trở nên sôi nổi hơn và ai nấy đều muốn chạy đua với thời gian eo hẹp để kịp hoàn thành tác phẩm. Không ít người sau khi hoàn tất bản thảo theo đề cương đã đăng ký còn viết thêm đề tài mới: Ngày 10/7 viết xong vở kịch nói 10 cảnh "Bác sĩ và cô gái điên", nhà soạn kịch Ngọc Tranh gửi ra Hà Nội theo lời đề nghị của Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam và anh bắt tay viết tiếp vở kịch mới: "Cô gái giữa đạn bom". Trần Quốc Tiến vừa viết truyện dài "Đổi đời" vừa làm thơ và vẽ hàng chục bức ký họa chân dung. Minh Phương không chỉ có vở kịch nói "Tiếng chim mùa đông" mà con viết ca cảnh tặng Nhà Thiếu nhi Vũng Tàu, 2 ca khúc "Bâng Khuâng Vũng Tàu" và Mùa biển. Anh và nhạc sĩ Mai Xuân Hoà chăm chút cho tác phẩm của mình rất cẩn thận, nhờ hoạ sĩ Trần Quốc Tiến và Nguyễn Hùng giúp trang trí và vẽ tranh minh hoạ. Nguyễn Văn Vinh ngay sau khi kết thúc hai truyện ngắn "Kỷ vật thiêng liêng" và "Hai ngôi sao" anh tranh thủ viết thêm bài ký "Tản mạn một chuyến đi" và phần đầu thiên tiểu thuyết "Long đong phận người". Phạm Tấn Hầu ngoài 5 bài thơ tâm đắc còn soạn xong đề cương tập thơ tình "Mấy thuở". Khung cảnh thiên nhiên trữ tình, quyến rũ, huyền ảo và nên thơ của khu vực Thùy Vân là nguồn cảm hứng quan trọng tạo nên 7 bài thơ, 4 ca khúc, 14 bức tranh, 21 ảnh nghệ thuật, 1 ca cảnh và 1 ký ngợi ca mảnh đất và con người Bà Rịa Vũng Tàu đang từng ngày đổi mới đi lên trên con đường công nghiệp hoá, hiện đại hoá. Nhạc sĩ Trần Hữu Pháp bị vẻ đẹp về đêm của Thùy Vân chinh phục liền đặt tên cho ca khúc của mình là "Đêm Thùy Vân". Anh còn có bài hát "Đêm giàn khoan nhớ Huế" phổ từ thơ của Nguyễn Xuân Sang (Vũng Tàu). Sáng tác ở phố biển nên không lạ gì trong các tác phẩm của đoàn có rất nhiều từ biển: nào là biển sáng, biển lặng, biển xanh, biển ru, bọt biển, trời biển.v.v... Sau biển là từ sóng: sóng ngủ, sóng vỗ, sóng tung tăng... tiếp đến là các từ gió, bão, cát và bơ. Cũng xin nói thêm về vị trưởng đoàn, 52 tuổi, trùng họ và tên với cụ Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm (1491 - 1585). Sau khi xuất bản hai tác phẩm "Sáng tác lời ca Huế và dân ca" (1981) và "Huế - một bài thơ" (1997), Nguyễn Bỉnh Khiêm mang nỗi ám ảnh sợ rằng sáng tác mới sẽ "không vượt lên được chính mình" nên suốt thời gian trại anh dành hết tâm trí hoàn thành tác phẩm thứ 3 "Hát cùng đất nước"gồm 19 bài ca Huế và dân ca Bình Trị Thiên.
Ngày ngày cặm cụi, suy tư bên trang viết hay giá vẽ, những lúc đi tham quan, dạo chơi, tắm biển, gặp gỡ chuyện trò trao đổi kinh nghiệm nghề nghiệp và sinh hoạt chung là những giây phút thư giãn và để lại nhiều kỷ niệm khó quên. Những buổi đọc thơ, đấu thơ, sáng tác thơ tập thể về một đề tài nào đó bất chợt xuất hiện hay kể chuyện giai thoại được tổ chức tự phát ở quán cà phê bên góc phố, trên bãi biển hoặc trên căng tin đã đem đến cho các trại viên những tiếng cười rộn ràng tươi vui, lạc quan, yêu đời. Ấn tượng sâu sắc và rôm rả hơn cả là lễ bế mạc trại vào chiều tối 15/7 với một chương trình phong phú thơ ca nhạc hoạ của các trại viên, của nhà thơ Xuân Sách, Lưu Trọng Phúc, giọng ngâm của Thanh Xuân (Vũng Tàu) và tiếng ca ngọt ngào sâu lặng của Kim Minh (Thành phố Hồ Chí Minh). Tấm ảnh nghệ thuật Bình minh trên biển Vũng Tàu (40x50) do Huỳnh Mẫn và Võ Đông Bảy thực hiện là món quà lưu niệm của Hội Liên hiệp Văn học nghệ thuật Thừa Thiên Huế đã được trưởng đoàn Nguyễn Bỉnh Khiêm trao tặng cho Nhà sáng tác.
Từ biệt Vũng Tàu, mọi người cứ thấy tiếc ngẩn ngơ, chẳng ai muốn rời xa thành phố biển du lịch mộng mơ, hoa lệ và hiền hoà. Phạm Tấn Hầu đã bộc bạch nỗi niềm lưu luyến ấy qua bài thơ "Chào Vũng Tàu":
...Ta chào những con còng bé nhỏ
Lẩn trốn vào hang động tuổi thơ ta.
Bao lâu đài xây từ mơ ước
Bỗng hiện lên làm cổ tích cho người.
T.H.T
(nguồn: TCSH số 163 - 09 - 2002)

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
Tin nổi bật
  • NGUYỄN QUANG HÀTạp chí sáu tỉnh Bắc miền Trung vẫn duy trì đều đặn hàng năm gặp gỡ giao lưu để cùng tìm cách nâng cao chất lượng tờ tạp chí văn học của địa phương mình. Năm nay, năm 2003 Tạp chí Nhật Lệ đến phiên đăng cai cuộc họp mặt. Khách mời năm nay, ngoài các cơ quan trong tỉnh Quảng Bình, còn có đại biểu của Ban Tư tưởng Văn hoá Trung ương, của Hội Liên hiệp Văn học Nghệ thuật Việt Nam, của tạp chí Diễn đàn, cơ quan ngôn luận của Hội về dự.

  • NGUYỄN TRỌNG TẠOLTS: Nhà thơ Thu Bồn có nhiều duyên nợ với Huế, với Sông Hương. 20 năm trước, trong dịp TCSH ra đời, anh có mặt ở Huế và viết bài thơ “Tạm biệt” - một trong ít ỏi những bài thơ hay nhất về Huế, 20 năm sau, cũng vào dịp TCSH kỷ niệm tròn 20 tuổi thì anh lại ra đi, ra đi trong lời vĩnh biệt!Thương tiếc nhà thơ tài hoa Thu Bồn, Sông Hương xin trân trọng giới thiệu một vài kỷ niệm vaì tình cảm của bạn bè, đồng nghiệp dành cho anh.                                                                TCSH

  • PHẠM XUÂN NGUYÊNVề chính trị, ông được chữ nhất: Đại biểu quốc hội trẻ nhất (22 tuổi, khóa I năm 1946); Tổng thư ký Hội Nhà văn lâu nhất (1958 – 1989).Về văn nghệ, ông được chữ đa: đa tài, sáng tác nhiều lĩnh vực, và để lại dấu ấn: thơ (Người chiến sĩ, Tia nắng, Sóng reo), văn (Vỡ bờ), kịch (Con nai đen, Nguyễn Trãi ở Đông Quan, Rừng trúc), nhạc (Diệt phát xít, Người Hà Nội), tiểu luận (Mấy vấn đề văn học, Công việc của người viết tiểu thuyết).

  • ...Có 2 từ người Việt Nam hay dùng cho những người làm thuê các công việc cho người khác là: "Lê dương" và "Pắc chung hy". Chả biết từ bao giờ, bạn bè gọi tôi là "Kha lê dương" bên cạnh các biệt hiệu khác như "Kha điên", "Kha voi", "Kha xe bò miên". Là gì thì cũng vẫn là Kha. Thiếu em ư? Đúng ra là tôi không thể sống thiếu tình yêu như một câu thơ tôi đã viết: "Điều khốn nạn là không thể nào khác được - không thể không tình yêu, không tin ở con người"...

  • ... Với giới văn nghệ sĩ thừa Thiên Huế, nhà văn Nguyễn Đình Thi là người anh lớn, rất thân thiết và gần gũi qua nhiều năm tháng. Anh là tấm gương sáng trên nhiều lĩnh vực sáng tác, quản lý, hoạt động phong trào... Đã có nhiều tác động tích cực, ảnh hưởng tốt đẹp cho một số cây bút ở Thừa Thiên Huế; đồng thời đã để lại nhiều kỷ niệm đẹp trong đời sống văn học Thừa Thiên Huế.Sự ra đi của nhà văn Nguyễn Đình Thi là một tổn thất lớn đối với nền văn học nghệ thuật nước nhà, để lại cho chúng ta niềm tiếc thương vô hạn.... Sự nghiệp sáng tạo văn học nghệ thuật của nhà văn Nguyễn Đình Thi vẫn sống mãi với chúng ta!                                 (Trích điếu văn của nhà thơ Võ Quê)

  • ĐÀO DUY HIỆPGiáo sư, nhà giáo ưu tú Đỗ Đức Hiểu đã không còn nữa.Đã vĩnh biệt chúng ta một nhà sư phạm hiền từ, một nhà khoa học khiêm tốn và có nhiều phát hiện, một con người đầy lòng nhân ái, tin yêu cuộc sống và suốt đời đã sống vì cái đẹp của văn chương, nghệ thuật. Mười bảy giờ bốn mươi nhăm phút ngày 27 tháng 2 năm 2003 đã là thời khắc đó – cái thời khắc đã chia cách hai thế giới từ nay âm dương cách trở giữa giáo sư Đỗ Đức Hiểu với chúng ta. Ông đã để lại sau mình một cuộc đời dài nhiều ý nghĩa.

  • NGUYỄN HOÀNGTrong cuộc đời 83 năm của mình, bác sĩ Nguyễn Khắc Viện (BS.NKV) không chỉ một lần tình nguyện đem cuộc đời mình làm... vật thí nghiệm để có được một kết luận khoa học. Lần đầu, nửa thế kỷ trước, tại Pháp, sau 7 lần lên bàn mổ, cắt mất hẳn lá phổi trái, 1/3 lá phổi bên phải và 8 xương sườn (do bị lao mà thời đó chưa có thuốc chữa đặc hiệu), thấy rõ y học phương Tây không cứu được mình, BS. NKV đã vận dụng phương pháp Yoga của Ấn Độ và khí công của Trung Quốc trên cơ sở phân tích sinh lý, tâm lý và giải phẫu cơ thể con người, tự cứu sống mình, hình thành nên phương pháp “dưỡng sinh Nguyễn Khắc Viện” ngày nay.

  • NGUYỄN TRƯƠNG ĐÀNVào dịp Tết Bính Thìn, Tết dân tộc cổ truyền đầu tiên sau giải phóng, Viện Đại học Huế nhận được một bưu thiếp chúc Tết đặc biệt của vị Thủ tướng kính mến thời đó - Thủ tướng Phạm Văn Đồng. Nhà trường đã cho viết to bức thư của Thủ tướng viết sau cánh thiếp lên một tấm bảng lớn, trân trọng đặt tại Hội trường của Viện Đại học Huế.

  • TÔ NHUẬN VỸTôi có một cái va ly nhỏ dùng để đựng những vật kỷ niệm, những thư từ, những bức ảnh quý nhất của mình. Trong số kỷ vật quý giá đó, có bức thư của anh Tố Hữu gửi tôi và anh Hoàng Phủ Ngọc Tường, tháng 3/1987, kèm theo là bài thơ Nhớ về anh được đánh máy trên giấy Pơ luya vàng nhạt, kiểu chữ ở một cái máy nào đó mà  mới nhìn biết ngay là từ một cái máy chẳng lấy gì làm tốt, để "Kỷ niệm lần thứ 80 ngày sinh mồng 7 tháng 4 của đồng chí Lê Duẩn”.

  • LÊ MỸ Ý ghi                (Trích)Khi tôi đến, hai ông đang ngồi chiếu rượu trong căn hộ chung cư sáu tầng cao ngất ngưởng. Căn phòng như được ghép bằng sách. Trên tường, ảnh Văn Cao đang nâng ly và bức sơn dầu "Tuổi Đá Buồn" Bửu Chỉ vẽ Trịnh Công Sơn dựa vào cây đàn ghita ngóng nhìn vô định. Ngẫu nhiên tôi trở thành người hầu rượu, nói đế cho cuộc đối thoại ngẫu nhiên của hai ông...

  • MAI VĂN HOANThầy giáo dạy văn                                      Tặng Mai Văn HoanHộ tập thể nằm trên gác xépCăn phòng thanh đạm, có gì đâu!Một chồng sách cũ, dăm chai nướcMột chiếc bàn con, một bếp dầu...

  • THANH THẢOThái Ngọc San khác với một số người bạn Huế mà tôi chơi: anh ít nói, ít nói đến lặng thinh, ít nói nhiều khi đến sốt cả ruột. Nhưng nhiều lúc, vui anh vui em, rượu vào lời ra, San cũng nói hăng ra phết. Những lúc ấy, cứ nghĩ như anh nói để giải toả, nói bù cho những lúc im lặng.

  • PHAN HỮU DẬTLTS: GS.TS Phan Hữu Dật là người làng Thanh Lương, xã Hương Xuân, huyện Hương Trà, TT Huế, hiện nghỉ hưu tại Hà Nội. Giáo sư từng là Trưởng ban phụ trách Đại học Văn khoa Sài Gòn (1976), Hiệu trưởng Đại học Tổng hợp Hà Nội (1985-1988). Bài viết dưới đây do Giáo sư đọc trong Lễ kỷ niệm 90 năm ngày sinh của nhà thơ Vĩnh Mai (1918-2008), như một sự tri ân đối với người mà Giáo sư xem như là người thầy, người thủ trưởng, người đồng chí... với những tư liệu mới mẻ và góc nhìn thấu đáo. Sông Hương xin trân trọng giới thiệu bài viết này cùng bạn đọc.

  • NGÔ MINHTác phẩm văn học nghệ thuật là sáng tạo của mỗi tác giả hội viên; đồng thời là thước đo hiệu quả hoạt động của Hội trong một nhiệm kỳ. Nói cách khác, tất cả mọi hoạt động của Hội đều hướng về hội viên, hướng về việc làm sao để có những tác phẩm văn học nghệ thuật chất lượng ngày càng cao. Nếu không thì sinh ra Hội để làm gì?

  • NGUYỄN THỊ ANH ĐÀOVà tôi đã rời xa Huế vào những ngày mà chính tôi cũng không muốn một chút nào. Có lẽ, không ai trách được sự sắp xếp và an bài của cuộc sống. Dù rằng Huế đối với tôi là ân nghĩa, là những kỷ niệm khó phai thì rồi cũng phải tự tạ từ. Trong sâu thẳm đáy lòng, khi nhìn những đêm trăng phả xuống thành phố tôi đang sống, tôi lại quay lòng nhớ Huế, dẫu một chút thôi, hơi thở của tôi đã không được đắp bồi bởi Huế.

  • VÕ MẠNH LẬPTôi đọc một bài. Không! Chỉ là một đoạn nhưng vừa đủ ngẫm - mà thú vị. Đó là cô gái với cái tên quen mà lạ. Cô ta phân bày quê chôn nhau cắt rốn xa xa ngoài tê tề. Cha mẹ cô đèo bòng vô ở tại một thị xã miền Trung. Sau cùng cô lại ở Huế học hành, lớn lên, đôi lúc bạn bè xa đến cứ ngỡ cô là Huế ròng.

  • L.T.S: Nhà thơ, nhà báo Thái Ngọc San sinh năm 1947 tại Lệ Thuỷ, Quảng Bình nguyên Thư kí Toà soạn Tạp chí Sông Hương, chuyển công tác qua phụ trách văn phòng liên lạc báo Thanh Niên tại T.T. Huế đã từ trần vào lúc 0giờ 45 phút ngày 25.7.2005 sau một tai nạn giao thông oan nghiệt.Thương tiếc anh, Sông Hương mở thêm trang để bạn bè, đồng nghiệp cùng chia sẻ và thắp nén tâm hươngKhi chúng tôi được tin buồn về anh San thì số báo tháng 8 đã in xong; Tình thế “chữa cháy” này không sao tránh khỏi những bất cập, mong các tác giả cùng quý bạn đọc lượng thứ.

  • L.T.S: Đại hội VHNT Thừa Thiên Huế lần thứ X sẽ được tổ chức vào cuối tháng 8 năm nay. Để đại hội có tiếng nói dân chủ rộng rãi, TCSH xin “dành đất” cho các anh chị hội viên, các bạn đọc quan tâm tham gia ý kiến trao đổi về nghề nghiệp, về hoạt động của Hội, về tổ chức hội v.v...Ngoài các ý kiến đã đăng tải trên số này, chúng tôi sẽ tiếp tục in thêm các ý kiến khác trong số tới

  • ĐÔNG HÀTôi không sinh ra ở Huế, nhưng với tuổi đời chưa quá ba mươi mà đã hơn hai mươi năm sống ở đất Kinh thành, đó cũng một sự gắn bó không thành tên.

  • THU NGUYỆT                (Trích tham luận tại Đại hội VII  Hội Nhà văn Việt Nam)