Nhà văn viết báo
Nhìn từ phía viết văn, nghề báo giúp người làm văn chương có cảm quan hiện thực bén nhạy, tinh tế, sự dấn thân mạnh mẽ, vốn liếng ngôn từ sống động, cập nhật. Nhìn từ phía nghề báo, năng lực văn chương giúp người làm báo kỷ luật ngôn ngữ cao độ, khả năng liên tưởng dồi dào, lối viết biến hóa và linh hoạt, và nhất là khát vọng sáng tạo những tác phẩm có sức sống lâu bền.
Hỗ trợ, tôn vinh và “làm giàu” cho nhau
Thực tế, trong nền báo chí Việt Nam, đội ngũ những người làm báo, hầu hết đồng thời cũng là nhà văn hoặc nhà văn hóa. Kể từ thời học giả Trương Vĩnh Ký, rồi đến Nguyễn Văn Vĩnh, sau đó là những tên tuổi lớn trong làng báo Việt Nam như Vũ Đình Chí, Vũ Trọng Phụng, Ngô Tất Tố, Vũ Bằng và rất nhiều người khác, đều cùng lúc vừa làm báo, vừa viết văn và cả hai lĩnh vực đều nổi tiếng. Vũ Trọng Phụng trở thành “ông vua phóng sự đất Bắc”, Vũ Bằng là “một nhà báo kiệt hiệt” (Tô Hoài); Ngô Tất Tố một cây bỉnh bút (biên tập viên) xuất thân Nho học mà không thua kém bất cứ nhà báo Tây học nào…
Nhân ra mắt cuốn “Chuyện đời, chuyện nghề” của nhà văn, nhà báo Võ Đăng Danh, các nhà văn đồng tình, báo chí và văn chương có mối quan hệ khăng khít, đôi khi là bất phân định. Bao nhiêu tên tuổi lớn trong nước và thế giới đã chứng minh điều này. Họ đều là những nhà báo lớn, đồng thời là những nhà văn xuất sắc. Giám đốc, Tổng Biên tập Nhà xuất bản Hội Nhà văn Nguyễn Quang Thiều khẳng định, ngay trong đời sống báo chí, văn chương hôm nay, cũng dễ dàng tìm ra không ít trường hợp người viết trên cả hai lĩnh vực này rất thành công. “Nhà văn, nhà báo chỉ khi viết về cuộc đời mình, gia đình mình, về những nỗi phiền muộn, bất hạnh, bất công trong đời sống xã hội mà cũng đầy tính thời sự. Những áng văn đẹp, xúc động ấy làm thức dậy những gì đẹp đẽ nhất, giấu kín nhất trong suy nghĩ của nhiều người đọc, trong đó có những vấn đề mà báo chí quan tâm”.
Nhìn từ phía viết văn, nghề báo giúp cho người làm văn chương có cảm quan hiện thực bén nhạy, tinh tế, sự dấn thân mạnh mẽ, vốn liếng ngôn từ sống động, cập nhật, hiện đại; một tinh thần trẻ và năng động. Nhìn từ phía nghề báo, năng lực văn chương giúp người làm báo kỷ luật ngôn ngữ cao độ, khả năng liên tưởng dồi dào, lối viết biến hóa và linh hoạt, ý thức về cái tôi phong cách của người cầm bút thường trực; và nhất là khát vọng sáng tạo những tác phẩm có sức sống lâu bền với cuộc đời. Nhà phê bình Ngô Văn Giá nhận xét, các nhà văn cảm nhận toàn bộ cuộc sống thông qua số phận, biến cố của gia đình, quê hương, dân tộc. Đọc văn của họ có thể thấy được lịch sử qua các câu chuyện, số phận, chứ không phải ở số liệu chung chung; bên cạnh đó là văn hóa vùng miền, hơi thở đời sống, không gian thiên nhiên, phong tục tập quán… giống công việc của người làm báo vậy.
Báo chí và văn chương không loại trừ mà hỗ trợ lẫn nhau, tôn vinh và “làm giàu” cho nhau. Sinh thời, nhà văn Tô Hoài kể, để viết được tiểu thuyết “Tuổi trẻ Hoàng Văn Thụ”, ông phải đi điền dã thực tế 8 tháng. Khi về ông viết gần chục bài báo trước, sau mới ngồi viết tiểu thuyết. Ông bảo, không nên có sự phân biệt giữa ký báo chí và ký văn học. Vẫn chất liệu ấy, khi cần thì viết báo, lúc khác lại viết văn, miễn là hiểu được đặc trưng mỗi loại hình; tránh viết báo ra văn và viết văn ra báo.
Thấm tình đời, tình nghề
Theo nhà văn Nguyễn Quang Thiều, các nhà báo hôm nay đã dấn thân vào đời sống xã hội, đi tìm tận cùng sự thật, thấy được những gì đang diễn ra. “Ngoài sự quả cảm đó, tôi nghĩ rằng những gì làm nên tên tuổi các nhà báo lâu nay theo phong cách nhà báo Việt Nam, đó là do một cây bút văn viết ra các vấn đề xã hội, được bày tỏ một cách trung thực nhất, công bằng nhất. Hay có thể nói, sứ mệnh, trách nhiệm, lương tâm nhà báo được thể hiện rất rõ trong tư cách một nhà văn”.
Từng là phóng viên báo Minh Hải, Người Lao Động, Sài Gòn tiếp thị, Pháp luật TP Hồ Chí Minh, nhà văn Võ Đắc Danh cũng là cây bút nổi tiếng với thể loại bút ký, với giải Nhất bút ký Báo Văn nghệ, Hội Nhà văn Việt Nam 2008. Ông cho biết, trong các tác phẩm của mình, ông chọn cách viết dân dã để nói lên nỗi niềm trắc ẩn, đau đáu về những thân phận người dân, cảnh ngộ quanh mình và trăn trở về xã hội, về đất nước. Những số phận rất riêng ấy tạo được sự quan tâm chung, chạm vào cảm xúc và nhận được sự đồng cảm của người đọc.
Thường thì nhân vật của nhà văn làm báo dù trong hồi ký hay những bài bút ký, bài báo của mình là những vấn đề nhức nhối trong cuộc sống; về những thân phận con người oan khuất, cùng khổ, những sự bất công, phi lý đôi khi đến uất nghẹn. Các tác phẩm “Đồng cỏ chát”, “Nỗi niềm U Minh Hạ”, “Nhức nhối một vùng quê”… và đặc biệt là “Chuyện đời, chuyện nghề” của Võ Đắc Danh đã nói lên điều đó, khiến người đọc khó có thể không động lòng.
Nhà văn Võ Đắc Danh chia sẻ, ngay những lúc cuộc sống riêng đầy khó khăn, thiếu thốn, ông vẫn chọn đứng cùng phía với những người dân oan khuất để cất lên tiếng nói cho họ. Với lựa chọn này, có lúc ông phải đối mặt với nguy cơ tù tội, mất việc làm. Khi cuộc sống đã sung túc hơn, Võ Đắc Danh tiếp tục đến với người nghèo không phải chỉ bằng những bài viết mà bằng những đóng góp và vận động xây hàng chục cây cầu nông thôn. Đó là tình đời, tình nghề đã thấm vào các trang văn của một người làm báo.
Nhà văn Sương Nguyệt Minh cho rằng, qua sản phẩm của các nhà văn viết báo, cụ thể qua “Chuyện đời, chuyện nghề”, thấy được những câu chuyện về cuộc đời. Đó không chỉ là chuyện cuộc đời nhà văn, nhà báo Võ Đắc Danh, mà cả bối cảnh xã hội vùng đồng bằng sông Cửu Long. Nhiều câu chuyện như những lát cắt thô ráp, trần trụi, đau xót, phẫn nộ về xã hội. Ở đó không chỉ kể về số phận một con người mà còn làm hiện lên số phận cả vùng đất.
Tải mã QRCode
.png "Địa danh học và việc nghiên cứu địa danh các tỉnh Trung Trung Bộ")
-
Khi được hỏi lý do nào thôi thúc bà hoàn thành cuốn tiểu thuyết dã sử về Hồng Hà nữ sĩ Đoàn Thị Điểm, nhà văn Lê Phương Liên tâm sự rằng: “Tôi hăng hái ngồi bên bàn phím, viết đêm viết ngày như là nhập đồng, như là có một nguồn lực siêu nhiên nào thôi thúc”.
-
HỒ ANH THÁI -
Tình yêu quê hương, tình yêu gia đình, những khám phá thú vị trong cuộc sống xa xứ là điểm chung trong hai tác phẩm “Bốn mùa hoang vu xứ kiwi” và “3,1kg hạnh phúc” của hai tác giả trẻ Trần Băng Khuê và Mai Thanh Nga cho bạn đọc thấy được phong vị của những vùng đất khác nhau cũng như cuộc sống của những người Việt trẻ xa xứ.
-
Sức viết của nhà thơ ngoài lục thập Đinh Ngọc Diệp (sinh năm 1956) có dấu hiệu mạnh lên khi trước thềm xuân mới, ông ra mắt tập “Hành trình 6” (NXB Hội Nhà văn).
-
Sau giải thưởng văn xuôi của Hội Nhà văn Việt Nam, mới đây, đạo diễn Xuân Phượng tiếp tục nhận thêm giải thưởng văn xuôi của Hội Nhà văn TPHCM cho hồi ký Gánh gánh… gồng gồng… (NXB Văn hóa - Văn nghệ). Tác phẩm đã phần nào khắc họa chân dung của tầng lớp trí thức Việt Nam trong 2 giai đoạn kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ.
-
“Duyên” - tôi biết đến tác giả Nguyên Phong từ cuốn sách Đường mây qua xứ tuyết . Tôi cũng đọc qua về tiểu sử, con đường sự nghiệp của ông. Thật đáng để ngưỡng mộ!
-
Nhà thơ, nhà báo Vương Tâm vừa ra mắt tuyển “Thơ chọn Vương Tâm” (NXB Hội Nhà văn), với 180 bài thơ và một số bức tranh minh họa của nhà thơ Nguyễn Quang Thiều.
-
Nhắc tới nhà văn Nguyễn Văn Thọ, bạn văn thường nhớ tới tiểu thuyết “Quyên”; các tập truyện ngắn: “Gió lạnh”, “Vàng xưa”, “Hương mĩ nhân”, “Vườn mộng”; các tập bút ký và tản văn: “Đào ở xứ người”, “Đầu ngọn sóng”… Ông còn sáng tác thơ, vẽ và viết kịch bản phim… Nhớ về thời hoa niên nhiều ước vọng, ánh mắt ông lấp lánh niềm vui.
-
“Sống mãi trên quê hương anh hùng” (NXB Quân đội nhân dân, 2021) là cuốn sách được viết theo thể loại truyện ký, về cuộc đời của một người anh hùng đã cống hiến tuổi thanh xuân cho sự nghiệp giải phóng dân tộc. Đó là Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân Nguyễn Kim Vang - hình ảnh đại diện cho một thế hệ thanh niên lớn lên trong hoàn cảnh đất nước có chiến tranh, sẵn sàng hy sinh không tiếc tuổi thanh xuân, xương máu của mình cho hòa bình, thống nhất của dân tộc...
-
Trong nền văn học Việt Nam hiện đại, tiểu thuyết Số đỏ của Vũ Trọng Phụng là tác phẩm quen thuộc với nhiều thế hệ bạn đọc. Đến nay, mặc dù đã được phổ biến rộng rãi, nhưng không phải mọi cắt nghĩa về nó đã thật thấu đáo, thuyết phục.
-
Nỗ lực không ngừng nghỉ của các nhà nghiên cứu lý luận văn học Việt Nam trong nhiều thập niên qua là giới thiệu, nghiên cứu, tổng thuật các hệ thống lý thuyết để vận dụng vào nghiên cứu thực tiễn văn học.
-
Với 17 truyện ngắn gọn gàng, tập truyện ngắn “Gió thổi trước hiên nhà” vừa được NXB Văn học ấn hành, mở ra một thế giới ngổn ngang, đa tạp của cuộc sống đời thường từ miền quê đến phố thị với đủ mọi cung bậc cảm xúc, những cảnh đời buồn vui, đặc biệt là những thân phận đàn bà nhọc nhằn, cay đắng.
-
Nhãn sách Văn sử tinh hoa thuộc Công ty TNHH Sách và Truyền thông Việt Nam (Tri Thức Trẻ Books) vừa phát hành cuốn "Phong vị xuân xưa - Ngày xuân xem sách biết việc cổ kim". Tác phẩm được sưu tầm, tuyển chọn từ nhiều cuốn sách, báo, tạp chí trong giai đoạn từ 1920 đến khoảng 1945.
-
Mấy năm gần đây, nhiều danh tác Việt đã được phát hành lại, mang đến cho độc giả hiện đại cơ hội tiếp cận dễ dàng hơn các ấn phẩm có tuổi đời trên dưới một thế kỷ. Không đơn thuần là “bình mới rượu cũ”, nỗ lực này còn mang tính gợi mở, góp phần định vị, thúc đẩy đa dạng chiều kích văn chương.
-
“Bốn nhà văn nhà số 4”, NXB Hội Nhà văn, của nhà phê bình Ngô Thảo dày dặn, chia làm bốn phần, tập hợp 35 bài viết của tác giả về bốn nhân vật văn chương nổi tiếng mà sự nghiệp gắn liền với ngôi nhà số 4 phố Lý Nam Đế - tạp chí Văn nghệ quân đội. Đó là Nguyễn Thi, Nguyễn Khải, Nguyễn Minh Châu và Thu Bồn.
-
Truyện ngắn đối với những tác giả trẻ, mới viết văn, nhiều người tự khám phá mình, bao giờ cũng qua một thử thách. Dương Hương - một tác giả trẻ vừa cho ra mắt tập truyện ngắn “Giá của đàn bà” với nhiều cảm xúc mới mẻ. Chúng tôi xin giới thiệu bài viết của nhà văn Trung Trung Đỉnh về tập truyện ngắn , của tác giả Dương Hương, do Liên Việt ấn hành.
-
Cầm trên tay cuốn “Thời xuân sắc” của nhà văn Huệ Ninh (NXB Thế giới, 2020) - hồi ký của một người phụ nữ bình thường, tôi thật sự xúc động và còn thấy tiếc, tự hỏi sao sách không dày hơn nữa.
-
“Nấp” trong nhà báo Trần Nhật Minh với vẻ ngoài “đồ sộ, quánh màu nước thời gian”, là trái tim thi sĩ nhiều rung động. Cho nên, có lẽ đã lần lữa mãi, thì cũng phải đến ngày tâm hồn chật căng, buộc phải tỏa lan hương chất mà tháng năm cuộc đời mình đã trầm tích.
-
“Hừng Đông” viết về “đêm trước” của cách mạng Việt Nam, giai đoạn trước khi thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam (1930) đến cuộc khởi nghĩa Nam Kỳ. Trong bối cảnh ấy, nhà văn không chạy theo sự kiện, biến cố, mà hướng tới con người cụ thể với tư cách một nhân vật văn học - chiến sĩ Cộng sản Phan Đăng Lưu.
-
“Lắng đọng và suy nghĩ” (NXB KH&KT, 2020) cái tên sách khiêm tốn của Tạ Quang Ngọc trở nên cuốn hút tôi. Và sự chắt lọc trí tuệ, cũng như chân thành cảm xúc, chân thành tự bạch trong cuốn sách này đã không chỉ khiến tôi cảm phục tác giả, mở mang tri thức, mà còn nâng thêm cho mình bản lĩnh, bồi đắp tình yêu con người, tình yêu đối với quê hương đất nước và sự nghiệp cách mạng.
.png)
.png)
