Nghe nhạc không thụ động

15:28 01/11/2017

Không phải ai sinh ra cũng đã có thẩm mỹ âm nhạc mà nó được hình thành gắn với không gian sống, điều kiện thụ hưởng. Theo nhạc sĩ Quốc Trung, hiện nay ở Việt Nam hầu hết các chương trình nghệ thuật chỉ trình diễn một vài thể loại nhạc, bó hẹp sự lựa chọn của khán giả. Nếu mọi người tự mở rộng, bỏ qua rào cản để thử nghiệm nhiều thể loại nhạc khác nhau, sẽ phát hiện ra nhiều thứ mới mẻ, thú vị.

Tự do lựa chọn âm nhạc sẽ đem lại những cảm xúc thú vị

Tự do lựa chọn

Nghe nhạc là cách nới rộng biên độ tưởng tượng của mỗi người để có thể trải nghiệm nhiều hơn. Hiện nay, đa số mọi người nghe nhạc một cách thụ động, nhiều khi làm giảm sự thú vị. Đặc biệt, người Việt đang ở trạng thái nghe lời là chính, không quan tâm đến dòng nhạc không lời, giao hưởng hay jazz, vì cho rằng đó là nhạc bác học. Thực tế không phải chỉ những người làm trong lĩnh vực này và hiểu về âm nhạc mới có thể nghe các thể loại nhạc đó. Nhạc sĩ Quốc Trung cho rằng: “Cần xóa bỏ mặc cảm này, bởi điều cần thiết là sự tưởng tượng mang lại cảm xúc. Không nên nghe nhạc một cách thụ động theo kiểu ca sĩ này đang nổi tiếng thì chọn nghe, hoặc nhạc sĩ được truyền thông nhắc đến nhiều mới tìm mua sản phẩm của họ”. 

Nếu bỏ qua mặc cảm về sự hiểu biết, ca từ và tự cảm nhận bằng cảm xúc, sẽ nhận thấy nhiều điều thú vị âm nhạc đem lại. Theo nhạc sĩ Quốc Trung, khi nghe nhạc và tưởng tượng được, chắc chắn sẽ tìm thấy sự chia sẻ, đồng cảm, giúp con người có cuộc sống tinh thần phong phú hơn. Những âm thanh tác động đến cảm xúc. Như tiếng đàn piano mang đến âm sắc khiến người nghe cảm thấy có sự lãng mạn, bay bổng hay đượm buồn. Nhạc giao hưởng đưa đến cảm giác được thưởng thức sự cộng hưởng, tạo khí thế để bắt đầu một ngày làm việc hiệu quả...

Bằng cách thưởng thức và tưởng tượng, những bản nhạc có chất lượng âm thanh tốt sẽ đưa lại cảm xúc tốt cho tinh thần. “Việc nghe nhạc chất lượng giống như sử dụng hàng hiệu đem lại đẳng cấp. Đặc biệt nghe hòa tấu nên lựa chọn nhạc nước ngoài, không phải sính ngoại hay chê nhạc Việt Nam, mà bởi chúng ta chưa có thị trường nên không có người đầu tư, nhạc hòa tấu của Việt Nam chưa đạt chất lượng” nhạc sĩ Quốc Trung gợi ý.

Hiện nay, để tìm kiếm nhạc giao hưởng, cổ điển, hòa tấu… rất dễ dàng. Nhưng muốn xây dựng thẩm mỹ nghe nhạc, trước tiên phải được làm quen, tiếp xúc từ sớm, theo cách nhẹ nhàng, tự nhiên, thoải mái nhất, nhưng cũng phải phù hợp nhất. Nhạc sĩ Quốc Trung cho rằng, nhạc cổ điển, giao hưởng, chỉ nghe tại nhà hát mới có thể thưởng thức một cách trọn vẹn. Thời đại phát triển hiện nay, việc nghe nhạc tại nhà hát với chất lượng âm thanh đỉnh cao không khó. Cũng cần chú ý cho trẻ nhỏ tiếp xúc sớm với thể loại nhạc không lời để kích thích sự cảm thụ và tự nhận biết theo cách riêng về âm sắc của từng loại nhạc cụ. “Tôi không đề cao nhạc không lời và kỳ thị nhạc xưa hay dòng nhạc khác, mà tôi muốn để người nghe có nhiều quyền được lựa chọn hơn”, nhạc sĩ Quốc Trung nói.

Âm nhạc là bạn

Âm nhạc tồn tại song hành với đời sống của con người. Từ khi chào đời, ai cũng được làm quen với âm nhạc qua lời ru của mẹ hay khi từ biệt cuộc đời cũng được tiễn đưa bằng những giai điệu. Vì thế, âm nhạc có thể xem như một người bạn. Người bạn đó như thế nào lại tùy thuộc với mỗi người. “Đa số mọi người hay mặc định bạn là người phải đưa ra những lời ve vuốt, đặc biệt phụ nữ thường bị chi phối bởi cảm tính, sẽ nghĩ rằng bạn là phải có sự ủng hộ. Nhưng thực ra, điều đầu tiên cần ở một người bạn đó là được tin tưởng và lắng nghe. Âm nhạc cũng vậy”, nhạc sĩ Quốc Trung ví von.

Truyền thống nghệ thuật của Việt Nam luôn cho rằng, nhạc nghĩa là phải hát, nhạc thường để mua vui, thời phong kiến chỉ dành cho vua quan. Điều này khác với phương Tây, nhạc là chơi đàn, nhạc mang lại sự vui vẻ, nhạc để nhảy múa. Nhạc Việt Nam hầu hết chỉ để hát nên gần 90% có lời. Điều này không phải không hay nhưng vì thế lại dùng câu chuyện để đưa người nghe đến với âm nhạc chứ không phải dùng chính âm nhạc đó để người nghe được tự do tưởng tượng.

Âm nhạc có hai yếu tố, nốt nhạc và âm thanh. Không cần quá chú ý đến nốt nhạc, hòa âm, người nghe chỉ cần âm thanh tác động đến não và dùng trí tưởng tượng để nghe và cảm nhận. Thực tế, trẻ con chưa được học hay biết về nhạc lý nhưng khi được nghe bản nhạc yêu thích, chúng có thể ngồi tập trung… Nói như thế để thấy rằng âm nhạc tác động đến não bằng âm thanh mà chưa cần các yếu tố khác. “Nhiều khi mọi người có thói quen đến với âm nhạc theo cách phải chiều chuộng mình. Đến với bạn mà bắt bạn phải theo ý mình sẽ rất dễ mất bạn”, nhạc sĩ Quốc Trung nói.

Theo Hồng Nhung - ĐBND

 

 

 

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
  • NGUYỄN KHẮC THẠCH

    Phải giải thích cho mỗi người thích giải
    Cần công bằng với những kẻ bằng công.

  • LTS: Nhân Tạp chí Sông Hương phát hành số thứ 100 (6-1997), Ban Biên tập chúng tôi có dịp trò chuyện với hai nhà văn từng là Tổng biên tập của tạp chí: Tô Nhuận Vỹ và Nguyễn Khắc Phê.

  • UÔNG TRIỀU

    Tôi nghĩ tiếng Việt chưa bao giờ vào giai đoạn thay đổi nhanh chóng và nhiều như bây giờ. Trong thời kỳ quốc tế hóa, toàn cầu hóa, tiếng Việt phải chịu những áp lực lớn hoặc tự thích nghi để phù hợp với tình hình mới.

  • VIỆT HÙNG

    Văn hóa là một khái niệm rộng, nó bao trùm lên mọi hoạt động của con người trong xã hội. Văn hóa không những phản ánh được quan hệ giữa con người với con người, mà nó còn phản ánh được thế giới nội tâm của con người, và cả sự hòa hợp giữa thế giới nội tâm ấy với biểu hiện của nó ra bên ngoài xã hội.

  • NGUYỄN KHẮC PHÊ

    Trong hoạt động văn hóa - văn nghệ, một vấn đề thường gây ra bất đồng - thậm chí đưa đến những "vụ việc” tai tiếng - là việc đánh giá, bình chọn tác phẩm.

  • NGUYỄN KHẮC PHÊ

    Trong thời buổi thiên hạ đổ xô ra mặt tiền làm ăn, chuyện "nhà mặt tiền" đã xảy ra bao vụ xung đột và là đề tài của nhiều "tác phẩm" dân gian. Để chiếm được mặt tiền, ngoài thế lực đồng tiền, cũng đã ngầm nảy sinh "chế độ", "tiêu chuẩn" này nọ mới được cấp đất mặt tiền.

  • NGUYỄN QUANG HÀ
                 Ghi chép

    Trong dân gian có câu: "Giàu tại phận, trắng tại da". Tố Hữu, nhà thơ cách mạng thì đặt lại vấn đề nghèo khổ: "Số phận hay do chế độ này?".

  • TRUNG SƠN

    Một vài năm trở lại đây, những người quan tâm đến giá trị văn hóa của Huế vui mừng nhận thấy, bên cạnh các di sản quý báu của người xưa để lại, đã có không ít tác phẩm, công trình nghệ thuật mới làm đẹp thêm cho Huế, trong đó, hẳn phải kể đến sự xuất hiện các "Galery” - những phòng tranh thường xuyên ở 15 Lê Lợi, khách sạn Morin và những cuộc triển lãm được tổ chức liên tiếp ở Hội Văn Nghệ.

  • HOÀNG ĐĂNG KHOA  

    Trước hết cần minh định khái niệm, “trẻ” ở đây là chỉ xét về độ tuổi, cụ thể là dưới 35, theo quy ước mang tính tạm thời tương đối hiện hành của Hội Nhà văn Việt Nam.

  • "Việc trên đời, chỉ cần vẫn còn cơ hội sống thì dù liên tiếp gặp thiên tai nhân họa, tạm thời bị ức chế, sớm muộn cũng sẽ có ngày ngẩng cao đầu. Việc cá nhân là vậy, việc gia đình là vậy, việc quốc gia, dân tộc cũng là như thế...".

  • Đó là những trang nhật ký của bác sĩ, bệnh nhân và cả những nhà văn nhà thơ viết gửi cho người thân bạn bè trong đại dịch COVID-19.

  • Truyền tải các bài học với nội dung cô đọng, kết hợp với chuyện kể, hình ảnh, phim, trò chơi, hoạt động tương tác... giờ học lịch sử được tổ chức trực tuyến nhưng không khô khan, tạo được sự hứng thú, thu hút học sinh tìm hiểu về những câu chuyện của quá khứ. Đó là cách Bảo tàng Lịch sử Quốc gia đang làm với Giờ học lịch sử online.

  • Những tháng ngày qua, cả nước căng mình chống đại dịch Covid-19 - kẻ thù cực kỳ nguy hiểm mà vô hình. Cuộc sống thường ngày vốn luôn sôi động bỗng trầm lặng xuống với không ít nỗi lo và sự ám ảnh, chờ đợi.

  • Nhằm gìn giữ và lan tỏa truyền thống hiếu học, coi trọng hiền tài, cũng như những giá trị lịch sử, văn hóa nghìn năm của dân tộc, dự án “Không gian văn hóa Quốc Tử Giám” vừa được xây dựng với các hoạt động hướng tới công chúng, đặc biệt là giới trẻ.

  • 30 năm gắn bó với TP Hồ Chí Minh từ ngày xuất ngũ, học đại học, trở thành giảng viên mỹ thuật, đồ họa, họa sĩ Lê Sa Long chưa bao giờ trải qua những ngày mà cả thành phố như “lặng hẳn” vì căng mình chống dịch Covid-19.

  • Trong bối cảnh giãn cách xã hội, nghệ sĩ và công chúng cùng ở nhà chung tay phòng, chống dịch bệnh, sân khấu cũng đóng cửa, tắt đèn. Tuy vậy, trên nền tảng trực tuyến, các nghệ sĩ Nhà hát Chèo Việt Nam vẫn “cháy hết mình” qua các chương trình biểu diễn, giao lưu với khán giả, đưa chèo đến gần người yêu nghệ thuật truyền thống.

  • Từ những câu chuyện cảm động hoặc những hình ảnh “đắt giá” nhiều họa sĩ chuyên nghiệp và không chuyên đã có những sáng tác tranh minh họa, ký họa theo phong cách lạc quan, lan tỏa những thông điệp tích cực về phòng, chống Covid-19.