Hợp tác bảo tồn di sản văn hóa - bài học từ châu Âu

14:37 24/07/2014

Khu nghỉ dưỡng Villa Tolomei Hotel & Resort từng là một tu viện cổ hoang tàn đổ nát, nhưng nay lại là điểm đón khách nghỉ dưỡng sang trọng bậc nhất ở ngoại ô Florence, Italy. Công trình là bằng chứng rõ ràng cho thấy sự hợp tác tốt giữa nhà nước và tư nhân trong việc quản lý di sản văn hóa có thể giúp mang lại trái ngọt.

Italy đã đưa Lâu đài Orsini nằm trên đỉnh làng Soriano nel Cimino vào danh sách các di sản văn hóa cho tư nhân thuê

Cơ quan quản lý đất công Italy (PLA) từng sở hữu quần thể tu viện cổ kể trên, nằm trên diện tích hơn 1.000m2, gồm vài tòa nhà khác nhau. Do không có điều kiện bảo dưỡng tốt tu viện, PLA đã cho công ty quản lý khách sạn IsHotel thuê lại di tích này với giá 200.000 USD mỗi năm, trong vòng 50 năm. Gần đây IsHotel mới hoàn tất hoạt động phục chế tu viện, tốn kém tới 13 triệu USD.

Đôi bên cùng có lợi

Tu viện giờ thuộc khu resort Villa Tolomei, nằm gọn trong các ngọn đồi quanh co và những vườn cây ô-liu, cách cây cầu Ponte Vecchio nổi tiếng có vài phút chạy xe. 30 căn phòng hạng sang nằm trong Villa Tolomei, với tường làm bằng đá cẩm thạch vàng, được trang trí nhiều bức bích họa đẹp đẽ và đồ nội thất kiểu Anh cổ điển, đã thường xuyên kín chỗ, chủ yếu là khách nước ngoài tới thuê.

Chỉ trong 3 tháng đầu hoạt động, kể từ khi khai trương hồi cuối tháng 5 năm ngoái, Villa Tolomei đã tạo được doanh thu 800.000 USD.

Cả công chúng Italy lẫn các công ty tư nhân đều hy vọng Villa Tolomei chỉ là phần nổi của tảng băng chìm. Sau nhiều năm lâm vào suy thoái kinh tế, Italy đã gặp vấn đề trong việc trùng tu, bảo dưỡng kho tàng di sản văn hóa nghệ thuật khổng lồ của mình, gồm nhiều công trình cổ như tu viện nói trên.

Kết quả là chính phủ đã triển khai một dự án mang tên "Valore Paese Dimore" nhằm khuyến khích tư nhân đầu tư và quản lý một cách hiệu quả các công trình cổ nằm tại nhiều vùng nông thôn, ngoại ô. Tới nay, PLA đã cho các nhà đầu tư tư nhân và quốc tế thuê lại khoảng 115 ngôi nhà cổ (trong số 46.000 ngôi nhà tương tự). Mục tiêu không chỉ để tạo thu nhập mà còn tạo việc làm, kích thích nền kinh tế.

Chính phủ Italy hiện còn có ý định cho tư nhân thuê các công trình lịch sử mang tính biểu tượng, vừa nhằm tăng doanh thu, vừa giúp bảo tồn tốt hơn các di sản này.

Các công trình khác nằm trong danh sách này gồm có nhiều lâu đài được xây từ thời Phục hưng, các cây đèn hải đăng được xây dựng ngoài đảo, các trại lính cổ, pháo đài cổ từng được dùng làm nhà tù, các biệt thự sang trọng của giới quý tộc. Ấn tượng nhất là lâu đài Orsini ở làng Soriano nel Cimino, pháo đài Borbonic trên đảo Santo Stefano.

Di sản UNESCO cũng được cho thuê

Không phải công trình nào trong đó cũng biến thành các khách sạn, khu nghỉ dưỡng cao cấp. Một số sẽ thành trung tâm văn hóa, trung tâm triển lãm giới thiệu các mặt hàng của Italy. Chính quyền và công ty tư nhân đều được hưởng lợi từ sự hợp tác này.

Một mặt Italy trùng tu được một công trình văn hóa đã xuống cấp thông qua vốn tư nhân, tạo được nguồn thu từ di sản đó mà không mất đi quyền sở hữu. Ở phía bên kia, các doanh nghiệp sẽ được quyền kinh doanh dựa trên công trình và sẽ thu lãi, sau các khoản đầu tư lớn ban đầu. Mỗi dự án này đều tạo việc làm mới qua đó thúc đẩy kinh tế và du lịch ở địa phương.

Động thái của Italy thực tế đã nằm trong một xu hướng kinh doanh di sản văn hóa xuất hiện khá rộng ở châu Âu. Ví dụ Paradores de Turismo ở Tây Ban Nha là một chuỗi các nhà nghỉ nằm ở vùng nông thôn vua Alfonso XIII tạo ra vào năm 1926. Tới nay nhà nước Tây Ban Nha đã biến Paradores de Turismo  thành một tập đoàn kinh doanh khách sạn, với hơn 90 khách sạn nằm trong các tu viện, các pháo đài khổ có khung cảnh tuyệt đẹp. Với hơn 3.500 người lao động, Paradores còn là tập đoàn khách sạn hàng đầu Tây Ban Nha chuyên về du lịch văn hóa.

Tương tự, Pháp sở hữu khá nhiều các biệt thự lâu đài (chateaux) cổ rất đẹp, và đã cho công ty Patrimoine thuê lại để biến thành khu resort nghỉ dưỡng cao cấp. Trong số các di tích được cho thuê có Fort de Sedan, một pháo đài thuộc danh sách Di sản thế giới của UNESCO, bên cạnh các lâu đài tráng lệ khác ở khu vực Loire nổi tiếng.

Nguồn: Tường Linh - TT&VH

 


 


 

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
Tin nổi bật
  • Tối 24/4, Sở Văn hóa thể thao và Du lịch tỉnh Gia Lai đã tổ chức lễ công bố Quyết định đưa Sử thi Bahnar vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Buổi lễ diễn ra tại Bảo tàng tỉnh (TP Pleiku, Gia Lai).

  • Ngày 28.1, UBND TP.Hội An (Quảng Nam) cho biết đã giao Trung tâm quản lý bảo tồn di sản văn hóa TP triển khai tu bổ, tôn tạo một số giếng cổ tại các phường: Minh An, Cẩm Phô trong năm 2015.

  • Từ lâu có một cuốn Lục Vân Tiên mà các nhà nghiên cứu ở miền Nam đánh giá là bản Nôm cổ nhất nhưng bị thất lạc. Gần đây, trong một lần viếng chùa cổ Long An, tình cờ cụ Nguyễn Quảng Tuân đã phát hiện, mang về hiệu chỉnh và công bố. Cũng với tình yêu vốn quý cổ truyền dân tộc, ông đã lặn lội khắp nơi trong và ngoài nước để sưu tầm, nghiên cứu, công bố nhiều tư liệu giá trị, đặc biệt là hàng loạt bản cổ khác nhau về Truyện Kiều.

  • Sáng 5/1 tại Ninh Bình, UBND tỉnh Ninh Bình chính thức công bố kế hoạch Lễ đón Bằng của UNESCO ghi danh Quần thể danh thắng Tràng An là Di sản văn hóa và thiên nhiên thế giới diễn ra ngày 22-24/1 tới.

  • HỒ VĨNH

    Sau một thời gian khảo sát thực tế, sáng 3/12/2014 Trung tâm Bảo tồn di tích Cố đô Huế phối hợp với Sở Giao thông Vận tải Thừa Thiên Huế dựng lại bia đá “Đông Gia Kiều” ở phía đầu cầu Đông Ba theo hướng như bia đá đã dựng trước đây.

  • Thông tin từ Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (ngày 17/12) cho hay cơ quan này đã có quyết định xếp hạng di tích cấp quốc gia đối với 12 di tích.

  • Phố cổ Hội An và Khu đền tháp Mỹ Sơn ở Quảng Nam được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa thế giới đến nay đã tròn 15 năm.

  • Những tư liệu ảnh của Viện Viễn đông bác cổ Pháp (EFEO) lần đầu công bố tại VN cho thấy nhiều cứ liệu lịch sử theo thời gian đã bị tiêu tan.

  • Ngày 1/12, thành phố Tel Aviv của Israel đã chính thức được Tổ chức Văn hóa, Khoa học và Giáo dục Liên hợp quốc (UNESCO) công nhận là thành viên mới nhất trong mạng lưới các thành phố sáng tạo của UNESCO dành cho hạng mục Nghệ thuật Truyền thông.

  • LTS: Ông Pie Pisa (Pierre Pichard) là kiến trúc sư, chuyên gia nghiên cứu trùng tu di tích cổ của Unesco. Ông dã đến Huế 2 lần (lần thứ nhất vào năm 1978, ở lại 3 tuần làm bản tường trình dài về hiện trạng di tích Huế cho Unesco; lần thứ hai vào năm 1985). Bài dưới dây do kiến trúc sư Nguyễn Trọng Huấn lược ghi ý kiến của ông phát biểu trong dịp đến Huế năm 1978. Đầu đề do chúng tôi đặt.
    S.H

  • Kỳ họp thứ 9 của Ủy ban Liên chính phủ Công ước UNESCO về bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể (gọi tắt là Công ước 2003) đã khai mạc ngày 24/11 tại trụ sở Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên hợp quốc (UNESCO) tại Paris, Pháp.

  • Viện Hàn lâm khoa học xã hội VN vừa có Văn bản số 2116/KHXH gửi Thủ tướng Chính phủ về việc báo cáo niên đại, tên gọi, giá trị và đề xuất phương án bảo tồn di tích tâm linh đặc biệt thời Lý ở lô E.

  • VÕ VINH QUANG

    Trong nỗ lực phục dựng các di tích đặc biệt trong quần thể di tích Cố đô Huế, vừa qua, Trung tâm Bảo tồn di tích Cố đô đã đầu tư 24,8 tỷ đồng trùng tu di tích lầu Tàng Thư. Đây là một tín hiệu Cực kỳ đáng quý, có tác dụng không nhỏ đối với việc xiển dương vị thế của vùng đất Cố đô cũng như góp phần giáo dục truyền thống văn hóa quý báu của dân tộc.

  • Cho tới giờ, sau 4 lần UNESCO đề nghị phía VN giải trình về quản lý, bảo tồn, vịnh Hạ Long vẫn nằm trong danh sách bị khuyến cáo. Huế đã thoát án sau nhiều năm cố gắng. Làm sao để không rơi vào, hoặc thoát khỏi danh sách đen?

  • Tồn tại 143 năm (1802-1945), triều Nguyễn đã để lại nhiều di sản văn hóa vật thể và phi vật thể vô giá; trong đó, hệ thống di tích Cố đô Huế, Nhã nhạc cung đình Huế… đã được công nhận là di sản thế giới. Gần đây nhất, Châu bản triều Nguyễn cũng được ghi danh vào chương trình ký ức thế giới khu vực châu Á - Thái Bình Dương của UNESCO.

  • Ngày 13.9, quần thể khu di tích nhà Trần ở Đông Triều, Quảng Ninh sẽ nhận quyết định công nhận di tích quốc gia đặc biệt. Quần thể này bao gồm 14 cụm di tích: đền An Sinh, lăng Tư Phúc, đền Thái, Thái Lăng, Mục Lăng, Ngải Sơn Lăng, Phụ Sơn Lăng, Nguyên Lăng, Đồng Hỷ Lăng, chùa Ngọc Thanh, chùa Ngọa Vân, chùa Tuyết, chùa Quỳnh Lâm và chùa Hồ Thiên.

  • Hội đồng Di sản quốc gia vừa công nhận 4 di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia tại Quảng Nam gồm: nghề dệt thổ cẩm và vũ điệu tâng tung da dá của đồng bào Cơ Tu; nghệ thuật trang trí trên cây nêu (ngoài sân); bộ gu (trong nhà) của đồng bào Co và lễ hội rước cộ Bà Chợ Được ở xã Bình Triều, H.Thăng Bình.

  • Các địa phương cần thống nhất đầu mối đơn vị quản lý nhà nước về di tích về các phòng di sản văn hóa thuộc các sở văn hóa, thể thao và du lịch. Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh/thành phố trực thuộc trung ương chủ trì việc quản lý và phát huy giá trị di tích, phối hợp với cơ quan quản lý nhà nước về tôn giáo ở địa phương.

  • Làng đá mỹ nghệ Non Nước nằm trong quần thể danh thắng Ngũ Hành Sơn, Đà Nẵng vừa được Bộ Văn hóa - thể thao và du lịch chính thức công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia.

  • Theo nhạc sỹ-nhà nghiên cứu âm nhạc Đặng Hoành Loan, sau 5 năm được Tổ chức Khoa học, Giáo dục và Văn hóa của Liên hợp quốc (UNESCO) ghi danh vào “Danh sách Di sản văn hóa phi vật thể cần được bảo vệ khẩn cấp của nhân loại,” từ việc thiếu vắng đội ngũ kế thừa, ca trù đã hình thành được một đội ngũ nghệ sỹ kế cận khá đông đảo. Đây là một trong cơ sở quan trọng để loại hình nghệ thuật này trở thành “Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.”