Dấu ấn của họa sĩ Phạm Trinh và Nguyễn Thái Vinh trong Festival Huế 2004

09:49 12/08/2009

THANH THIỆNTrong dịp Festival Huế 2004, đã diễn ra đồng loạt những cuộc trưng bày tranh, tượng, ảnh, thơ, thư pháp v.v... ở nhiều điểm trên nền đất “di sản kép” thế giới này. Cũng có thể nói đây là những ngày “hội chợ mĩ thuật” Huế có biên độ quốc gia và quốc tế. Có lẽ không mấy ai có điều kiện thưởng ngoạn hết các triển lãm trên nhưng dư ba về một vài sự kiện trong đó thì dường như khá nhiều người biết đến.

Trích đoạn bức tranh

Có thể kể ra đây được 2 bức tranh có “bản mệnh” đặc biệt đã đem lại ý nghĩa riêng cho nó. Nếu nói về giá trị của thuộc tính hàng hoá thì một bức là 10.000 USD còn bức kia là vô giá.

Bức tranh vô giá vẽ chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh bằng vật liệu sơn dầu trên mành trúc, Size 100 x 170cm của họa sĩ Nguyễn Thái Vinh, một tác giả trẻ ở thành phố Hồ Chí Minh. Khi được hỏi về nét đặc trưng của loại vật liệu này là gì thì Thái Vinh lý giải: Theo quan niệm của người Á Đông nói chung và người Việt Nam nói riêng thì trúc được đưa vào hàng tứ quý (Trúc - Lan - Mai - Cúc) và được xem là biểu tượng của người quân tử. Vì lẽ đó, ở Việt Nam bao đời nay, các sản phẩm từ tre trúc là những mặt hàng truyền thống mang nặng bản sắc văn hoá đặc thù của người Việt Nam”.

Tranh trên mành trúc khác tranh trên giấy, trên vải hoặc nói chung là trên vật liệu “chết”, vật liệu đã “định vị” là các đường nét của nó luôn luôn dao động ẩn hiện bởi sự đu đưa của các sợi mành. Bởi vậy, bức vẽ chân dung Bác Hồ trông thật sống động, đứng từ xa, cứ tưởng như có hào quang toả ra lấp lánh. Sự hấp dẫn ở bức tranh là hiệu ứng của một vẻ đẹp lạ lùng. Nhiều người hỏi mua nhưng tác giả đã cự tuyệt: “Đây là bức tranh không thể đưa ra giá bán mà có đưa ra giá bán thì cũng không ai mặc cả được. Tôi vẽ Bác với lòng thành kính. Khi mang bức tranh này ra Huế tôi chỉ có một tâm nguyện triển lãm phục vụ Festival xong thì tặng Bảo tàng Hồ Chí Minh”. Và tâm nguyện của anh cũng đã thành. Sáng ngày 16.6.2004, Bảo tàng Hồ Chí Minh Thừa Thiên Huế đã tổ chức lễ tiếp nhận tác phẩm của Nguyễn Thái Vinh một cách nghiêm trang, trọng thể. Vậy là bức mành trúc - chân dung Bác Hồ của “thương hiệu” nghệ thuật Thái Vinh đã đi tới cửa vô giá.

(Bảo tàng Hồ Chí Minh TT. Huế tiếp nhận tác phẩm của Nguyễn Thái Vinh)

Cũng như Nguyễn Thái Vinh, một họa sĩ khác ở cố đô đã đến với Festival Huế 2004 bằng tâm thức hiến dâng, nghĩa là chỉ để trao chứ không phải để nhận, nhưng rốt cùng như một “nghịch lý”, họ lại nhận được nhiều hơn cả sự thường tình. Đó là họa sĩ Phạm Trinh. Sau thành công bất ngờ tại triển lãm “Ba tác giả Bình Định” (cùng với LâmTriết và Đặng Mậu Tựu) ở thành phố Hồ Chí Minh vào đầu năm nay, anh đã nảy ra ý tưởng làm một cái gì đó thật ấn tượng cống hiến cho Festival tới. Mất mấy tháng trời tìm tòi, trăn trở, rồi Trinh vẽ được 2 bức tranh “quá khổ” (size 150 x 1000cm) so với các phòng trưng bày ở Huế. Vì sự “quá khổ” đó, tác phẩm của anh phải đưa ra chỗ không được “đầu đường” nhưng cũng chưa tới “xó chợ” mà ở giữa lưng chừng trong một công viên. Ở đấy, vốn ít người qua lại mà phần lớn những người qua lại ấy cũng chỉ liếc mắt coi bức tranh như một trò quảng cáo gì đó. Ai ngờ, một thương gia Mỹ, ông C.Lawrence Decker, Chủ tịch Công ty Decker Wines đi qua, hiếu kì đứng lại xem, ông nhận ra bức tranh độc đáo về nghệ thuật, sâu sắc về triết lý và ngã giá mua một bức với 10.000 USD. Bức tranh này có tên là Du ca đời người (Human Wandering song). Họa sĩ Phạm Trinh đã “phiên dịch” bức tranh rằng: “Đây là tác phẩm tôi dựa theo những bài ca lời ru của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn. Sự cảm nhận của tôi về thân phận kiếp người từ quá khứ, hiện tại đến tương lai trên cõi đời này. Ta ở đâu? đi đâu? về đâu? Và hôm qua? Hôm nay? Ngày mai? Tất cả là một cuộc hành trình đầy khát khao vươn tới và tìm kiếm một điều gì đó như thực như hư. Cuộc đời cũng thật dài bởi những nỗi khổ đau và cũng thật ngắn bởi những niềm hạnh phúc. Phải chăng sự có mặt của mỗi người trên cõi đời này là một kiếp du ca?”

Trích đoạn bức tranh "Du ca đời người"

Có lẽ trong nền hội họa đương đại ở Huế, lần đầu tiên có một họa sĩ “đổ điên” vẽ như thế và cũng lần đầu tiên có một thương gia đến Huế “đổ điên” mua tranh với giá kỉ lục như thế!

Tất nhiên, những người sáng tạo nghệ thuật, đôi khi cũng cần đổ điên thật (mà không dễ gì ai cũng đổ điên được), còn những người thưởng thức nghệ thuật, những người yêu tranh, mua tranh thì họ không bao giờ điên đâu, họ luôn luôn tỉnh táo trước sự kì vĩ và kì bí của giá trị tác phẩm.

Vậy là qua gần 40 cuộc triển lãm với hàng trăm hàng ngàn tác phẩm, đã có 2 tác phẩm để lại dấu ấn đậm trong Festival Huế 2004. Dấu ấn đó, với Nguyễn Thái Vinh có thể nói là cao cả, với Phạm Trinh có thể nói là phi thường.

T.T
(185/07-04)

Đánh giá của bạn về bài viết:

0 đã tặng

Bày tỏ cảm xúc Mã QRCode

Bình luận (0)

Xem thêm

Họa phẩm bí ẩn dưới bóng một kiệt tác

Tuần này, Phòng trưng bày Quốc gia London (Anh) sẽ triển lãm một bức chân dung mới được phục chế của danh họa Hà Lan Rembrandt. Điều thú vị là dưới các lớp sơn của tranh, người ta còn tìm thấy một bức chân dung khác, đã bị Rembrandt loại bỏ.
Các nghệ sĩ Dada

Luôn được xem là biểu tượng cho tinh thần nổi loạn của nghệ thuật, trào lưu Dada chưa bao giờ chỉ là một hiện tượng lịch sử.
Bay vào màu trắng vô cùng*

Kasimir Malevich (1878-1935) sinh ra tại Kiev, Ukraine. Như nhiều họa sĩ tiền phong Nga trước Thế chiến I, ông chịu ảnh hưởng từ cả Trường phái Vị lai và Lập thể, nhưng đã nhanh chóng chuyển hóa những tư tưởng của nghệ thuật phương Tây thành những tư tưởng về hội họa mang tính cá nhân độc đáo, để lại những dấu ấn vĩnh viễn không thể xóa mờ trong nghệ thuật hiện đại.
Tranh NGUYỄN TRỌNG KHÔI

Một số tranh của Nguyễn Trọng Khôi trưng bày tại Tự Do Gallery trong cuộc triển lãm Cảm Xúc Đại Ngàn từ 6 tháng 9 đến 26.9.2014.
Kỷ niệm 35 năm ngày mất họa sĩ Tôn Thất Đào 2/9/1979 – 2/9/2014

ĐINH CƯỜNG

Dạ thưa xứ Huế bây giờ
vẫn còn Núi Ngự bên bờ Sông Hương
(Bùi Giáng)
Hoài niệm hồn xưa Sài Gòn

Họa sĩ - Nhà giáo Nhân dân Uyên Huy vừa hoàn thành cuốn sách Mỹ thuật đô thị Sài Gòn - Gia Định 1900 -1975 như sự tri ân với vùng đất mà ông đã sinh ra, lớn lên và có nửa thế kỷ hoạt động mỹ thuật.
Trang Thanh Hiền - Đàn bà vượt cạn

1. Tôi được biết Trang Thanh Hiền từng triển lãm với một nữ họa sĩ vào năm 2004. Từ đó đến nay cô không có nhiều thời gian cho việc vẽ, cho đến gần đây năm 2011, mới quay lại với hội họa, niềm yêu thích riêng của mình.
100 Năm Cánh Hạc Thiên Trường

Họa sĩ Dương Cẩm Chương vừa qua đời ngày 9/8 ở tuổi 104 tại TP. HCM. Sáng ngày10/8, tang lễ của ông đã được tổ chức tại nhà riêng(121/41 Lê Thị Riêng, Q.1, TP.HCM). Lễ động quan diễn ra lúc 7h ngày 13/8, sau đó hỏa táng tại Bình Hưng Hòa. Di cốt của họa sĩ sẽ được mang về nghĩa trang họ Dương thuộc huyện Khoái Châu, Hưng Yên.
Những trống trải huy hoàng*

Cảnh quan bầu trời làm tôi mê đắm. Tôi mê đắm khi nhìn thấy một mảnh trăng non hay một vầng thái dương giữa bầu trời mênh mông. Trong tranh của tôi, có những hình thể nhỏ bé trong một không gian trống trải vô biên. Những không gian trống, những chân trời trống, những mặt phẳng trống – tất cả những gì trần trụi đều để lại ấn tượng đặc biệt sâu đậm trong tôi.
Sư tử trong mỹ thuật Đại Việt khác gì với sư tử đá Trung Quốc?

Việt Nam không phải là môi trường “sinh sống” của sư tử đá. So với các nước trong khu vực, đồ án sư tử Việt Nam xuất hiện trong nghệ thuật tạo hình tương đối muộn. Sư tử Việt chủ yếu xuất hiện thời Lý-Trần và gần như vắng bóng trong các triều đại sau đó, ngay cả trong những giai đoạn văn hóa cung đình Trung Hoa có ảnh hưởng mạnh mẽ nhất tới mỹ thuật Việt Nam như thời Lê Sơ và thời Nguyễn.
Những giấc mơ và hội họa

Đánh đồng tranh của tôi với chủ nghĩa tượng trưng, ý thức hay vô thức… tức là không thật sự lưu ý đến bản chất đích thực của nó…
“Sen trong Việt”: Họa sỹ Đặng Phương Việt giác ngộ cùng tranh

“Sen trong Việt”, triển lãm cá nhân lần thứ 6 của họa sỹ Đặng Phương Việt, chuyên về đề tài hoa Sen sẽ khai mạc vào 10 giờ ngày 10/8 và trưng bày tới hết ngày 08/9, tại Dolphin Plaza, 17 Trần Bình, Mỹ Đình, Hà Nội.
Dấu ấn Lê Huy Miến qua 2 bức tranh 100 năm tuổi

Cho đến tận bây giờ, những tác phẩm của Lê Huy Miến - vị họa sĩ Tây học đầu tiên, người được coi là mở đầu cho nền mỹ thuật VN hiện đại, vẫn còn chứa đựng những điều bí ẩn với các nhà nghiên cứu mỹ thuật Việt Nam.
Họa sĩ Dương Sen: Vẽ để giữ lại ký ức làng quê Việt

Ở tuổi 65, họa sĩ Dương Sen vừa trình làng 45 tác phẩm sơn dầu với chung một tên gọi Làng quê Việt trong cuộc triển lãm cá nhân thứ 16 tại trụ sở Hội Mỹ thuật TP.HCM.
Chiêm ngưỡng những siêu phẩm hội họa trên màn ảnh rộng

Sự kết hợp giữa điện ảnh và hội họa sẽ đưa tới những trải nghiệm tuyệt vời cho những người yêu tranh.
Họa phẩm Dương Bích Liên “sáng mãi” nền mỹ thuật Việt

Ngày 16/7, tại Hà Nội, Hội Mỹ thuật Việt Nam long trọng tổ chức lễ kỷ niệm 90 năm ngày sinh họa sỹ Dương Bích Liên (1924-2014).
"Giải phẫu" miền Thượng qua hội họa

NGUYỄN HÀNG TÌNH

Cho dù không đến Tây Nguyên ta cũng thấy hoặc “cảm” về miền Thượng phương nam sống động nhiều rồi qua báo chí, truyền hình, văn chương. Nhạc về xứ này cũng thế, qua Y Phôn, Y Moan, Nguyễn Cường. Với nhiếp ảnh, thì càng bạt ngàn hơn tác phẩm và tác giả, không chỉ người đang sinh sống tại xứ này. Thế còn hội họa? Cần một sự tĩnh lặng của hội họa để nhìn thấu vào bên trong miền đất ấy, bởi đây vốn không phải vùng đất của sự ồn ào, lắm lời. Cây cọ nào đầy đủ nội lực cùng sự yêu thương chân thành cho một vùng đất để kể câu chuyện của nó qua sắc màu?
Modigliani, người họa sĩ lẫy lừng bi thảm nhất thế kỷ hai mươi

ĐINH CƯỜNG

Còn nhớ, một buổi sáng thật tình cờ, Bạch Thái Quốc, người bạn thời còn làm trưởng ban Việt ngữ đài R.F.I tại Paris gọi qua Virginia hẹn phỏng vấn. Nói là nhân vừa xem triển lãm tranh Modigliani (Triển lãm mang tên Modigliani, L’Ange au visage grave tại Viện Bảo Tàng Mỹ Thuật Luxembourg từ 23-10-2002 đến 2-3-2003) nhớ đến những tranh thiếu nữ của tôi vẽ ngày trước, cũng hai bàn tay dài, chiếc cổ dài, đôi mắt sương khói.
Họa sĩ Huỳnh Phương Đông: Vẽ cả cuộc đời

Năm nay đã 90 tuổi, gần 70 năm lao động nghệ thuật, họa sĩ Huỳnh Phương Đông đã vẽ 20.000 bức tranh, ký họa.
Duy Ninh và nghệ thuật Thủ ấn họa

Họa sĩ Duy Ninh, sinh năm 1952, tại Phú Hòa, TP Huế. Hội viên Hội mỹ thuật Việt Nam. Triển lãm mỹ thuật toàn quốc năm 1980, 1985, 1990, 1995, 2000 và 2010 tại Hà Nội. Triển lãm cá nhân tại Đà Nẵng (1989), tại TP Hồ Chí Minh (1991). Triển lãm nhóm họa sĩ Việt Nam tại Đan Mạch năm 1995. Có tranh trong Bảo tàng mỹ thuật Việt Nam. Giải thưởng tranh triển lãm mỹ thuật toàn quốc năm 1996…