Dấu ấn của họa sĩ Phạm Trinh và Nguyễn Thái Vinh trong Festival Huế 2004

09:49 12/08/2009
THANH THIỆNTrong dịp Festival Huế 2004, đã diễn ra đồng loạt những cuộc trưng bày tranh, tượng, ảnh, thơ, thư pháp v.v... ở nhiều điểm trên nền đất “di sản kép” thế giới này. Cũng có thể nói đây là những ngày “hội chợ mĩ thuật” Huế có biên độ quốc gia và quốc tế. Có lẽ không mấy ai có điều kiện thưởng ngoạn hết các triển lãm trên nhưng dư ba về một vài sự kiện trong đó thì dường như khá nhiều người biết đến.

Trích đoạn bức tranh

Có thể kể ra đây được 2 bức tranh có “bản mệnh” đặc biệt đã đem lại ý nghĩa riêng cho nó. Nếu nói về giá trị của thuộc tính hàng hoá thì một bức là 10.000 USD còn bức kia là vô giá.

Bức tranh vô giá vẽ chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh bằng vật liệu sơn dầu trên mành trúc, Size 100 x 170cm của họa sĩ Nguyễn Thái Vinh, một tác giả trẻ ở thành phố Hồ Chí Minh. Khi được hỏi về nét đặc trưng của loại vật liệu này là gì thì Thái Vinh lý giải: Theo quan niệm của người Á Đông nói chung và người Việt Nam nói riêng thì trúc được đưa vào hàng tứ quý (Trúc - Lan - Mai - Cúc) và được xem là biểu tượng của người quân tử. Vì lẽ đó, ở Việt Nam bao đời nay, các sản phẩm từ tre trúc là những mặt hàng truyền thống mang nặng bản sắc văn hoá đặc thù của người Việt Nam”.

Tranh trên mành trúc khác tranh trên giấy, trên vải hoặc nói chung là trên vật liệu “chết”, vật liệu đã “định vị” là các đường nét của nó luôn luôn dao động ẩn hiện bởi sự đu đưa của các sợi mành. Bởi vậy, bức vẽ chân dung Bác Hồ trông thật sống động, đứng từ xa, cứ tưởng như có hào quang toả ra lấp lánh. Sự hấp dẫn ở bức tranh là hiệu ứng của một vẻ đẹp lạ lùng. Nhiều người hỏi mua nhưng tác giả đã cự tuyệt: “Đây là bức tranh không thể đưa ra giá bán mà có đưa ra giá bán thì cũng không ai mặc cả được. Tôi vẽ Bác với lòng thành kính. Khi mang bức tranh này ra Huế tôi chỉ có một tâm nguyện triển lãm phục vụ Festival xong thì tặng Bảo tàng Hồ Chí Minh”. Và tâm nguyện của anh cũng đã thành. Sáng ngày 16.6.2004, Bảo tàng Hồ Chí Minh Thừa Thiên Huế đã tổ chức lễ tiếp nhận tác phẩm của Nguyễn Thái Vinh một cách nghiêm trang, trọng thể. Vậy là bức mành trúc - chân dung Bác Hồ của “thương hiệu” nghệ thuật Thái Vinh đã đi tới cửa vô giá.


(Bảo tàng Hồ Chí Minh TT. Huế tiếp nhận tác phẩm của Nguyễn Thái Vinh)


Cũng như Nguyễn Thái Vinh, một họa sĩ khác ở cố đô đã đến với Festival Huế 2004 bằng tâm thức hiến dâng, nghĩa là chỉ để trao chứ không phải để nhận, nhưng rốt cùng như một “nghịch lý”, họ lại nhận được nhiều hơn cả sự thường tình. Đó là họa sĩ Phạm Trinh. Sau thành công bất ngờ tại triển lãm “Ba tác giả Bình Định” (cùng với LâmTriết và Đặng Mậu Tựu) ở thành phố Hồ Chí Minh vào đầu năm nay, anh đã nảy ra ý tưởng làm một cái gì đó thật ấn tượng cống hiến cho Festival tới. Mất mấy tháng trời tìm tòi, trăn trở, rồi Trinh vẽ được 2 bức tranh “quá khổ” (size 150 x 1000cm) so với các phòng trưng bày ở Huế. Vì sự “quá khổ” đó, tác phẩm của anh phải đưa ra chỗ không được “đầu đường” nhưng cũng chưa tới “xó chợ” mà ở giữa lưng chừng trong một công viên. Ở đấy, vốn ít người qua lại mà phần lớn những người qua lại ấy cũng chỉ liếc mắt coi bức tranh như một trò quảng cáo gì đó. Ai ngờ, một thương gia Mỹ, ông C.Lawrence Decker, Chủ tịch Công ty Decker Wines đi qua, hiếu kì đứng lại xem, ông nhận ra bức tranh độc đáo về nghệ thuật, sâu sắc về triết lý và ngã giá mua  một  bức  với 10.000 USD. Bức tranh này có tên là Du ca đời người (Human Wandering song). Họa sĩ Phạm Trinh đã “phiên dịch” bức tranh rằng: “Đây là tác phẩm tôi dựa theo những bài ca lời ru của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn. Sự cảm nhận của tôi về thân phận kiếp người từ quá khứ, hiện tại đến tương lai trên cõi đời này. Ta ở đâu? đi đâu? về đâu? Và hôm qua? Hôm nay? Ngày mai? Tất cả là một cuộc hành trình đầy khát khao vươn tới và tìm kiếm một điều gì đó như thực như hư. Cuộc đời cũng thật dài bởi những nỗi khổ đau và cũng thật ngắn bởi những niềm hạnh phúc. Phải chăng sự có mặt của mỗi người trên cõi đời này là một kiếp du ca?”


Trích đoạn bức tranh "Du ca đời người"


Có lẽ trong nền hội họa đương đại ở Huế, lần đầu tiên có một họa sĩ “đổ điên” vẽ như thế và cũng lần đầu tiên có một thương gia đến Huế “đổ điên” mua tranh với giá kỉ lục như thế!

Tất nhiên, những người sáng tạo nghệ thuật, đôi khi cũng cần đổ điên thật (mà không dễ gì ai cũng đổ điên được), còn những người thưởng thức nghệ thuật, những người yêu tranh, mua tranh thì họ không bao giờ điên đâu, họ luôn luôn tỉnh táo trước sự kì vĩ và kì bí của giá trị tác phẩm.

Vậy là qua gần 40 cuộc triển lãm với hàng trăm hàng ngàn tác phẩm, đã có 2 tác phẩm để lại dấu ấn đậm trong Festival Huế 2004. Dấu ấn đó, với Nguyễn Thái Vinh có thể nói là cao cả, với Phạm Trinh có thể nói là phi thường.

T.T
(185/07-04)

 

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
  • NGUYỄN HÀNG TÌNH 

    Cho dù không đến Tây Nguyên ta cũng thấy hoặc “cảm” về miền Thượng phương nam sống động nhiều rồi qua báo chí, truyền hình, văn chương. Nhạc về xứ này cũng thế, qua Y Phôn, Y Moan, Nguyễn Cường. Với nhiếp ảnh, thì càng bạt ngàn hơn tác phẩm và tác giả, không chỉ người đang sinh sống tại xứ này. Thế còn hội họa? Cần một sự tĩnh lặng của hội họa để nhìn thấu vào bên trong miền đất ấy, bởi đây vốn không phải vùng đất của sự ồn ào, lắm lời. Cây cọ nào đầy đủ nội lực cùng sự yêu thương chân thành cho một vùng đất để kể câu chuyện của nó qua sắc màu?

  • ĐINH CƯỜNG

    Còn nhớ, một buổi sáng thật tình cờ, Bạch Thái Quốc, người bạn thời còn làm trưởng ban Việt ngữ đài R.F.I tại Paris gọi qua Virginia hẹn phỏng vấn. Nói là nhân vừa xem triển lãm tranh Modigliani (Triển lãm mang tên Modigliani, L’Ange au visage grave tại Viện Bảo Tàng Mỹ Thuật Luxembourg từ 23-10-2002 đến 2-3-2003) nhớ đến những tranh thiếu nữ của tôi vẽ ngày trước, cũng hai bàn tay dài, chiếc cổ dài, đôi mắt sương khói.

  • Năm nay đã 90 tuổi, gần 70 năm lao động nghệ thuật, họa sĩ Huỳnh Phương Đông đã vẽ 20.000 bức tranh, ký họa.

  • Họa sĩ Duy Ninh, sinh năm 1952, tại Phú Hòa, TP Huế. Hội viên Hội mỹ thuật Việt Nam. Triển lãm mỹ thuật toàn quốc năm 1980, 1985, 1990, 1995, 2000 và 2010 tại Hà Nội. Triển lãm cá nhân tại Đà Nẵng (1989), tại TP Hồ Chí Minh (1991). Triển lãm nhóm họa sĩ Việt Nam tại Đan Mạch năm 1995. Có tranh trong Bảo tàng mỹ thuật Việt Nam. Giải thưởng tranh triển lãm mỹ thuật toàn quốc năm 1996…

  • ĐINH CƯỜNG

    Thảng như con ngựa già vô dụng
    Chủ bỏ ngoài trăng đứng một mình

                         (Tô Thùy Yên)

  • HỒ ĐĂNG THANH NGỌC

    Tôi có một vài kỷ niệm nhỏ với họa sĩ Nguyễn Đại Giang.
    Năm 2009, trong những ngày làm mới thơ mình một cách đầy hứng thú, tôi viết bài thơ “Lộn ngược” ngồ ngộ:

  • LÊ HUỲNH LÂM

    Chúng ta đều biết rằng nước vốn vô hình vô ảnh, tùy nhân duyên để biến hiện. Nước có quyền năng dung hòa mọi sự vật và quyền năng hóa thân biến hiện theo sự vật. Trong ý nghĩa đó, thủy mặc là loại mực mà người cầm bút phải có nội lực mới hóa thân vào ngòi bút để truyền cảm xúc tan chảy theo vết loang của mực.

  • HUỆ VIÊN

    Đạo Đức Kinh là tác phẩm do Lão Tử, khai tổ của Đạo giáo, viết ra khoảng thế kỷ VI trước CN, là một kinh điển trong triết học phương Đông, có ảnh hưởng rất lớn đến lịch sử, văn hóa, xã hội, lối sống, nghệ thuật... ở những nước Á Đông.

  • VIỄN PHƯƠNG

    Vào ngày 13 tháng 3 năm 2013, đã có một không khí lạ xuất hiện trong không gian hội họa xứ Huế. Sự gặp gỡ của 55 nghệ sỹ trẻ đến từ 17 tỉnh thành cả nước trong cuộc triển lãm mang tên Năng lượng cố đô đã báo hiệu cho một sự đột phá thực sự trong tư duy sáng tạo của lớp họa sỹ trẻ hiện nay.

  • Họa sĩ Phan Ngọc Minh, hiện đang sống và làm việc tại Đà Nẵng, đã có gần mười cuộc triển lãm cá nhân trong và ngoài nước như Pháp, Ireland...

  • TRỊNH HOÀNG TÂN

    Đến với các tác phẩm mỹ thuật khu vực IV năm 2012 được trưng bày tại thành phố Hà Tĩnh, thấy gì qua những tìm tòi khác nhau, trở lại những khuynh hướng đã qua hay xuất phát từ những điểm mới?

  • MỘT DANNA

    Những ý tưởng về hội họa dưới đây của tôi được khơi gợi từ sự nghiên cứu về Thiền và triết học Hủy cấu trúc (deconstruction).

  • VI KÝ

    Vào đời nhà Tống ở Trung Hoa có danh họa Ngọc Phủ nổi tiếng là người vẽ tranh giỏi, khắp Trung Nguyên, ai ai cũng đều biết tiếng.

  • UYÊN HUY

    Họa sĩ, Nhà giáo Nhân dân;
    Chủ tịch Hội Mỹ Thuật TP Hồ Chí Minh

  • Từ ngày 28/6 đến ngày 05/7/2012, tại số 09 Phạm Hồng Thái - Huế, Chương trình Phát triển Không gian Văn hóa và Chương trình Tình Sông Hương của Tạp chí Sông Hương sẽ tổ chức triển lãm tranh của các họa sĩ khuyết tật mang tên KHÁT VỌNG.

  • ĐINH CƯỜNG

    (Nhân 100 năm ngày sinh Nguyễn Đỗ Cung 1912-2012)

  • BỬU CHỈ (Xê-nhét 17/5 - 26/6/1985)

  • LGT: Foujita tên đầy đủ là Tsuguharu Foujita, thời gian sau thêm tên Thánh Léonard Tsuguharu Foujita. Sinh ngày 27 tháng 11 năm 1886 tại Tokyo, trong một thành phố nhỏ tên Omagari, cạnh bờ sông Edogawa. Cha là Tsuguakira Foujita, sĩ quan cấp tướng thuộc quân đội Hoàng Gia Nhật. Mẹ là Masa, mất năm 1891 lúc Foujita mới 5 tuổi. Foujita là con trai út, còn hai người chị và người anh trai.

  • ĐIỀN THANH(sưu tầm và giới thiệu theo bài viết nhan đề “Agony and Ecstasy” đăng trên tạp chí The Nation, Hoa Kỳ, ngày 1. 12. 2008 của Barry Schwabsky)

  • PHAN THANH BÌNH - ĐÌNH KHÁNHTriển lãm Điêu khắc Thừa Thiên Huế Lần thứ nhất đến nay đã kết thúc, những gì mà các tác giả trưng bày, thể hiện trước công chúng chắc sẽ còn đọng lại lâu dài trong tình cảm người xem, với những ấn tượng, cảm nhận toàn cảnh hoạt động sáng tạo điêu khắc của tỉnh nhà qua gần 60 tác phẩm của 29 tác giả, bao gồm tượng tròn phù điêu trang trí, tượng chân dung, phác thảo tượng đài... với các chất liệu đá, ciment, gỗ, thạch cao, đồng, chất liệu tổng hợp...