Dấu ấn của họa sĩ Phạm Trinh và Nguyễn Thái Vinh trong Festival Huế 2004

09:49 12/08/2009

THANH THIỆNTrong dịp Festival Huế 2004, đã diễn ra đồng loạt những cuộc trưng bày tranh, tượng, ảnh, thơ, thư pháp v.v... ở nhiều điểm trên nền đất “di sản kép” thế giới này. Cũng có thể nói đây là những ngày “hội chợ mĩ thuật” Huế có biên độ quốc gia và quốc tế. Có lẽ không mấy ai có điều kiện thưởng ngoạn hết các triển lãm trên nhưng dư ba về một vài sự kiện trong đó thì dường như khá nhiều người biết đến.

Trích đoạn bức tranh

Có thể kể ra đây được 2 bức tranh có “bản mệnh” đặc biệt đã đem lại ý nghĩa riêng cho nó. Nếu nói về giá trị của thuộc tính hàng hoá thì một bức là 10.000 USD còn bức kia là vô giá.

Bức tranh vô giá vẽ chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh bằng vật liệu sơn dầu trên mành trúc, Size 100 x 170cm của họa sĩ Nguyễn Thái Vinh, một tác giả trẻ ở thành phố Hồ Chí Minh. Khi được hỏi về nét đặc trưng của loại vật liệu này là gì thì Thái Vinh lý giải: Theo quan niệm của người Á Đông nói chung và người Việt Nam nói riêng thì trúc được đưa vào hàng tứ quý (Trúc - Lan - Mai - Cúc) và được xem là biểu tượng của người quân tử. Vì lẽ đó, ở Việt Nam bao đời nay, các sản phẩm từ tre trúc là những mặt hàng truyền thống mang nặng bản sắc văn hoá đặc thù của người Việt Nam”.

Tranh trên mành trúc khác tranh trên giấy, trên vải hoặc nói chung là trên vật liệu “chết”, vật liệu đã “định vị” là các đường nét của nó luôn luôn dao động ẩn hiện bởi sự đu đưa của các sợi mành. Bởi vậy, bức vẽ chân dung Bác Hồ trông thật sống động, đứng từ xa, cứ tưởng như có hào quang toả ra lấp lánh. Sự hấp dẫn ở bức tranh là hiệu ứng của một vẻ đẹp lạ lùng. Nhiều người hỏi mua nhưng tác giả đã cự tuyệt: “Đây là bức tranh không thể đưa ra giá bán mà có đưa ra giá bán thì cũng không ai mặc cả được. Tôi vẽ Bác với lòng thành kính. Khi mang bức tranh này ra Huế tôi chỉ có một tâm nguyện triển lãm phục vụ Festival xong thì tặng Bảo tàng Hồ Chí Minh”. Và tâm nguyện của anh cũng đã thành. Sáng ngày 16.6.2004, Bảo tàng Hồ Chí Minh Thừa Thiên Huế đã tổ chức lễ tiếp nhận tác phẩm của Nguyễn Thái Vinh một cách nghiêm trang, trọng thể. Vậy là bức mành trúc - chân dung Bác Hồ của “thương hiệu” nghệ thuật Thái Vinh đã đi tới cửa vô giá.

(Bảo tàng Hồ Chí Minh TT. Huế tiếp nhận tác phẩm của Nguyễn Thái Vinh)

Cũng như Nguyễn Thái Vinh, một họa sĩ khác ở cố đô đã đến với Festival Huế 2004 bằng tâm thức hiến dâng, nghĩa là chỉ để trao chứ không phải để nhận, nhưng rốt cùng như một “nghịch lý”, họ lại nhận được nhiều hơn cả sự thường tình. Đó là họa sĩ Phạm Trinh. Sau thành công bất ngờ tại triển lãm “Ba tác giả Bình Định” (cùng với LâmTriết và Đặng Mậu Tựu) ở thành phố Hồ Chí Minh vào đầu năm nay, anh đã nảy ra ý tưởng làm một cái gì đó thật ấn tượng cống hiến cho Festival tới. Mất mấy tháng trời tìm tòi, trăn trở, rồi Trinh vẽ được 2 bức tranh “quá khổ” (size 150 x 1000cm) so với các phòng trưng bày ở Huế. Vì sự “quá khổ” đó, tác phẩm của anh phải đưa ra chỗ không được “đầu đường” nhưng cũng chưa tới “xó chợ” mà ở giữa lưng chừng trong một công viên. Ở đấy, vốn ít người qua lại mà phần lớn những người qua lại ấy cũng chỉ liếc mắt coi bức tranh như một trò quảng cáo gì đó. Ai ngờ, một thương gia Mỹ, ông C.Lawrence Decker, Chủ tịch Công ty Decker Wines đi qua, hiếu kì đứng lại xem, ông nhận ra bức tranh độc đáo về nghệ thuật, sâu sắc về triết lý và ngã giá mua một bức với 10.000 USD. Bức tranh này có tên là Du ca đời người (Human Wandering song). Họa sĩ Phạm Trinh đã “phiên dịch” bức tranh rằng: “Đây là tác phẩm tôi dựa theo những bài ca lời ru của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn. Sự cảm nhận của tôi về thân phận kiếp người từ quá khứ, hiện tại đến tương lai trên cõi đời này. Ta ở đâu? đi đâu? về đâu? Và hôm qua? Hôm nay? Ngày mai? Tất cả là một cuộc hành trình đầy khát khao vươn tới và tìm kiếm một điều gì đó như thực như hư. Cuộc đời cũng thật dài bởi những nỗi khổ đau và cũng thật ngắn bởi những niềm hạnh phúc. Phải chăng sự có mặt của mỗi người trên cõi đời này là một kiếp du ca?”

Trích đoạn bức tranh "Du ca đời người"

Có lẽ trong nền hội họa đương đại ở Huế, lần đầu tiên có một họa sĩ “đổ điên” vẽ như thế và cũng lần đầu tiên có một thương gia đến Huế “đổ điên” mua tranh với giá kỉ lục như thế!

Tất nhiên, những người sáng tạo nghệ thuật, đôi khi cũng cần đổ điên thật (mà không dễ gì ai cũng đổ điên được), còn những người thưởng thức nghệ thuật, những người yêu tranh, mua tranh thì họ không bao giờ điên đâu, họ luôn luôn tỉnh táo trước sự kì vĩ và kì bí của giá trị tác phẩm.

Vậy là qua gần 40 cuộc triển lãm với hàng trăm hàng ngàn tác phẩm, đã có 2 tác phẩm để lại dấu ấn đậm trong Festival Huế 2004. Dấu ấn đó, với Nguyễn Thái Vinh có thể nói là cao cả, với Phạm Trinh có thể nói là phi thường.

T.T
(185/07-04)

Đánh giá của bạn về bài viết:

0 đã tặng

Bày tỏ cảm xúc Mã QRCode

Bình luận (0)

Xem thêm

Tượng, dòng sông và những tấm lòng...

HẠNH NHITrắng và xanh. Xám và nâu. Xù xì hay trơn nhẵn. Cao lớn hay xinh xắn. Dễ gần và khó hiểu... Ngoại trừ những cảm nhận bề mặt, không phải ai cũng có thể hiểu được sự biểu đạt ngôn từ của đá mà các nhà điêu khắc gửi gắm. Nhưng kể từ khi Huế có sự xuất hiện những ký hiệu và ẩn ngữ của đá, sông Hương cũng thao thiết và dùng dằng hơn cái dùng dằng, thao thiết đã có trước khi xuôi chảy...
Phòng tranh Lê Bá Đảng

ĐẶNG TIẾN Phòng tranh Lê Bá Đảng tại Paris, mùa thu 2003, gây nhiều mỹ cảm, mà nếu cần tóm tắt trong một chữ - một chữ thôi - thì sẽ là chữ thanh.
Sen búp tặng Người

CHƠN HỮU…Người nghệ sĩ, tác giả cuộc triển lãm này đã có được cái thấy phiêu hốt vượt lên trên thời gian nhân quả, hạnh phúc hay đau khổ và đã diễn tả được cái thấy ấy qua ngôn ngữ hình tượng nghệ thuật sắp đặt. Ba cái chắp tay được bố trí theo một hàng thẳng tắp trước hình ảnh một nụ cười khiến cho ta liên tưởng như trọn cả tam giới đều kính ngưỡng trước sự chứng ngộ tự tại (là nụ cười) của Đức Phật…
Trùng du Bàn A Sơn

THANH LOANKhổng Tử từng nói: “Kẻ trí vui chơi sông nước, kẻ nhân vui chơi nơi núi non. Kẻ trí hiếu động, kẻ nhân trầm tĩnh. Kẻ trí thì vui vẻ kẻ nhân trường thọ” (Trí giả nhạo thủy, nhân giả nhạo sơn, trí giả động, nhân giả tĩnh, trí giả lạc, nhân giả thọ).
Hàng rào mỹ thuật

LÊ BÁ ĐẢNGNgày còn giặc, bọn chúng nó ồ ạt đem tất cả khí giới tối tân, chất độc hoá học, cho đến cả hàng rào điện tử đến Trường Sơn để ngăn cản sự đi lại của cả dân tộc ta và cố ý chia cắt đất nước ra làm hai.
Tranh Lâm Triết, xem...... và tranh cãi

NGUYỄN TRỌNG HUẤN Tôi không được biết Lâm Triết những ngày anh tung hoành trong thế giới hội họa miền Nam trước 1975. Nghe nói, anh đoạt được giải này, giải nọ, đã định danh, định vị trong giới nghề nghiệp đông đảo của mình. Mặt bằng giao du của anh với những người cùng trường, cùng lứa trong và ngoài nước, đã khuất hoặc còn đến bây giờ, thấy có tên nhiều người tài hoa, nổi tiếng.
Trong chân trời phiếm định

LÊ VIẾT THỌTự nghìn năm, lụa đã hiện diện trong đời sống dân tộc Việt. Nghề tằm tang đến sớm, trong những di chỉ khảo cổ thuộc hậu kỳ đá mới, cách ngày nay khoảng 5000 năm, đã có dấu vết của vải, có dọi xe chỉ bằng đất nung. Chất liệu mỏng, nhẹ, thoáng và đẹp một cách tự nhiên, nền nã, óng ả này rất phù hợp với môi trường tự nhiên của cư dân phương nam làm nông nghiệp.
Lai lịch một bức tranh

ĐẶNG NHẬT MINHĐầu xuân Nhâm Ngọ nhân dự khai mạc phòng tranh của một người bạn hoạ sỹ, tôi tình cờ được gặp bác Lương Xuân Nhị. Bác cho biết năm 1943 khi sang Nhật trưng bầy triển lãm tranh bác có gặp cha tôi là bác sỹ Đặng Văn Ngữ đang du học tại đấy. Bác còn giữ một số ảnh chụp với cha tôi và hẹn tôi đến nhà để biếu lại cho gia đình làm kỷ niệm.
Lê Bá Đảng - con người của nghệ thuật và của quê hương

PHẠM THỊ CÚCMột buổi sáng đẹp trời ngày giáp tết Nhâm Ngọ, trong chuyến "du xuân", cùng với ba chúng tôi là một lẵng hoa tươi hồng, lan, cúc... nhắm hướng Quảng Trị - làng Bích La Đông mà "thẳng tiến".
Phẳng và sâu không gian

LÊ THỊ MỸ ÝBút kýTrong ký ức tuổi thơ tôi luôn nhớ về những buổi hoàng hôn rực cháy, những ngọn gió Lào thổi rát mặt làm quả đồi con như cũng phải oằn cong. Bao năm xa quê, gắn mình với chốn kinh thành mù sương và bảng lảng tiếng chuông chùa mỗi khi chiều sập tối, tôi vẫn luôn thao thức về những buổi hoàng hôn trên đồi nắng, tuồng như cả tuổi thơ đã chìm rơi trong ký ức xa xăm.
Cách mạng nghệ thuật, nhìn từ hội hoạ

INRASARADấu hiệu chủ nghĩa hiện đại trong nghệ thuật manh nha từ Claude Monet, xuất phát từ một quan niệm. C. Monet cho rằng sự vật biến đổi theo ánh sáng và bị tác động bởi chuyển động nhanh.
Vẻ đẹp tạo hình một nhu cầu thẩm mỹ từ thời cổ đại

Trong những năm gần đây cuộc sống của nhân dân ngày càng được cải thiện, nhu cầu văn hóa của xã hội xã hội chủ nghĩa ngày càng cao. Nhu cầu về vẻ đẹp hình thể biểu hiện qua các cuộc thi hoa hậu, người mẫu thời trang.
Triển lãm mỹ thuật đương đại 5 trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam - Thái Lan

Đã trở thành truyền thống tốt đẹp từ nhiều năm nay, các trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam - Thái Lan tổ chức luân phiên 2 năm một lần Triển lãm Mỹ thuật Đương đại giữa hai nước.
Danh họa Pablo Picasso - Huyền thoại sống của thế kỷ xx

Kỷ niệm 120 năm ngày sinh của đại danh hoạ Pablo Picasso 25/10/1881 - 25/10/2001
Thư pháp về “Lòng hiếu thảo”

Có những “Ngày của Mẹ” vào cuối thu ở phương Nam. Người xa xứ nhắn nhủ với nhau, đấy là những ngày đẹp nhất. Và họ đã trải lòng trong một không gian thư pháp có chủ đề về lòng hiếu thảo.
Triển lãm mỹ thuật Bắc miền Trung lần thứ III

Cuộc triển lãm này nằm trong khuôn khổ triển lãm mỹ thuật 8 khu vực của cả nước năm 1998, do Hội Mỹ thuật Việt cùng các Sở VHTT và Hội VHNT địa phương phối hợp tổ chức. Với 6 tỉnh khu vực bắc miền Trung (Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên - Huế), đây là cuộc triển lãm lần thứ III.
Ấn tượng Huế 1998

Với chủ đề : “Ân tượng Huế - Việt , 1998”, Trại sáng tác Điêu khắc Quốc tế lần thứ II đã được tổ chức tại Huế từ ngày 1.11 đến 15.12.1998. Có thể nói, đối với người dân xứ Huế thì có lẽ đây là lần đầu tiên được tận mắt chứng kiến một hoạt động nghệ thuật hết sức quy mô và rầm rộ như thế này. Quy mô ở góc độ tổ chức mang tính chất quốc tế và rầm rộ ở tính chất đặc thù của thể loại nghệ thuật là điêu khắc ngoài trời.