Tối giản trong nghệ thuật

15:12 07/05/2019

ĐẶNG TRIỆU VĂN

Như tên gọi của nó, trào lưu tối giản trong nghệ thuật hướng tới tiết chế mọi yếu tố cấu nên tác phẩm nghệ thuật.

Tác phẩm của Donald Judd

Bắt nguồn từ Mỹ, vào khoảng những thập niên 60 và 70, nó ra đời như một phản bác lại tư tưởng của trường phái biểu hiện trừu tượng và đối kháng lại những quan niệm hàn lâm, cổ điển trong nghệ thuật và hưởng ứng tinh thần hậu hiện đại.
 

Tác phẩm hội họa của Mark Rothko

Trường phái tối giản ưa thích những phế phẩm, những vật liệu lấy từ công nghiệp để làm chất liệu sáng tạo, điều này làm người xem liên tưởng tới nghệ thuật Dada hay sắp đặt đương đại. Thông thường, nghệ thuật thường hướng tới những ý niệm, ám dụ, ẩn dụ hay hoán dụ... để bày tỏ thái độ của nghệ sĩ trước đời sống hay phô diễn tâm trạng của nghệ sĩ. Ngược lại, nghệ thuật tối giản hướng tới tẩy trắng dấu ấn của cá nhân, khước từ ẩn dụ, giải truyện và nghệ thuật tự sự... Nó gần như đem nghệ thuật về với bản thân của chính nghệ thuật mà thôi, ở đây nghệ thuật không đơn thuần là phương tiện để diễn đạt cho một ý đồ hay ý tưởng nào của nghệ sĩ.

Không phải khởi đi từ hội họa mà trường phái tối giản bắt đầu đến từ các nhà điêu khắc người Mỹ, khi họ tiến hành thử nghiệm những không gian mang tính giảm trừ các chi tiết thừa, giảm trừ các kết cấu phức tạp, ưu tiên những không gian để trống và hạn chế màu sắc đến tối đa.

Một hình ảnh thường thấy trong kiến trúc tối giản


Những tên tuổi trong nghệ thuật tối giản phải kể đến như: John McCracken, Agnes Martin, Dan Flavin, Carl Andre, Donald Judd, Anne Truitt, Robert Morris... Những thực hành nghệ thuật tối giản của họ đã ảnh hưởng tới một không gian rộng lớn của các nghệ sĩ trên thế giới cho tới ngày nay. Những khám phá của nghệ thuật tối giản bắt đầu từ kiến trúc sau đó lan rộng ra nghệ thuật nhiếp ảnh, hội họa, điêu khắc, nghệ thuật sắp đặt, đồ họa... thập chí là đến cả lối sống, cách hành xử của con người hiện đại.

Tranh của Lê Thiết Cương


Ngày nay, nghệ thuật tối giản dễ nhận thấy trong kiến trúc hiện đại, đặc biệt là trong thiết kế nội thất. Minimalist Interior mang đến sự phóng khoáng, nổi trội của đường nét và mảng khối; đem tới một không gian thanh khiết và trang trọng cũng như minh chứng cho sự tinh tế và giác ngộ của con người.

Tranh của Trương Tiến Trà


Ở Việt Nam, dấu ấn của nghệ thuật tối giản thường được thấy trong hội họa của Lê Thiết Cương, Tào Linh, Thành Chương, Trương Tiến Trà... Dĩ nhiên, để thấy được vẻ đẹp trong nghệ thuật tối giản thì hoàn toàn không phải đơn giản, bởi con người luôn bị quyến rũ từ đời sống vật chất chứa chất nhiều câu chuyện đan chéo vào nhau như rừng nhiệt đới, sự phì độn của không gian theo từng năm tháng sản sinh của văn minh con người. Chỉ khi nào đạt đến một tâm thế vững vàng, một tâm thức khoáng đạt thì khi đó cái đẹp của nghệ thuật tối giản mới hiện hữu.

Đ.T.V
(TCSH362/04-2019)


-----------------
(Các hình ảnh trong bài được người viết sưu tầm từ internet)






 

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
  • KHẢ HÂN

    Trào lưu nghệ thuật nữ quyền luận xuất hiện vào khoảng cuối những năm 1960 với những tên tuổi như Judy Chicago, Miriam Schapiro, Martha Rosler, Barbara Kruger, Hannah Wilke…

  • Ngày 8-3 tới, triển lãm “Giá Thánh”- một góc nhìn đặc biệt về tín ngưỡng Thờ mẫu của họa sĩ Trần Tuấn Long sẽ được trưng bày tại Bảo tàng Mỹ Thuật Việt Nam. Đây là triển lãm hội họa về tín ngưỡng Đạo Mẫu đầu tiên sau khi được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.

  • Say mê nghệ thuật, đi nhiều, vẽ nhiều, họa sỹ Nguyễn Văn Tỵ có nhiều tác phẩm hội họa giá trị, nhiều đóng góp cho sự phát triển của mỹ thuật Việt Nam...

  • Nếu nói Đỗ Phấn là người nổi bật nhất xét trên khía cạnh vừa vẽ, vừa viết trong giới văn nghệ cũng thấy không ngoa chút nào.

  • KHẢ HÂN

    Nghệ thuật xếp đá là một loại hình nghệ thuật trình diễn được thực hiện qua việc tạo ra sự cân bằng tự nhiên lên trên đỉnh của một viên đá ở nhiều vị trí khác nhau.

  • Cuộc gặp gỡ của thi ca và hội họa đã là một truyền thống ở các nước Á Đông cũng như ở Việt Nam.

  • KHẢ HÂN

    Julie Mehretu, sinh năm 1970  ở Ethiopia, là một nhà họa sĩ, hiện đang sống và làm việc tại New York.

  • Nguyễn Sáng vẽ Kết nạp Đảng ở Điện Biên Phủ vào năm 1956, kích thước 112,3 x 180 cm, chất liệu sơn mài. Ngay sau khi hoàn thành, bức tranh đã dấy lên nhiều tranh cãi gay gắt trong giới mỹ thuật.

  • KHẢ HÂN

    Nghệ thuật mandala là một loại hình nghệ thuật tiêu biểu của truyền thống Phật giáo Tây Tạng.

  • Ngày 14/12, tại Hà Nội, Hội Mỹ thuật Việt Nam tổ chức kỷ niệm 110 năm ngày sinh họa sỹ Tô Ngọc Vân (15/12/1906-15/12/2016) - một trong những danh họa hàng đầu của nền mỹ thuật Việt Nam hiện đại.

  • Trong các nghiên cứu về danh họa Nguyễn Gia Trí, lác đác có vài nhận xét: Nguyễn Gia Trí chịu ảnh hưởng từ nữ họa sĩ người Pháp Alix Aymé thời cận đại (Mỹ thuật Đông Dương). Vậy Alix Aymé là ai?

  • TUỆ NGỌC

    Robert Rauschenberg sinh năm 1925 tại Port Arthur, Texas, Mỹ, được xem là một trong những nghệ sĩ tiền phong hàng đầu Hoa Kỳ.

  • PHƯỚC VĨNH

    Cách đây tròn 70 năm, năm 1946, họa sĩ Tô Ngọc Vân cùng họa sĩ Nguyễn Đỗ Cung và nhà điêu khắc Nguyễn Thị Kim được Hội Văn hóa Cứu quốc Việt Nam cử vào Bắc Bộ phủ xin vẽ Hồ Chủ tịch.

  • Victor Tardieu (1870 – 1937) thường được nhắc đến với vai trò sáng lập trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương. Tuy nhiên, sức ảnh hưởng của ông đến hội họa Việt Nam đầu thế kỷ 20 còn sâu sắc hơn thế.

  • HẠ NGUYÊN  

    Từ ngày 3/9 đến 12/9, danh họa Nguyễn Đại Giang đã về Huế bày tranh nghệ thuật đảo ngược. Một cuộc triển lãm kỳ thú, và cả những hoạt động của ông cũng góp phần làm cho Huế sôi động: vẽ ký họa chân dung cho công chúng, nói chuyện với sinh viên Đại học Nghệ thuật Huế, tặng cho Bảo tàng Mỹ thuật Huế 3 bức tranh, trong đó có bức “Ca Huế trên sông Hương” thật sự tuyệt mỹ …

  • TUỆ NGỌC

    Có lẽ, trong lĩnh vực hội họa khó có nữ họa sĩ nào hơn được Frida Kahlo trong việc biến nỗi đau thành suối nguồn nghệ thuật.

  • HUỆ VIÊN

    Công án - một phương pháp khai phóng tư duy
    Trong các công án Thiền, có rất nhiều cách giáo hóa của các vị chân sư rất phũ phàng, thậm chí điên khùng, nhưng nó lại có tác dụng kì lạ, làm cho học trò kinh ngạc, bất ngờ giác ngộ.

  • TUỆ NGỌC

    Lê Anh Hoài là người thực hành nghệ thuật trên nhiều lĩnh vực như văn học, hội họa, trình diễn...