Họa sĩ Tô Ngọc Vân vẽ tranh về Hồ Chủ tịch
PHƯỚC VĨNH
Cách đây tròn 70 năm, năm 1946, họa sĩ Tô Ngọc Vân cùng họa sĩ Nguyễn Đỗ Cung và nhà điêu khắc Nguyễn Thị Kim được Hội Văn hóa Cứu quốc Việt Nam cử vào Bắc Bộ phủ xin vẽ Hồ Chủ tịch.
Bức tranh sơn dầu “Bác Hồ làm việc ở Bắc Bộ phủ” nổi tiếng của họa sĩ Tô Ngọc Vân
Người đồng ý, các họa sĩ vừa mừng vừa lo, bởi họ nghĩ công tác cách mạng đang tiến triển nhanh, Hồ Chủ tịch lúc bấy giờ bận rất nhiều việc quan trọng, mà không phải ai cũng vẽ nhanh được. Đặc biệt họa sĩ Tô Ngọc Vân càng lo hơn, vì ông vốn vẽ rất chậm, khi vẽ bất kỳ cái gì, họa sĩ đều bỏ nhiều thời gian quan sát.
Tuy nhiên, Hồ Chủ tịch đã khiến cho các họa sĩ bớt lo âu ngay từ những buổi gặp gỡ ban đầu. Người ân cần dặn dò: “Các chú cứ ở trong này mà vẽ cho tiện. Bác cứ làm việc Bác, các chú cứ làm việc của các chú, ai làm việc nấy, các chú có bằng lòng như thế không?” Họa sĩ Tô Ngọc Vân thưa: “Xin Bác cho chúng cháu được qua lại tự do trong phòng và mở cửa sổ bên này, bên kia để ánh nắng ở ngoài chiếu vào”. Hồ Chủ tịch cười vui: “Được chứ, việc gì thấy cần thì các chú cứ làm”.
Họa sĩ Tô Ngọc Vân hứng khởi bắt tay ngay vào việc, dồn hết tâm lực nghiên cứu từng cử chỉ, từng nét mặt của Hồ Chủ tịch. Họa sĩ xúc động khi nhận thấy Người thường hiện lên nét hiền từ, song cũng nhiều khi trông rất trang nghiêm. Với họa sĩ Tô Ngọc Vân, việc phối hợp cả hai yếu tố hiền từ của vị Cha già dân tộc và sự trang nghiêm của Chủ tịch Nước là điều không hề dễ dàng. Cũng trong thời gian ấy, Người tiếp nhiều nhà nhiếp ảnh, các nhà báo chuyên vẽ ký họa, và họ làm việc rất nhanh, điều đó khiến họa sĩ Tô Ngọc Vân khá bối rối vì cung cách làm việc rề rà của mình, sợ làm phiền Hồ Chủ tịch. Một chiều nọ, nhân thấy Người dừng viết sang chiếc bàn nhỏ uống trà, họa sĩ mạnh dạn lại gần thưa: “Thưa Bác, cháu không thể làm việc nhanh như mấy ông nhà báo, cháu xin Bác không phải ba ngày mà ba tuần liền được gần Bác mới mong vẽ được”. Hồ Chủ tịch rót nước mời họa sĩ rồi ân cần nói: Chú cứ yên tâm, ba tháng cũng thấy là phải, chứ nói gì ba tuần”.
Họa sĩ Tô Ngọc Thành, con trai họa sĩ Tô Ngọc Vân kể: “Thật là một câu nói ngắn gọn, sâu xa. Cha tôi rất cảm phục lời nói, đúng ra là lời dạy quý hóa của Bác. Bác là một nhà lãnh tụ cách mạng nhưng lại rất hiểu nghệ thuật. Nghệ thuật muốn tốt thì phải có thời gian. Một cuộc đời như Bác đã chịu bao tháng năm tù ngục, bôn ba bao nhiêu nước, xa quê hương trên 30 năm nhưng lòng Bác lại khăng khít gắn liền với Tổ quốc. Một tâm hồn phong phú như thế, quật cường như thế thì biết vẽ thế nào trong ba tuần được. Nghĩ lại, cha tôi cảm thấy dẫu được ba năm cũng không vẽ nổi. Cha tôi nghĩ như thế vì có phải vẽ hình ảnh bên ngoài đâu mà phải thể hiện qua bức tranh một cuộc sống vĩ đại của lãnh tụ mình, của dân tộc mình. Đêm đó cha tôi nghĩ lan man như vậy. Cha tôi không tài nào ngủ được.”
Không lâu sau đó, họa sĩ Tô Ngọc Vân đã hoàn thành bức tranh sơn dầu “Bác Hồ làm việc ở Bắc Bộ phủ” nổi tiếng. Trong bức tranh này, họa sĩ Tô Ngọc Vân đã thể hiện sinh động chân dung Hồ Chủ tịch, thể hiện sự hòa hợp giữa thể hình nhân vật và thời gian lẫn không gian lịch sử. Lúc ấy Người vừa từ núi rừng Pắc Pó trở về, còn mang đầy dấu ấn của nhiều năm tháng bôn ba gian khổ hoạt động cách mạng. Dáng Người gầy trong bộ kaki giản dị, đi đôi giày dân tộc Nùng gọn gàng, gương mặt trầm tư âu lo vận nước. Những nét vẽ sử dụng bút pháp khỏe, sinh động, đã truyền cảm mạnh mẽ đến người xem. Họa sĩ Nguyễn Đỗ Cung dịp đó cũng đã dùng thể loại khắc gỗ để sáng tác bức tranh nổi tiếng “Bác Hồ năm 1946”, thể hiện hình ảnh Hồ Chủ tịch với nét mặt nhìn nghiêng, một phác hình lãnh tụ rất đẹp, khái quát sâu.
Tháng 3 năm 1952, họa sĩ Tô Ngọc Vân lại được vẽ Hồ Chủ tịch. Lần này họa sĩ đã vẽ bức tranh khổ lớn, thể hiện hình ảnh Bác Hồ đang mặc áo bông, tay để xuống chiếc bàn màu đỏ, đang nói chuyện trước hội nghị. Năm ấy, họa sĩ Tô Ngọc Vân nhận được thư khen do chính tay Hồ Chủ tịch đánh máy và ký tên Hồ Chí Minh. Bức tranh sau đó được treo ở Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam, còn lá thư khen hiện được lưu tại Bảo tàng Cách mạng Việt Nam.
Có một câu chuyện cảm động giữa tình cảm họa sĩ Tô Ngọc Vân với Hồ Chủ tịch. Họa sĩ Tô Ngọc Thành kể: “Năm 1954, vào mùa xuân, cha tôi đi công tác về. Chúng tôi thấy cha tôi mặc chiếc áo màu chàm. Cha cho chúng tôi hay chiếc áo này là của Bác Hồ tặng. Hôm ấy cha tôi bị ho. Bác đã cởi áo tặng và còn dặn: “Chú cố gắng giữ gìn sức khỏe để còn phục vụ nhân dân chứ”... Chiếc áo của Bác, cha tôi đã mặc trên đường đi vẽ ở chiến dịch Điện Biên Phủ. Trong chiếc ba lô và cặp vẽ gửi trả lại gia đình, khi cha tôi hy sinh sau trận ném bom oanh tạc của địch ở bên kia đèo Lũng Lô, vẫn còn chiếc áo của Bác...”.
P.V
(SHSDB22/09-2016)
Tải mã QRCode
.png "Địa danh học và việc nghiên cứu địa danh các tỉnh Trung Trung Bộ")
-
BẠCH DIỆP
"Có lẽ đau khổ lại tốt cho con người. Nhà nghệ sĩ có thể làm gì nếu anh ta hạnh phúc? Anh ta liệu có muốn làm bất cứ điều gì không? Nghệ thuật, rốt cuộc chính là chống lại sự khắc nghiệt của cuộc đời".
-
ĐINH CƯỜNG
Kỷ niệm 100 năm ngày sinh của họa sĩ Nguyễn Phan Chánh -
PHAN THANH BÌNH
Trong lịch sử mỹ thuật thế giới, từ Âu châu đến Á châu đã ghi nhận nhiều hoàng đế từng cầm bút vẽ, nặn tượng và không ít bảo tàng mỹ thuật ở các quốc gia có lưu giữ những tác phẩm mỹ thuật mà tác giả là những vị vua danh tiếng. -
KHẢ HÂN
Là một trong những họa sĩ chủ soái của trường phái Ấn tượng nổi tiếng với phong cách làm việc ngoài trời một cách nhất quán, Monet đã để lại rất nhiều bức vẽ đầy ấn tượng về băng, tuyết và sương giá.
-
LINH PHƯƠNG
Một lần nữa có thể thấy rằng, mỹ thuật Huế trong dòng chảy của mình, không ồn ào mà lại âm thầm trong việc theo đuổi những tiếng gọi nghệ thuật thuộc nhiều kiểu dạng ngôn ngữ nghệ thuật khác nhau để có được hiệu quả thẩm mỹ tốt nhất.
-
PHƯỢNG LÂM
Họa sĩ Léopold Franckowiak, đến nay ông đã có bảy năm sống ở Việt Nam. Có thể nói, Việt Nam là nơi gợi cảm hứng sáng tác mạnh mẽ nhất với ông trong thời điểm này.
-
TRẦN DUY MINH
Trong hội họa, mùa thu là mùa quyến rũ với các họa sĩ, bởi mùa thu là mùa của thi tính, của cái đẹp và cũng là mùa của nỗi buồn. Mùa thu là mùa của sự úa tàn, của những phôi pha, của những gì kết thúc nhưng đó cũng là thời điểm để khởi đầu cho một hành trình mới của sự vật. -
LÝ HỮU NGUYÊN
Nguyễn Trọng Khôi là họa sĩ song hành cả hiện thực và trừu tượng. -
VŨ LINH
Từ khởi thủy của nghệ thuật tạo hình, động vật đã là một đề tài được lựa chọn. Những hình vẽ sơ khai nhất được tìm thấy trong các hang động, những hình thù khắc trên đá, trên xương động vật, trên các dụng cụ bằng đồng... -
TRẦN DIỄM THY
Trong nghệ thuật tạo hình trên thế giới cũng như ở Việt Nam, hình tượng trẻ con luôn được xem như là một nguồn mạch của sáng tạo nghệ thuật.
-
LÊ TRIỀU HẢI
Nếu như nghệ thuật hiện đại có những cách thức đi ngược chiều với quan niệm nghệ thuật là sự mô phỏng của Plato và Aristotle, thì ngày nay, trào lưu nghệ thuật cực thực lại hướng tới mô phỏng ngoại giới một cách tinh vi, nếu không muốn nói là đẩy tới cực đoan nhất có thể trong việc mô phỏng vật thể. -
NGUYỄN THỊ HÒA
Huế những năm đầu thế kỷ XX, Nhà nước phong kiến triều Nguyễn đã ban hành nhiều chính sách, trong đó có chính sách văn hóa hướng tới nhiều khía cạnh của đời sống xã hội như văn chương nghệ thuật, giáo dục, giao lưu, tiếp xúc văn hóa, bảo tồn di sản… nhằm đáp ứng nhu cầu văn hóa nghệ thuật của cộng đồng, với sự xuất hiện trào lưu học thuật tân tiến của châu Âu, mỹ thuật được giao lưu biểu hiện qua các hoạt động và sáng tác nghệ thuật. -
ĐẶNG TRIỆU VĂN
Như tên gọi của nó, trào lưu tối giản trong nghệ thuật hướng tới tiết chế mọi yếu tố cấu nên tác phẩm nghệ thuật. -
NGUYỄN HOÀNG VY
Từ khi Phân tâm học của Freud ra đời, người ta mới có thể lý giải được phần nào nguyên do xui khiến người nghệ sĩ lao vào sáng tạo nghệ thuật, có một sức mạnh to lớn từ vô thức khiến người nghệ sĩ mộng mơ, đó là sức mạnh bất khả từ chối. -
VŨ LINH
Với hội họa Việt Nam, sơn mài là chất liệu không xa lạ. Những tên tuổi lớn từng thành công trên chất liệu sơn mài phải kể đến như: Nguyễn Gia Trí, Nguyễn Sáng, Nguyễn Đỗ Cung, Phan Kế An, Nguyễn Tư Nghiêm... -
TRÚC LÂM
Trong văn hóa nhân loại, lợn như là một biểu tượng phổ quát. Lợn được xem là tổ phụ sáng lập một trong bốn đẳng cấp trong xã hội Meslanesie. Nữ thần trời và mẹ vĩnh cửu của các tinh tú ở Ai Cập cổ đại lại thường được tạo hình trên các bùa đeo với những họa tiết của lợn nái đang cho đàn con bú. -
VŨ PHƯƠNG
Trong dòng nghệ thuật biểu ý, dựa trên ngôn ngữ biểu hiện ở Huế, thì Trương Thế Linh nổi lên như một hiện tượng tiêu biểu. -
KHẢ HÂN
Francesco Clemente sinh năm 1952, ở Naples, Italy. Ông xuất hiện vào thời điểm khi mà Thế chiến II vẫn còn là một ký ức dai dẳng khắc sâu thành những vết nứt trong tâm thức sáng tạo của cộng đồng nghệ sĩ ở dải đất ven vùng biển Địa Trung Hải này. -
TRẦN PHƯƠNG ĐÔNG
Lê Kinh Tài là một trong những nghệ sĩ đương đại rất thành công ở Việt Nam hiện nay. Sự thành công được minh chứng không chỉ ở số lượng tác phẩm lớn, những tìm tòi nghệ thuật không mệt mỏi mà cả ở giá tranh của ông trên thị trường quốc tế.
.png)
.png)
