Ảnh: Internet
Trong vòng luân chuyển của vũ trụ, ta rạo rực chào đón bước chân nàng xuân. Đợi nàng từ rất lâu khiến lòng ta khắc khoải: Ngoài kia xuân đã thắm duyên chưa? (Hàn Mặc Tử). Khi bóng dáng nàng thấp thoáng bên thềm nhà, ta hối hả hoàn tất những gì còn dang dở. Ai đó mỉm cười mãn nguyện, ai đó ngậm ngùi khép lại đắng cay. Và rồi một ngày kia, có ai hay Xuân vui vẻ bảo lòng thôi trống trải - Xuân gieo lời an ủi khắp nhân gian - Xuân điểm tô cho đôi má lâu tàn - Xuân đốt lửa để lòng ai hết lạnh (Xuân Tâm). Chúa xuân khẽ chạm cây đũa thần vào vạn vật, tức thì trăm ngọn suối - nổi róc rách reo mừng - tức thì ngàn chim muông - nổi hát ca vang dậy. Em hái hoa xuân một buổi chiều - Lòng em rạo rực thấy yêu yêu (Huy Tân). Người ta yêu muôn loài hoa xuân khoe sắc. Hoa mai 5 cánh tượng trưng cho ngũ phúc. Sắc mai thanh nhã, hương mai dịu ngọt, dáng mai yêu kiều. Mùa thu vào hoa cúc, cúc can trường học theo mùa đông, cần mẫn gom nắng vàng vào trong lá biếc chờ cho xuân đến nở bung thành hoa, ấm vui mọi nhà (Nguyễn Văn Chương). Ta là chàng lãng tử nấn ná với màu hoa mai, nhớ sắc đào phai mà tự hỏi lòng Xuân này xứ bắc ra sao nhỉ - Đào có hây hây, cúc có vàng? Nhớ ngoài ấy giờ này Từng đàn con trẻ chạy xum xoe tưng bừng trong Mưa xuân lất phất - Dắt mùa xuân sang (Thu Hằng). Trong làn nắng ửng: khói mơ tan… gió xuân trêu tà áo biếc đôi nàng thiếu nữ, ta ngỡ ngàng nhận ra Trên giàn thiên lý bóng xuân sang để rồi làn môi khẽ hát vang em ơi mùa xuân đến rồi đó… Nắng xuân tươi, gió xuân phơ phất, nhưng mưa xuân mới là độc đáo nhất Mưa đổ bụi êm êm trên bến vắng (Anh Thơ). Giọt mưa xuân - hạt bụi vàng vương xuống đất - nhẹ hôn lên môi, lên má làm ta ngây ngất. Mưa xuân chấm bàn tay từng chấm lạnh, đánh thức con tim khát khao giao cảm vốn cô đơn tự hỏi: cho ai vậy - chiếc gối trên sàn - đêm xuân (Buson). 2. Xuân đang đến nghĩa là xuân đang qua Ngày xuân con én đưa thoi ta khẽ đưa tay ra hứng cố níu cái giọt thời gian đang trôi qua kẽ tay mình. Mùa gãy đổ, tuổi xuân không còn, lòng người mòn mỏi, làm sao về tắm lại sông xưa, ta kêu lên Hỡi thời gian, mi hãy ngừng cánh lại (Lamartine) mà chợt nhận ra đã mòn dần trái xuân em hái. Đối diện với xuân thấy mình phai nhạt, bỗng luyến tiếc cái thời trái tim ta khao khát: đâu cánh buồm nâu còn trên lớp sóng xuân (Văn Cao). Ai đã qua con dốc cuộc đời lòng thường chất chứa bao niềm khắc khoải. Có khi nức nở đi nhặt lá vàng, hoa tươi muôn cánh rã mà mang về chắn nẻo xuân sang như Chế Lan Viên. Có khi làm khách đường xa chân bước phân vân lòng ngập ngừng (Hoàng Quý), chạnh buồn vì có kẻ theo chồng bỏ cuộc chơi giữa mùa xuân chín. Cũng có khi ngỡ ngàng nhận ra tình ái ngày xuân chỉ một lần và lặng nhìn nàng xuân nghẹn ngào ngồi khóc tình quân đến đỏ lệ như Đông Hồ. Vạn vật chuyển dịch theo quỹ đạo xuân sinh, hạ trưởng, thu liễm, đông tàn, con người nào ai thoát khỏi bánh xe pháp luân sinh, lão, bệnh, tử. Ta uất hận vì mũi tên thời gian chỉ có một chiều nên cả đời tìm hoài mà vẫn lạc mất mùa xuân. Hàng ngàn năm trước Trần Tử Ngang đứng giữa đất trời, giữa quá khứ và tương lai nhỏ lệ cho mùa xuân cuộc đời: Độc thương nhiên nhi thế há. Xuân sắc trôi đi như nước chảy qua cầu, ta đứng trên cầu đau lòng thực tại, lo âu quá khứ và hồi hộp tương lai cũng vì lòng ta quá yêu xuân vậy. Nàng xuân theo gót ngày xanh ra đi dạ sao đành? Tiễn biệt nàng xuân ngậm ngùi, ta đưa tay lên vỗ về trái tim đang thổn thức. Lí Bạch hỏi gió xuân phải chăng cũng hiểu nỗi đau li biệt mà cho vết “chiết liễu” chẳng xanh cành. Trở lại vườn xuân, cảnh còn, người xa, cười với ta giờ chỉ còn đào hoa năm ngoái. Ta lặng nghe mỗi cánh hoa rơi không tiếng như giảm một vẻ xuân mà thấy lòng xao động, nghe ngoài trời gió lộng mà xót thương chẳng biết hoa rụng ít nhiều? Mỗi mùa xuân sang, mẹ tôi già thêm một tuổi… Mẹ tần tảo bao mùa đông gió lạnh, để con có thêm tấm áo xanh mỗi độ xuân về. Mẹ quẩy gánh bán mùa xuân đời mình đi xa mua về mầm xuân ươm hồng đời con ước vọng. Con chợt nhận ra xuân đi trên tóc bạc mẹ mình. 3. Ôm nàng xuân đẹp vào tay Xuân ơi xin hãy về để ta hát riêng cho em nghe, hát cho bao ước vọng. Ta khẽ chạm môi hôn mà lắng nghe hơi thở em nồng nàn, nghe nhẹ bước hồn em đến. Ta nhớ mỗi lần ta nắm tay bạn như dắt nàng xuân đi suốt đêm giao thừa, tặng nhau mầm xanh hy vọng mà ngỡ hái trao đoá mộng đầu. Đưa lòng bàn tay ta hứng giọt xuân long lanh, hứng tia nắng hồng và hứng cả tơ lòng vạn vật. Nâng chén men nồng từng giọt ngây ngất Rượu thơ là cõi lòng này - Ủ hương trăng mật từ ngày có em (Cao Nguyên). Nắng xuân sưởi ấm lòng trần, gió xuân mơn man da thịt, ta khoan khoái, muốn ôm xuân vào lòng mà ấp ủ yêu thương. Khẽ vỗ nhẹ Bàn tay năm ngón anh ru ngàn năm để xuân em mãi ngủ yên trong trái tim rạo rực. Xuân về với ngàn hoa đua thắm, ta muốn hái muôn ngàn đoá hồng (La Hối). Trần Nhân Tông thấy cái vồ vập của ta với xuân qua đôi bướm trắng phần phật cánh bay sấn đến với hoa (Xuân hiểu). Tôi muốn tắt nắng đi - Cho màu đừng nhạt mất - Tôi muốn buộc gió lại - Cho hương đừng bay đi (Xuân Diệu). Nhưng vì ta choáng ngợp trước nhan sắc nàng xuân nên tay lẩy bẩy níu gì xuân tan biến (Bùi Giáng). Ta khẽ nhắp chén trà xuân vị ngọt ngào để lắng nghe hương xuân nồng ấm thú tiêu dao (Thiền Sư Vạn Hạnh). Xuân sang, ai người đoàn tụ, ai kẻ tha hương muốn ôm xuân vào lòng cho vợi bớt nhớ thương mà không thể. Bích Khê thấy xuân đẹp như huyền thoại nhưng khó với tới Đêm nay xuân đã lại - Thuần tuý và tượng trưng - Nắng lên núm vú đồi - Sữa trăng nhỉ nhỉ giọt. Đêm đầu xuân mở cửa thấy trời đất tối đen bàng hoàng hỏi ánh thiều quang ở đâu như cụ Tiên Điền xưa. 4. Đừng tưởng xuân tàn hoa rụng hết Trong cõi vô thường còn hiện hữu cái hằng thường. Mai vàng trổ nụ đón xuân sang khoe hương sắc, cành hoa rồi sẽ tàn tạ lìa cành, nhưng còn kịp gửi lại cho đời cái bất diệt mai hậu trong những hạt mai đang kết tụ. Từ vết chiết liễu kia rồi sẽ nảy mầm xanh. Muôn loài tự phục sinh bằng mầm sống bất diệt nằm trong tự thể mà tạo hóa ban cho. Mầm sống ấy sẽ hấp thụ khí xuân mà sinh sôi và tạo riêng cho mình một mùa xuân trường cửu. Không phải cứ mùa xuân mới đem lại niềm vui vì Vui xuân chung cả một trời (Bích câu kỳ ngộ). Vì thế mà giữa cái nóng bức giữa hạ Bác Hồ vẫn thấy sắc mai vàng ở bên kia suối. Xuân đã sẵn trong lòng tôi lai láng - Xuân không chỉ ở mùa xuân ba tháng. Thảo mộc vô tình còn có xuân bất diệt, con người hữu ý sao không tự bất diệt đời mình? Đời người chỉ là một mắt khâu trong dòng sinh hoá miên viễn cho nên ta hãy lắng tai nghe cùng vạn vật tiếng thì thầm của thời gian, tiếng reo vui của nội cỏ, để mỗi khi xuân đáo ta làm bách hoa khai. Lắng tai nghe tiếng vô thinh, gột rửa lòng trần, rộng mở trái tim đón xuân vĩnh cửu. Ta hát lên khúc hoa xuân ca mong cây mãi cho hoa, cho lộc mong nàng xuân mãi xinh tươi như ngọc ngà. Nàng xuân thướt tha bước ra trong không gian tĩnh lặng mà dịu dàng dệt nên chiếc áo thời gian cho ta mặc suốt đời. Thưa rằng nói nữa là sai - Mùa xuân đang đợi bước ai đi vào. Dạo bước vườn xuân mà nghe lòng náo nức trước cuộc đời. Ta đón nhận mọi lẽ đời bằng tâm thế thanh thản, ta đem nhựa sống căng tràn mà góp mật cho xuân. Như thế lòng ta cũng chính là xuân không mùa vậy. Xuân ơi xuân vĩnh viễn giữa lòng ta. P.V.H (263/01-11) |
NHỤY NGUYÊN
Bút ký
Bao Vinh hôm nay nếu soi vào lịch sử thật chẳng xứng với danh hiệu là khu thương mại lớn của đất kinh kỳ vào thế kỷ XIX.
Sông Hương xứ Huế đã bao đời miệt mài làm nên những nét tinh tế và độc đáo của văn hóa Việt Nam. Đó là dòng chảy giao hòa và dung hợp của nét văn hóa truyền thống dân gian với văn hóa cung đình với những con người Huế với những nét đặc trưng không lẫn với bất cứ nơi nào về giọng nói, tiếng cười, điệu hò và những món ăn Huế hấp dẫn.
ILIA ÊRENBUA
Trích hồi ký
Tôi đã viết, tôi đón đợi đại hội các nhà văn Xô-viết hệt như một cô gái đón đợi buổi vũ hội đầu tiên trong cuộc đời. Nhiều trong số những niềm hy vọng ngây thơ của tôi, có thể đã không được thực hiện, nhưng đại hội vẫn còn đọng lại trong ký ức của tôi như một ngày hội lớn, kỳ lạ.
HOÀNG LONG
Đây là một tiểu thuyết cực tiểu, gồm năm thiên. Và không có tên. Cũng như mọi thứ trên đời này đều như vậy. Tự thân không có tên. Chúng ta đặt tên cho chúng và ban cho vạn vật một ý nghĩa nào đó với chúng ta. Tất cả là do tâm tạo tác. Cái vọng tưởng đó của ta chẳng liên quan gì đến thế giới. Vì thế giới vận hành trong sự không tên.
NHÂN KỶ NIỆM NGÀY THƯƠNG BINH LIỆT SĨ 27/7/2013
HỒNG NHU
Bút ký
NGUYỄN QUANG HÀ
Ký
Vừa mới hôm nào nhận thư Phong Sơn báo tin năm nay sẽ được mùa lớn. Lúa phơi màu rất đẹp.
VÕ NGỌC LAN
Đi trong thành phố xanh này, ở đâu cũng thấy một màu xanh dịu mát. Có lẽ nhờ thế mà mưa nắng cứ đến rồi đi, cỏ hoa cứ bốn mùa làm xanh thêm cuộc hành trình mưa nắng.
BẢO CƯỜNG
Tiếng sáo làm bạn với con người ngay từ tuổi ấu thơ. Tiếng sáo gợi hồn quê hương dân tộc. Chỉ với một ống trúc giản dị, mục đồng đã chế tạo thành một ống sáo để thổi. Những ngày lùa trâu ra đồng các em ngồi vắt vẻo trên lưng trâu thổi sáo nghe réo rắt, vang xa đến tận cuối làng.
MAI VĂN HOAN
Nhà thơ Hồ Chí Minh từng viết: “Cổ thi thiên ái thiên nhiên mỹ” (Thơ xưa yêu cảnh thiên thiên đẹp). Có thể nói thiên nhiên tràn ngập trong thơ xưa - đặc biệt là mây, gió, trăng, hoa, tuyết, núi, sông… Riêng về cỏ, các nhà thơ xưa rất ít nhắc đến.
NGUYỄN KIM CƯƠNG
Những ngày đầu Tết Mậu Thân 1968, quân dân ta tấn công và nổi dậy khắp các thành thị miền Nam, buộc lực lượng Mỹ và quân đội Sài Gòn phải phân tán đối phó.
CÁI NẾT
Trên cánh đồng lúa Mụ Dâu ngút ngàn, lạ thay, người ta không thấy màu xanh non của mạ, chỉ thấy một rừng hoa dài đến tận chân trời…
NGUYỄN THỊ THÁI
Bao lâu rồi dã quỳ nồng nhiệt, dã quỳ rủ rê, dã quỳ khắc khoải, dã quỳ đớn đau. Tây Nguyên thấp thỏm màu vàng, mỗi người có một lần đợi mong, người thiếu phụ mang trong ngực tháng mười mơ ước, nhập vào sắc hoa hoang dại mênh mang thương và nhớ.
NGUYỄN DƯ
Đi đâu mà vội mà vàng
Mà vướng phải hố, mà quàng phải xe
Ngày nay, nhiều người sợ đi ngoài đường. Khác ngày xưa…
NGUYỄN TRƯƠNG KHÁNH THI
Chiều hôm ấy mưa to lắm…
Được cô cho nghỉ sớm, tôi rời lớp học thêm vật lý và đi dạo cùng đứa bạn thân. Thấy lề đường ướt sũng mà trái tim tôi cũng ướt theo. Nhìn qua thấy đứa bạn đang nói chuyện điện thoại với cha của nó… thì ra, hơn nửa tuổi thơ này… tôi đã không có cha! Trời hôm nay thật lạnh nhưng chỉ lạnh bằng một góc nào thật nhỏ của tháng ngày trước, cái ngày mà cha tôi ra đi… nỡ để lại trước mắt đứa con gái bé nhỏ của ông một cái xác không hồn…
HOÀNG HỮU CÁC
Tiếng chân giày của trung tá Nguyễn Đình Sơn bước bồn chồn trên nền đất ẩm của căn hầm kiên cố dùng làm sở chỉ huy của đoàn B15 bộ binh là âm thanh duy nhất tôi nghe được ở đây trong chiều hôm nay.
THÁI KIM LAN
Con thương yêu,
Mẹ đang ở Huế, ngồi trong nhà của ngoại viết thư cho con. Con ơi, rời mùa Thu Munich về đây, lại thấy Huế cũng Thu.
NGUYỄN KHẮC PHÊ
bút ký
Hồ Tịnh Tâm lại đã đến mùa sen nở. Những cánh sen trắng khiêm tốn lấp ló giữa bạt ngàn lá xanh dịu. Mới đó, năm ngoái, sau cơn bão số 8, ngôi nhà lục bát trên hòn đảo giữa hồ bị đổ nát, cảnh hồ thật tiều tụy. Quy luật xoay vần của thiên nhiên quả là kỳ diệu.
TỐNG TRẦN TÙNG
Xin được giải thích ngay cụm từ “đi mót” ở đây. Theo từ điển tiếng Việt thì nghĩa thứ hai của từ mót là “nhặt nhạnh của để rơi vãi hoặc bỏ sót”. Tuy vậy, ở quê tôi, khi nói đến đi mót thì người ta nghĩ ngay đến đi mót ngày mùa, mùa gặt lúa, mùa cày khoai, mùa nhổ lạc…
THÍCH CHƠN THIỆN
Tùy bút
Kinh Pháp Cú (Dhammapada), một bản kinh phổ biến nhất trong các nước Phật giáo Bắc truyền và Nam truyền (Phật giáo thế giới) ghi: “Những người có đủ 36 dòng ái dục, họ mạnh mẽ rong ruỗi theo dục cảnh, người có tâm tà kiến hằng bị những tư tưởng ái dục làm trôi giạt hoài”. (câu 339)
NGUYỄN KHẮC THẠCH
Trên bàn tay Phật pháp vô biên hẳn còn nhiều hướng đi khác tích cực hơn và Tạ Thị Ngọc Thảo đã chọn phương pháp Vòng Thời Gian (hay Đạo pháp Calachakra) trong Mật giáo.