Tiếng sáo hồn quê
BẢO CƯỜNG
Tiếng sáo làm bạn với con người ngay từ tuổi ấu thơ. Tiếng sáo gợi hồn quê hương dân tộc. Chỉ với một ống trúc giản dị, mục đồng đã chế tạo thành một ống sáo để thổi. Những ngày lùa trâu ra đồng các em ngồi vắt vẻo trên lưng trâu thổi sáo nghe réo rắt, vang xa đến tận cuối làng.
Nghệ sĩ Bảo Cường thổi sáo - Ảnh: internet
Ngày xưa thần thoại Hy Lạp có câu chuyện tiếng sáo thần Pan chăn dê, chuyện chiếc sáo thần đã đi vào nhạc kịch của Mozart. Ở Trung Quốc có chuyện vua Thuấn thổi khúc tiêu thiều khiến chim phượng hoàng bay về múa trước sân. Tiểu sử dùng tiếng tiêu làm lay động và cảm được lòng nàng Lộng Ngọc, sau hai vợ chồng cùng cưỡi hạc bay lên trời. Thời Hán - Sở tranh hùng, có Trương Lương đã dùng tiếng tiêu làm tan rã tinh thần hàng vạn quân sở, giúp quân Hán thắng lợi, và thời gian gần đây cũng có chuyện tiếng sáo Ly Quê dìu dặt nhịp với bước chân Hồng Quân trên đường vạn lý trường chinh. Tiếng sáo đã đi vào văn học. Lý Bạch thi sĩ đời Đường có bài “Đêm khuya ở thành Lạc Dương nghe thổi sáo”.
Nhà ai sáo ngọc vẳng đêm thanh
Theo gió xuân bay khắp Lạc Thành
Đêm ấy vẳng nghe bài chiết liễu
Làng quê ai chẳng vấn vương tình
“Chinh phụ ngâm” có câu:
Lửa thành thoi thóp bên cồn
Nghe thôi ngọc địch véo von trên lầu
Thế Lữ có bài “Tiếng trúc tuyệt vời”:
Tiếng địch thổi đâu đây
Nghe sao mà réo rắt
Lơ lửng cao đưa tận lưng trời xanh ngắt
Mây bay… gió quyến mây bay
Tiếng vi vút như khuyến vang như dìu dặt
Như hắt hiu cùng hơi gió heo may.
Sáo thường làm bằng ống trúc khoét lỗ, nên tiếng sáo cũng được gọi là tiếng trúc. Sáo kết hợp với đàn dây gọi là “tơ trúc” thành danh từ chung chỉ âm nhạc. Nói tóm lại, làm một ống sáo thì rất đơn giản, ai cũng có thể làm được. Nhưng làm một ống sáo cho đúng hợp âm của nó rất là công phu, nghiên cứu lâu dài. Cũng như làm ra ống sáo đúng hợp âm, thổi sáo cho hay là cả một quá trình tập luyện. Người nghệ sĩ thổi sáo phải gởi lòng mình qua hơi thở từng lỗ sáo để tiếng sáo vang lên âm thanh làm say đắm lòng người.
Từ kinh nghiệm bản thân, một người làm thơ và qua quá trình diễn ngâm và đệm sáo cho thơ trên 40 năm với nghề, tôi đã học hỏi rất nhiều và có thể kết luận: Muốn đi vào nghệ thuật thổi sáo, người nghệ sĩ phải có hai yếu tố rất quan trọng, không thể thiếu được, đó là phải có năng khiếu và phải thật đam mê. Thiếu một trong hai thì khó thành công.
Tiếng sáo mang tâm sự cả một cuộc đời mình gởi thác cho nó, và tiếng sáo lòng sẽ vang vọng mãi theo bước đường lưu lạc vui buồn có nhau:
Và tiếng lòng của tôi cũng đong đưa theo nhịp sáo ngân dài…
Sáo ngân ngân mãi bên đời
Tiếng rơi cung oán tiếng vời cung thương
Tiếng nào theo gió ngàn phương
Gởi người tri kỷ dặm trường mờ xa
Người đi cách biệt quê nhà
Duyên thơ sáo vẫn đậm đà tình quê
Gởi hồn theo ngọn gió về
Hương Giang khúc hát hồn quê sáo diều.
Tôi sinh ra và lớn lên ở Huế nên ít nhiều tiếng sáo và thơ của tôi cũng mang âm hưởng, hơi hướm của các làng điệu Huế. Tôi gắn bó với lời ru giọng hò man mác sông Hương, nghe tiếng sáo diều vi vu trong nắng gió, quên đi bao ưu phiền lo lắng trong cuộc sống xô bồ ồn ào. Nghe tiếng sáo sẽ quên hết mọi bận rộn, để tâm hồn đùa vui với những tầng mây trên khoảng trời xanh ngắt, sống lại với quá khứ của tuổi ấu thơ và tương lai chợt đến đâu đây, cùng những cánh diều đầy màu sắc, khiến lòng lâng lâng trong niềm hạnh phúc.
Tiếng sáo hòa quyện với điệu hò mái nhì dàn trải, chậm rãi, khoan thai, êm ái buông lơi, miên man như sóng vỗ nhẹ mạn thuyền, như mái chèo nhịp nhàng khua nước…
B.C
(SH288/02-13)
Tải mã QRCode
.png "Địa danh học và việc nghiên cứu địa danh các tỉnh Trung Trung Bộ")
-
PHAN VĂN LAITrong cuộc tổng tiến công và nổi dậy năm 1968, Huế đã nổi lên là một chiến trường xuất sắc, được Đảng, Chính phủ tặng danh hiệu: “Tiến công nổi dậy, anh dũng kiên cường”, được Bác Hồ khen ngợi: “Bác rất vui mừng vừa qua Huế đã đánh giỏi, công tác giỏi, thu được nhiều thắng lợi to lớn” và được cả nước tự hào về Huế.
-
NGUYỄN THỊ THANH SUNGLGT:Bà Nguyễn Thị Thanh Sung sinh năm 1949 tại An Cựu (Huế), cựu học sinh Đồng Khánh, cựu giáo sinh trường Sư phạm Qui Nhơn, dạy tiểu học ở Quảng Tín (Quảng Nam ngày nay). Năm 1973, lấy Bill Fleming cố vấn an ninh tại Toà Lãnh sự Hoa Kỳ tại Huế. Năm 1974, bà theo chồng qua định cư ở Mỹ. Bill vẫn tiếp tục phục vụ trong Bộ Ngoại Giao. Hiện bà sống cùng gia đình tại Potomac, Maryland .
-
NGUYỄN XUÂN HOÀNG(Rút từ tuyển tập Hồn mai – tuỳ bút – NXB Thuận Hoá và Công ty Văn hoá Phương Nam phối hợp thực hiện, năm 2008)
-
TRẦN ĐƯƠNG(Viết theo lời kể của một số cán bộ và sinh viên, học sinh Việt Nam, từng công tác và học tập tại Liên Xô)
-
LÝ HẠNH Đất trời đã bước vào độ cuối xuân, vẫn còn những cơn mưa bụi lất phất và cái rét dìu dịu thả xuống nhân gian như những sợi tơ trời.
-
ĐỖ KIM CUÔNG Câu chuyện của 27 năm về trước...
-
PHƯƠNG LAN LTS: Sông Hương nhận được tin và bài về một phụ nữ "nuôi mộ liệt sĩ" đã 15 năm, nay muốn trả lại cho gia đình của liệt sĩ nhưng không biết nhắn gửi vào đâu. Vì câu chuyện nghĩa cử đầy cảm động này và vì không chỉ là thông tin nên Sông Hương xin in luôn cả bài viết sau đây, mong bạn đọc xa gần, trong điều kiện có thể được thì nhắn tin sớm cho gia đình người liệt sĩ này.
-
NGUYỄN HỮU THÔNGĐã từ lâu lắm, chúng tôi mới có dịp gặp gỡ đông đủ như thế này. Nhận ra nhau rồi mới giật thót mình nhìn lại; ai cũng tưởng chỉ mới hôm qua, và cái khoảng mơ hồ dẫn đến hôm nay, sao đã làm tóc mọi người bạc đi nhiều thế.
-
LÊ QUÝ LONGThông lệ cứ mỗi buổi sáng uống xong cốc càphê tôi đến mở phòng tranh. Ngày 1 tháng 11 năm 1999 chừng tám giờ sáng, ngoài đường nước đã lên phủ khắp mặt nhựa. Suốt đêm qua cho đến lúc này trời vẫn mưa to.
-
ĐỖ KIM CUÔNG Ấn tượng dai dẳng trong tôi mỗi khi nhớ về Huế vẫn là những trận mưa rả rích kéo dài lê thê hết ngày này sang ngày khác. Mưa có khi cả tháng trời. Mưa ngày rồi lại mưa đêm. Có lúc những cơn mưa rào kéo sầm sập như thác đổ. Lúc mưa nổi bong bóng nước. Mưa rừng càng buồn nản hơn.
-
ĐỖ KIM CUÔNG Cái ấn tượng không lấy gì làm vui vẻ và đẹp đẽ của tôi về chị xảy ra vào những ngày đầu tiên khi tôi trở thành người lính của đại đội 3, K10, thuộc công trường V về trụ bám ở vùng giáp ranh Hương Trà.
-
ĐẶNG NHẬT MINHCha mẹ tôi là những người Huế. Quê nội tôi ở An Cựu và quê ngoại ở làng Lại Thế. Tôi nghe bà tôi kể: đám cưới cha mẹ tôi là một đám cưới chạy tang.
-
NGUYỄN ĐẮC XUÂNNgày thoát ly lên rừng (mùa hè 1966), tôi và anh Hoàng Phủ Ngọc Tường được Thành ủy cho ở trong một cái nhà lá dựng ở lưng chừng một ngọn đồi sau dãy núi Kim Phụng. Đến bữa có người phục vụ bưng cơm lên ăn. Thật thoải mái, không phải lo sinh nhai, không phải lo giữ lời ăn tiếng nói sao cho hợp pháp, không còn sợ bị bọn mật vụ, CIA đến viếng nhà, đến trụ sở đấu tranh "hỏi thăm sức khỏe".
-
HOÀNG PHỦ NGỌC TƯỜNGMột hôm nhân rỗi việc, tôi ngồi thả câu nơi một bến đá quen thuộc ven sông Hương. Chỗ này cá nhiều ăn không kịp giật. Bỗng cái phao của tôi trôi đi vùn vụt như thể có người kéo. Tôi vung mạnh tay, một chú cá chép mắc câu nhảy đành đạch trên mặt cỏ. Bất ngờ nó thở hổn hển và nói với tôi bằng tiếng người: rằng nó là con vua Thuỷ Tề, đi tuần thú dọc sông Hương, đã bị tôi bắt được. Nó năn nỉ xin tôi thả ra, sau đó nó sẽ đền ơn bằng cách thực hiện cho tôi ba điều ước.
-
TRẦN HOÀNG PHỐKỷ niệm 45 năm thành lập Đại học Huế (1957-2002)1. Mặt trời, mặt trăng vẫn rạng rỡ soi, có lẽ cả ngàn năm trên cái giải đất Phú Xuân-Huế cỏ hoa thơ mộng, diễm kiều và tịch lặng này.
-
NGUYỄN ĐẮC XUÂN Tôi đỗ vào Đại học Sư phạm Huế năm 1962. Lúc ấy tôi đã có Chứng chỉ Dự bị (Propédeutique) bên trường Đại học Văn khoa.
-
THOMAS MANNMANN, PAUL THOMAS, nhà văn Đức (1875- 1955). Sinh tại Lüberk trong một gia đình thương gia lớn. Cha là Johnann Heinrich Mann - một thượng nghị sĩ, đồng thời là thương gia. Mẹ là Julia con gái của một chủ trang trại người Đức và một phụ nữ gốc Bồ Đào Nha.
-
TRUNG SƠNĐó là truyện ngắn “Ngựa người và người ngựa” của cây đại thụ trong làng văn Việt : nhà văn Nguyễn Công Hoan. Đây là một trong những truyện ngắn xuất sắc, thể hiện rõ phong cách “truyện ngắn Nguyễn Công Hoan” nên đã hai lần được lấy làm tên các tập truyện ngắn của ông. (Lần đầu, do nhà Mai Lĩnh xuất bản năm 1934 và lần thứ hai do Nhà xuất bản Văn học in năm 1988).
-
XUÂN TÙNGNgày đầu xuân ở nước ta có nhiều phong tục đã được tồn tại lâu đời như tục xông đất, hái lộc, mừng tuổi: Vào những ngày đầu xuân, các tầng lớp nho sĩ còn có tục khai bút, cho chữ... vừa là thú vui, vừa là cung cấp cho những người thích xin chữ, xin câu đối về treo. Việc làm này mang một ý nghĩa văn hóa thú vị.
-
PHẠM THỊ CÚCMột ngày đẹp trời chúng tôi “lên đường” bằng... ô tô, đi câu cá ở một cái hồ xa xôi tận miền đông bắc nước Mỹ.
.png)
.png)
