Thiếu người rọi đèn
Chỉ đạo nghệ thuật được ví như người giữ lửa, bảo đảm khuynh hướng nghệ thuật, phong cách sáng tạo của đơn vị. Tuy nhiên, nhiều nhà hát của Hà Nội đang thiếu đội ngũ chỉ đạo nghệ thuật tài năng, chuyên nghiệp, dẫn tới sáng tạo ít mang tính đương thời, chưa có nhiều tác phẩm đỉnh cao có thể cạnh tranh với các loại hình nghệ thuật khác.
Nhiều nhà hát của Hà Nội đang thiếu vai trò chỉ đạo nghệ thuật, nên chưa tạo được phong cách
“Xem một đoàn biết nhiều đoàn”
Sáng 28.9, Hội Sân khấu Hà Nội tổ chức hội thảo “Vai trò chỉ đạo nghệ thuật của các nhà hát Hà Nội hiện nay”. Có thể thấy, sân khấu thế giới và trong nước từ xưa đến nay luôn có vị trí chỉ đạo nghệ thuật tại các gánh hát hay đoàn nghệ thuật. Sân khấu truyền thống không có trường lớp đào tạo, cụ trùm bên cạnh lo cho gánh hát của mình về vật chất còn kiêm luôn thầy dạy diễn viên; chọn tích trò, xây dựng kịch mục; phân vai và yêu cầu về diễn xướng... NSƯT Nguyễn Đăng Tiến, Nhà hát Múa rối Thăng Long cho biết: Mấy thập kỷ trước, các nghệ nhân, nghệ sĩ còn là gánh hát hoặc từng tốp nhỏ để tạo dựng một trò diễn hoặc trích đoạn thì vai trò của người cầm trịch hay còn gọi là thầy tuồng rất quan trọng. Họ hiểu sở trưởng diễn viên, sắp xếp vai, phân bổ và chọn vở diễn, trích đoạn phù hợp.
Sân khấu nước ta có thời kỳ lên tới hơn 150 đoàn nghệ thuật, nay đều đã chuyển đổi thành nhà hát, và Hà Nội cũng nằm trong quỹ đạo chuyển đổi ấy. Số nhà hát mỗi ngày giảm đi, nhưng không thay đổi là mỗi nhà hát khi có vở mới được dàn dựng và ra mắt, đều ghi rõ thành phần chỉ đạo nghệ thuật. Tuy nhiên, trên thực tế, không có chức danh “Chỉ đạo nghệ thuật” cụ thể trong biên chế đoàn nghệ thuật, mà thường là lãnh đạo nhà hát hoặc trưởng đoàn nghệ thuật kiêm nhiệm. Chỉ đạo nghệ thuật ở các nhà hát về mặt lý thuyết là người định hướng, định hình cho phong cách nghệ thuật của đơn vị mình, tổ chức kịch mục và chỉ đạo cả phương pháp diễn xuất để tạo nên bản sắc, đặc trưng của nhà hát. Soi chiếu với chức năng trên, tác giả Nguyễn Hiếu thấy rằng, vai trò người chỉ đạo nghệ thuật của không ít nhà hát Hà Nội dường như không có. Thực tế, đây cũng là tình trạng chung của các nhà hát, đoàn nghệ thuật sân khấu của cả nước.
NSND Trần Quốc Chiêm - Chủ tịch Hội Liên hiệp Văn học Nghệ thuật Hà Nội cho rằng, sân khấu của chúng ta đang có một vấn đề lớn. Các nhà hát đang rất thiếu phong cách riêng, chính xác là thiếu cán bộ chỉ đạo nghệ thuật thực sự. Người chỉ đạo nghệ thuật thông thường là giám đốc nhà hát. Về mặt chuyên môn, điều đó không đúng. Vì vậy, chúng ta đang bị tình trạng “xem một đoàn biết nhiều đoàn”. Vấn đề ở chỗ nhà hát hiện nay chưa xác định được đâu là thế mạnh riêng của đơn vị, nên chỉ chạy theo cái nơi khác thành công.
“Ăn đong” kịch bản
Xã hội ngày càng phát triển, nhu cầu thưởng thức của khán giả ngày càng đa dạng, dẫn đến chuyện nhà hát cũng phải có khán giả riêng. Khi có khán giả riêng thì cũng có đội ngũ tác giả, đạo diễn, diễn viên riêng, từ đó tạo phong cách riêng. Tác giả Lê Quý Hiền nhận định: Để có phong cách riêng, cần có kịch mục tạo nên diện mạo nhà hát. Các đơn vị nghệ thuật phía Bắc hiện nay ít làm được điều này, mà nói thẳng là kịch mục “ăn đong”. Nghĩa là, các tác giả đem kịch bản đến, đạo diễn thấy hay là nhận. Thậm chí trước mỗi kỳ liên hoan sân khấu, các đoàn đến tác giả tìm kịch bản và “so bó đũa chọn cột cờ” theo quan niệm và hiểu biết của người chọn kịch bản. Rõ ràng, việc hình thành một kịch mục tạo nên phong cách của nhà hát chưa có và nhiệm vụ của chỉ đạo nghệ thuật trong lĩnh vực này bị bỏ trống.
Đồng tình với ý kiến trên, tác giả Nguyễn Hiếu cho rằng: Vì người chỉ đạo nghệ thuật còn bỏ qua chức năng tạo dựng cho nhà hát phong cách riêng, cũng như bỏ qua sự thăm dò thị hiếu, nhu cầu của khán giả, nên hầu hết vở diễn rơi vào tình trạng dựng rồi biểu diễn lấy lệ dăm ba buổi sau đó cất kho.
Sân khấu đang thay đổi, nhà hát muốn tồn tại và có nhiều vở diễn thì vai trò chỉ đạo nghệ thuật rất quan trọng và cần thiết. NSND Bùi Thanh Trầm - Chủ tịch Hội Sân khấu Hà Nội cho rằng: Người chỉ đạo nghệ thuật trước hết phải có trình độ cao, định hướng phong cách của nhà hát và phải giỏi nghề, có mối quan hệ sâu sắc với những người như tác giả, đạo diễn, nghệ sĩ để nhà hát phong phú về vở diễn. Muốn là vậy nhưng cũng nhiều khó khăn, vì nước ta chưa có trường đào tạo về chỉ đạo nghệ thuật. Hiện nay bộ máy nhân sự của các nhà hát vẫn có tình trạng giám đốc hay trưởng đoàn là chỉ đạo nghệ thuật, trong khi họ làm vai trò quản lý đã nhiều việc...
Để nâng cao vai trò chỉ đạo nghệ thuật trong nhà hát, NSND Trần Quốc Chiêm góp ý: Cần đổi mới quy trình sáng tạo tác phẩm một cách linh hoạt và hiệu quả, phù hợp với lộ trình xã hội hóa và thuận lợi cho việc thu hút tác giả, nghệ sĩ sáng tạo tham gia. Đồng thời, các nhà hát xây dựng kế hoạch dàn dựng tác phẩm hàng năm, 5 năm, lấy khuynh hướng nghệ thuật làm cơ sở đặt hàng tác phẩm. Các nhà hát hiện nay hoàn toàn chủ động lựa chọn kịch bản và xây dựng tác phẩm, vì vậy tác phẩm hấp dẫn hay không tùy thuộc vào nỗ lực của từng nhà hát. Bên cạnh đó, các đơn vị cần có phương thức nâng cao chất lượng nội dung và nghệ thuật của các thành phần sáng tạo, quảng bá tác phẩm đến công chúng.
Theo Ngọc Phương - ĐBND
Tải mã QRCode
.png "Địa danh học và việc nghiên cứu địa danh các tỉnh Trung Trung Bộ")
-
Nghiêm Thuần (Yanchun), 52 tuổi, người Vũ Hán. Chị bị nhiễm virus Corona chủng mới (2019-nCoV), giống như vài chục ngàn người khác ở Hồ Bắc. Giữa tâm chấn đại dịch vốn dĩ trở thành cơn bão quét qua nhiều tỉnh thành Trung Quốc, Vũ Hán bị phong tỏa, Nghiêm Thuần không thể tìm ra bất kỳ một bệnh viện nào nhận chữa trị chị, tất cả đều quá tải. Nghiêm Thuần quyết định tự cách ly tại nhà để tìm cách kháng bệnh.
-
Thực hiện chủ trương xã hội hóa, nhiều nguồn lực đã được đầu tư cho lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật. Tuy nhiên, do nhận thức của xã hội còn hạn chế, cùng những yếu kém trong cách làm của các đơn vị văn hóa, nghệ thuật, việc thực hiện chủ trương gặp nhiều rào cản.
-
Trong Tết Nguyên đán 2020, nhiều nhà xuất bản, công ty sách đã cho ra mắt, tái bản nhiều tựa sách Tết đặc sắc, đem đến cho bạn đọc những thông tin, kiến thức quý giá về phong tục, văn hóa Việt gắn với Tết cổ truyền của dân tộc, gắn với những hồi ức, kỷ niệm thời ấu thơ của nhiều thế hệ... Với tính hấp dẫn đó đã giúp sách Tết tạo được sức hút trong lòng bạn đọc.
-
NGUYỄN THANH TÂM
Báo tết - báo xuân đã trở thành một hoạt động thường niên mỗi dịp tết đến xuân về của những người làm báo Việt Nam. Dịp ấy, người đọc cũng háo hức chờ đón những số báo rực rỡ, tươi tắn, bừng lên như sắc hoa đón chào xuân ấm. -
“Thịt mỡ, dưa hành, câu đối đỏ/Cây nêu, tràng pháo, bánh chưng xanh” thường được nhắc đến như biểu tượng của Tết Việt. Thực tế, Tết ở các vùng miền trên cả nước phong phú, đa dạng hơn, trải qua các thời kỳ lịch sử lại thay đổi nhiều. Tuy nhiên, giá trị căn cốt và thiêng liêng của Tết thì giống nhau, và vẫn đang được lưu giữ, tiếp nối qua thời gian.
-
Đại hội đại biểu toàn quốc Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam lần thứ IX, nhiệm kỳ 2019 - 2024 vừa khép lại trong niềm vui vì đã chọn ra được tân Chủ tịch là NSND Thúy Mùi – vị nữ Chủ tịch đầu tiên của hội.
-
Nhiều năm qua, vì thiếu đội ngũ những người sáng tác - tác giả, soạn giả giỏi nghề nên sân khấu TPHCM ở cả lĩnh vực cải lương lẫn kịch nói cứ ngày một khan hiếm kịch bản chất lượng. Đặc biệt, trong năm 2019, hàng loạt tác phẩm cũ (ra đời cách nay hàng chục năm) lần lượt được tái dựng, càng cho thấy sự khủng hoảng trầm trọng của vấn đề kịch bản sân khấu.
-
Trong cuộc sống hiện đại, khi âm nhạc điện tử đang phát triển mạnh mẽ thì việc kế thừa và phát triển âm nhạc dân tộc, đặc biệt là nghệ thuật đàn bầu Việt Nam, đang đặt ra nhiều thách thức.
-
Internet, việc số hóa sách và sự ra đời của những công cụ đọc sách điện tử, chính những cái mới ấy, cùng sự phổ biến chúng trong đời sống một cách rất nhanh chóng, đã buộc người ta phải nêu câu hỏi: Liệu đã sắp đến lúc sách giấy “cáo chung”?
-
Lần đầu xuất bản năm 1942 tại Nhà in Lê Cường, “Giáo dục nhi đồng” của nữ tác giả Đạm Phương Nữ Sử trình bày những quan điểm sâu sắc về tầm quan trọng của giáo dục gia đình đối với sự trưởng thành của trẻ nhỏ, xa hơn là đối với sự cường thịnh của một dân tộc.
-
ĐẶNG NGỌC NGUYÊN
Chỉ trong vòng ba mươi năm sau đổi mới đất nước 1986, giao thông Việt Nam đã phát triển vượt bậc. Từ chỗ trên đường cái quan xe đạp nhiều hơn xe máy, giờ chủ yếu lại là ô tô xuôi ngược. -
Chúng ta đang sống trong một thế giới mà thiết bị điện tử kết nối internet đã trở thành công cụ tìm kiếm, tra cứu, làm việc, học tập, giải trí... trở nên rất phổ biến. Câu hỏi đặt ra là con người đang kết nối với con người, với thế giới như thế nào? Bộ sách “Chúng vận hành như thế nào?” của NXB Kim Đồng có thể là một gợi ý dành cho các bạn đọc nhỏ tuổi.
-
NGUYỄN QUANG PHƯỚC
Công cuộc chống tham nhũng do Đảng khởi xướng và thực hiện đang ngày càng quyết liệt, công cuộc “đốt lò” hiện nay đã và đang nhận được sự ủng hộ của cả hệ thống chính trị, của toàn thể đồng bào và sự hợp tác chặt chẽ từ quốc tế. Chống tham nhũng quyết liệt, là cách toàn Đảng thực hiện Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh: không ngừng xây dựng, chỉnh đốn cả về chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức. Khi được “Lòng Dân” tin tưởng, khi nhân dân ủng hộ và tham gia thì vạn sự tất thành. -
Sau 10 năm thực hiện hai tiêu chí văn hóa thuộc Bộ tiêu chí quốc gia xây dựng nông thôn mới, cơ sở vật chất, văn hóa thể thao cũng như đời sống tinh thần của người dân ở nhiều địa phương trong cả nước đã được cải thiện. Tuy nhiên, kết quả hoàn thiện hai tiêu chí này chưa thật sự đồng đều.
-
Liên hoan Sân khấu thử nghiệm quốc tế diễn ra từ ngày 4 đến 13-10 tại Hà Nội được kỳ vọng sẽ có nhiều đột phá trong thể hiện ngôn ngữ hình thể, cấu trúc, làm giàu thêm ngôn ngữ của nghệ thuật sân khấu.
-
Trong thời đại công nghệ phát triển, ít nhiều cũng ảnh hưởng đến nhận thức của các bạn trẻ, nhất là đối với học sinh, sinh viên. Để các em hiểu đâu là tốt, đâu là xấu và biết trân trọng những giá trị mà ông cha ta đã gìn giữ từ bao đời, diễn giả văn hóa Hồ Nhựt Quang (học trò GS.TS Trần Văn Khê) tiếp tục thay thầy thực hiện dự án vinh danh văn hóa trong học đường.
-
Khán giả Bắc Giang hâm mộ chèo đang được sống trong bầu không khí sôi động với tiếng trống, tiếng đàn, tiếng nhị réo rắt bổng trầm cùng những câu hát chèo trong Liên hoan chèo toàn quốc, tổ chức tại Bắc Giang. Những ngày qua, liên hoan thật sự gây chú ý và đọng lại nhiều cảm xúc đối với các nhà quản lý, văn nghệ sĩ cùng đông đảo nhân dân địa phương.
-
Không ít nơi, trong các bản của đồng bào chỉ còn lác đác vài căn nhà sàn và tương lai không xa các ngôi nhà sàn này sẽ biến mất nhường chỗ cho nhà xây.
-
Những ngày qua, dư luận một lần nữa lại bất ngờ bởi kế hoạch thực hiện một vòng đại xòe với 5.000 người tham dự, nhằm lập nên kỷ lục Guinness thế giới về số lượng người tham gia vòng xòe lớn nhất.
.png)
.png)
