ĐÔNG HÀ
Người ta mỗi ngày thường hay nhìn tới để đi, nhưng cũng nhiều lúc, chọn cho mình một góc riêng tư, lại thường nhớ về những nỗi nhớ.
Chiều về. Ảnh Đồng Minh Đống
Những lúc như vậy, tôi thường nhớ về những con đường. Chọn một góc quán quen, tôi nhìn sâu vào tâm tưởng để nghe lao xao ngoài hiên hạ, và chờ đợi những ký ức trở về như một người bạn hiền tri kỷ. Khi mà ngoài phố kia, chút nữa thôi, người sẽ vắng, lá sẽ xanh, đèn sẽ vàng, mưa chỉ vừa đổ bụi... Con đường thì miên man miên man... Đường dài đi một mình không bao giờ hết. Hoặc, nếu có ai hào phóng, cho mượn một bàn tay, dắt như một ví dụ qua cầu...
Rồi tôi ngồi mình hình dung, những con đường nghe lá hát xôn xao. Những con phố quen lạ bước chân, quen lạ dấu môi hôn, quen lạ những nụ cười, quen lạ những ánh mắt... Mà đôi khi không cần lạ quen, chỉ cần bước chân là đi dừng chân có chỗ dựa... Là ấm êm vô cùng...
Năm xưa... Một đêm nào đó, cũng trong trời đất này... Rất nhiều chúng ta đã cùng đan nhau đi trong đêm mờ mịt sương khói ấy. Nhắm mắt và hình dung. Bắt đầu từ Chiều. Ừ. Chiều. Chiều thuở ấy còn lãng đãng khói sương của khung cửa cài then tĩnh mịch. Tôi không nhớ bắt đầu từ đâu mà vào đấy. Hình như từ một người bạn quen với chủ nhà. Khi đó chưa thành quán. Một buổi khuya khoắt, đi đâu đó rã rời, thì cả bọn túm tụm lại bước vào. Căn nhà im lặng lọt thỏm giữa thành quách. Nhớ, chỉ một bước chân thôi, là từ ngoài đường lọt hẳn vào giữa nhà. Không phên dậu, không che chắn, mở ơ hờ như một tình nhân ngồi đó đợi. Rồi không biết đâu, một can rượu trắng được bày ra giữa cái bàn gốc cây. Rồi uống lặng lẽ. Thầm thì. Thời đó không ai yêu nhau, chỉ yêu cái thầm thì của nhau trong tình ánh mắt nét cười. Thời đó, hình như chữ yêu nghe tội lỗi đầy mình, và nghe như yêu rồi thì không cách gì mà hàn gắn nhau lại. Nên cái đêm ngập ngừng dưới ngọn đèn bạch lạp, những đứa con gái tóc dài mắt nhung thuở ấy, cũng can trường mà nâng ly ngang mày không ngần ngại. Và cũng khi ngồi đó, dưới màu đèn vàng dìu dặt, tôi lại nhớ những năm tháng mù khơi ra đi tưởng không thể quay về. Những đêm nào trong tâm tưởng giờ lại ồn ào xao động. Không cụ thể một ai, không cụ thể nơi nào... nhưng đẹp. Những sự đẹp trong veo. Những sự đẹp mà sau này bất chợt thoáng gặp đâu đó trên đường đời thường khiến tôi mỉm cười và nghe lòng dâng lên một nỗi dịu dàng ấm áp. Tất nhiên, thời của đèn vàng mù khơi đó, cái buồn cũng mang sự đẹp trong veo.
Rời Chiều lúc nửa đêm. Những bước chân chung chiêng lại kéo nhau qua con đường Phượng bay đầy diễm lệ. Đêm đẹp đến ngợp thở. Hai hàng lá đan nhau. Sương ơi là sương... Mờ mịt rớt xuống tóc, xuống vai... Những bước chân chệch choạng kéo nhau đi. Thi thoảng dụi vào vai nhau cho mỗi bước đi không vững. Bệt xuống một góc thành, ngồi chạm xuống đám rêu mà nghe trăm năm ngàn năm thầm thỉ nỗi oán hờn cung nữ. Khúc này thì nhớ có một lần Vĩnh Thụy thả mình xuống đó, họa thành bức chân dung viết nắn nót phía dưới Nam Phương. Bức đó lâu ngày cất kỹ ở đâu không còn nhớ, nhưng nguyên vẹn trong ký ức của mình. Mà chắc chi người họa thuở ấy giờ còn nhớ làm chi.
Rồi xốc kéo nhau đi. Hào sản bằng tất cả niềm hân hoan của tuổi trẻ. Vác cây guitar trên vai, đôi ba kẻ nghêu ngao Bao nhiêu năm rồi còn mãi ra đi... mà không hề biết rằng những cuộc đi thuở ấy là duy nhất. Những cuộc đi sau này là chạy, nhảy, vượt như một hành trình đày đọa chân thân. Hôm ấy, đi, qua cầu sông Hương, ngó xuống mặt sông mà hỏi Hương ơi mày buồn chi mà để xứ này nhân loại thành màu tím? Hỏi thế thôi. Rồi đi. Nước sông Hương uống mềm môi, mà tiếng yêu thì lần khân chưa một lần thưa thốt.
Qua con đường lụa là Áo Trắng. Xưa đó. Mỗi chiều tan học, Tôi cùng rủ Sầu Thái thị đi trên con đường này. Hai chiếc xe đạp thong dong, mình nhớ, Sầu Thái thị mùa hè mặc áo tím nhạt, mùa đông khoác áo màu dạ lan. Cứ đi mà không nói năng chi, không hề nói năng chi... thi thoảng chỉ hát lên vài đôi câu khe khẽ. Nhưng giờ thì đang nói về đêm đó. Đêm mà cả bọn làm ma giang hồ kéo nhau qua đó. Từng tốp lặng lẽ, thầm thỉ đi trong đêm. Vẫn thi thoảng ai đó hát lên đôi ba câu. Có chàng nhạc sĩ cổ cò gân lên từng chặp. Có lũ lít nhít phụ họa... Người đã xa rồi mười hai mươi năm.... Hoa cúc mùa thu vườn ai còn vàng... Ngẫm chuyện tình kia có là bao lăm... Mà trọn một đời cơ hồ lang thang... Chỉ chừng nớ thôi, có là bao lăm, mà kéo nhau đi nghìn trùng lớp lớp...
Điểm cuối là Ga Huế. Một kiến trúc diễm lệ trữ trình dành riêng cho những cuộc chia ly. Đẹp như một nơi nào của châu Âu rớt lại. Những ngọn đèn dầu bập bùng. Đèn vàng đèn trắng hắt ra. Rồi ngồi xuống, lại tiếng guitar bập bùng. Lại những đôi mắt nói nhiều hơn lời. Cứ thế mà ngồi. Và vài giọt rượu làm bộ thành tri kỉ giữ gìn ký ức cho nhau. Để dù dòng đời mải miết trôi xuôi, Huế vẫn còn những địa danh như vậy, mỗi khi trở gió tâm hồn lại tự mình dắt nỗi nhớ qua cầu làm thành một hành tinh bé nhỏ thênh thang.
Đ.H
(SHSDB36/03-2020)
Sau khi hoàn tất bản thảo tập thơ Độc Hành thì nhà thơ Hải Bằng cũng “độc hành” về chốn vĩnh hằng vào ngày 7 tháng 7 năm 1998.
CÁT LÂM
Bình đẳng giới, nữ quyền, những vấn đề tưởng như mới mẻ ở nước ta nhưng thực chất vấn đề này đã được luận bàn từ những năm đầu của thế kỷ XX.
NGUYỄN QUANG HÀ
Ghi chép
Trước, và ngay cả khi vừa giải phóng, vào lúc gần tối, nếu có một người khách nào đón đường gọi xe thồ, xe xích lô xin về làng Thế Lại, thì sẽ bị chủ xe lắc đầu ngay. Bởi chủ xe sợ một điều này: có đi mà không có về. Hoặc ít nhất là cũng về hai tay trắng.
NGUYỄN QUANG HÀ
Trong kháng chiến chống Mỹ, huyện Quảng Điền ở mãi dưới sâu, phải mượn địa bàn của xã Phong Sơn huyện Phong Điền làm chiến khu.
NGUYỄN QUANG HÀ
Ngoảnh đi ngoảnh lại, vừa mới đó, vậy mà đã 100 số Sông Hương trình làng.
PHẠM HỮU THU
Ghi chép
Ngót nửa thế kỷ trôi qua, từ những chàng trai, cô gái giờ họ đã là những ông, những bà.
NGUYỄN QUANG HÀ
Hồi ký
NGUYỄN QUANG HÀ
Năm 1947 có hai chiến sĩ được cử về công tác tại chiến khu Ba Lòng. Đó là Trần Quốc Tiến, quê Quảng Trị và Hải Bằng, quê Thừa Thiên.
BẠCH DIỆP
Bút ký
Tôi từng là đứa con nít mê chuyện cổ tích và trò chơi bán đồ hàng. Khi bọn trẻ cùng lứa đánh khăng tập trận, chạy băng vườn cải mụ Tép, vượt rào bứt dưa hấu nhà ông Phường, phá nát ụ rơm cậu Dưỡng, thì tôi vẫn ngồi yên nghe ngoại kể chuyện. Chỉ có trò họp chợ, chơi mua bán với các dì mới rứt tôi ra khỏi ngoại.
NGUYỄN QUANG HÀ
Hồi ký
Mùa mưa 1968 là mùa mưa nghiệt ngã nhất. Sau trận càn lớn chưa từng có lên miền tây Thừa Thiên, địch tiếp tục phong tỏa miền núi bằng biệt kích.
NGUYỄN KHẮC PHÊ
Ghi chép
Từ mùa xuân năm ấy đến nay vừa tròn 30 năm, chẳng phải vì con số tròn ba thập kỷ mà tôi nhắc lại chuyện cũ. Chỉ vì từ mùa xuân năm ấy, cuộc đời tôi có một bước ngoặt mới và nhờ có mùa xuân năm ấy, cuốn sách đầu tay của tôi đã ra đời.
HỒ THANH THOAN
Đã gần 34 năm nay chúng ta không còn nghe đến tên Đoàn kịch nói Bình Trị Thiên nữa, chuyện đã trở về dĩ vãng của một thời vàng son.
CHÂU PHÙ
Thảo Am Nguyễn Khoa Vy (1881 - 1968) sinh ra trong một gia đình danh gia vọng tộc ở Huế, tinh thông Nho học và chữ Pháp. Cụ cùng Ưng Bình Thúc Giạ Thị thành lập Hương Bình thi xã và giữ vai trò phó soái của thi xã này.
LỆ HẰNG
Bút ký dự thi
"Bánh lọc em ơi! Bánh mới hấp xong, nóng hổi luôn nì, lấy giùm chị ít chục hí?”
NGUYỄN KHẮC PHÊ
Mấy năm trước, trong dịp cùng lên thăm vườn An Hiên của bà Nguyễn Đình Chi, nhà văn Nguyễn Đắc Xuân đã giới thiệu cho tôi biết cụ Sa Giang Đào Thái Hanh (thân phụ của bà Nguyễn Đình Chi, tức bà Đào Thị Xuân Yến) có tập thơ "Ái Châu danh thắng" (trong "Mộng Châu thi tập") được các danh nho đương thời đánh giá rất cao.
NGUYỄN QUANG HÀ
Bút ký
BẠCH DIỆP
Bút ký dự thi
Tôi uống chậm, từng ngụm nhỏ.
VIỆT HÙNG
Ký
Tuổi hai mươi tràn trề hoài bão lớn và tuổi hai mươi... Ở thời đại nào cũng được coi là lứa tuổi hồn nhiên trong sáng, ấp ủ bầu nhiệt huyết, khát khao làm được cái gì có ích cho đời.
HỒ ĐĂNG THANH NGỌC
Ghi chép
Trời bỗng nhiên mưa, những cơn mưa cuối cùng của mùa mưa rét đậm. Với tôi, hình như mưa bao giờ cũng là cánh cửa mở cho những vũ khúc hoài niệm ùa về.
LỆ HẰNG
Bút ký dự thi
“Thấu Huế rồi.”