Những dấu ấn nhân văn trong giấc mơ Huế
PHƯỚC VĨNH
Nói đến những tiềm năng phát triển của Huế là nói đến các yếu tố thiên nhiên, lịch sử văn hóa, trong đó có yếu tố sông, núi, cỏ cây và con người; là nhắc đến những bài thơ sâu lắng, những giai điệu mượt mà…
Thắp sáng kỳ đài Huế. Ảnh Nguyễn Trung Thành
Với những gì đã được vun đắp hàng trăm năm qua, Huế thật sự đi vào tâm khảm của hàng triệu người trong nước và quốc tế, trong tim người Huế và những người không phải sinh ra ở Huế song đã yêu Huế thiết tha. Tình yêu ấy, từ bao đời đã hun đúc nên một quyền lực mềm xuất phát từ những trái tim yêu Huế. Yêu Huế như một lẽ tự nhiên, thường tình. Yêu để đi đến một trăn trở: tại sao một xứ sở đẹp về thiên nhiên, giàu về văn hóa, tiềm năng nhân lực con người rất đáng nể, mà đến nay vẫn chưa phát triển như các đô thị lớn được?
Phát triển trên căn nền của thiên nhiên và văn hóa cũng chính là giấc mơ Huế.
Từ những động thái mang tầm chiến lược
Sự giàu có về văn hóa và các tiềm năng khác khiến cho Huế luôn được mong đợi đô thị này sẽ phát triển trên căn nền của thiên nhiên và văn hóa. Chúng ta đã từng là trung tâm văn hóa, đang là trung tâm văn hóa, song Huế không chủ quan cứ nghĩ mình là trung tâm văn hóa để rồi không chăm chút cho văn hóa.
Trong vấn đề này, nhiều người đồng tình với quan điểm của ông Phan Ngọc Thọ, Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên Huế, rằng: Huế là một trung tâm văn hóa, hơn các đô thị khác ở hàm lượng văn hóa; vì vậy phải đầu tư phát triển văn hóa một cách thiết thực, Huế mới tiếp tục là trung tâm văn hóa hàng đầu.
Lãnh đạo tỉnh trong thời gian gần đây đã có những động thái thúc đẩy việc giữ gìn và phát triển văn hóa Huế một cách có chiều sâu.
Một dự án lớn thấm đẫm chất nhân văn là “Di dời dân cư, giải phóng mặt bằng khu vực 1 hệ thống di tích Kinh thành Huế thuộc Quần thể di tích Cố đô Huế” đang được triển khai. Theo đó, sẽ di dời 4.201 hộ, trong các năm 2019 - 2021 (giai đoạn 1), sẽ hoàn thành xây dựng khu tái định cư và di đời dân cư tại khu vực di tích Kinh thành Huế gồm thượng thành, các eo bầu, hộ thành hào và tuyến phòng lộ… Như vậy, đây sẽ là đợt di dân lớn thứ hai, sau việc di dân vạn đò lên bờ của Thừa Thiên Huế.
Ngày 19/2/2019, lãnh đạo tỉnh làm việc với ngành giáo dục và đề nghị học sinh Thừa Thiên Huế phải là những học sinh yêu lịch sử và văn hóa Huế. Chủ tịch UBND tỉnh đề nghị ngành giáo dục phải xây dựng các chương trình ngoại khóa giáo dục lịchsử, văn hóa Huế cho học sinh các cấp. Ông yêu cầu giáo dục lịch sử, văn hóa Huế giúp học sinh, sinh viên hướng về cội nguồn, cốt cách truyền thống của người Huế. Từ đó vun đắp củng cố nền tảng, bản sắc văn hóa, sức mạnh dân tộc, khơi dậy lòng yêu nước, khát vọng cống hiến cho quê hương, cho đất nước giàu mạnh…
Cũng trong tháng 2/2019, lãnh đạo tỉnh cùng lãnh đạo các sở, ngành đi khảo sát nhằm thực hiện mục tiêu xây dựng thành phố Huế Bốn mùa hoa theo đề án xây dựng Thừa Thiên Huế “XANH - SẠCH - SÁNG”. Xây dựng “Huế - Thành phố Bốn mùa hoa” sẽ tạo một bộ mặt mới cho đô thị Huế, một điểm đến ấn tượng cho du khách trong và ngoài nước khi đến Huế, cũng như tạo không gian sống mới tươi sắc cho người dân. Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu các đơn vị liên quan triển khai việc trồng hoa, cây xanh, đảm bảo vệ sinh môi trường cũng như đầu tư hệ thống chiếu sáng hai bờ sông Hương. Hai bên bờ sông Hương sẽ có quy hoạch phù hợp, tối ưu; ngoài trồng hoa, sẽ thực hiện hệ thống chiếu sáng nghệ thuật để con sông huyền thoại này lung linh hơn về đêm.
Lãnh đạo tỉnh cũng đang quyết tâm xây dựng và triển khai đề án “Huế - Kinh đô ẩm thực” với nỗ lực bảo tồn và phát huy tinh hoa ẩm thực Huế đúng như giá trị của nó vốn có. Động thái này nhằm tạo tiền đề cho việc hình thành chiến lược xây dựng Huế trở thành một Kinh đô ẩm thực, khẳng định vị thế đa dạng của văn hóa ẩm thực Huế nói riêng, Việt Nam nói chung, nâng cao ẩm thực Huế trên bản đồ ẩm thực thế giới, góp phần đưa Huế trở thành một điểm đến không thể thiếu của du khách quốc tế… Sở Du lịch và Công ty cổ phần Đại Nam - Thái Y viện đã ký thỏa thuận hợp tác triển khai đề án này vào tháng 2 vừa qua.
Tất cả những ý tưởng tuyệt vời ấy, được triển khai lồng ghép trong không gian “Phát triển đô thị thông minh” của Thừa Thiên Huế. Tỉnh đang tập trung xây dựng đề án “Phát triển dịch vụ đô thị thông minh trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế đến năm 2020, định hướng đến 2025”. Mục tiêu của đề án là “Nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân và hoạt động của các doanh nghiệp, thông qua việc áp dụng công nghệ thông tin và truyền thông để hỗ trợ giải quyết kịp thời, hiệu quả các vấn đề được người dân, doanh nghiệp quan tâm”…
Đến những chuyện nhỏ mà không nhỏ
Ngày 5/3 vừa qua, UBND tỉnh cho biết vừa ban hành chỉ thị về tăng cường quản lý các loại hình kinh doanh dịch vụ văn hóa, hoạt động văn hóa gây tiếng ồn, làm mất an ninh trật tự tại khu vực dân cư trên địa bàn tỉnh. Thời gian qua, các loại hình vui chơi có đa dạng hơn, nhưng có những loại hình như một số người thuê dàn nhạc sống, karaoke phục vụ tại nơi ăn uống nhậu nhẹt, sử dụng loa công suất lớn gây tiếng ồn khủng khiếp khiến người dân bức xúc. Việc này cần chấn chỉnh để an dân.
Đây là việc tưởng chừng nhỏ, nhưng không nhỏ một chút nào. Huế muốn ổn định đời sống nhân dân, việc cần làm là loại bỏ những phiền nhiễu trong sinh hoạt dân cư, trong đó có tiếng ồn từ các loa kẹo kéo đang gieo rắc nỗi kinh hoàng cho hàng bao nhiêu con người. Huế muốn phát triển du lịch, việc loại bỏ tiếng ồn ô tạp nói trên là điều vô cùng cần thiết. Vậy thì một chỉ thị liên quan đến việc quản lý tiếng ồn, là nhỏ nhưng về mặt xã hội, về chiều sâu phát triển, thì không nhỏ chút nào.
Ngày 26/2, UBND tỉnh đã ban hành Kế hoạch phát động phong trào “Nói không với túi nilon sử dụng một lần”. Kế hoạch này nhằm tuyên truyền trong nhân dân nhận thức rõ về tác hại của túi nilon đối với môi trường, sức khỏe con người, từ đó hạn chế sử dụng loại túi này, tạo thói quen sử dụng loại túi thân thiện với môi trường.
Chuyện cái túi nilon là nhỏ hay lớn? Thật ra đây là chuyện không hề nhỏ. Tác hại của túi nilon ai cũng dễ nhận ra: làm xói mòn đất đai do không phân hủy được; tàn phá hệ sinh thái do túi nilon nằm trong đất khiến cho đất không giữ được nước, dinh dưỡng; gây ngập úng lụt lội, ô nhiễm môi trường do bao bì bị vứt xuống cống, hồ, đập thoát nước làm tắc nghẽn các đường ống dẫn nước thải; hủy hoại sinh vật, bao bì bị trôi xuống hồ, biển làm chết các vi sinh vật khi chúng nuốt phải; gây tổn hại sức khỏe, đặc biệt bao bì nilon màu đựng thực phẩm làm ô nhiễm thực phẩm do chứa các kim loại như chì, ca-đi-mi gây tác hại cho não và nguyên nhân gây ung thư phổi; nguy hiểm nhất, túi nilon gây ung thư, biến đổi giới tính, bởi vì những chất phụ gia được dùng để tạo độ dẻo, dai ở túi nilon có khả năng gây độc cho người nếu bị làm nóng ở nhiệt độ cao…
Việc hạn chế túi nilon độc hại và mất mỹ quan, trong tổng hòa của việc làm sạch môi trường, trồng hoa, nâng cao chất lượng ẩm thực…; đây chính là một phần quan trọng của xây dựng một hình ảnh mới của HUẾ XANH SẠCH SÁNG.
Một chuyện nhỏ khác nghĩ lại càng không hề thấy nhỏ: Trước đây, với mong muốn đưa hình ảnh áo dài Huế trở lại “thuở vàng son”, lãnh đạo tỉnh đã vận động nữ cán bộ công chức mặc áo dài truyền thống vào các ngày thứ hai đầu tuần. Cuộc vận động đã tạo hiệu ứng tích cực. Hình ảnh những tà áo dài tỏa bay trong các cơ quan, công sở, trường học, trên đường phố…, đã thật sự trả lại cho Huế nét dịu dàng ngày xửa ngày xưa; làm cho Huế đẹp hơn trong mắt bạn bè du khách…
.jpg) |
| Ra chợ. Ảnh Nguyễn Phúc Xuân Lê |
Mới đây, nhân 8/3, Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu thực hiện miễn 100% giá vé tham quan các điểm di tích Huế từ ngày 7 đến hết ngày 9/3/2019 đối với phụ nữ mặc áo dài Việt Nam khi đến tham quan di tích. Đây quả là một ý tưởng tuyệt vời để khuyến khích đề cao giá trị tà áo dài, khuyến khích du khách đến Huế cùng hòa mình vào xứ sở áo dài…
Áo dài ngày 8/3 về khoe sắc dưới màu pháp lam di tích Huế lộng lẫy sắc màu. Những chiếc áo dài đi trong màu Huế, đi trong đêm huyền ảo Huế, tôn thanh sắc Huế lên mức tuyệt kỹ của một nếp sống minh triết biết cách hài hòa với thiên nhiên.
Khi những tà áo dài của bao nhiêu du khách muôn phương và chính người dân Huế khoác lên người cùng với nụ cười tự hào; thì cũng là lúc nhận ra, câu chuyện này không hề là câu chuyện nhỏ…
P.V
(SHSDB32/03-2019)
Tải mã QRCode
.png "Địa danh học và việc nghiên cứu địa danh các tỉnh Trung Trung Bộ")
-
NGUYỄN QUANG HÀ Bút kýMột nhà triết học đã nói: "MỌI NGƯỜI ĐỀU ĐI BẰNG ĐÔI CHÂN CỦA MÌNH". Lúc ăn chưa no, lo chưa tới, đọc câu này, tôi cười: "Dễ ợt thế, có gì mà nói". Lớn lên mới thấy được câu ấy thật chí lý, thật ghê gớm. Hầu như tất cả những ai mượn đôi chân của người khác đi đều sứt đầu, bươu trán cả. Tuy không nói ra, song những tiền đề, định hướng cho mọi hành động đều có xuất phát điểm từ nội dung câu nói ấy.
-
HOÀNG NGỌC VĨNHTrong hơn 300 năm từ 1636 đến 1945, với tư cách là Trung tâm chính trị và văn hóa của Đàng Trong và là kinh đô của đất nước thống nhất, Huế trải nhiều thăng trầm nhưng vẫn giữ được những thuần phong mỹ tục và các thành tựu của dân tộc, tiếp thu những tinh hoa của nhân loại, hội tụ được nhiều kỳ tích về nhiều phương diện. Huế bình tĩnh, chắc chắn đi lên và đang hiện đại hóa. Cố đô cổ kính hài hòa trong thành phố mới sôi động, xứng đáng với phần thưởng cao quý mà UNESCO trao tặng trong tháng 8. 1994 "Huế di sản văn hóa của thế giới".
-
XUÂN HUY "Chợ Đông Ba đem ra ngoài giại Cầu Trường Tiền đúc lại xi - moong"
-
TÔN THẤT BÌNHThừa Thiên Huế vốn là vùng đất miền Trung nổi tiếng về hò. Ngày trước, hò khá phổ biến trên mọi miền đất nước, nhưng đặc biệt ở miền Trung, hò là một đóng góp quan trọng về thể loại dân ca Việt Nam.
-
LTS: Nhạc sĩ Trần Hoàn là người từng công tác nhiều năm, và có nhiều gắn bó với TTH. Nhân dịp ông vào Huế công tác, phóng viên Nguyễn Việt có cuộc trò chuyện với ông xung quanh những vấn đề về Huế và âm nhạc. Xin giới thiệu với bạn đọc nội dung cuộc trò chuyện này.
-
HỒ VĨNHTừ đường Qui Đức công chúa tọa lạc bên cạnh đường đi lăng Tự Đức thuộc thôn Thượng 2, xã Thủy Xuân, thành phố Huế. Đây là một ngôi từ đường cổ có tuổi thọ trên 100 năm. Bình đồ từ đường có kiến trúc gần vuông, nội thất có 1 gian 2 mái gồm 20 cột gỗ lim, kiền. Ở gian chính giữa treo bức hoành khắc nổi sáu chữ Hán "Qui Đức công chúa từ đường".
-
NGUYỄN KHẮC PHÊLâu nay, nhắc đến vùng biển gắn liền với Huế, người ta chỉ biết có Thuận An " bãi tắm Thuận An", " Cảng Thuận An", " nhà nghỉ Thuận An"... còn eo Hòa Duân, nghe như là một địa danh mới nổi tiếng sau cơn lũ lịch sử đầu tháng 11 này.
-
THANH TÙNGSáng 4/11/99, khi còn kẹt ở Đà Nẵng, nối được liên lạc với với Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế Nguyễn Văn Mễ qua Mobi Fone tôi mới biết mức nước ở Huế đã vượt đỉnh lũ lịch sử từ 1 - 1,2 mét.
-
QUÍ HOÀNGLăng tẩm trừ lăng Khải Định, Hổ Quyền, trong Hoàng Thành trừ Thái Bình Lâu, Lẩu Ngọ Môn ở vị thế cao nên thoát khỏi nước. Còn tất cả 14 khu di tích khác với hàng trăm công trình kiến trúc đều bị ngập trong biển nước. Chỗ cao nhất trong nội thành cũng ngập 1 mét 50 nước, chỗ ngập sâu nhất của lăng Minh Mạng là trên 5 mét. Nhà bia ở đây nước ngập dần tới mái.
-
ĐOÀN MINH TUẤNViệt Nam - mảnh đất dài như một chiếc đàn bầu đã là quê hương sản sinh ra chiếc áo dài phụ nữ duyên dáng. Dải đất hình chữ S thắt lưng eo ở Huế, cũng như chiếc áo dài "thắt đáy lưng ong" dịu dàng, e ấp, kín đáo và lộ rõ đường nét: Rõ ràng trong ngọc trắng ngà Dày dày sẵn đúc một tòa thiên nhiên (Nguyễn Du)
-
NGUYỄN ĐẮC XUÂNTừ sau ngày các chúa Nguyễn thiên di thủ phủ xứ Đảng Trong đến Kim Long (1636) và Phú Xuân (1687), do yêu cầu tiêu dùng của phủ Chúa và quan binh, đã hình thành ở Phố Lữ Bao Vinh một khu phố thị. Đến nửa thế kỷ XIX khu phố thị nầy lan dần lên phía chợ Dinh Gia Hội và tồn tại cho đến ngày nay. Kinh thành Huế được UNESCO công nhận là Thành cổ thì khu Gia Hội Chợ Dinh chính là khu phố cổ của Huế.
-
VÕ HƯƠNG AN (*)Ngày trước tôi chưa thấy nơi nào nhiều am, miếu, điện, đền như ở Huế. Và cũng chưa thấy nơi nào mà việc lên đồng lại phổ biến và quen thuộc như ở Huế. Nội dọc con đường chạy từ xóm Cầu Đất tới cống Vĩnh Lợi đã có khá nhiều điểm lên đồng, nào am ông Cửu Cường, am bà Thầy Bụi, Phước Điền Điện của ông Giám Hưu, am ông Chấn.v.v nói chi đến những nơi khác nữa.
-
NGUYỄN VĂN MẠNHLàng Phước Tích được thành lập vào khoảng thế kỷ XV, gần với quá trình mở mang bờ cõi về phương Nam của nhà nước phong kiến Đại Việt. Trong gia phả của họ Hoàng - dòng họ khai canh ở Phước Tích có đoạn chép: "Đến đời Lê Thánh Tôn, niên hiệu Hồng Đức thứ nhất và hai (1470 - 1471), ngài thủy tổ họ Hoàng lúc bấy giờ là Hoàng Minh Hùng, tục gọi là Nồi, nguyên người làng Cẩm Quyết, tỉnh Nghệ An, đã thân chinh đánh đuổi quân Chiêm Thành, sau chiến thắng trở về ngài đi xem xét đến nguồn Ô Lâu, bao chiến địa phận từ Khe Trăn, Khe Trái đến xứ Cồn Dương, sau khi xem bói, đoán biết được chỗ đất tươi tốt, ngài liền chiêu tập nhân dân thành lập làng" (1).
-
NGUYỄN QUANG SÁNG Ký Mỗi lần ra Huế về tôi cứ áy náy là chưa đến viếng Nhà thờ tổ nghề Kim Hoàn, vì cha tôi và anh em tôi đều là thợ kim hoàn. Nghề kim hoàn của cha tôi đã nuôi các anh chị em tôi. Cũng với nghề kim hoàn gia đình tôi đã trải qua biết bao thăng trầm. Mãi đến ngày 05/8/2004 này nhờ sự giúp đỡ của Tạp chí Sông Hương (Nguyễn Khắc Thạch, Vũ Bích Đào, Diệu Trang) tôi đã đến Nhà thờ thuộc làng Kế Môn, huyện Phong Điền.
-
TRẦN THỊ THANH…Núi Thuý Vân và chùa Thánh Duyên vì trước kia được xem là một trong những thắng cảnh của đất Thần Kinh nên các Chúa và các vua Nguyễn thường về đây thưởng ngoạn và làm thơ phú ca ngợi. Tuy nhiên, nổi tiếng hơn cả vẫn là những bài thơ được khắc trong hai tấm bia - một dựng trong chùa, một dựng dưới chân núi…
-
HỒ VĨNHĐồi Vọng Cảnh nằm cách thành phố Huế 7km về phía tây nam, vùng sơn phận này gồm nhiều núi đồi gối đầu lên nhau trong một khu vực rộng khoảng 2.400 ha diện tích đất tự nhiên. Về mặt địa hình của ngọn đồi, từ vị trí của tấm bia cổ Lý Khiêm Sơn (núi gối hậu của Khiêm Lăng - Tự Đức) kéo dài lên Vọng Cảnh là một dãy liên hoàn.
-
NGUYỄN QUANG HÀChùa Huyền Không Sơn Thượng tan trong non xanh và lá xanh. Dẫu đang còn tranh tre mộc mạc, nhưng thanh thoát, duyên dáng và thảnh thơi như lòng người ở đây. Đúng như nhà sư Minh Đức Triều Tâm Ảnh tâm sự: “Cảnh là tơ duyên của đời”. Đến Huyền Không Sơn Thượng cảm giác đầu tiên của tất cả du khách là thấy lòng mình ấm lại.
-
MINH ĐỨC TRIỀU TÂM ẢNHChùa Linh Mụ đẹp quá, nên thơ quá. Nói vậy cũng chưa đủ. Nó tịnh định, cổ kính, an nhiên, trầm mặc. Nói vậy cũng chưa đủ. Phải nói nó là một bài thơ Thiền lồng lộng giữa không gian mây nước, giữa khói sương, giữa mênh mang dâu bể và lòng người. Nó là bức tranh thủy mặc thuộc họa phái Sumiye, Nhật Bổn, mà, nét chấm phá tuy giản phác nhưng lung linh, ảo diệu; vượt thời gian và đi vào vĩnh cửu. Nó là bài kinh vô ngôn, tuy không nói một chữ, mà đã làm lắng đọng trăm ngàn xôn xao của cuộc thế; và, gợi nhắc vô biên cho con người hướng đến điều chân, lẽ thiện...
-
NGÔ MINHHuế trên 350 năm là thủ phủ Chúa Nguyễn Đằng Trong và Kinh Đô của Đại Việt đã tích tụ nhân tài, vật lực cả quốc gia tạo ra một hệ thống Di sản văn hóa phi vật thể đặc sắc và nổi tiếng như nhã nhạc, lễ hội dân gian, văn hóa ẩm thực... Trong Di sản văn hóa ẩm thực Huế, Văn hóa ẩm thực Cung đình là bộ phận tinh hoa nhất, giá trị nhất!
-
HÀ MINH ĐỨC Ký Sau chặng đường dài, vượt qua nhiều đồi núi của vùng Quảng Bình, Quảng Trị, khoảng 3 giờ chiều ngày 25/9/2003, đoàn chúng tôi về đến thành phố Huế. Xe chạy dọc bờ sông Hương và rẽ vào khu vực trường Đại học Sư phạm Huế. Anh Hồ Thế Hà, Phó Chủ nhiệm khoa Văn; chị Trần Huyền Sâm, giảng viên bộ môn Lý luận văn học cùng với các em sinh viên ra đón chúng tôi. Nữ sinh mặc áo dài trắng và tặng các thầy những bó hoa đẹp.
.png)
.png)
