Những dấu ấn nhân văn trong giấc mơ Huế
PHƯỚC VĨNH
Nói đến những tiềm năng phát triển của Huế là nói đến các yếu tố thiên nhiên, lịch sử văn hóa, trong đó có yếu tố sông, núi, cỏ cây và con người; là nhắc đến những bài thơ sâu lắng, những giai điệu mượt mà…
Thắp sáng kỳ đài Huế. Ảnh Nguyễn Trung Thành
Với những gì đã được vun đắp hàng trăm năm qua, Huế thật sự đi vào tâm khảm của hàng triệu người trong nước và quốc tế, trong tim người Huế và những người không phải sinh ra ở Huế song đã yêu Huế thiết tha. Tình yêu ấy, từ bao đời đã hun đúc nên một quyền lực mềm xuất phát từ những trái tim yêu Huế. Yêu Huế như một lẽ tự nhiên, thường tình. Yêu để đi đến một trăn trở: tại sao một xứ sở đẹp về thiên nhiên, giàu về văn hóa, tiềm năng nhân lực con người rất đáng nể, mà đến nay vẫn chưa phát triển như các đô thị lớn được?
Phát triển trên căn nền của thiên nhiên và văn hóa cũng chính là giấc mơ Huế.
Từ những động thái mang tầm chiến lược
Sự giàu có về văn hóa và các tiềm năng khác khiến cho Huế luôn được mong đợi đô thị này sẽ phát triển trên căn nền của thiên nhiên và văn hóa. Chúng ta đã từng là trung tâm văn hóa, đang là trung tâm văn hóa, song Huế không chủ quan cứ nghĩ mình là trung tâm văn hóa để rồi không chăm chút cho văn hóa.
Trong vấn đề này, nhiều người đồng tình với quan điểm của ông Phan Ngọc Thọ, Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên Huế, rằng: Huế là một trung tâm văn hóa, hơn các đô thị khác ở hàm lượng văn hóa; vì vậy phải đầu tư phát triển văn hóa một cách thiết thực, Huế mới tiếp tục là trung tâm văn hóa hàng đầu.
Lãnh đạo tỉnh trong thời gian gần đây đã có những động thái thúc đẩy việc giữ gìn và phát triển văn hóa Huế một cách có chiều sâu.
Một dự án lớn thấm đẫm chất nhân văn là “Di dời dân cư, giải phóng mặt bằng khu vực 1 hệ thống di tích Kinh thành Huế thuộc Quần thể di tích Cố đô Huế” đang được triển khai. Theo đó, sẽ di dời 4.201 hộ, trong các năm 2019 - 2021 (giai đoạn 1), sẽ hoàn thành xây dựng khu tái định cư và di đời dân cư tại khu vực di tích Kinh thành Huế gồm thượng thành, các eo bầu, hộ thành hào và tuyến phòng lộ… Như vậy, đây sẽ là đợt di dân lớn thứ hai, sau việc di dân vạn đò lên bờ của Thừa Thiên Huế.
Ngày 19/2/2019, lãnh đạo tỉnh làm việc với ngành giáo dục và đề nghị học sinh Thừa Thiên Huế phải là những học sinh yêu lịch sử và văn hóa Huế. Chủ tịch UBND tỉnh đề nghị ngành giáo dục phải xây dựng các chương trình ngoại khóa giáo dục lịchsử, văn hóa Huế cho học sinh các cấp. Ông yêu cầu giáo dục lịch sử, văn hóa Huế giúp học sinh, sinh viên hướng về cội nguồn, cốt cách truyền thống của người Huế. Từ đó vun đắp củng cố nền tảng, bản sắc văn hóa, sức mạnh dân tộc, khơi dậy lòng yêu nước, khát vọng cống hiến cho quê hương, cho đất nước giàu mạnh…
Cũng trong tháng 2/2019, lãnh đạo tỉnh cùng lãnh đạo các sở, ngành đi khảo sát nhằm thực hiện mục tiêu xây dựng thành phố Huế Bốn mùa hoa theo đề án xây dựng Thừa Thiên Huế “XANH - SẠCH - SÁNG”. Xây dựng “Huế - Thành phố Bốn mùa hoa” sẽ tạo một bộ mặt mới cho đô thị Huế, một điểm đến ấn tượng cho du khách trong và ngoài nước khi đến Huế, cũng như tạo không gian sống mới tươi sắc cho người dân. Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu các đơn vị liên quan triển khai việc trồng hoa, cây xanh, đảm bảo vệ sinh môi trường cũng như đầu tư hệ thống chiếu sáng hai bờ sông Hương. Hai bên bờ sông Hương sẽ có quy hoạch phù hợp, tối ưu; ngoài trồng hoa, sẽ thực hiện hệ thống chiếu sáng nghệ thuật để con sông huyền thoại này lung linh hơn về đêm.
Lãnh đạo tỉnh cũng đang quyết tâm xây dựng và triển khai đề án “Huế - Kinh đô ẩm thực” với nỗ lực bảo tồn và phát huy tinh hoa ẩm thực Huế đúng như giá trị của nó vốn có. Động thái này nhằm tạo tiền đề cho việc hình thành chiến lược xây dựng Huế trở thành một Kinh đô ẩm thực, khẳng định vị thế đa dạng của văn hóa ẩm thực Huế nói riêng, Việt Nam nói chung, nâng cao ẩm thực Huế trên bản đồ ẩm thực thế giới, góp phần đưa Huế trở thành một điểm đến không thể thiếu của du khách quốc tế… Sở Du lịch và Công ty cổ phần Đại Nam - Thái Y viện đã ký thỏa thuận hợp tác triển khai đề án này vào tháng 2 vừa qua.
Tất cả những ý tưởng tuyệt vời ấy, được triển khai lồng ghép trong không gian “Phát triển đô thị thông minh” của Thừa Thiên Huế. Tỉnh đang tập trung xây dựng đề án “Phát triển dịch vụ đô thị thông minh trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế đến năm 2020, định hướng đến 2025”. Mục tiêu của đề án là “Nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân và hoạt động của các doanh nghiệp, thông qua việc áp dụng công nghệ thông tin và truyền thông để hỗ trợ giải quyết kịp thời, hiệu quả các vấn đề được người dân, doanh nghiệp quan tâm”…
Đến những chuyện nhỏ mà không nhỏ
Ngày 5/3 vừa qua, UBND tỉnh cho biết vừa ban hành chỉ thị về tăng cường quản lý các loại hình kinh doanh dịch vụ văn hóa, hoạt động văn hóa gây tiếng ồn, làm mất an ninh trật tự tại khu vực dân cư trên địa bàn tỉnh. Thời gian qua, các loại hình vui chơi có đa dạng hơn, nhưng có những loại hình như một số người thuê dàn nhạc sống, karaoke phục vụ tại nơi ăn uống nhậu nhẹt, sử dụng loa công suất lớn gây tiếng ồn khủng khiếp khiến người dân bức xúc. Việc này cần chấn chỉnh để an dân.
Đây là việc tưởng chừng nhỏ, nhưng không nhỏ một chút nào. Huế muốn ổn định đời sống nhân dân, việc cần làm là loại bỏ những phiền nhiễu trong sinh hoạt dân cư, trong đó có tiếng ồn từ các loa kẹo kéo đang gieo rắc nỗi kinh hoàng cho hàng bao nhiêu con người. Huế muốn phát triển du lịch, việc loại bỏ tiếng ồn ô tạp nói trên là điều vô cùng cần thiết. Vậy thì một chỉ thị liên quan đến việc quản lý tiếng ồn, là nhỏ nhưng về mặt xã hội, về chiều sâu phát triển, thì không nhỏ chút nào.
Ngày 26/2, UBND tỉnh đã ban hành Kế hoạch phát động phong trào “Nói không với túi nilon sử dụng một lần”. Kế hoạch này nhằm tuyên truyền trong nhân dân nhận thức rõ về tác hại của túi nilon đối với môi trường, sức khỏe con người, từ đó hạn chế sử dụng loại túi này, tạo thói quen sử dụng loại túi thân thiện với môi trường.
Chuyện cái túi nilon là nhỏ hay lớn? Thật ra đây là chuyện không hề nhỏ. Tác hại của túi nilon ai cũng dễ nhận ra: làm xói mòn đất đai do không phân hủy được; tàn phá hệ sinh thái do túi nilon nằm trong đất khiến cho đất không giữ được nước, dinh dưỡng; gây ngập úng lụt lội, ô nhiễm môi trường do bao bì bị vứt xuống cống, hồ, đập thoát nước làm tắc nghẽn các đường ống dẫn nước thải; hủy hoại sinh vật, bao bì bị trôi xuống hồ, biển làm chết các vi sinh vật khi chúng nuốt phải; gây tổn hại sức khỏe, đặc biệt bao bì nilon màu đựng thực phẩm làm ô nhiễm thực phẩm do chứa các kim loại như chì, ca-đi-mi gây tác hại cho não và nguyên nhân gây ung thư phổi; nguy hiểm nhất, túi nilon gây ung thư, biến đổi giới tính, bởi vì những chất phụ gia được dùng để tạo độ dẻo, dai ở túi nilon có khả năng gây độc cho người nếu bị làm nóng ở nhiệt độ cao…
Việc hạn chế túi nilon độc hại và mất mỹ quan, trong tổng hòa của việc làm sạch môi trường, trồng hoa, nâng cao chất lượng ẩm thực…; đây chính là một phần quan trọng của xây dựng một hình ảnh mới của HUẾ XANH SẠCH SÁNG.
Một chuyện nhỏ khác nghĩ lại càng không hề thấy nhỏ: Trước đây, với mong muốn đưa hình ảnh áo dài Huế trở lại “thuở vàng son”, lãnh đạo tỉnh đã vận động nữ cán bộ công chức mặc áo dài truyền thống vào các ngày thứ hai đầu tuần. Cuộc vận động đã tạo hiệu ứng tích cực. Hình ảnh những tà áo dài tỏa bay trong các cơ quan, công sở, trường học, trên đường phố…, đã thật sự trả lại cho Huế nét dịu dàng ngày xửa ngày xưa; làm cho Huế đẹp hơn trong mắt bạn bè du khách…
.jpg) |
| Ra chợ. Ảnh Nguyễn Phúc Xuân Lê |
Mới đây, nhân 8/3, Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu thực hiện miễn 100% giá vé tham quan các điểm di tích Huế từ ngày 7 đến hết ngày 9/3/2019 đối với phụ nữ mặc áo dài Việt Nam khi đến tham quan di tích. Đây quả là một ý tưởng tuyệt vời để khuyến khích đề cao giá trị tà áo dài, khuyến khích du khách đến Huế cùng hòa mình vào xứ sở áo dài…
Áo dài ngày 8/3 về khoe sắc dưới màu pháp lam di tích Huế lộng lẫy sắc màu. Những chiếc áo dài đi trong màu Huế, đi trong đêm huyền ảo Huế, tôn thanh sắc Huế lên mức tuyệt kỹ của một nếp sống minh triết biết cách hài hòa với thiên nhiên.
Khi những tà áo dài của bao nhiêu du khách muôn phương và chính người dân Huế khoác lên người cùng với nụ cười tự hào; thì cũng là lúc nhận ra, câu chuyện này không hề là câu chuyện nhỏ…
P.V
(SHSDB32/03-2019)
Tải mã QRCode
.png "Địa danh học và việc nghiên cứu địa danh các tỉnh Trung Trung Bộ")
-
LTS: Đại Học Huế đang ở tuổi 50, một tuổi đời còn ngắn ngủi so với các Đại học lớn của thế giới. Nhưng so với các Đại học trong nước, Đại Học Huế lại có tuổi sánh vai với các Đại học lớn của Việt như ở Hà Nội và TP Hồ Chí Minh. Trên hành trình phát triển của mình, Đại Học Huế đã góp phần không nhỏ vào sự phát triển kinh tế, giáo dục, văn hoá ở miền Trung, Tây Nguyên, đào tạo nguồn nhân lực trình độ cao cho khu vực và cả nước. Nhân dịp kỷ niệm này, TCSH phân công ông Bửu Nam, biên tập viên tạp chí, trao đổi và trò chuyện với PGS.TS. Nguyễn Văn Toàn, Giám đốc Đại Học Huế. Trân trọng giới thiệu với bạn đọc cuộc trò chuyện này.
-
VÕ ĐẮC KHÔICó một thời người Huế loay hoay đi vỡ núi, phá rừng trồng khoai sắn. Có một thời người Huế tìm cách mở cảng nước sâu để vươn ra biển lớn, hay đón những con tàu viễn xứ xa xôi. Cả nước, các tỉnh thành láng giềng như Quảng Bình, Quảng Trị, Đà Nẵng cũng đều ra sức làm như thế, sao ta có thể ngồi yên?
-
TRẦN ĐÌNH SƠNĐất Việt là cái nôi sinh trưởng của cây trà và người Việt biết dùng trà làm thức uống thông thường, lễ phẩm cúng tế, dâng tặng, ban thưởng từ hàng ngàn năm nay.
-
NGUYỄN XUÂN HOÀNGTừng là đất Kẻ Chợ – kinh đô triều Nguyễn xưa, ẩm thực Huế dựa trên nền tảng triết lý của cái đẹp, món ăn món uống phải ngon nhưng nhất thiết phải đẹp, vị phải đi với mỹ, thiếu mỹ thì không còn vị nữa.
-
TRƯƠNG THỊ CÚCTrong vô vàn những bài thơ viết về Huế, hai câu thơ của Phan Huyền Thư dễ làm chúng ta giật mình:Muốn thì thầm vuốt ve Huế thật khẽLại sợ chạm vào nơi nhạy cảm của cơ thể Việt Nam (Huế)
-
FRED MARCHANT(*) Trong chuyến viếng thăm Huế lần thứ hai vào năm 1997, tôi làm một bài thơ đã đăng trong tập thứ hai của tôi, Thuyền đầy trăng (Full Moon Boat). Bối cảnh bài thơ là một địa điểm khảo cổ nổi danh ở Huế. Có thể nói là bài thơ này thực sự ra đời (dù lúc đó tôi không biết) khi nhà thơ Võ Quê đề nghị với tôi và các bạn trong đoàn ghé thăm Đàn Nam Giao trước khi đi ăn tối ở một quán ăn sau Hoàng Thành bên kia sông Hương.
-
TRẦN KIÊM ĐOÀNDu khách là người trong mắt nhìn và qua cảm nhận của chính người đó.
-
TRƯƠNG THỊ CÚCTừ buổi hồng hoang của lịch sử, hình ảnh ban đầu của xứ Huế chỉ thấp thoáng ẩn hiện qua mấy trang huyền sử của đất nước Trung Hoa cổ đại. Tài liệu thư tịch cổ của Trung Quốc đã kể lại từ năm Mậu Thân đời vua Đường Nghiêu (2353 năm trước Công nguyên), xứ Việt Thường ở phương Nam đã đến hiến tặng vua Nghiêu con rùa thần từng sống qua ngàn năm tuổi.
-
HỒ ĐĂNG THANH NGỌCCó một hiện tượng lịch sử lý thú, ở những nơi khác vốn dĩ bình thường nhưng ở Huế theo tôi là rất đặc biệt, đó là tại mảnh đất này sau hơn ba mươi năm ngày đất nước thống nhất, đã hình thành một thế hệ nữ doanh nhân thành đạt giữa chốn thương trường.
-
MINH TÂMTôi nghe bà con bán tôm ở chợ Bến Ngự kháo nhau: Dân nuôi tôm phá Tam Giang đã xây miếu thờ “Ông tổ nghề” của mình gần chục năm rồi. Nghe nói miếu thờ thiêng lắm, nên bà con suốt ngày hương khói, cả những người nuôi tôm ở tận Phú Lộc, dân buôn tôm ở Huế cũng lặn lội vượt Phá Tam Giang lễ bái tổ nghề.
-
PHẠM THỊ ANH NGA"Hiểu biết những người khác không chỉ đơn giản là một con đường có thể dẫn đến hiểu biết bản thân: nó là con đường duy nhất" (Tzvetan Todorov)
-
TRẦN ĐỨC ANH SƠNSau hơn 1,5 thế kỷ được các chúa Nguyễn chọn làm thủ phủ của Đàng Trong, đến cuối thế kỷ XVIII, Huế trở thành kinh đô vương triều Tây Sơn (1788 - 1801) và sau đó là kinh đô của vương triều Nguyễn (1802 - 1945).
-
TRƯƠNG THỊ CÚC Sông Hương là một trong những nét đẹp tiêu biểu của thiên nhiên xứ Huế. Sông là hợp lưu của hai nguồn Hữu Trạch, Tả Trạch, chảy qua vùng đá hoa cương cuồn cuộn ghềnh thác, đổ dốc từ độ cao 900 mét đầu nguồn Hữu trạch, 600 mét đầu nguồn Tả trạch, vượt 55 ghềnh thác của nguồn hữu, 14 ghềnh thác của nguồn tả, chảy qua nhiều vùng địa chất, uốn mình theo núi đồi trùng điệp của Trường Sơn để gặp nhau ở ngã ba Bàng Lãng, êm ả đi vào thành phố, hợp lưu với sông Bồ ở Ngã Ba Sình và dồn nước về phá Tam Giang, đổ ra cửa biển Thuận An.
-
Chúng ta biết rằng trong thời đại ngày nay, khi đầu tư xây dựng những cơ sở nhằm đáp ứng nhu cầu cao của người đi du lịch, văn hóa ẩm thực được xem như là cánh cửa đầu tiên được mở ra để thu hút du khách.
-
Chúng tôi đi thăm đầm chim Quảng Thái, theo ông Trần Giải, Phó chủ tịch huyện Quảng Điền.
-
I. Chúng tôi xin tạm hiểu như sau về văn hóa Huế. Đó là văn hóa Đại Việt vững bền ở Thăng Long và Đàng Ngoài chuyển vào Thuận Hóa - Phú Xuân.
-
Thúng mủng Bao La đem ra đựng bột. Chiếu Bình Định tốt lắm ai ơi. Tạm tiền mua lấy vài đôi. Dành khi hiếu sự trải côi giường Lào.
-
LTS: Tiến sĩ Nguyễn Thuyết Phong hiện đang dạy tại trường đại học Kent State thuộc tiểu bang Ohio, . Đây là một trong những bài trích ra từ cuốn Hồi ký âm nhạc, gồm những bài viết về kinh nghiệm bản thân cùng cảm tưởng trong suốt quá trình đi đó đây, lên núi xuống biển, từ Bắc chí Nam của ông để sưu tầm về nhạc dân tộc. Được sự đồng ý của tác giả, TCSH xin trân trọng giới thiệu cùng độc giả.
-
Từ sau ngày giải phóng đến nay, tôi chưa một lần gặp lại Anh hùng Vai và Anh hùng Kan Lịch. Về Huế hoài nhưng lên A Lưới lại không đủ giờ và không dễ dàng gì. Những năm trước, đường về A Lưới còn chật hẹp, lổm chổm đất đá, lại hay sạt lở... đi về rất khó khăn và phải mất vài ngày. Đến Huế vào mùa khô thì lại ít thời giờ. Về Huế dịp mùa mưa thì đường về A Lưới luôn tắc nghẽn.
-
Tế lễ, giỗ chạp, cúng kỵ gắn với người Huế rất sâu. Hình như nhạc lễ cổ truyền xứ Huế cũng hình thành từ đó. Món ăn Huế được chăm chút, gọt tỉa để trở thành một thứ nghệ thuật ẩm thực cũng từ đó. Màu sắc, mẫu mã của nhiều loại trang phục Huế cũng từ đó mà được hoàn chỉnh, nâng cao. Cả những phong cách sinh hoạt nói năng, thưa gởi, đứng ngồi, mời trà, rót rượu... đầy ý tứ của vùng đất nầy cũng đi từ những buổi cúng giỗ đượm mùi hương trầm.
.png)
.png)
