Những bài thơ hình thức lạ

09:55 25/08/2009
NGUYỄN TRỌNG TẠO chọn và giới thiệuThời Thơ Mới ở ta đã có thơ hình thoi, thơ hình tam giác, thơ hình thập giá... Và bây giờ thơ “tân hình thức” của người Việt ở hải ngoại cũng đã làm nao lòng một số người làm thơ trong nước. Những loại thơ hình thức ấy thường là bắt chước những cách tân kỳ dị của thơ phương Tây từ thế kỷ XIX đến ngày nay. Thực ra thì thơ chữ Nho ở ta cũng đã từng có thơ hình tròn, thậm chí có bài đọc được đến 18 cách, nhưng những “người hiện đại” ở ta lại thường vẫn chuộng thơ Tây và từ đó cũng “sáng tạo” ra những hình thức kỳ dị khác gây chú ý cho người đọc (xem).

Những Ngày Vô Cảm của Nguyễn Hoàng Nam

Tôi có hỏi nhà thơ Nguyễn Quang Thiều, một người giỏi tiếng Anh và có theo dõi thơ tân hình thức ở Tây-Mỹ, thì anh bảo rằng, sự ngắt đôi từ rồi cắt xuống dòng ở tiếng Anh là do đặc điểm ngôn ngữ và ngữ âm rất đặc biệt của họ; còn ngôn ngữ của ta khi ngắt các hợp từ ra và cắt xuống dòng thì có khi gây cười như thơ... Bút Tre. Sự ngây ngô đó đã khiến cho người đọc bị phản cảm và thậm chí buồn phiền khó chịu.

Tuy nhiên, các loại thơ hình thức lạ vẫn xuất hiện trên thi đàn vài thế kỷ nay. Nhà thơ lớn của Pháp Apolinaire đã kéo dọc các chữ cái trong bài thơ Il Pleut như những sợi mưa mềm mại cho nội dung mưa rơi. Nhà văn nổi riếng Heminway thì viết bài Thơ trắng bằng những con số và các dấu nối như một bài toán. Morgan lại làm bài thơ Bài ca của con quái vật hồ Loch Ness bằng những nguyên âm. Nguyễn Hoàng Nam lại thấy Ngày vô cảm trên bàn cờ ngập tràn quân tốt. Ở ta gần đây, nhà thơ Dương Tường cho xuất bản tập thơ Đàn, không có chữ viết mà chỉ bằng những hình vẽ... Tất cả những điều ấy chứng tỏ sự trăn trở rất quái lạ cho Thơ.

Tôi nghĩ rằng, dù thích hay không thì loại thơ này đã và đang xuất hiện. Vậy xin giới thiệu cùng bạn đọc một số bài thơ hình thức lạ để tham khảo, để học tập hoặc để xa lánh nó. Có điều tôi tin rằng, chắc chắn bạn sẽ đọc (xem) nó theo cách riêng của mỗi người.


TV Ký

Bud                  weis                  er

Cách dùng:

* Đọc theo âm kêu của ễnh ương (Bợt   wais ờ). Tước đoạt
nghĩa của chữ, cả đen và bóng. Lập đi lập lại để nảy sinh hình và ý.


ERNEST HEMINGWAY
           
                       
Thơ Trắng

                                30          
                        7          !   11   :        14       ,        13       .
                                      3,          3,               ,
                    ,           15        ;                  22         !
                                                            Oak Park, 1916
                                                 Trapeze (10 Tháng Mười Một 1916)


EDWIN MORGAN

Bài Ca Của Con Quái Vật Hồ Loch Ness

Sss nnn whu ffff ll?
Hnw hu ffl hhnn wfl hfl?
Gdrobl bobl hob ngbl gbl gl g g g g glgl,
Drubl haflablhaflubhaj gabhaf lhafl fl fl-
gm gra wwww grf grawf awfgm graw gm,
Hovoplodok-doplodovok-plovodokot-doplopdopkosh?
Spl graw fok fok spl graf hatch gabrl gbrl fok spl fok!
Zgra kra gka fok!
Grof grawff gahf?
Gombl mbl bl-
blm plm,
blm plm,
blm plm,
bip,
                                Nguyễn Đăng Thường dịch

* Theo truyền tục hồ Loch Ness (Tô Cách Lan) là chỗ ẩn của một con khủng long, Edwin Morgan nói bài thơ trên là lời oán hờn của con quái vật cô đơn trước khi lặn xuống nước biệt tăm, vì lúc trồi lên nó không được gặp lại lũ bạn thời thanh xuân.


KENZO
                                               

Hoa Xinh
Hạ Hương


Tháng giêng
Tháng hai
Tháng bảy
Tháng bảy
Tháng bảy
Tháng bảy
Tháng bảy
Tháng bảy
Tháng bảy
                                Nguyễn Đăng Thường dịch


N.P                                                      

Mưa Đầu Mùa

bụm tay hứng
giọt
đầu mùa
giọt
theo từng kẽ
giọt
rơi xuống thềm
g
i

t
em
rơi xuống lụa mềm
đau ta từ buổi pháo rền nhà em


NGUYỄN HOÀNG NAM

Những Ngày Vô Cảm






APOLINAIRE

IL Pleut




Mưa đang rơi
Mưa rơi những âm thanh phụ nữ như nó đã chết trong ký ức.
Và mưa cả anh và em gặp gỡ kỳ diệu đời ta ôi những giọt nhỏ nhoi
Những đám mây đùn nhảy lồng lên cất tiếng hí vang cả vũ trụ các
đô thị thính cảm
Lắng nghe trong mưa có hối tiếc và khinh khi khóc những điệu
nhạc cũ xưa
Lắng nghe những ràng buộc đổ xuống giữ lại em ở trên kia và dưới này.

(184/06-04)

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
Tin nổi bật
  • Người nghệ sĩ lang thangMùa xuân chạm khắc nụ cười                                    ẩn sâu trong từng ô vuông cửa khép

  • Ơi con chim nhỏ của ta ơiBão tố đêm qua đã dịu rồiNước nước vây quanh thành ốc đảoChỉ còn chim nhỏ với ta thôi

  • ...Ta chỉ là hạt bụiGiữa đất trời mênh mông...

  • ngày tình yêu chớm nởnhững bông hồng ngát hươngbây giờ hoa, em hỡicánh rã rơi lạnh lùng

  • ...Đàn bướm bay quaÔi những đàn bướm cứ bay qua vườn...

  • ...Bao năm dựngđá nằm chơi với rừng...

  • ...Bon chen lắm chỉ mệt ngườiHồn nhiên bố sống cuộc đời hiền lương...

  • Linh hồn đã bay...

  • ...Hoa giấy có màu sao không nói...

  • Có ai không? Tiếng kêu ném vào chiều. Mùa xuân im lặng. Nghe rõtiếng những mầm cây cục cựa. Thì ra chiều này chưa gió ở hoàng hôn.

  • Tôi đi về phía cánh đồngBất chợt nghe tiếng nhọc nhằn lúa hátVọng từ thẳm sâu đất đai trăn trở...

  • Khư khư ôm bóng Lam Kiềutrăng lùa Cuội xuống phì nhiêu cánh đồng

  • Áo em màu trắng mịnDưới trăng ngời sáng trongÁo anh sờn vai bạcTrăng sáng xanh màu rong

  • Chừng hoa hồng kiếp trước đã                                           hoa khôi và hoa lựu cũng từng là đốm lửa

  • Cánh đồng tuổi thơ gặt gió heo mayNgày cưỡi lưng trâu, diều trăng                                             đêm thả

  • Hoang vu. Đêm màu xanh trở dạ. Đom đóm lập loè ma trơi. Lũng sâu mưa khóc. Sáng ra rừng lộng lẫy triệu chồi non. Tôi ca vui trong nắng.

  • Giọng nói chỉ còn thoang thoảngđồng cỏ hoa vàng

  • Chợ hoa phiên Tết thêm đôngNgười xinh bán cúc bán hồng khéo chưa?

  • Trên thiên đường ai biếtBao kiếp người kiếm tìm

  • I. Đôi khi nhơ nhớ trong đời... Điều gì không rõ đã rời vuột điRồi buồn chẳng hiểu buồn chiCứ ngơ ngẩn tựa phân ly -                                       một người...