Những bài thơ hình thức lạ

09:55 25/08/2009
NGUYỄN TRỌNG TẠO chọn và giới thiệuThời Thơ Mới ở ta đã có thơ hình thoi, thơ hình tam giác, thơ hình thập giá... Và bây giờ thơ “tân hình thức” của người Việt ở hải ngoại cũng đã làm nao lòng một số người làm thơ trong nước. Những loại thơ hình thức ấy thường là bắt chước những cách tân kỳ dị của thơ phương Tây từ thế kỷ XIX đến ngày nay. Thực ra thì thơ chữ Nho ở ta cũng đã từng có thơ hình tròn, thậm chí có bài đọc được đến 18 cách, nhưng những “người hiện đại” ở ta lại thường vẫn chuộng thơ Tây và từ đó cũng “sáng tạo” ra những hình thức kỳ dị khác gây chú ý cho người đọc (xem).

Những Ngày Vô Cảm của Nguyễn Hoàng Nam

Tôi có hỏi nhà thơ Nguyễn Quang Thiều, một người giỏi tiếng Anh và có theo dõi thơ tân hình thức ở Tây-Mỹ, thì anh bảo rằng, sự ngắt đôi từ rồi cắt xuống dòng ở tiếng Anh là do đặc điểm ngôn ngữ và ngữ âm rất đặc biệt của họ; còn ngôn ngữ của ta khi ngắt các hợp từ ra và cắt xuống dòng thì có khi gây cười như thơ... Bút Tre. Sự ngây ngô đó đã khiến cho người đọc bị phản cảm và thậm chí buồn phiền khó chịu.

Tuy nhiên, các loại thơ hình thức lạ vẫn xuất hiện trên thi đàn vài thế kỷ nay. Nhà thơ lớn của Pháp Apolinaire đã kéo dọc các chữ cái trong bài thơ Il Pleut như những sợi mưa mềm mại cho nội dung mưa rơi. Nhà văn nổi riếng Heminway thì viết bài Thơ trắng bằng những con số và các dấu nối như một bài toán. Morgan lại làm bài thơ Bài ca của con quái vật hồ Loch Ness bằng những nguyên âm. Nguyễn Hoàng Nam lại thấy Ngày vô cảm trên bàn cờ ngập tràn quân tốt. Ở ta gần đây, nhà thơ Dương Tường cho xuất bản tập thơ Đàn, không có chữ viết mà chỉ bằng những hình vẽ... Tất cả những điều ấy chứng tỏ sự trăn trở rất quái lạ cho Thơ.

Tôi nghĩ rằng, dù thích hay không thì loại thơ này đã và đang xuất hiện. Vậy xin giới thiệu cùng bạn đọc một số bài thơ hình thức lạ để tham khảo, để học tập hoặc để xa lánh nó. Có điều tôi tin rằng, chắc chắn bạn sẽ đọc (xem) nó theo cách riêng của mỗi người.


TV Ký

Bud                  weis                  er

Cách dùng:

* Đọc theo âm kêu của ễnh ương (Bợt   wais ờ). Tước đoạt
nghĩa của chữ, cả đen và bóng. Lập đi lập lại để nảy sinh hình và ý.


ERNEST HEMINGWAY
           
                       
Thơ Trắng

                                30          
                        7          !   11   :        14       ,        13       .
                                      3,          3,               ,
                    ,           15        ;                  22         !
                                                            Oak Park, 1916
                                                 Trapeze (10 Tháng Mười Một 1916)


EDWIN MORGAN

Bài Ca Của Con Quái Vật Hồ Loch Ness

Sss nnn whu ffff ll?
Hnw hu ffl hhnn wfl hfl?
Gdrobl bobl hob ngbl gbl gl g g g g glgl,
Drubl haflablhaflubhaj gabhaf lhafl fl fl-
gm gra wwww grf grawf awfgm graw gm,
Hovoplodok-doplodovok-plovodokot-doplopdopkosh?
Spl graw fok fok spl graf hatch gabrl gbrl fok spl fok!
Zgra kra gka fok!
Grof grawff gahf?
Gombl mbl bl-
blm plm,
blm plm,
blm plm,
bip,
                                Nguyễn Đăng Thường dịch

* Theo truyền tục hồ Loch Ness (Tô Cách Lan) là chỗ ẩn của một con khủng long, Edwin Morgan nói bài thơ trên là lời oán hờn của con quái vật cô đơn trước khi lặn xuống nước biệt tăm, vì lúc trồi lên nó không được gặp lại lũ bạn thời thanh xuân.


KENZO
                                               

Hoa Xinh
Hạ Hương


Tháng giêng
Tháng hai
Tháng bảy
Tháng bảy
Tháng bảy
Tháng bảy
Tháng bảy
Tháng bảy
Tháng bảy
                                Nguyễn Đăng Thường dịch


N.P                                                      

Mưa Đầu Mùa

bụm tay hứng
giọt
đầu mùa
giọt
theo từng kẽ
giọt
rơi xuống thềm
g
i

t
em
rơi xuống lụa mềm
đau ta từ buổi pháo rền nhà em


NGUYỄN HOÀNG NAM

Những Ngày Vô Cảm






APOLINAIRE

IL Pleut




Mưa đang rơi
Mưa rơi những âm thanh phụ nữ như nó đã chết trong ký ức.
Và mưa cả anh và em gặp gỡ kỳ diệu đời ta ôi những giọt nhỏ nhoi
Những đám mây đùn nhảy lồng lên cất tiếng hí vang cả vũ trụ các
đô thị thính cảm
Lắng nghe trong mưa có hối tiếc và khinh khi khóc những điệu
nhạc cũ xưa
Lắng nghe những ràng buộc đổ xuống giữ lại em ở trên kia và dưới này.

(184/06-04)

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
Tin nổi bật
  • Sinh năm 1949  tại Bình Lục - Hà . Hội viên Hội Nhà văn Hà Nội.Tác phẩm đã xuất bản:  Dấu lặng - (Thơ)  NXB Văn học 1976;  Đêm thiếu nữ - (Thơ) NXB Văn học 1978. Ngoài ra Trần Lan Vinh còn có thơ in trong các tuyển tập khác.

  • Sinh 1946 tại Liên Minh, Vụ Bản, Nam ĐịnhCử nhân nghệ thuật - Hội viên Hội Nhà văn Hà Nội - Hội viên Hội Mỹ Thuật Hà Nội.Tác phẩm: Trại Muộn (thơ) NXB Văn học 1995;  Mảnh trời qua ô cửa - (thơ) NXB Văn học 1997.

  • Một tiếng thôi mà bao hàm cả cộng đồng dân tộc, cả xứ sở thân yêu với đồng lúa cánh cò, với núi non điệp trùng và rừng vàng biển bạc, những người vợ thương chồng tạo vóc dáng vọng phu.

  • (Gửi nhà thơ L.M.T)Em tìm trong lá một vầng trăng xaEm tìm trong cỏ bóng chiều vừa qua.

  • Đợi tắt mặt trờiĐêm không trăng ta lầm lũi bước sóng đôi với biểnXa khơi thăm thẳm màn đen

  • Tôi vấp ngã vào ban mai trong trẻoNước sông Hương xanh rười rượi tháng tưMưa đầu hạ, sấm chớp chừng vội vãCơn gió hoang lạ lẫm bước tôi về

  • LTS: Thanh Thảo tên thật là Hồ Thành Công, sinh 12 - 3 - 1946 tại Mộ Đức Quảng Ngãi. Tốt nghiệp khoa ngữ văn Đại học Tổng hợp Hà Nội 1969, vào bộ đội, làm báo ở Đài tiếng nói VN, đi chiến trường bộ cuối năm 1970. Là phóng viên chiến trường, ở Ban binh vận R. Sau giải phóng về trại sáng tác Quân khu 5, sau đó giải ngũ, về Hội Văn nghệ Nghĩa Bình và Hội Văn nghệ Quảng Ngãi. Hội viên Hội nhà văn, ủy viên Hội đồng Thơ Hội Nhà văn Việt . Đã in hơn 10 tập thơ và trường ca. Hai lần nhận giải thưởng của Hội Nhà văn Việt cho hai tập thơ “Dấu chân qua trảng cỏ” và trường ca “Những ngọn sóng mặt  trời”. Giờ vẫn làm thơ chơi và viết báo kiếm sống.

  • LTS: Trần Chấn Uy sinh năm 1957, tại Đức Thọ, Hà Tĩnh, hội viên Hội Nhà văn Việt . Anh là một nhà thơ trẻ đã có 5 tập thơ ra mắt bạn đọc. Trần Chấn Uy đi khắp nơi, say mê với cái mình đã chọn, diễn đạt nó với nhiều cung bậc. Tìm kiếm chân lý và cái đẹp để đưa vào thơ, với tấm lòng bao dung, nhân hậu, dưới góc độ nào, giọng thơ Trần Chấn Uy cũng chân chất, mộc mạc, nồng ấm. Nhà thơ Trần Chấn Uy hiện nay công tác ở Đài Truyền hình Khánh Hoà.

  • LTS: Dạy toán nhưng rất yêu thơ đó là điểm đặc biệt của con người Lê Quốc Hán. Lê Quốc Hán viết thơ nhiều. Thơ anh đã in hầu hết các báo ổ địa phương và trong nước. Thấm đẫm mồ hôi của người lao động, anh luôn nhìn cuộc đời với đôi mắt yêu thương, đầy trân trọng. Hồn hậu, mộc mạc, chân chất mà vẫn nói được cái mình gửi gắm không chút sáo cũ, âu đó cũng là điểm mạnh trong thơ Lê Quốc Hán.Lê Quốc Hán hiện nay là Tiến sĩ trường Đại học Sư phạm Vinh.

  • LTS: Sinh năm 1969 đã có 2 tập thơ riêng. Là một cây bút trẻ luôn có ý thức làm mới thơ. Tập thơ đầu tay “Dòng sông cháy” của chị vừa ra mắt bạn đọc đã nhận được giải thưởng văn học của Ủy ban toàn quốc Liên hiệp các Hội VHNT Việt Nam 1997.Táo bạo, trăn trở cho cái mới. Khắt khe, đòi hỏi cao chính mình trong lao động nghệ thuật; Nguyễn Bảo Chân đã chọn cho mình một cách đi riêng trên con đường thơ ca. Với ngôn ngữ thơ hiện đại, với hình tượng thơ kỳ lạ - qua cảm xúc tinh tế của một tâm hồn nhạy cảm, Nguyễn Bảo Chân đã mang đến cho bạn đọc những bài thơ hay. Hiện nay Nguyễn Bảo Chân công tác ở Đài Truyền hình Việt - phụ trách chương trình “Tác phẩm và dư luận” trên sóng VTV3.

  • LTS: Sinh năm 1943 ở Hà Nội. Nhà thơ Phan Thị Thanh Nhàn là một cây bút nữ nổi tiếng. Với chất thơ dịu dàng, đằm thắm, chị đã đem đến cho thơ Việt một giọng riêng. Chị không tìm kiếm những tứ thơ lạ, mà làm lạ những tứ thơ tưởng như đã cũ. Với 6 tập thơ và 2 tập truyện thiếu nhi, Phan Thị Thanh Nhàn đã nhận được nhiều giải thưởng văn học. Nhà thơ Phan Thị Thanh Nhàn hiện nay là UVBCH Hội Nhà Văn Hà Nội và là chủ nhiệm câu lạc bộ nhà văn nữ Việt .

  • Giọng nói chỉ còn thoang thoảngđồng cỏ hoa vàng

  • Thiên niên kỷ mới vẫy ta sangkhốn nỗi quà xuân chưa sẵn sàng

  • Tặng nhà thơ Lâm Hiểu Đông  Trời đang mưa mát câyQua công viên Thâm Quyến (*)- Cả thế giới trong nàyTựa bảo tàng bày biện

  • Tôi ra lệnh cho giao thừa dừng lạiThế kỷ XX khoan hãy ra điThế kỷ XXI đừng đến vội

  • Mùa thu hẹn ta về Hà NộiTa rong chơi quên cả lối vềMột mình phiêu lãng miền sơn cướcVui cùng trăng cụng chén sơn khê

  • Vô tư quá tôi trở thành khờ dạiNên chi lỡ hẹn một lời thề

  • Ba bông hoa mang đêm phi qua                                             vườn saoanh và em định mệnh dịu sángmở địa cầu trinh tiếtlửa quàng xanh yếm cổ mùa đông

  • Cơn lũ xoáy mòn vai mẹGiạt trôi manh áo em thơNhận chìm bếp lửaNhững hạt lúa không biết lội

  • Em huyền ảo với mùi hương hoa đạiVà trắng trong như một búp sen hồTôi lầm lỡ nói lời vụng dạiKẻ phàm phu tục tử đến sân chùa.