THẢO QUỲNH
Quyết Chiến là tờ nhật báo đầu tiên của cách mạng xuất bản ở Huế sau Cách mạng Tháng Tám, là cơ quan ủng hộ chính quyền nhân dân cách mạng, tiếng nói của Đảng bộ Việt Minh Thuận Hóa và của tỉnh Nguyễn Tri Phương (bí danh của tỉnh Thừa Thiên). Mới đây, đọc lại một số báo Quyết Chiến, chúng tôi tìm thấy một số thông tin liên quan đến Ngày Khỏe vì nước đầu tiên của Huế vào giữa năm 1946. Xin trích dẫn lại để bạn đọc tham khảo:
Sân vận động Tự do - Huế ngày xưa. Ảnh: TL
Trên báo Quyết Chiến số 209, ra ngày 10/5/1946, có đăng bài “Ủy ban vận động thể dục đã thành lập”, nội dung như sau: “Hôm 4/5 - 46 tại Nhà Đại chúng(*) theo lời hiệu triệu của Ban chấp hành Thanh niên Cứu quốc thành Thuận Hóa, một số đông các bạn ham chuộng thể dục và thể thao đã đến nhóm họp trong một bầu không khí thân mật và Ủy ban vận động thể dục đã thành lập gồm có các bạn:
Trưởng ban: Lê Văn Kinh.
Phó trưởng ban: Nguyễn Khoa Châu (phụ trách thể thao); Trần Sưng (phụ trách thể dục).
Tổng thư ký: Tôn Thất Lương.
Phó thư ký: Huỳnh Tư.
Tuyên truyền: Lê Đình Thạch (báo chí).
Tài chánh: Nguyễn Khoa Hòa.
Thủ quỹ: Lê Bảo Sơn.
Kiểm soát: Bửu Kỳ, Tôn Thất Ngọc.
Trưởng ban trọng tài: Lê Xuân Ba.
Các tiểu ban chuyên môn gồm có:
Thể dục: ban huấn luyện: Lê Xuân Ba.
Ban cổ động và kiểm soát: Lê Như Tuyến.
Thể thao: ban bóng tròn: Phạm Hoàng.
- Bóng rổ, bóng chuyền: Tôn Thất Ngọc.
- Diễn kịch: Tố Tùng.
- Bơi lội bơi thuyền: Bửu Kỳ.
- Quần vợt, quyền thuật: Nguyễn Hữu Hỷ.
- Ngựa: Thái Văn Chân, Nguyễn Văn Yến, Nguyễn Văn Viễn Châu.
- Xe đạp: Sử Duy Thái và Nguyễn Mẫn.
Liên lạc: Nguyễn Văn Ninh và Nguyễn Mẫn.
Tổ chức: Phan Văn Thoại.
Ủy ban vận động thể dục dự định sẽ tổ chức một ngày đại hội thể thao và thể dục thật long trọng để gây phong trào “Khỏe vì nước” trong dân chúng.
Hiện nay mặt trận Việt Minh đã giao cho Ủy ban một giải thưởng bóng tròn và sẽ tổ chức trong tháng sau tại sân vận động Trần Hưng Đạo. Các hội hạng ba ở Thuận Hóa nên ghi tên gấp tại Phạm Hoàng - sở thú y; Tôn Thất Lương.
Hạn nạp đơn dự cuộc đến ngày 20/5/46.
Điều lệ có thể hỏi tại hai địa chỉ kể trên.”
Trên báo Quyết Chiến số 243, ra ngày 18/6/1946, có đăng bài “Ngày “Khỏe vì nước” ở Thuận Hóa”. Nội dung như sau: “Hôm vừa rồi Ủy ban vận động thể thao thể dục Thuận Hóa đã tổ chức ngày đại hội Khỏe vì nước. Đêm quyền thuật hôm 15/6/46 là một đêm côn quyền kiếm ở nhà Đại chúng.
Trước khi bắt đầu đại hội, ông Giám đốc TTTT Trung bộ có nói mấy lời khuyến khích anh em luyện tập cho khỏe để phụng sự Tổ quốc. Sau đây là các bạn được giải:
Thi vật anh Lê Lợi
Thắng vật anh Thư
Kích anh Tôn Thất Xứng.
Song kiếm anh Minh Huy.
Đại đao anh Trịnh Xuân Phát.
Quyền Anh anh Trinh Tường, Văn Phước.
Về quyền vật, bạn Vĩnh Thọ được giải.
Sáng chủ nhật 16/6 lúc 8 giờ có cuộc thi việt dã, được giải: nhất anh Huỳnh Chỉ Tường, Nhì: Tứ, ba: Bạn, tư: Lê Văn Vi, năm: Ba.
Về cuộc thi bơi lội 9 giờ, được giải nhất anh Lê Thanh Lư, nhì Nguyễn Thúng, ba Lê Bá Nghi.
Lúc 10 giờ có cuộc thi xe đạp, khởi hành trước nhà Lạc Sơn. Được giải: nhất: anh Phong, nhì anh Võ Minh, ba Đặng Nội, tư Tự, năm Thành sáu Hà.
Về cuộc thi xe đạp, ông Giám đốc TTTT Trung bộ tặng 50 đ. Ông Nguyễn Đức Hòa tặng 20 đ, ông Nguyễn Một, hiệu xe đạp Cần Hảo tặng cái cúp bằng đồng luân chuyển 2 lần cho người nào về nhất. Giải thứ 6 là giải an ủi một cái túi thuốc Gentle man.
Giải nhì một chiếc xe, do hiệu xe đạp Vĩnh Linh tặng, người về nhất ở vòng thứ 5 cũng được 15 đ, do hiệu Lạc Sơn tặng. Anh Phong đã về nhất ở vòng 5 và vòng 10 nữa. Chúng tôi còn nhớ anh Phong đã đoạt giải nhất về cuộc đua xe đạp hôm 1/5 vừa rồi, anh là một cua rơ có tương lai.
Buổi chiều, lúc 3 giờ rưỡi ở sân vận động, các cán bộ công an biểu diễn thể dục do ông Sưng, Phó trưởng ban thể dục điều khiển. Sau đó có cuộc đá bóng đội Lục chiến thắng đội Thủy điện 3/1. Một cuộc chạy đua 1500 thước. Được giải: nhất anh Cu, nhì anh Ngô Bàng, ba anh Thương, tư anh Tám.
2 bạn Hoa kiều Trần Ba và Trần Uy đã biểu diễn về mô tô rất đẹp mắt. Đến dự cuộc đại hội ở sân vận động, chúng tôi nhận thấy ông Ban trưởng Hoa kiều, đại biểu U.B.H.C. Trung bộ, Giám đốc ngoại giao và T.T.T.T. Trung bộ, đại biểu ủy ban liên lạc Việt Pháp, đại biểu H.Đ.N.D. Thừa Thiên và Thuận Hóa, và rất nhiều các bạn Hoa kiều, đại biểu các đoàn thể Việt Nam.
Ngày “Khỏe vì nước” đã có kết quả mỹ mãn đã gây một phong trào thể dục hoạt động giữa bạn thanh niên, nhờ ở sự tận tâm của ban tổ chức và sự hưởng ứng nhiệt liệt của đồng bào Thuận Hóa”.
T.Q
(SHSDB26/09-2017)
..........................................
(*) Tức Hội Quảng Tri - Huế.
LÊ MINH PHONGDọc theo đôi bờ Sông Hương, nơi có những công viên quyến rũ là điểm trưng bày của một số công trình nghệ thuật.
NHỤY NGUYÊN(Xây dựng Thừa Thiên Huế trở thành thành phố trực thuộc trung ương)
LÊ PHÙNGSau nhiều ngày cùng nhau trăn trở - nghĩ suy - hiệp lực - hiệp tâm của những anh, chị em nhạc sĩ ở Huế, Nhạc Quán đã chính thức trình làng với công chúng yêu thích âm nhạc tại Huế vào lúc 20h, ngày chủ nhật (02/01/2011) là ngày Đinh Tỵ (nguyệt đức hợp, tế tự, đính hôn) trong tiết trời vào xuân của Huế, có sáng nắng chiều mưa, có gió về đêm, có lòng người ấm áp, có không gian lãng mạn, trữ tình.
HỒ VĨNHMới đây trong quá trình sưu tầm tư liệu Hán Nôm tại Cố đô Huế, chúng tôi tìm thấy được một văn bản có liên quan đến Phường Đúc Huế.
TƯỜNG THITôi trở lại Hương Trà bằng ký ức của hơn 20 năm trước, trên con đường đất băng qua những vườn thanh trà trĩu quả ven con sông Bồ thơ mộng để đến làng Lại Bằng, xã Hương Vân. Một xã tiếp giáp núi và đồng bằng, nơi đã ghi lại dấu ấn lịch chống giặc ngoại xâm của Thừa Thiên Huế - địa đạo Khe Trái.
NGUYỄN ĐẮC XUÂNTrong những năm gần đây, Huế đã được các nhà đông phương học và khách du lịch trong nước và ngoài nước lưu ý.
MAI KHẮC ỨNGLăng Minh Mạng nằm dưới chân núi Cẩm Kê thuộc thôn La Khê làng An Bằng huyện Hương Trà cũ, nay là thôn Liên Bằng, xã Hương Thọ, thành phố Huế. Địa thế dải đất này rất đẹp. Hiện thời cây cối ở chung quanh đã lùi xa để lại những khoảng trống nối dài trên các triền đồi thoai thoải, khu lăng trở nên lẻ loi hơn.
LÊ HUỲNH LÂMCó lẽ một trong những loài động vật gần gũi, gắn bó với người dân xứ Huế trong mọi thời cuộc là loài hến. Cho dù trải qua bao thăng trầm, bao biến cố trên mảnh đất nhỏ bé này, mọi thứ có thể thịnh suy nhưng hến vẫn trường tồn. Trường tồn như một nét văn hóa thầm lặng, khiêm tốn, không khua trương, ồn ào,… mà âm thầm tỏa ngát hương.
PHAN HỨA THỤYChùa Thiên Mụ là một công trình kiến trúc có qui mô lớn và xuất hiện khá sớm trong quá trình hình thành phát triển của văn hoá Phú Xuân. Cũng như phần lớn các công trình kiến trúc cổ khác, chùa Thiên Mụ từ khi mới được xây cất trở về sau lần lượt đã được dựng nhiều tấm bia, hoặc để ghi lại công việc tu tạo, hoặc đề thơ vịnh cảnh, hoặc ghi cảm tưởng trong những lần vãn cảnh chùa của một số vua chúa nhà Nguyễn.
NGUYỄN ĐÌNH HÒE VÀ L.CADIÈRE(Tiếp theo SH số 5 – tháng 2 - 1984)
NGUYỄN ĐÌNH HÒE VÀ L.CADIÈRE(B.A.V.H. 1992, trang 189-203)HỒ TỊNH TÂM - Từ thời Gia Long, khi xây kinh thành Huế, một nhánh sông đã được ngăn chặn lại ở trên làng Kim Long hiện nay và dòng sông đó bị lấp đi ở một vài nơi, một số nơi khác thì được mở rộng và uốn nắn lại cho đều đặn. Chính một phần của nhánh sông ngày xưa ấy đã tạo ra Hồ Tịnh Tâm, nay ở tại bên trái đường Lục bộ, gần với Cầu kho, hay vùng nhượng địa (cho Pháp ở Mang Cá lớn).
HOÀNG PHỦ NGỌC TƯỜNGCó lẽ thiên nhiên đã giữ một vai trò nào đó, thực quan trọng, trong sự tổng hợp nên cái mà người ta có thể gọi là “bản sắc Huế”. Bởi vì thiên nhiên bao giờ cũng biểu hiện một cách nhất quán giữa cái hằng cửu và cái biến dịch, giữa cái biến động và cái tĩnh tại.
MAI KHẮC ỨNGBất chợt. Tưởng như có con lợn chạy giữa sân điện Cần Chánh tại Hoàng thành Huế. Định thần lại tôi đã nhìn thấy chúng trong mấy ô trang trí bên thân hai chiếc vạc đồng đúc thuở Kim Long còn là phủ chúa dưới thời Hiền vương Nguyễn Phúc Tần (1648 - 1687) mà lạc khoản lại ghi Thịnh Đức thứ 8 và Thịnh Đức thứ 10. Bản chú thích bên hai vạc này ghi là đúc năm 1660 và 1662.
L.N.D: Vào năm 1822, dưới triều Minh Mạng, một người Anh là John Crawfurd có dịp đến Huế và được hai người Pháp lúc bấy giờ đang làm quan ở đây là Chaigneau và Vannier hướng dẫn đi thăm Kinh Thành. Dưới đây là những gì mà Crawfurd đã viết về Huế trong ngày viếng thăm ấy: 29-9-1822. Chúng tôi dịch từ bản Pháp ngữ của H.Cossarat trong B.A.V.H. 1933, No1-2, tr.5-10.
PHẠM ĐĂNG TRÍThuở ấy, có nhiều người từ những miền đất màu mỡ nhưng vẫn dời nhà đến ở trên một vùng gò đồi đầy sỏi đá. Nguyên nhân lôi cuốn họ tới đây là do màu sắc thiên nhiên ở chốn này thật là thanh tú, đa dạng và không ngừng thay đổi.
LÊ VĂN HẢOTháng 12 năm 1979 tại thành phố Pitxanulôcơ (Pitsanulok) Thái Lan, ông Tổng Giám đốc Tổ chức Giáo dục Khoa học và Văn hoá của Liên Hiệp Quốc (gọi tắt là UNESCO) đã triệu tập một cuộc họp của những chuyên gia nhằm chuẩn bị cho một Chương trình nghiên cứu các đô thành lịch sử ở châu Á. Chương trình này sẽ nhằm vào một số đô thành cổ kính đã từng đóng những vai trò có ý nghĩa trong sự phát triển và giao lưu của các nền văn hoá ở châu Á.
Chiều 8.6, tại Nam Châu Hội Quán trên vùng cỏ cây Kim Long xứ Huế, GALA TINH HOA SÔNG HƯƠNG đã được tổ chức nhằm tôn vinh Nhà xuất bản Tinh Hoa - Huế.
NGUYỄN ĐẮC XUÂNỞ mục “Phương vị quê hương” này, tạp chí sẽ lần lượt đăng các bài tìm hiểu văn hoá ngắn gọn nhưng có… duyên văn chương. Chúng tôi vui mừng được sự hưởng ứng của các nhà nghiên cứu lão thành am hiểu Huế - Bình Trị Thiên như các cụ Bửu Kế, Phan Văn Dật, Nguyễn Hữu Đính, Phạm Đăng Trí… cùng các anh Lê Văn Hảo, Nguyễn Đắc Xuân, Phan Thuận An… Chúng tôi cũng mong nhận được bài của các bạn ở các tỉnh miền Trung nói về phong vị quê hương mình để tạo được giao lưu văn hoá trên giải đất gắn bó lâu đời này.
MẶC KHÁCHHuế nguyên là đất đế đô, nơi sinh trưởng của vua chúa, chốn triều đình quan lại, đa số tao nhân mặc khách đều tụ họp về đây. Do đó mà tiếng nói của xứ Huế, trang nhã thanh tao, có khi lại nặng mùi “bề trên” hoặc kiểu cách đến buồn cười.
NGUYỄN HỮU ĐÍNHMột nhà văn tên tuổi địa phương - địa phương nhưng kiêm cả Trung ương - đã say sưa mô tả con sông Hương, với một đầu đề trớ trêu và duyên dáng: “Ai đã đặt tên cho dòng sông?” Trớ trêu và duyên dáng hơn nữa là nêu lên câu hỏi mà không chịu trả lời.