Nan giải quản lý vi phạm bản quyền
Bản quyền, quyền tác giả, thẩm định thật giả đối với tác phẩm nghệ thuật… lại là vấn đề nóng trong dư luận những ngày qua.
Bức tranh “Trừu tượng” của họa sĩ Thành Chương được gắn tên tác giả Tạ Tỵ tại triển lãm “Những bức tranh từ châu Âu trở về”.
Quy định còn lỏng lẻo
Ở Việt Nam, những vụ việc vi phạm bản quyền, sao chép tác phẩm hội họa mà không có thỏa thuận với tác giả bản gốc đã trở nên cũ rích. Tuy nhiên, việc “râu ông nọ cắm cằm bà kia” như trường hợp “tranh thật, tên giả” xảy ra tại triển lãm “Những bức tranh từ châu Âu trở về” thì lại mới về quy mô công khai. Và Bảo tàng Mỹ thuật TP HCM phải tổ chức hội đồng đánh giá lại các tác phẩm tham gia triển lãm.
Ở nhiều nước, tranh chép được quản lý rất chặt chẽ. Họa sĩ vẽ tranh gốc ký thỏa thuận với phòng tranh, đồng ý cho nhân bản bức tranh và được hưởng phần trăm trên số tranh nhân bản bán được. Trong khi đó, việc quản lý tranh chép ở nước ta vẫn còn lỏng lẻo, việc chép tranh, nhân bản tranh dẫn đến thực tế tranh thật - tranh giả lẫn lộn.
Hơn thế, việc thẩm định, xác định tranh thật - tranh giả vẫn rất khó khăn vì Việt Nam chưa có một hội đồng thẩm định uy tín. Các nhà thẩm định dựa nhiều vào cảm tính và kinh nghiệm cá nhân, còn nhà sưu tập cũng không biết phải chứng minh như thế nào ngoài việc đưa ra những hồ sơ chứng thực của người bán. Trong khi thực tế, ngay cả những hồ sơ chứng thực của người bán cũng không được đảm bảo.
Ông Vi Kiến Thành - Cục trưởng Cục Mỹ thuật, nhiếp ảnh và triển lãm, cho biết, không cấm tranh chép nhưng tranh sao chép cần tuân thủ các nguyên tắc: không được đúng khuôn khổ của bản gốc (hoặc phải bé đi, hoặc phải to hơn). Phải ghi tên người chép dưới chữ ký của tác giả gốc. Với các tác phẩm của tác giả đã qua đời quá 50 năm, hết hạn bảo hộ bản quyền, thì được tự do chép. Khi chép phải có thỏa thuận với tác giả bản gốc hoặc người sở hữu.
Ông Thành nói thêm, nếu phát hiện tranh chép vi phạm bản quyền thì họa sĩ hoặc chủ sở hữu tác phẩm gốc cần báo thanh tra văn hóa, công an phường, quản lý thị trường… để giữ nguyên tang chứng, có thể xử lý theo Nghị định 158 của Chính phủ tùy theo mức độ vi phạm. Tuy nhiên, Nghị định 158/2013/NĐ-CP ký ngày 12/11/2013 vẫn chưa thấy quy định riêng trong việc xử lý đối với trường hợp vi phạm quy định về nhân bản (sao chép), tàng trữ tác phẩm mỹ thuật bị sao chép.
Dự thảo vẫn chưa bắt kịp cuộc sống
Tại Hội thảo góp ý Dự thảo Nghị định quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Sở hữu trí tuệ năm 2009 và Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sở hữu trí tuệ năm 2009 về quyền tác giả, quyền liên quan diễn ra ngày 26/7 tại Hà Nội có nhiều ý kiến cho rằng, “Việt Nam vi phạm bản quyền như hít thở không khí” và hi vọng Nghị định sẽ kiểm soát tình trạng vi phạm bản quyền trong nước. Tuy nhiên, ngay trong hội nghị, các đại biểu đã chỉ ra không ít điểm thiếu sót của Nghị định sẽ làm khó cho các nhà quản lý cũng như các bên liên quan.
Góp ý tại Hội thảo, PGS TS Trần Văn Hải - Trưởng Bộ môn Sở hữu trí tuệ, Trường Đại học KHXH&NV cho rằng, nhiều điều tại Dự thảo Nghị định còn thiếu sót, gây khó khăn cho các đơn vị quản lý cũng như đơn vị thực hành. Điển hình như điều 12 về tác phẩm điện ảnh khi định nghĩa phim là tác phẩm điện ảnh bao gồm phim truyện, tài liệu, khoa học, hoạt hình là thu hẹp nội hàm khái niệm phim.
Còn khoản 4 điều 19 của Luật Sở hữu trí tuệ quy định: “Tác giả có quyền bảo vệ toàn vẹn tác phẩm không cho phép người khác sửa chữa, xuyên tạc tác phẩm dưới bất kỳ một hình thức nào, gây phương hại đến danh dự, uy tín của tác giả” nhưng lại chưa được giải thích trong dự thảo Nghị định. Đây là điều cực kỳ nguy hiểm bởi thể nào là “không phương hại đến uy tín và danh dự tác giả”.
PGS Hải cũng lấy ví dụ trường hợp nhạc sĩ Dương Thụ viết thêm lời Việt cho 8 bản nhạc không lời tại đĩa hát “Chat với Mozart” từng gây xôn xao dư luận, và đặt giả thuyết đây là trường hợp vi phạm quyền tác giả hay trường hợp làm tác phẩm phái sinh?
Bên cạnh đó, nhiều ý kiến cho rằng cần làm rõ khái niệm “trích dẫn hợp lý tác phẩm” tại điều 24. Bởi quy định về trích dẫn hợp lý này đã châm ngòi cho rất nhiều vụ tranh chấp bản quyền. Vấn đề đặt ra ở đây là “Thế nào là trích dẫn hợp lý”? Một bản chép sao y bản chính có phải là trích dẫn không?, làm sao để xác định được mưc độ “hợp lý” của các bản chép… Với hơn 20 tham luận tại hội thảo, đã có không ít những chỗ “lỏng” của luật được nêu lên cho các nhà làm luật.
Theo luật sư Lê Quang Vy: “Luật Sở hữu trí tuệ quy định, mọi hành vi sao chép không được sự đồng ý của chủ sở hữu quyền tác giả đều là hành vi xâm phạm bản quyền (trừ trường hợp sao chép để sử dụng cho mục đích học tập, hay nghiên cứu của riêng mình). Chủ sở hữu được khởi kiện ra tòa để yêu cầu bồi thường thiệt hại. Hành vi xâm phạm quyền tác giả có quy mô thương mại đều có thể bị xử lý hình sự nếu đủ yếu tố cấu thành tội phạm. Khi phát hiện có hành vi xâm phạm, tác giả vẫn được quyền khởi kiện, nhưng đơn khởi kiện phải chứng minh tác phẩm đó là của mình”.
Rõ ràng, với các quy định của luật pháp còn “lỏng” như hiện nay, việc quản lý bản quyền, quyền tác giả, thẩm định thật giả đối với tác phẩm nghệ thuật… hiện nay vẫn còn là một vấn đề nan giải.
Theo Vũ Thanh - ĐĐK
Tải mã QRCode
.png "Địa danh học và việc nghiên cứu địa danh các tỉnh Trung Trung Bộ")
-
Ngày 15/10, tại Hà Nội, Bộ VHTTDL đã tổ chức cuộc họp nhằm chuẩn bị cho phiên họp Hội đồng cấp Nhà nước xét tặng các danh hiệu nghệ sĩ nhân dân, nghệ sĩ ưu tú (NSND, NSƯT) và danh hiệu nghệ nhân nhân dân, nghệ nhân ưu tú (NNND, NNƯT) năm 2018.
-
Nghệ thuật truyền thống dân tộc như: tuồng, chèo, cải lương, kịch hát dân tộc… đang kêu cứu, vì người xem ngày càng giảm, người theo nghề ngày càng hiếm. Hiện nghệ thuật truyền thống dân tộc đang thiếu hụt trầm trọng lực lượng thay thế trên tất cả các lĩnh vực, như diễn viên, nhạc công, biên kịch, đạo diễn…
-
Từ góc nhìn của nhà quy hoạch, Giám đốc SLAB, Đại học Nam California (Mỹ), GS. Annette Kim cho rằng, vỉa hè đa chức năng là một phần tạo nên thành phố sôi động, bền vững, đóng góp vào sinh hoạt cộng đồng.
-
Kết thúc loạt bài này, chúng tôi mong muốn, những nhận thức về văn hóa ngày càng hoàn thiện tiến gần đến giá trị cốt lõi nhất của văn hóa: Hình thành nhân cách con người và cốt cách của một dân tộc, trở thành nguồn lực nội sinh quan trọng để đất nước phát triển bền vững.
-
Hiện nay, nguy cơ mai một giá trị truyền thống làng xã rất lớn, ở cả chiều rộng và chiều sâu. Việc bảo tồn các giá trị di sản trong quá trình quy hoạch không gian kiến trúc làng không thể chậm trễ và trì hoãn. Trong đó, bảo tồn thích ứng và phát triển tiếp nối là phương thức mà giá trị tinh thần của di sản được kế thừa, hoàn thiện.
-
Chỉ đạo nghệ thuật được ví như người giữ lửa, bảo đảm khuynh hướng nghệ thuật, phong cách sáng tạo của đơn vị. Tuy nhiên, nhiều nhà hát của Hà Nội đang thiếu đội ngũ chỉ đạo nghệ thuật tài năng, chuyên nghiệp, dẫn tới sáng tạo ít mang tính đương thời, chưa có nhiều tác phẩm đỉnh cao có thể cạnh tranh với các loại hình nghệ thuật khác.
-
Mặt nạ giấy bồi, đèn kéo quân, tàu thủy sắt tây... từng mang lại niềm vui cho biết bao đứa trẻ mỗi độ Tết Trung thu. Nhưng trước sự phát triển của xã hội, những món đồ chơi truyền thống này liệu có cần thay đổi để đáp ứng thị hiếu trẻ nhỏ “thời 4.0”?
-
Vài năm trở lại đây, thị trường sách thiếu nhi trong nước đã có những chuyển biến với nhiều tín hiệu khởi sắc, nhưng vẫn cần nhiều cú hích để thực sự ổn định.
-
Dù trẻ con ngày nay ít còn chơi đèn kéo quân nữa, nhưng mỗi mùa Trung thu đến, gần ngày rằm tháng 8, nghệ nhân Vũ Văn Sinh lại cặm cụi làm những chiếc đèn truyền thống để giữ nghề, hoài niệm tuổi thơ và tưởng nhớ tổ tông.
-
Năm 2018, cải lương đánh dấu sự xuất hiện đúng 100 năm trên mảnh đất Nam bộ. Ngoài vở diễn “Thầy Ba Đợi” tri ân người khai sáng bộ môn nghệ thuật này, bộ phim “Song Lang” cũng ra mắt công chúng để góp thêm tình yêu cho khán giả hôm nay đối với loại hình sân khấu độc đáo trong tâm thức cư dân mở đất. Con đường đã qua của cải lương rất nhiều thành tựu, nhưng con đường phía trước của cải lương cũng không ít thử thách!
-
Dù còn nhiều khó khăn nhưng giới bạn đọc đang dần tiếp cận và sử dụng những sản phẩm trong cuộc cách mạng công nghiệp (CMCN) 4.0 để có thể thỏa mãn nhu cầu tiếp nhận thông tin hữu ích.
-
Vùng đất phía Tây Hà Nội còn nhiều ngôi đình làng là biểu tượng của vùng xứ Đoài, với những giá trị đặc sắc về kiến trúc và điêu khắc. Tuy nhiên, hiện nay, các ngôi đình này đối diện với nguy cơ xuống cấp và bị hủy hoại. Đã có rất nhiều công trình bị “trùng tu như phá”, gần đây nhất là tại đình Lương Xá, xã Liên Bạt, huyện Ứng Hòa.
-
Mong muốn nghiên cứu, phục dựng, bảo tồn lại các nét đẹp trong văn hóa truyền thống của Việt Nam, ngày 8-8, Ỷ Vân Hiên với đội ngũ các bạn trẻ chuyên nghiệp, có kiến thức chuyên môn cùng với lòng nhiệt thành, sức sáng tạo mạnh mẽ đã ra mắt tại Hà Nội.
-
Trong 6 tháng đầu năm 2018, ngành xuất bản đã gây được tiếng vang trong xã hội với nhiều cuốn sách có nội dung tốt, mang tính thời sự... Số lượng xuất bản phẩm vi phạm về nội dung có giảm so với cùng kỳ năm 2017 nhưng vẫn chưa có giải pháp khắc phục triệt để.
-
Tiếp bước sự sáng tạo với sơn mài của các bậc thầy thời kỳ hội họa Đông Dương, ngày nay nghệ thuật sơn mài đương đại vẫn kế thừa và phát triển với nhiều lối biểu hiện và tìm tòi mới. Tuy nhiên, bên cạnh hiệu quả nghệ thuật, nhiều sáng tạo cũng gây tranh luận.
-
Tính đến thời điểm này, Việt Nam có 12 di sản văn hóa phi vật thể được UNESCO vinh danh. Thế nhưng, bên cạnh niềm vinh dự thì những danh hiệu cũng đang tạo ra nhiều sức ép không nhỏ với các nhà quản lý văn hóa trong công tác quảng bá, bảo tồn và phát triển.
-
Tuồng là môn nghệ thuật sân khấu truyền thống độc đáo của dân tộc Việt Nam. Thế nhưng, cũng giống như những loại hình nghệ thuật truyền thống khác, tuồng đang đứng trước nguy cơ mai một. Ở đó việc bảo tồn để duy trì và phát triển nghệ thuật tuồng đang là “bài toán” không dễ gì tìm được câu trả lời thấu đáo.
-
“Ok (đồng ý) hay không thì mày nhớ confirm (xác nhận) cho người ta nha”; “giao đứa nào set up (sắp xếp) vụ này ngay và luôn đi chứ hứa rồi bỏ đó không hà”; “go now (đi ngay), mà free (miễn phí) thiệt hả?”; “nay được ở nhà full (cả) ngày”… Đó là vài trong số những câu Tây không ra Tây, ta chẳng ra ta mà giới trẻ Việt đang sử dụng trong cuộc sống hàng ngày.
-
Mùa World Cup 2018 đang đến những giờ phút cao trào của xúc cảm trong lòng người hâm mộ môn thể thao “vua”. Mỗi trận đấu mang lại nhiều cung bậc tình cảm: hân hoan, hào hứng, thất vọng, buồn khổ... theo từng đường bóng. Trong làng văn cũng có rất nhiều người hâm mộ đang cuồng nhiệt cổ vũ cho đội bóng mình yêu thích, thành thật khóc - cười sau mỗi trận bóng, và cuối cùng là đặt bút... làm thơ.
-
Chúng ta tưởng rằng, chúng ta tạo ra mạng xã hội là để chúng ta tự do hơn: tự do phát ngôn, tự do thể hiện quan điểm và suy nghĩ của mình, nhưng nhìn những điều đang diễn ra, chúng ta liệu có đạt được tự do thực sự và quan trọng hơn, là tìm kiếm được hạnh phúc?
.png)
.png)
