HỒ TƯ
Huế có Hoàng thành, quần thể lăng tẩm, đền đài của người xưa để lại, nay đã trở thành di sản văn hóa thế giới, hiện đang được trùng tu, tôn tạo và khai thác du lịch, có nhã nhạc cung đình cũng là một di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại.
Vẻ đẹp Huế - Ảnh: internet
Huế còn có rất nhiều chùa chiền, miếu mạo, nhà thờ cũng là những thắng địa tham quan, thưởng ngoạn, để tĩnh tâm hướng thiện với đời. Huế có sông Hương, núi Ngự đã đi vào lịch sử thơ ca. Gần đây, Huế có thêm tượng đài Thái tổ Võ Hoàng Đế (Quang Trung - Nguyễn Huệ), nhưng do vị trí không đắc địa nên du khách ít đến viếng thăm. Huế mới có chiếc cầu Dã Viên bắc qua sông Hương, giải quyết được một phần vấn nạn tắc nghẽn giao thông giữa hai bờ Nam Bắc vào giờ cao điểm, lại vừa tạo nên vẻ duyên dáng làm sáng đẹp một góc phố phường về đêm và tôn thêm vẻ đẹp cho một khúc sông Hương khi du khách du thuyền nghe ca Huế. Ngoài ra, thú thật, Huế chưa có những công trình mới gây ấn tượng, hoặc những sản phẩm đặc sắc về tinh thần cũng như vật chất phục vụ vui chơi, giải trí gây được cảm tình, vẫy gọi, thật sự quyến rũ, níu chân du khách lưu trú dài ngày tại mảnh đất mà chúng ta rất đổi tự hào là thơ mộng thân thương này.
Hội nghị Tỉnh ủy lần thứ 4, (khóa XIV) đã quyết nghị thông qua Nghị quyết về xây dựng tỉnh Thừa Thiên Huế trở thành thành phố trực thuộc Trung ương với mục tiêu: Xây dựng tỉnh Thừa Thiên Huế trở thành thành phố trực thuộc Trung ương, là trung tâm của khu vực miền Trung và một trong những trung tâm lớn, đặc sắc của cả nước về văn hóa, du lịch, khoa học - công nghệ, y tế chuyên sâu, giáo dục - đào tạo đa ngành, đa lĩnh vực, chất lượng cao.
Mục tiêu xây dựng Thừa Thiên Huế mà nghị quyết Tỉnh ủy đã nêu trên là định hướng chiến lược, quyết tâm chính trị của cấp có thẩm quyền, nhưng để biến quyết tâm thành hành động nên bắt đầu từ đâu, làm những việc gì, người dân tham gia ra sao, những công việc nào mà họ phải làm… thì hầu hết mọi người dân chưa biết phải cùng ai và làm gì cụ thể để chung tay góp sức xây dựng quê hương. Là người dân Huế, tôi cũng luôn trăn trở, mình phải làm gì để góp phần nhỏ bé, làm cho Huế thêm đẹp thêm tươi, để có thể tự hào vẫy gọi bạn bè bốn phương rằng Huế là nơi các bạn nên đến để tham quan, thưởng ngoạn, lưu trú, tiêu tiền… nhưng mọi cố gắng hành xử đơn phương của bản thân chỉ thêm nỗi ưu tư chứ chẳng giúp ích chi được cho quê hương bản quán.
Nay xin mạnh dạn kiến nghị đôi điều, những mong người có quan tâm cùng đàm luận.
Huế phải thực hiện một số chữ “không”:
1. Không xả rác ở công viên, công viên an toàn cho người thưởng ngoạn
Hiện nay sinh viên, học sinh thường tụ tập hát hò, vui chơi ở các công viên, sau đó xả rác bừa bãi, thiếu vẻ mỹ quan, đề nghị cấp có thẩm quyền động viên Hội sinh viên Đại học Huế đảm trách việc này, có thể thành lập đội cờ đỏ của sinh viên, phân công đảm trách trật tự ở các công viên, để giữ vệ sinh, đồng thời bảo đảm an ninh cho du khách, cũng như người dân an tâm dạo chơi, nếu được như vậy là thiết thực và hữu ích hơn nhiều. Nên chuyển công tác tham gia giữ gìn trật tự giao thông đường phố của sinh viên sang đảm trách việc này.
2. Không có người ăn xin
Du khách đến viếng Đài Quan Âm ở Tuần, là du sơn, ngoạn thủy, quang thưởng hoa mộc để tĩnh tâm, hướng thiện, nhưng gặp quá nhiều người ăn xin, áo quần xộc xệch, dáng dấp làm ra vẻ tiều tụy, thiểu não cũng không khỏi chạnh lòng, không bố thì thì thấy ray rứt lương tâm, mà bố thí người này thì phát sinh người khác, áy náy vô cùng. Mặt khác, thiếu vẽ mỹ quan cho một tụ điểm văn hóa, du lịch tâm linh, làm cho du khách hành hương cảm thấy thêm ưu phiền mà ngại quay trở lại; không phải chỉ ở đó mà cả khắp mọi nơi. Kiến nghị nên giao việc này cho Ban Đại diện Hội Người cao tuổi tỉnh đảm trách, phối hợp với các ngành có liên quan, chỉ nên quyết tâm làm một việc duy nhất cho tốt cũng đã có ý nghĩa lắm rồi.
3. Không đeo bám bán hàng rong, không vé số, đánh giày vào các nhà hàng
Đội ngũ này nằng nặc gọi mời, làm cho du khách vô cùng khó chịu, kiến nghị nên giao cho xã, phường, cảnh sát khu vực, công an viên khu phố, các tình nguyện viên và cả nhân viên các nhà hàng đảm trách. Còn việc mưu sinh của một số người nên tìm chỗ ngồi cố định, người cần ắt tìm đến.
4. Không phạt xe du lịch lần đầu đến Huế mà vi phạm lỗi nhỏ
Lực lượng tham gia giữ gìn trật tự an toàn giao thông nên hướng dẫn cho du khách tận tình, ví dụ như do không quen nên đã đi vào đường cấm… Việc này kiến nghị cấp có thẩm quyền quán triệt cho lực lượng cảnh sát giao thông cũng như lực lượng tham gia giữ gìn trật tự an toàn giao thông đảm trách.
5. Không có các ổ gà, ổ trâu, ổ voi trên các tuyến đường đến các điểm du lịch
Dù nghèo nhưng không đến nỗi không có vài xe hỗn hợp nhựa vá đường, ngành giao thông nên quan tâm để khỏi mang tiếng cho thành phố đặc sắc về du lịch.
Bao nhiêu cái không khác sẽ tiếp tục hoặc đồng thời thực hiện, một lúc quá ôm đồm sẽ không kham nổi.
Một số kiến nghị khác:
1. Festival nghệ thuật cũng như làng nghề nên định ngày âm lịch, gối đầu với Đại lễ Phật Đản
Không nói thì Huế vẫn là trung tâm Phật giáo lớn của cả nước, không khí lễ và hội Phật Đản được đại bộ phân nhân dân hưởng ứng, tham gia tích cực, các festival nên tiếp nối không khí đó, nếu Chính quyền có phát động phong trào gì trong đợt này như vệ sinh đường phố, nhà cửa; treo cờ, treo đèn, kết hoa, bận áo dài khi ra đường… sẽ được nhiều người dân hưởng ứng vì có gắn với yếu tố tâm linh.
2. Du khách đến Huế là để được tắm mát ở dòng sông Hương
Nghiên cứu sử dụng hai bên bờ sông Hương sao cho du khách đến Huế ngoài việc được thưởng ngoạn với các công trình kiến trúc của lăng tẩm, đền đài, cảnh vật nên thơ thì cũng được ngâm mình dưới dòng sông THƠM trong xanh, mát dịu, huyền thoại và tâm linh để gột rửa những nhọc nhằn, vướng bận với đời cho tâm hồn thanh thản bên cạnh lộ trình hành hương đền Huyền Trân Công Chúa và Điện Thánh mẫu Hòn Chén… Các giải pháp kỹ thuật xây dựng bãi tắm và chống ô nhiễm sẽ được luận bàn, trong đó sử dụng Hồ Tả Trạch như một lợi thế để nước sông Hương luôn xuôi về biển… Đây là một giải pháp gọi mời và níu chân du khách một cách hiệu quả.
3. Xây dựng cồn Dã Viên thành điểm vui chơi giải trí
Hiện tại ở đây cây cối che phủ, cỏ mọc um tùm, đang thiếu bàn tay săn sóc của con người nên rất hoang dã, nhưng đây là khu đất vàng. Nhất thiết phải kêu gọi các nhà đầu tư có năng lực, các đại gia nước ngoài càng tốt, có tư vấn, thiết kế đầu tư xây dựng khu vui chơi gải trí, đưa nước nóng từ Phong An về, tắm mát ở sông Hương, tắm nóng ở trong bể nhân tạo… làm cho cảnh quang môi trường thêm đẹp, xóa được một điểm đen tệ nạn xã hội, thu hút du khách đến lưu trú ở Huế lâu hơn.
4. Mở một số quán nước đẹp trong công viên khu vực từ Phu Văn Lâu đến cầu Dã Viên
Hiện tại khu vực này cây cối tốt tươi, xanh mát, nhưng vắng du khách bộ hành, thường thì cảnh phải có tình, nếu ở đây không có các điểm vui chơi, giải khát thì về đêm như hoang vắng, du khách không dám vãng lai vì sợ những kẻ lêu lổng “choai choai” làm phiền, có khi còn dở trò xin đểu, trấn lột…
Các kiến nghị trên đây đòi hỏi phải có kế hoạch, thận trọng, có tư vấn, phản biện xã hội, hãy để cho toàn dân tham gia, bảo tồn và phát triển, nên và không nên, lợi và hại, trước hết nên giao cho một số đơn vị có trách nhiệm nghiên cứu, khảo sát tính khả thi, rồi phải tổ chức hội thảo, ngoài các nhà chuyên môn, khoa học còn phải để cho mọi người am hiểu về Huế tham gia, tạo sự đồng thuận xã hội rồi hãy bắt tay thực hiện.
5. Nghiên cứu chỉ để đèn vàng cảnh báo ở một số nút giao thông, và cho quẹo phải thêm một số đường có thể
Có những giao lộ rất ít xe qua lại nhưng cũng đèn báo hiệu xanh, đỏ, vàng, trong lúc hướng đường nối năm thì mười họa mới có chiếc xe ló dạng, rất ít hiệu quả. Đề nghị nên để đèn vàng cảnh báo giảm tốc độ cũng đủ nhắc nhở tài xế các loại xe.
6. Mở rộng đối tượng tham gia Hội quy hoạch phát triển Thừa Thiên Huế
Sở dĩ từ trước đến nay, khi thông qua các đề án xây dựng và phát triển đô thị Huế thường có mặt các nhà khoa học, chuyên môn và quản lý nhà nước về lĩnh vực liên quan, điều đó rất cần nhưng theo tôi là chưa đủ. Không ai hiểu ruộng đất bằng các “lão nông tri điền”, không ai biết mồ mả ông cha bằng các “trưởng lão” trong Họ; không ai hiểu lịch sử địa phương bằng các nhà “dư địa chí” quê hương, không ai nhanh nhạy phản ánh tiếng nói của người dân đa chiều bằng các nhà báo, rồi địa chất, môi trường, tài nguyên nước… Có những người không có học hàm học vị, nhưng thiết tha yêu Huế và hiểu Huế rất sâu, cho nên cần phải có tiếng nói của đa thành phần trong quy hoạch và phát triển.
Thiển nghĩ, mọi phản biện xã hội liên quan tới quy hoạch và phát triển đô thị nên để cho Hội Quy hoạch và Phát triển thảo luận, phản biện và tham gia, và do đó, Hội phải chịu trách nhiệm trước tiên với dư luận xã hội, Chính quyền chỉ thực hiện quy hoạch khi có sự đồng thuận cao thông qua kiến nghị đề xuất của Hội quy hoạch và phát triển.
Bởi vậy, để làm tốt công tác phản biện xã hội mà đặc biệt là quy hoạch và phát triển trước hết nên mở rộng đối tượng tham gia Hội Quy hoạch và Phát triển Thừa Thiên Huế, những ai yêu Huế, hiểu Huế, có chuyên môn trên các lĩnh vực dân sinh có thể nói lên được những điều tâm huyết liên quan đến quy hoạch và phát triển thì mời họ tham gia vào Hội để có tiếng nói chung cùng góp phần xây dựng thành phố thân yêu.
Mấy điều suy nghĩ, phác thảo như trên cũng chỉ là ý tưởng, mạo muội nói ra, mong những ai quan tâm cùng đàm thảo.
H.T
(SDB11/12-13)
Có khi nào bạn lúng túng khó xử khi trong nhà có quá nhiều sách? Sách tự mua. Sách được tặng. Sách tự làm ra. Sách của ngày xưa. Sách mới bây giờ. Theo năm tháng, sách trong nhà cứ chất chồng lên mãi...
Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm vừa ban hành Quy chế về hoạt động giám định tác phẩm mỹ thuật - tác phẩm nhiếp ảnh. Quy chế này có hiệu lực từ ngày 1-10-2018 với yêu cầu 100% hội đồng tán thành mới đi đến kết luận cuối cùng về tác phẩm được giám định là thật hay giả…
Ngày 15/10, tại Hà Nội, Bộ VHTTDL đã tổ chức cuộc họp nhằm chuẩn bị cho phiên họp Hội đồng cấp Nhà nước xét tặng các danh hiệu nghệ sĩ nhân dân, nghệ sĩ ưu tú (NSND, NSƯT) và danh hiệu nghệ nhân nhân dân, nghệ nhân ưu tú (NNND, NNƯT) năm 2018.
Nghệ thuật truyền thống dân tộc như: tuồng, chèo, cải lương, kịch hát dân tộc… đang kêu cứu, vì người xem ngày càng giảm, người theo nghề ngày càng hiếm. Hiện nghệ thuật truyền thống dân tộc đang thiếu hụt trầm trọng lực lượng thay thế trên tất cả các lĩnh vực, như diễn viên, nhạc công, biên kịch, đạo diễn…
Từ góc nhìn của nhà quy hoạch, Giám đốc SLAB, Đại học Nam California (Mỹ), GS. Annette Kim cho rằng, vỉa hè đa chức năng là một phần tạo nên thành phố sôi động, bền vững, đóng góp vào sinh hoạt cộng đồng.
Kết thúc loạt bài này, chúng tôi mong muốn, những nhận thức về văn hóa ngày càng hoàn thiện tiến gần đến giá trị cốt lõi nhất của văn hóa: Hình thành nhân cách con người và cốt cách của một dân tộc, trở thành nguồn lực nội sinh quan trọng để đất nước phát triển bền vững.
Hiện nay, nguy cơ mai một giá trị truyền thống làng xã rất lớn, ở cả chiều rộng và chiều sâu. Việc bảo tồn các giá trị di sản trong quá trình quy hoạch không gian kiến trúc làng không thể chậm trễ và trì hoãn. Trong đó, bảo tồn thích ứng và phát triển tiếp nối là phương thức mà giá trị tinh thần của di sản được kế thừa, hoàn thiện.
Chỉ đạo nghệ thuật được ví như người giữ lửa, bảo đảm khuynh hướng nghệ thuật, phong cách sáng tạo của đơn vị. Tuy nhiên, nhiều nhà hát của Hà Nội đang thiếu đội ngũ chỉ đạo nghệ thuật tài năng, chuyên nghiệp, dẫn tới sáng tạo ít mang tính đương thời, chưa có nhiều tác phẩm đỉnh cao có thể cạnh tranh với các loại hình nghệ thuật khác.
Mặt nạ giấy bồi, đèn kéo quân, tàu thủy sắt tây... từng mang lại niềm vui cho biết bao đứa trẻ mỗi độ Tết Trung thu. Nhưng trước sự phát triển của xã hội, những món đồ chơi truyền thống này liệu có cần thay đổi để đáp ứng thị hiếu trẻ nhỏ “thời 4.0”?
Vài năm trở lại đây, thị trường sách thiếu nhi trong nước đã có những chuyển biến với nhiều tín hiệu khởi sắc, nhưng vẫn cần nhiều cú hích để thực sự ổn định.
Dù trẻ con ngày nay ít còn chơi đèn kéo quân nữa, nhưng mỗi mùa Trung thu đến, gần ngày rằm tháng 8, nghệ nhân Vũ Văn Sinh lại cặm cụi làm những chiếc đèn truyền thống để giữ nghề, hoài niệm tuổi thơ và tưởng nhớ tổ tông.
Năm 2018, cải lương đánh dấu sự xuất hiện đúng 100 năm trên mảnh đất Nam bộ. Ngoài vở diễn “Thầy Ba Đợi” tri ân người khai sáng bộ môn nghệ thuật này, bộ phim “Song Lang” cũng ra mắt công chúng để góp thêm tình yêu cho khán giả hôm nay đối với loại hình sân khấu độc đáo trong tâm thức cư dân mở đất. Con đường đã qua của cải lương rất nhiều thành tựu, nhưng con đường phía trước của cải lương cũng không ít thử thách!
Dù còn nhiều khó khăn nhưng giới bạn đọc đang dần tiếp cận và sử dụng những sản phẩm trong cuộc cách mạng công nghiệp (CMCN) 4.0 để có thể thỏa mãn nhu cầu tiếp nhận thông tin hữu ích.
Vùng đất phía Tây Hà Nội còn nhiều ngôi đình làng là biểu tượng của vùng xứ Đoài, với những giá trị đặc sắc về kiến trúc và điêu khắc. Tuy nhiên, hiện nay, các ngôi đình này đối diện với nguy cơ xuống cấp và bị hủy hoại. Đã có rất nhiều công trình bị “trùng tu như phá”, gần đây nhất là tại đình Lương Xá, xã Liên Bạt, huyện Ứng Hòa.
Mong muốn nghiên cứu, phục dựng, bảo tồn lại các nét đẹp trong văn hóa truyền thống của Việt Nam, ngày 8-8, Ỷ Vân Hiên với đội ngũ các bạn trẻ chuyên nghiệp, có kiến thức chuyên môn cùng với lòng nhiệt thành, sức sáng tạo mạnh mẽ đã ra mắt tại Hà Nội.
Trong 6 tháng đầu năm 2018, ngành xuất bản đã gây được tiếng vang trong xã hội với nhiều cuốn sách có nội dung tốt, mang tính thời sự... Số lượng xuất bản phẩm vi phạm về nội dung có giảm so với cùng kỳ năm 2017 nhưng vẫn chưa có giải pháp khắc phục triệt để.
Tiếp bước sự sáng tạo với sơn mài của các bậc thầy thời kỳ hội họa Đông Dương, ngày nay nghệ thuật sơn mài đương đại vẫn kế thừa và phát triển với nhiều lối biểu hiện và tìm tòi mới. Tuy nhiên, bên cạnh hiệu quả nghệ thuật, nhiều sáng tạo cũng gây tranh luận.
Tính đến thời điểm này, Việt Nam có 12 di sản văn hóa phi vật thể được UNESCO vinh danh. Thế nhưng, bên cạnh niềm vinh dự thì những danh hiệu cũng đang tạo ra nhiều sức ép không nhỏ với các nhà quản lý văn hóa trong công tác quảng bá, bảo tồn và phát triển.
Tuồng là môn nghệ thuật sân khấu truyền thống độc đáo của dân tộc Việt Nam. Thế nhưng, cũng giống như những loại hình nghệ thuật truyền thống khác, tuồng đang đứng trước nguy cơ mai một. Ở đó việc bảo tồn để duy trì và phát triển nghệ thuật tuồng đang là “bài toán” không dễ gì tìm được câu trả lời thấu đáo.
“Ok (đồng ý) hay không thì mày nhớ confirm (xác nhận) cho người ta nha”; “giao đứa nào set up (sắp xếp) vụ này ngay và luôn đi chứ hứa rồi bỏ đó không hà”; “go now (đi ngay), mà free (miễn phí) thiệt hả?”; “nay được ở nhà full (cả) ngày”… Đó là vài trong số những câu Tây không ra Tây, ta chẳng ra ta mà giới trẻ Việt đang sử dụng trong cuộc sống hàng ngày.