(SHO). Hôm 18.2, Dự án bảo tồn làng cổ Đường Lâm đã chính thức nhận Giải thưởng của UNESCO Khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Đây là câu chuyện mà các di tích làng cổ của Huế và các nơi khác phải học hỏi. Cả nước hiện có 9.000 làng được nhà nước công nhận là di tích kiến trúc nghệ thuật quốc gia.
Làng Đường Lâm. Ảnh Internet
Họ đã nói
Bà Katherine Muller -Marin, Trưởng đại diện Văn phòng UNESCO HN đánh giá:”Hội đồng Giám khảo các Giải thưởng Di sản 2013 đánh giá cao công tác trùng tu được thực hiện trong các ngôi nhà cổ ở Đường Lâm và đặc biệt ấn tượng khi biết rằng công việc trùng tu đã và sẽ tiếp tục có ảnh hưởng ngày càng lớn trong cộng đồng địa phương. Nhìn chung, các dự án được giải thưởng đều đạt đến những tiêu chuẩn kỹ thuật bảo tồn cao nhất, huy động được sự tham gia của cộng đồng, góp phần nâng cao năng lực và thúc đẩy công tác bảo tồn nói chung. Tại Việt Nam, trước sự lớn mạnh của hoạt động bảo tồn cũng như sự quan tâm ngày càng tăng của khối tư nhân đối với di sản văn hóa, UNESCO rất hy vọng rằng câu chuyện thành công của làng Đường Lâm sẽ là nguồn cảm hứng cho các dự án bảo tồn trong tương lai, tại Việt Nam cũng như trong khu vực”
Ông Kazuhiro Nishiyama, Chuyên gia cao cấp Cục Tài sản văn hóa, Bộ Văn hóa Nhật Bản nhận định: “Dự án bảo tồn làng cổ Đường Lâm dựa trên đề xuất hợp tác của Nhật Bản. Kiến trúc nhà cổ bằng gỗ của VN có nhiều điểm tương đồng với Nhật Bản nhưng bảo tồn ở đây không chỉ là bảo tồn các ngôi nhà gỗ mà là bảo tồn đời sống nông thôn của VN với nhiều nét như đời sống văn hóa, sinh hoạt hằng ngày của người dân...”
Ông Akira Shimizu, Phó trưởng đại diện Cơ quan Hợp tác quốc tế Nhật Bản tại VN (JICA) : “Làng cổ Đường Lâm có nhiều cơ sở để phát triển du lịch, để bảo tồn và phát triển thì cần chú ý đến nghệ thuật kiến trúc, đời sống nông nghiệp, sự tăng trưởng dân số và phát triển cộng đồng... Giải thưởng này của UNESCO sẽ mở ra cánh cửa để Đường Lâm cũng như các làng cổ VN chiến thắng với những thách thức đang đối mặt”
Ông Nguyễn Quang Sơn, Bí thư Thị ủy Sơn Tây, TP HN khẳng định: “Làng cổ ở Đường Lâm là ngôi làng đầu tiên trong tổng số 9.000 làng được nhà nước công nhận là di tích kiến trúc nghệ thuật quốc gia. Trong những năm qua, Đường Lâm tiến hành triển khai công tác bảo tồn, quản lý, giữ gìn và phát huy có hiệu quả các giá trị di sản”.
Đường Lâm đã làm gì?
Trong quá trình bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa Làng cổ Đường Lâm, đã có nhiều tổ chức, đơn vị quan tâm đến giá trị văn hóa của làng cổ độc đáo này. Trong đó, làng cổ Đường Lâm luôn nhận được sự quan tâm, đầu tư, hợp tác của Chính phủ Nhật Bản mà đại diện là Cục Tài sản văn hóa Nhật Bản, tổ chức JICA Nhật Bản và Trường Đại học Nữ Chiêu Hòa.
Dự án đã trùng tu 5 ngôi nhà tại làng Đường Lâm trong tình trạng các ngôi nhà này đang xuống cấp nghiêm trọng, thậm chí là đối mặt với nguy cơ bị đổ sập.
Đã có 17 công trình di tích và nhà cổ đã được tu bổ, sửa chữa. Lượng khách du lịch trong và ngoài nước đến thăm tăng nhanh chóng Nếu năm 2008 là 3 vạn thì đến năm 2013 du khách đến với Đường Lâm là 13 vạn lượt khách.
Du khách đến với Đường Lâm ngày càng nhiều
Bài học
TS Nguyễn Thế Hùng, Cục trưởng Cục Di sản văn hóa, Bộ VHTTDL cho biết: “Trong thời điểm hiện tại, công tác bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa làng cổ VN đang đối diện với nhiều thách thức như quá trình đô thị hóa, tăng trưởng dân số, thay đổi về mô hình sản xuất, phong tục tập quán... Bởi vậy, Giải thưởng mà UNESCO dành cho Dự án bảo tồn nhà cổ truyền thống tại làng cổ Đường Lâm là sự khích lệ quan trọng, thúc đẩy các dự án bảo tồn làng cổ Đường Lâm nói riêng và cũng như với các dự án bảo tồn làng cổ VN nói riêng”.
Được biết, đây là 1 trong 5 Giải thưởng về bảo tồn di sản văn hóa của UNESCO Khu vực châu Á - Thái Bình Dương mà VN đã nhận được những năm qua, trong đó có 4 giải thưởng cho các dự án bảo tồn di sản có sự đóng góp của các chuyên gia Nhật Bản, bao gồm: Dự án hợp tác bảo tồn phố cổ Hội An (2000); Dự án bảo tồn 6 kiến trúc nhà cổ tại các tỉnh Bắc Ninh, Quảng Nam, Thanh Hóa, Nam Định, Tiền Giang, Đồng Nai (2004); Dự án bảo tồn nhà thờ họ Tăng tại Hội An (2009); và Dự án bảo tồn nhà cổ truyền thống tại làng cổ Đường Lâm (2013).
Nam Giao
Mỗi dịp đầu Xuân mới, các làng xoan cổ ở Phú Thọ lại có dịp hội tụ hát những làn điệu mượt mà, đằm thắm, thấm đậm tình đất, tình người đất Tổ Vua Hùng.
Theo thông tin từ Cục Di sản Văn hóa (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch), có sáu lễ hội truyền thống đã được bổ sung vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
LTS: Đầu tháng 12-2016, tại phiên họp Ủy ban liên Chính phủ về bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể lần thứ 11 của UNESCO, di sản thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt đã được UNESCO đưa vào danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Tại Việt Nam, có luồng ý kiến cho rằng, những biến tướng từ tín ngưỡng này đang gây ảnh hưởng không nhỏ đời sống văn hóa tâm linh của người Việt. Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ là gì và tại sao một bộ phận người Việt có cái nhìn như vậy?
GS Ngô Đức Thịnh cho rằng đạo Mẫu có những vị thánh được “dệt” từ anh hùng trong lịch sử. Bằng cách đó, đạo Mẫu cũng thể hiện chủ nghĩa yêu nước.
Ngày 3/12, đại diện của khoảng 40 nước nhóm họp tại Abu Dahabi đã thông qua kế hoạch thành lập một quỹ bảo vệ các di sản trong các khu vực có chiến tranh và một mạng lưới cất giữ an toàn cho các tác phẩm nghệ thuật đang gặp nguy hiểm.
Theo thông tin từ Cục Di sản Văn hóa (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch), di sản Thực hành Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt đã chính thức được Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hợp quốc (UNESCO) ghi danh vào Danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.
Ngày 29.11, Sở VH-TT TP.Đà Nẵng cho biết Nghệ thuật hô/hát bài chòi dân gian ở Đà Nẵng vừa được Bộ VH-TT-DL công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Mới đây, Bộ tem “Đờn ca tài tử - Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại” đã chính thức được phát hành và có thời hạn cung ứng trên mạng bưu chính công cộng đến ngày 30/6/2018.
Trước khi cho phóng viên Thanh Niên chụp ảnh chiếc lư đồng, ông Hà Xuân Út, Trưởng làng La Chữ (P.Hương Chữ, TX.Hương Trà, Thừa Thiên-Huế) phải thắp hương xin phép Thành hoàng, bởi chiếc lư được cho là bảo vật rất thiêng của làng.
Di tích lịch sử Văn miếu Trấn Biên (phường Bửu Long, thành phố Biên Hòa, Đồng Nai) đã chính thức được công nhận là di tích cấp quốc gia (theo Quyết định số 2894/QĐ-BVHTTDL do Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Ngọc Thiện ký).
Kim sách triều Nguyễn chứa đựng nhiều thông tin giá trị về lịch sử văn hóa và nghệ thuật đỉnh cao của các nghệ nhân, thợ thủ công cung đình xưa.
TRẦN VĂN DŨNG
Trong dòng chảy lịch sử hàng trăm năm, Ca Huế đã tiếp thu, kế thừa và ảnh hưởng nhiều sắc thái, tinh hoa của nhiều vùng đất khác nhau để trở thành một trong những loại hình âm nhạc truyền thống đặc sắc của Việt Nam.
Với mục tiêu năm 2016, hát Xoan được UNESCO công nhận là di sản văn hóa thế giới thoát khỏi tình trạng cần được bảo vệ khẩn cấp và chính thức trở thành di sản đại diện của nhân loại, tỉnh Phú Thọ thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp để bảo tồn, phát triển di sản văn hóa hát Xoan.
Trong khi nhiều loại hình âm nhạc truyền thống đã trở thành Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại, thì ca Huế vốn là loại hình âm nhạc bác học mang giá trị độc đáo, có sức lan tỏa và ảnh hưởng lớn, lại chỉ mới được Bộ VH-TT-DL công nhận là Di sản phi vật thể quốc gia.
Mộc bản là một trong những di sản quý giá của nền văn hóa dân tộc. Năm 2009, UNESCO đã công nhận mộc bản triều Nguyễn là di sản tư liệu thế giới (số mộc bản này hiện đang bảo quản tại Trung tâm Lưu trữ Quốc gia IV- Đà Lạt, tỉnh Lâm Đồng).
Theo kế hoạch đến cuối năm 2015, tỉnh Phú Thọ sẽ phải đưa Hát Xoan Phú Thọ ra khỏi tình trạng cần bảo vệ khẩn cấp, chính thức đưa hát Xoan trở thành di sản văn hóa phi vật thể đại diện nhân loại.
Xúc động, đầy tính nhân văn và hoàn toàn tương đồng với những giá trị đạo đức của người Việt, lễ Vu lan báo hiếu đang được một số chuyên gia đề nghị tìm hình thức tôn vinh xứng đáng.
Trong hành trình của “Trại hè Việt Nam 2015,” ngày 21/7, Đoàn thanh niên sinh viên kiều bào đã đến với Huế - thành phố văn hóa ASEAN có khung cảnh thiên nhiên tươi đẹp với sông Hương, núi Ngự cùng đền chùa, thành quách, lăng tẩm cổ kính rêu phong gắn liền với triều Nguyễn - triều đại phong kiến cuối cùng của Việt Nam.
LTS: Hiện vật chiếc xe kéo tay vừa được đấu giá thành công và đưa về Huế, đang được trưng bày tại cung Diên Thọ, khu vực sinh hoạt của các hoàng thái hậu triều Nguyễn. Tấm bảng giới thiệu về chiếc xe ghi rõ: “Theo hồ sơ đấu giá, đây là chiếc xe kéo do vua Thành Thái tặng cho mẹ mình là hoàng thái hậu Từ Minh để dạo chơi trong vườn ngự uyển”.
Cuộc hội thảo bảo tồn và phát huy giá trị của hệ thống thơ văn trên kiến trúc cung đình Huế vừa được Trung tâm bảo tồn di tích cố đô Huế tổ chức trong hai ngày 8 và 9.5, tại TP.Huế.