Đọc "Bốn mùa yêu"

15:49 16/03/2009

THANH THIỆNBốn mùa yêu là tập thơ tình mang ý nghĩa "vật chứng" cho một biệt lập tâm hồn có tên là Lưu Ly. Người thơ này dường như luôn đắm mình trong giai điệu tình yêu muôn thuở giữa ba ngôi Trao - Nhận - Trả và đã chọn cách trả sòng phẳng nhất cho sự nhận của mình là trả vào thơ.

Trả vào thơ nghe tuồng như phù phiếm nhưng dẫu phù phiếm thật đi chăng nữa thì sự phù phiếm ấy cũng giúp con người thoát khỏi trạng thái trống rỗng khi đối diện với những gì vô nghĩa. Nhan đề tập thơ dễ gợi tưởng về một sự tròn đầy, viên mãn nhưng thực chất của Bốn mùa yêu là sự xâu chuỗi những mảnh tình "vá víu một mình" để "Thoa son lên môi tìm nụ hôn ngày trước"

Những xung đột nội tại cố hữu giữa ý thức và vô thức đã gây ra một cơ chế tâm lý phản ứng ngược nên khi thiếu cái gì thì người ta thường nói thừa về cái đó. Nếu quả thật có bốn mùa yêu đúng nghĩa có trao, có nhận thì làm gì có chuyện "Em chiêm bao giữa ban ngày đợi anh". Hoặc "tàn nhẫn" hơn qua lời tự thú:
                           Gần xa, thoáng chốc...mong manh
                           Mình em đi mãi chẳng thành tình yêu
Cứ tưởng tình yêu là vô cầu, chỉ cần có nhau là đủ. Ai dè, khi đã có nhau rồi, người ta lại lo "tự vệ" cả ngoài "bản quyền" sự sở hữu:
                             Nắng hoài nghi
                            Mưa chợt buồn chợt khóc.
Ở một phương diện khác, theo triết lý phương đông, cái gì tròn đầy thì không vận động (phát triển) nữa, cũng như quả chín khép lại một chu trình. Đấy cũng chính là cái chết cho một sự sống mới bắt đầu. Bởi vậy, nhìn từ góc độ nào, Bốn mùa yêu cũng chỉ là khát vọng, hoặc nói cách khác, nó không phải là sự thật cuộc sống mà là sự thật về mô hình lý tưởng của cuộc sống.

Thơ Lưu Ly vẫn hồn nhiên, trong trẻo như tuổi học trò và đôi khi thật đến mức vụng về. Đành rằng, sáng tạo nghệ thuật nói chung và làm thơ nói riêng đòi hỏi phải thật nhưng đấy là thật trong thi hứng chứ không thể thật trong thi pháp .
Thi pháp mà thật thì thơ dễ bị "giả". Nhà thi pháp học nổi tiếng Roman Jakobson đã nói rất chí lý về điều này:" Thi ca, đó là sự nói dối và nhà thơ là kẻ nói dối không biết ngượng ngùng...". Và để sự nói dối ấy có sức "thuyết phục", nhà thơ buộc phải tìm tòi, sáng tạo ra một hệ thống ngôn ngữ mơ hồ khác với ngôn ngữ thông thường. Chính hệ thống ngôn ngữ mơ hồ này sẽ làm nên cái ảo và tính đa nghĩa cho thơ.

Dù còn mờ nhạt những đặc trưng ấy của thơ nhưng Bốn mùa yêu vẫn đáng trân trọng vì cái Tình nồng ấm và chân thành của tác giả. Đó cũng chính là gốc, là mạch nguồn của thơ.
T.T
(197/07-05)

Đánh giá của bạn về bài viết:

0 đã tặng

Bày tỏ cảm xúc Mã QRCode

Bình luận (0)

Tin nổi bật

Thử giải mã ba nhà văn khó đọc ba miền

NGUYỄN HIỆP

Dù muốn dù không thì hình thức được lựa chọn là đối tượng của nhà văn. Vậy các nhà văn “khó đọc” của ba miền Bắc, Trung, Nam chọn hình thức nào để xác lập lối viết?
Làm dâu nước Pháp - cuốn tự truyện viết bằng trái tim

LƯƠNG THÌN

Có những cuốn sách khi đọc ta như được dẫn dắt vào một thế giới huyền bí của tâm hồn, trái tim và khơi dậy lên bao khát khao mơ ước. Làm dâu nước Pháp của nữ nhà văn Hiệu Constant (Lê Thị Hiệu, Nxb. Phụ Nữ, 2014) là một cuốn tự truyện như thế.
Nguyễn Du với Phú Xuân

VƯƠNG TRỌNG

Thật khó xác định chính xác thời gian Nguyễn Du ở Phú Xuân, nhưng trước khi ra làm quan dưới triều Gia Long, Nguyễn Du chỉ đến Phú Xuân một lần vào năm 1793, khi nhà thơ vào thăm người anh là Nguyễn Nễ đang coi văn thư ở Cơ mật viện, điều này chúng ta biết được từ bài thơ của Nguyễn Nễ nhan đề “Tống Tố Như đệ tự Phú Xuân kinh Bắc thành hoàn” (Tiễn em trai Tố Như từ Phú Xuân trở về Bắc).
Góc nhìn từ khuôn mặt thứ 13

NHỤY NGUYÊN

Con người khá trầm tĩnh Lê Huỳnh Lâm không thuộc típ quan hệ rộng. Những ai đến với anh và anh tìm đến (dẫu chỉ thông qua tác phẩm) rồi in đậm dấu ấn phần nhiều lớn tuổi; là một sự thận trọng nhất định.
Y Phương với hành trình tìm kiếm từ “Chín tháng” đến “Đò trăng”

LÊ THỊ BÍCH HỒNG

Với ý thức đi tìm cái mới, cái đẹp, hơn 30 năm qua, Hứa Vĩnh Sước - Y Phương lặng lẽ thử nghiệm, không ngừng lao động sáng tạo, miệt mài làm “phu chữ” để ngoài một tập kịch, bảy tập thơ, ba tập tản văn, anh đã bổ sung vào văn nghiệp của mình hai trường ca đầy ấn tượng, đó là Chín tháng (1998) và Đò trăng (2009).
Đọc thơ “Ký ức hoa cẩm chướng đỏ”, của Phan Lệ Dung

THÁI KIM LAN

Thường khi đọc một tác phẩm, người đọc có thói quen đọc nó qua lăng kính định kiến của chính mình, như khi tôi cầm tập thơ Ký ức hoa cẩm chướng đỏ của Phan Lệ Dung và lướt qua tựa đề.
250 năm Nguyễn Du, nhìn lại một cách nhìn

HOÀI NAM

Nguyễn Du (1765 - 1820) là một trong số những nhà thơ lớn, lớn nhất, của lịch sử văn học dân tộc Việt Nam. Đó là điều không cần phải bàn cãi.
Nhân học văn hóa - nhìn lại Nguyễn Văn Huyên và từ Nguyễn Văn Huyên nhìn lại

ĐỖ LAI THÚY

Trước khi tầng lớp trí thức Tây học bản địa hình thành vào đầu những năm 30 thế kỷ trước, thì đã có nhiều thanh niên Việt Nam sang Pháp du học.
Truyện Kiều, bản thánh kinh của tâm hồn tôi

TRẦN NHUẬN MINH

Truyện Kiều, bản thánh kinh của tâm hồn tôi. Tôi đã nói câu ấy, khi nhà thơ, nhà phê bình văn học Canada Nguyễn Đức Tùng, hỏi tôi đã chịu ảnh hưởng sâu sắc nhất tác phẩm nào của nhà thơ nào, trong toàn bộ sáng tác hơn 50 năm cầm bút của tôi, in trong tập sách Đối thoại văn chương (Nxb. Tri Thức, 2012).
Thực hành thơ như là thực hành sống - thơ Hồ Thế Hà - một trải nghiệm chơi

YẾN THANH

“vùi vào tro kỷ niệm tàn phai
ngọn lửa phù du mách bảo
vui buồn tương hợp cùng đau”
(Hồ Thế Hà)
“Cô Tư Hồng” của Đào Trinh Nhất như một tiểu thuyết

Sự hưởng ứng của công chúng thời bấy giờ đối với Cô Tư Hồng* của Đào Trinh Nhất, bất chấp những giai thoại xung quanh cô chủ yếu được thêu dệt nên bởi những định kiến đạo đức có phần khắc nghiệt, cho thấy sự chuyển biến rất nhanh trong nhận thức của đại chúng, hệ quy chiếu của đạo đức truyền thống, cho dù được bảo đảm bởi những bậc danh nho, đã không còn gây áp lực đối với tầng lớp thị dân mới.
Chủ động tạo môi trường hào hứng cho sáng tạo văn học nghệ thuật

NGÔ THẢO

Việc lùi dần thời gian Đại hội, và chuẩn bị cho nó là sự xuất hiện hàng loạt bài phê bình lý luận của khá nhiều cây bút xây dựng sự nghiệp trên cảm hứng thường trực cảnh giác với mọi tác phẩm mới, một lần nữa lại đầy tự tin bộc lộ tinh thần cảnh giác của họ, bất chấp công cuộc đổi mới có phạm vi toàn cầu đã tràn vào đất nước ta, đang làm cho lớp trẻ mất dần đi niềm hào hứng theo dõi Đại hội.
Sách về giới trí thức của Nam Cao được tái bản

Tiểu thuyết "Sống mòn" và tập truyện ngắn "Đôi mắt" được xuất bản trở lại nhân kỷ niệm 100 năm sinh của nhà văn (1915 - 2015).
Triệu Từ Truyền - hòn sỏi và giọt

NGÔ ĐÌNH HẢI

Tôi gọi đó là nợ. Món nợ của hòn sỏi nhỏ Triệu Từ Truyền, trót mang trên người giọt nước mắt ta bà của văn chương.
Thơ 'Quân vương & Thiếp' - ảo và thật

NGÔ MINH

Nhà thơ Mai Văn Hoan vừa cho ra mắt tập thơ mới Quân vương &Thiếp (Nxb. Thuận Hóa, 6/2015). Đây là tập “thơ đối đáp” giữa hai người đồng tác giả Mai Văn Hoan - Lãng Du.
Những hé lộ kì lạ về sói trong Tôtem sói

DƯƠNG HOÀNG HẠNH NGUYÊN

Nhà văn Khương Nhung tên thật là Lu Jiamin. Cùng với sự ra đời của Tôtem sói, tên tuổi ông đã được cả văn đàn thế giới chú ý.
Đọc tiểu thuyết 'Đường vắng' của Hiệu Constant

NGUYỄN HIỆP

Thường tôi đọc một quyển sách không để ý đến lời giới thiệu, nhưng thú thật, lời dẫn trên trang đầu quyển tiểu thuyết Đường vắng(1) này giúp tôi quyết định đọc nó trước những quyển sách khác trong ngăn sách mới của mình.
Đã có thời “Hà Nội lầm than”

Hà Nội lầm than của Trọng Lang đương nhiên khác với Hà Nội băm sáu phố phường của Thạch Lam. Sự khác biệt ấy không mang lại một vị trí văn học sử đáng kể cho Trọng Lang trong hệ thống sách giáo khoa, giáo trình văn chương khi đề cập đến các cây bút phóng sự có thành tựu giai đoạn 1930 – 1945. Dường như người ta đã phớt lờ Trọng Lang và vì thế, trong trí nhớ và sự tìm đọc của công chúng hiện nay, Trọng Lang khá mờ nhạt.
Mấy điều cần nói về tiểu thuyết "Phía ấy là chân trời"

PHẠM PHÚ PHONG

Trước khi đưa in, tôi có được đọc bản thảo tiểu thuyết Phía ấy là chân trời (1), và trong bài viết Đóng góp của văn xuôi Tô Nhuận Vỹ (tạp chí Văn Học số 2.1988) tôi có nói khá kỹ về tiểu thuyết nầy - coi đây là một thành công mới, một bước tiến trên chặng đường sáng tác của nhà văn, cần được khẳng định.
Văn hóa tâm linh người dân đầm phá Tam Giang qua sáng tác của Hồng Nhu

NGUYỄN THỊ NGỌC ÁNH

Đọc truyện ngắn Hồng Nhu, tôi có cảm tưởng như mình đang lạc vào trong một thế giới huyền thoại, thế giới của những lễ hội, phong tục, tập quán xưa huyền bí mà có thật của người dân đầm phá Tam Giang.