Để văn hóa Việt không bị mai một

16:04 30/10/2014

Nghệ sỹ ăn mặc phản cảm, giá trị nghệ thuật bị xem nhẹ, thiếu văn hóa trong cách ứng xử... là những hiện tượng cho thấy văn hóa Việt đang biến đổi một cách nhanh chóng.

Thiếu kiến thức về văn hóa khiến cho di tích quốc gia chùa Sổ bị phá tan hoang. (Ảnh: PM)

Hàng loạt các thông tin về các sai phạm trong trùng tu kiểu phá di tích, làm mới di tích, trùng tu mà không hiểu Luật Di sản như vụ chùa Trăm gian, chùa Sổ, đình Quang Húc... xuất hiện trên các phương tiện thông tin đại chúng, nhưng rồi những vụ việc sai phạm trong trùng tu di tích vẫn vô tư tiếp diễn, khiến cho dư luận bức xúc, các nhà nghiên cứu văn hóa xót xa.

Hiện tượng ca sỹ Lệ Rơi cũng như hàng loạt clip thảm họa âm nhạc xuất hiện trên mạng, nhưng lại khiến khá đông cộng đồng mạng xôn xao, không ít người ủng hộ, tung hô... đã cho thấy, thị hiếu, nhu cầu của một bộ phận khán giả đang đi xuống, hoặc muốn tìm đến cái lạ, cái mới, cho dù cái lạ, cái mới ấy không có chất lượng, thậm chí là phá nát nghệ thuật.

Mặc dù đã có quy định cấm, nhưng nhiều ca sỹ, người mẫu vẫn cố tình phớt lờ, vô tư ăn mặc hở hang thái quá khi biểu diễn, gây phản cảm trên sân khấu, bị khán giả phản đối như ca sỹ Hương Tràm, người mẫu Hà Anh. Khi bị cơ quan chức năng xử phạt thì lại tỏ ra bất mãn, không thừa nhận mình đã mắc sai phạm.

Chương trình “Nhân tố bí ẩn” phát sóng kênh VTV3 của Đài truyền hình Việt Nam, các thành viên nhóm F - Band hồn nhiên sử dụng chiếc khăn Piêu, vốn là khăn đội đầu của phụ nữ Thái, là biểu tượng văn hóa của đồng bào dân tộc Thái để đóng... khố, khiến khán giả, đặc biệt là những đồng bào dân tộc Thái, hết sức bức xúc, tức giận...

Đó chỉ là những dẫn chứng cho thấy nhận thức về giá trị văn hóa, phông văn hóa cũng như cách ứng xử văn hóa ở Việt Nam đang bị biến đổi một cách trầm trọng, trở thành vấn đề đáng lo ngại trong đời sống xã hội.

Một nhà nghiên cứu văn hóa đã phải thốt lên rằng, lối sống của dân Việt bây giờ rất khác xưa, khác đến ngỡ ngàng. Điều đáng nói là cái khác ấy không phải vì có nhiều nét mới, vì hay và đẹp, mà chủ yếu là vì có quá nhiều cái dở, cái xấu, đặc biệt là sự tha hóa của lối sống hiện nay. Đó là lối sống cá nhân chủ nghĩa, ích kỷ, vị kỷ, coi tiền là trên hết; là lối sống thực dụng, hưởng lạc, buông thả, thác loạn, là lối sống vô cảm, mặc kệ đời, cơ hội, vụ lợi, tham lam... Sự tha hóa trong lối sống đã dẫn đến tình trạng bùng phát các tệ nạn xã hội như cờ bạc, rượu chè, lừa đảo, cưỡng bức, bạo lực gia đình... gây ra bao thảm cảnh đau lòng, từ trong các gia đình cho đến cộng đồng xã hội, gây tổn thất và nguy hại cho đất nước.

Theo GS Ngô Đức Thịnh, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu Văn hóa Việt Nam, một trong những nguyên nhân của tình trạng xuống cấp đạo đức, lối sống ấy chủ yếu do môi trường kinh tế, xã hội. Khi xã hội quá đề cao và quan trọng hóa sự phát triển của kinh tế, coi nhẹ những giá trị văn hóa, sẽ khó tránh khỏi sự thay đổi về hệ thống giá trị đang diễn ra ở Việt Nam.

Một số nhà nghiên cứu khác thì cho rằng, trong quá trình chuyển sang nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và quá trình toàn cầu hóa, hội nhập nhập quốc tế ngày càng sâu rộng đã dẫn đến sự tha hóa trong lối sống, xói mòn những giá trị tốt đẹp, văn hóa Việt Nam đang có nguy cơ bị lệ thuộc, lấn át của các yếu tố văn hóa ngoại lai đang du nhập ào ạt, ảnh hưởng lớn trong xã hội, nhất là thanh thiếu niên... Lớp trẻ Việt Nam đang bị choáng ngợp bởi sự thay đổi hệ thống giá trị, dẫn đến những thay đổi về văn hóa. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu cũng tin rằng, một khi bình tĩnh lại, lớp trẻ Việt Nam sẽ biết cách tiếp nhận và phát triển các giá trị văn hóa của dân tộc.

Trước nhiều ý kiến bày tỏ sự lo ngại về sự biến đổi của văn hóa, trăn trở không biết văn hóa Việt sẽ đi về đâu, và giới trẻ cần làm gì để bảo tồn văn hóa Việt dân tộc và hiện đại... GS Ngô Đức Thịnh cho rằng, Việt Nam đã đi qua ba nền văn hóa, là văn hóa Đông Sơn, văn hóa Đại Việt và văn hóa Việt Nam hiện đại. Tuy nền văn hóa Việt Nam hiện đại vẫn còn ngổn ngang, đang trong quá trình “vỡ” ra để sắp xếp lại, nhưng chúng ta không nên quá bi quan hay sốt ruột về tương lai của văn hóa Việt Nam. GS Ngô Đức Thịnh khẳng định, ông không lo văn hóa Việt bị mất, bị văn hóa ngoại lai đè bẹp, ông cũng tin tưởng văn hóa Việt đang biến đổi, đang tìm con đường trở về với văn hóa cội nguồn và thế hệ trẻ sẽ là chủ nhân của nền văn hóa Việt Nam hiện đại ấy. Tuy nhiên, theo GS Ngô Đức Thịnh, để bảo vệ được nền tảng văn hóa Việt, giới trẻ cần ý thức được về văn hóa, hiểu sâu xa về văn hóa Việt, phải cống hiến và đấu tranh để bảo vệ văn hóa Việt. Một trong những việc mà các bạn trẻ cần làm là đi thăng bằng trên dây, nghĩa là giữ truyền thống nhưng không bảo thủ, vừa chủ động giao lưu hội nhập với văn hóa quốc tế, vừa kiên trì làm giàu và phát huy giá trị văn hóa truyền thống.

Theo ý kiến của một số nhà nghiên cứu văn hóa, xã hội cần có sự tuyên truyền mạnh mẽ chống lại các thói quen xấu đang hình thành, nhà trường và gia đình cần dạy dỗ nhiều hơn về văn hóa giao tiếp và ứng xử. Bản thân mỗi cha mẹ cần là một tấm gương sáng để con cái noi theo. Bên cạnh dạy kiến thức, nhà trường cần chú trọng khâu rèn luyện đạo đức, nếp sống, thói quen cho trẻ để phát triển toàn diện con người Việt Nam về cả nhân cách, trí tuệ và thể lực. Có như vậy mới góp phần đưa văn hóa Việt Nam trở thành một điểm sáng trong mắt bạn bè thế giới.

Theo Phương Hà - Báo Tin Tức

 

 

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
  • Cùng với các loại nhu yếu phẩm, thời gian qua, nhiều tổ chức và đơn vị xuất bản đã chung tay đưa sách vào các khu cách ly và phong tỏa do dịch bệnh trên địa bàn TPHCM. Trong những ngày phải thực hiện giãn cách xã hội, hoạt động đưa sách đến tay bạn đọc thật có ý nghĩa.

  • Nhờ sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ, các phần mềm dịch thuật miễn phí và có phí ra đời ngày càng nhiều, hỗ trợ tích cực cho quá trình chuyển ngữ. Tuy nhiên, vai trò của dịch giả vẫn không thể thay thế, đặc biệt trong lĩnh vực xuất bản.

  • Thời gian qua trên các trang mạng xã hội dấy lên những cuộc chiến livestream, có kênh thu hút hàng trăm ngàn người xem, cả trong và ngoài nước.

  • Nghị quyết số 68/NQ-CP của Chính phủ về một số chính sách hỗ trợ người lao động và người sử dụng lao động gặp khó khăn do đại dịch Covid-19 đã đề cập mức hỗ trợ dành cho diễn viên, nghệ sĩ hưởng lương hạng bốn trong các đơn vị nghệ thuật công lập. Đây được xem là bước đi thiết thực, ý nghĩa, góp phần kịp thời chia sẻ khó khăn cho đội ngũ nhân lực trẻ ở các loại hình nghệ thuật biểu diễn.

  • Những hình ảnh trống vắng, im ắng của một thành phố vốn sôi động, náo nhiệt trước đây được nhiều nhiếp ảnh gia, những người chụp ảnh chuyên và không chuyên ghi lại. Rất nhiều bức ảnh đẹp về con người thành phố nghĩa tình, sẵn sàng nhường cơm sẻ áo khi dịch bệnh bùng phát gợi cho người xem nhiều xúc cảm…

  • Bằng những cách khác nhau, các nhà văn của thành phố đã và đang chung tay tham gia phòng chống dịch Covid-19. Từ trực tiếp tham gia công tác thiện nguyện cho đến tìm kiếm chất liệu để có những tác phẩm gắn liền với đời sống người dân trong những ngày này.

  • Trong thời điểm giãn cách xã hội do dịch bệnh, các buổi trò chuyện, giao lưu, giới thiệu sách trực tiếp đều tạm hoãn, tuy nhiên, nhiều hoạt động vẫn được tổ chức theo các hình thức khác nhau nhằm kết nối với độc giả qua những trang sách, góp thêm niềm vui đọc.

  • Khi khán giả chưa thể đến rạp, sân khấu chưa thể sáng đèn, việc xây dựng và triển khai mô hình “nhà hát truyền hình” được xem là hướng đi phù hợp để không làm đứt đoạn dòng chảy biểu diễn nghệ thuật trong đại dịch. Ðồng thời, giữ lửa đam mê nơi nghệ sĩ và mang đến nhiều cơ hội giúp công chúng được thưởng thức những tác phẩm nghệ thuật chất lượng cao.

  • Sau 2 năm lao đao vì dịch Covid-19, nhiều đơn vị sân khấu truyền thống đang đối mặt với nguy cơ phải đóng cửa, ngừng hoạt động, hoặc tình trạng nguồn nhân lực bị suy giảm trầm trọng. Trong khi đó, số lượng nghệ sĩ hoạt động trong lĩnh vực sân khấu truyền thống đang dần mai một, việc đào tạo nghệ sĩ trẻ gặp không ít khó khăn. Đây là vấn đề cấp bách, rất cần được ngành văn hóa và các cơ quan chức năng quan tâm kịp thời.

  • 0 giờ ngày 9-7, khi TP.HCM bắt đầu thực hiện giãn cách xã hội theo Chỉ thị 16, cũng là lúc nỗi lo lắng phủ trùm lên hàng vạn mảnh đời sống khó khăn, vô gia cư, chạy cơm từng bữa.

  • “Hỡi cô thắt dải lưng xanh/ Có về Nam Định với anh thì về/ Nam Định có bến đò Chè/ Có tàu Ngô Khách, có nghề ươm tơ”.

  • Phá bỏ và xây mới tiêu hao rất nhiều năng lượng, lãng phí nguyên nhiên liệu và gây ô nhiễm môi trường. Việc chuyển đổi công năng công trình cũ nên được ưu tiên. Vấn đề là công trình ấy sẽ được biến đổi công năng như thế nào trong tương lai để mang lại giá trị cho xã hội.

  • TP.HCM đã qua gần 5 tuần thực hiện giãn cách xã hội và Chỉ thị 10, chị tôi và những người thân của chị, hay chú Bảy, chú Út chạy xe ôm trước cơ quan tôi cũng như nhiều người khác, đã thấm mệt mỏi với sự sợ hãi, lo âu...

  • Gia đình có vai trò quan trọng trong việc chọn lọc, lưu truyền và phát huy các giá trị văn hóa dân tộc. Phát triển gia đình là nhiệm vụ có tính chiến lược của sự nghiệp đổi mới ở Việt Nam. Trước tác động của quá trình phát triển kinh tế - xã hội, gia đình Việt đã trải qua những biến chuyển lớn, kéo theo sự thay đổi các giá trị gia đình truyền thống. Vì vậy, xác định hệ giá trị chuẩn mực mới cho gia đình Việt Nam là công việc cần thiết hiện nay.

  • Vào cuối tháng 4-2021, các diễn viên trong Đoàn múa rối Rồng Phương Nam (Nhà hát nghệ thuật Phương Nam) tất bật tập vở mới Anh hùng dân tộc Nguyễn Trung Trực để kịp công diễn dịp hè. Khi mọi thứ được chuẩn bị sẵn sàng thì đợt dịch Covid-19 ập đến, những diễn viên múa rối nước của đoàn tứ tán khắp nơi. Kẻ về quê, người ở nhà trông con…, mong chờ ngày được hội ngộ khán giả.

  • Trong Offline: Giải phóng tâm trí khỏi căng thẳng trên điện thoại thông minh và mạng xã hội (Tân Việt Books và NXB Dân Trí), hai tác giả Imran Rashid và Soren Kenner sẽ cung cấp cho độc giả những thông tin gây sốc về cách các gã khổng lồ công nghệ như Facebook, Apple, Google và Instagram… sử dụng cách “hack tâm trí” để khiến bạn và con bạn bị cuốn hút vào các sản phẩm của họ.

  • Với người Phật tử, dù không có một quy định nào, nhưng có lẽ Đại lễ Phật đản là một sự kiện vui tươi và thành kính nhất, có sức cộng hưởng trên toàn thế giới.

  • Đại dịch Covid-19 đã khiến cả xã hội đảo lộn, nhiều ngành nghề gặp khó khăn. Sân khấu – ngành nghệ thuật biểu diễn trực tiếp cũng rơi vào tình trạng vô cùng vất vả.

  • Mạng xã hội đang thể hiện vai trò rất hiệu quả trong việc quảng bá văn hoá Việt Nam tới bạn bè quốc tế, song thực tế cũng không ít người "mượn danh" việc quảng bá này để đăng tải các video, clip "bẩn", độc hại, nhằm câu view, câu like.

  • Câu hỏi thật lớn, nhưng cũng thật thiết thực, khi mỗi ngày Phật giáo đã và đang đóng góp nhiều điều cho cuộc sống. Ở đâu đó, các vị xuất gia và cư sĩ tại gia đã dấn thân hoặc nỗ lực tu tập, lắng nghe tiếng khổ, tiếng vui của tha nhân để cùng kiến tạo bình an…