Đằng sau những kỷ lục bán tranh

08:43 18/06/2019

Một tín hiệu vui cho mỹ thuật Việt Nam khi mới đây hàng loạt các tác phẩm tranh Việt đã tạo nên những kỷ lục trên các sàn đấu giá quốc tế. Tuy nhiên, đằng sau nhưng niềm vui đó là những nỗi buồn của mỹ thuật Việt Nam ngay chính trên sân nhà.

Bức tranh “Làng quê Bắc Bộ” của họa sĩ Lương Xuân Nhị.

Những bức tranh bạc tỷ

Kỷ lục đầu tiên phải kể đến bức “Nude” (Khỏa thân, sơn dầu, 90,5 x 180,5 cm) của cố họa sĩ Lê Phổ được bán với giá gần 10,925 triệu HKD (gần 1,4 triệu USD hoặc hơn 32,3 tỷ đồng), tăng 2,5 lần so với giá khởi điểm tại phiên đấu giá Thế kỷ 20 và nghệ thuật đương đại tại Christie’s Hong Kong vừa diễn ra vào cuối tháng 5/2019. Cũng tại phiên đấu giá này bức “Le Bain de Mer” (Tắm biển) cũng của họa sĩ Lê Phổ cũng đã được bán giá 3,96 triệu HKD (hơn 500.000 USD).

Ngoài ra, trong sự kiện đấu giá này, bức “Les Désabusées” (Vỡ mộng, lụa, 92,5 cm x 57 cm, 1932) của họa sĩ Tô Ngọc Vân được bán hơn 9,1 triệu HKD (hơn 1,1 triệu USD hoặc gần 26 tỷ đồng), tăng gần 4 lần so với giá khởi điểm. Chưa dừng lại ở đó, mới đây tại nhà đấu giá nghệ thuật Aguttes (Paris, Pháp) bức “Village du Haut Tonkin” (Làng quê Bắc Bộ, sáng tác năm 1939) - bức tranh sơn dầu lớn nhất của họa sỹ Lương Xuân Nhị đã được gõ búa với giá 215 nghìn USD. Sau khi cộng thêm các chi phí khác, tổng giá trị bức tranh hơn 280.000USD, tương đương 6,6 tỷ đồng. Cũng tại phiên đấu giá này tác phẩm lụa “Auprès du grand – père” (90,5 x 63,5cm, sáng tác năm 1974) của họa sĩ Mai Trung Thứ đã được bán thành công với giá 182 nghìn Euro…

Có thể thấy, chỉ trong một thời gian ngắn hàng loạt các tác phẩm mỹ thuật Việt đã liên tiếp cán mốc ngoạn mục trên sàn đấu giá quốc tế. Thậm chí ngày càng có nhiều các tác phẩm hội họa Việt Nam được giao dịch trên các sàn đấu giá công khai quốc tế với mức giá lên tới con số… 1 triệu USD. Đây là những cột mốc về giá trị tác phẩm liên tiếp bị phá vỡ trong vài năm trở lại đây. Ở đó, cho thấy sức hút lớn lao của các bức tranh Việt thời kỳ “mỹ thuật Đông Dương”.

Nhìn nhận về vấn đề này, họa sĩ Lương Xuân Đoàn- Phó Chủ tịch thường trực Hội Mỹ thuật Việt Nam cho rằng: “Việc đấu giá các tác phẩm của các hoạ sĩ Đông Dương đã dần dần khẳng định những đóng góp và cống hiến của họ đối với nền mỹ thuật Việt Nam hiện đại. Trước đây, hình tượng thiếu nữ áo dài gắn bó với mỹ thuật Đông Dương nhưng qua những tác phẩm đấu giá “bạc tỷ” chúng ta lại phải thay đổi cách nhìn”. Ở đó, họa sĩ Lương Xuân Đoàn cho rằng chắc chắn sẽ có những bí ẩn khác trong thế giới sáng tạo mỹ thuật của các họa sĩ Đông Dương, nhất là mảng tranh khoả thân. Và thông qua những bức tranh trước đây chưa hề được xuất hiện nhiều, người ta có thể hình dung rõ hơn về chặng đường hoạt động mỹ thuật của các nghệ sĩ.

Việc đưa các tác phẩm chưa từng được công bố của các hoạ sĩ Đông Dương là một khám phá mới về các tác giả cũ. “Tôi cho đây là tín hiệu vui vì nếu không khẳng định được các giá trị của thế hệ vàng mỹ thuật Đông Dương thì sẽ khó lòng tiếp nhận những giá trị mới của các thế hệ tiếp theo, từ khoá kháng chiến chống Pháp đến chống Mỹ rồi đầu đổi mới và hậu đổi mới”- hoạ sĩ Lương Xuân Đoàn chia sẻ.

Nhìn trong nước

Với một thị trường mỹ thuật đang phát triển tại Việt Nam tồn tại vô vàn những rối ren, bất cập của nạn tranh giả, sự không minh bạch trong đấu giá... Tại Việt Nam, việc bán tranh qua hình thức đấu giá thời gian qua đã hé lộ nhiều vấn đề bất cập, thiếu tính chuyên nghiệp, dẫn đến nhiều rắc rối liên quan không đáng có. Mặc dù, hoạt động của các sàn giao dịch tranh còn tạo điều kiện cho các tác giả trẻ khẳng định giá trị và đóng góp vào sự nhộn nhịp, đa dạng của thị trường còn bỏ ngỏ, bấy lâu hoạt động chưa hiệu quả này.

Tuy nhiên, rất nhiều nhà phê bình mỹ thuật bày tỏ sự băn khoăn khi các sàn đấu giá được tổ chức chưa giải quyết được câu chuyện nghệ thuật. Bởi với các thực chất các sàn đấu giá chỉ là một kiểu làm ăn mới trong lĩnh vực mỹ thuật mà nếu không có hành lang pháp lý tốt, không có những quy định ngặt nghèo cần thiết thì rất dễ tạo ra những hệ lụy, thậm chí làm xấu hình ảnh mỹ thuật trong nước. Một trong những mình chứng rõ nhất là triển lãm “Những bức tranh trở về từ châu Âu” của một nhà sưu tập Việt kiều đã bị họa sĩ Thành Chương lên tiếng tố cáo, rằng tranh của anh đã bị người bán thay đổi chữ ký thành tranh của họa sĩ Tạ Tỵ.

Chưa kể, tại các sàn đấu giá mỹ thuật tại Việt Nam thời gian qua là vô số “chuyện dở khóc dở cười” xảy ra xung quanh việc trúng đấu giá mua tác phẩm rồi là... “bỏ trốn”. Cá biệt, nhiều “đại gia” bỏ số tiền bạc tỷ đã quay ngoắt lại kiện nhà đấu giá vì cho rằng bức tranh của họ mua không phải là tranh thật. Nguyên nhân chủ yếu dẫn tới bất cập này là chưa có những quy định rõ ràng về việc thẩm định tác phẩm để các nhà đấu giá lấy đó làm căn cứ. Thậm chí, nhiều chuyên gia về mỹ thuật còn tỏ ra hoài nghi về việc rất có thể có những sàn đấu giá sẽ tiếp tay cho “cò mồi” đưa tranh giả vào bán, hay có những hình thức gian lận khác trong kinh doanh.

Và như họa sĩ Trần Khánh Chương - Chủ tịch Hội Mỹ thuật Việt Nam thừa nhận, mặc dù hiện nay mỹ thuật phát triển mạnh mẽ và đa dạng nhưng không phát hiện được bản sắc riêng nếu không có bút ký. Tính quốc tế hóa trong mỹ thuật cao nhưng tính bản sắc bị giảm bớt. Nhưng hơn cả với ông điều lo nhất hiện nay là tranh giả. Vì không được tiếp xúc trực tiếp với tác phẩm nên mỗi khi nghe có tác phẩm được đấu giá cao lại gợn lên một lo lắng “Có phải tranh thật hay không?”.

Theo Minh Sơn - ĐĐK

 

 

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
  • Nhiều phụ huynh lo lắng giá sách giáo khoa sẽ tăng khi thực hiện chủ trương xã hội hóa. Mới đây, Bộ Giáo dục và Đào tạo yêu cầu giá sách giáo khoa trong chương trình giáo dục phổ thông mới không vượt giá sách hiện hành. Điều này mang lại niềm vui cho phụ huynh nhưng lại khiến các nhà xuất bản “đứng ngồi không yên”. Trước tình hình này, có ý kiến đề xuất Bộ Giáo dục và Đào tạo thành lập hội đồng thẩm định giá sách.

  • Giữa những dòng tin với gam màu xám trên các kênh thông tin hàng ngày, tôi dừng lại ở những dòng chữ ấm áp tình người: một cụ ông ở Kon Tum, năm nay đã 90 tuổi, bán lạc làm từ thiện. Ông là Lưu Bình, ở P.Quyết Thắng, TP.Kon Tum.

  • Nghiêm Thuần (Yanchun), 52 tuổi, người Vũ Hán. Chị bị nhiễm virus Corona chủng mới (2019-nCoV), giống như vài chục ngàn người khác ở Hồ Bắc. Giữa tâm chấn đại dịch vốn dĩ trở thành cơn bão quét qua nhiều tỉnh thành Trung Quốc, Vũ Hán bị phong tỏa, Nghiêm Thuần không thể tìm ra bất kỳ một bệnh viện nào nhận chữa trị chị, tất cả đều quá tải. Nghiêm Thuần quyết định tự cách ly tại nhà để tìm cách kháng bệnh.

  • Thực hiện chủ trương xã hội hóa, nhiều nguồn lực đã được đầu tư cho lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật. Tuy nhiên, do nhận thức của xã hội còn hạn chế, cùng những yếu kém trong cách làm của các đơn vị văn hóa, nghệ thuật, việc thực hiện chủ trương gặp nhiều rào cản.

  • Trong Tết Nguyên đán 2020, nhiều nhà xuất bản, công ty sách đã cho ra mắt, tái bản nhiều tựa sách Tết đặc sắc, đem đến cho bạn đọc những thông tin, kiến thức quý giá về phong tục, văn hóa Việt gắn với Tết cổ truyền của dân tộc, gắn với những hồi ức, kỷ niệm thời ấu thơ của nhiều thế hệ... Với tính hấp dẫn đó đã giúp sách Tết tạo được sức hút trong lòng bạn đọc.

  • NGUYỄN THANH TÂM   

    Báo tết - báo xuân đã trở thành một hoạt động thường niên mỗi dịp tết đến xuân về của những người làm báo Việt Nam. Dịp ấy, người đọc cũng háo hức chờ đón những số báo rực rỡ, tươi tắn, bừng lên như sắc hoa đón chào xuân ấm.

  • “Thịt mỡ, dưa hành, câu đối đỏ/Cây nêu, tràng pháo, bánh chưng xanh” thường được nhắc đến như biểu tượng của Tết Việt. Thực tế, Tết ở các vùng miền trên cả nước phong phú, đa dạng hơn, trải qua các thời kỳ lịch sử lại thay đổi nhiều. Tuy nhiên, giá trị căn cốt và thiêng liêng của Tết thì giống nhau, và vẫn đang được lưu giữ, tiếp nối qua thời gian.

  • Đại hội đại biểu toàn quốc Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam lần thứ IX, nhiệm kỳ 2019 - 2024 vừa khép lại trong niềm vui vì đã chọn ra được tân Chủ tịch là NSND Thúy Mùi – vị nữ Chủ tịch đầu tiên của hội.

  • Nhiều năm qua, vì thiếu đội ngũ những người sáng tác - tác giả, soạn giả giỏi nghề nên sân khấu TPHCM ở cả lĩnh vực cải lương lẫn kịch nói cứ ngày một khan hiếm kịch bản chất lượng. Đặc biệt, trong năm 2019, hàng loạt tác phẩm cũ (ra đời cách nay hàng chục năm) lần lượt được tái dựng, càng cho thấy sự khủng hoảng trầm trọng của vấn đề kịch bản sân khấu.

  • Trong cuộc sống hiện đại, khi âm nhạc điện tử đang phát triển mạnh mẽ thì việc kế thừa và phát triển âm nhạc dân tộc, đặc biệt là nghệ thuật đàn bầu Việt Nam, đang đặt ra nhiều thách thức.

  • Internet, việc số hóa sách và sự ra đời của những công cụ đọc sách điện tử, chính những cái mới ấy, cùng sự phổ biến chúng trong đời sống một cách rất nhanh chóng, đã buộc người ta phải nêu câu hỏi: Liệu đã sắp đến lúc sách giấy “cáo chung”?

  • Lần đầu xuất bản năm 1942 tại Nhà in Lê Cường, “Giáo dục nhi đồng” của nữ tác giả Đạm Phương Nữ Sử trình bày những quan điểm sâu sắc về tầm quan trọng của giáo dục gia đình đối với sự trưởng thành của trẻ nhỏ, xa hơn là đối với sự cường thịnh của một dân tộc.

  • ĐẶNG NGỌC NGUYÊN  

    Chỉ trong vòng ba mươi năm sau đổi mới đất nước 1986, giao thông Việt Nam đã phát triển vượt bậc. Từ chỗ trên đường cái quan xe đạp nhiều hơn xe máy, giờ chủ yếu lại là ô tô xuôi ngược.

  • Chúng ta đang sống trong một thế giới mà thiết bị điện tử kết nối internet đã trở thành công cụ tìm kiếm, tra cứu, làm việc, học tập, giải trí... trở nên rất phổ biến. Câu hỏi đặt ra là con người đang kết nối với con người, với thế giới như thế nào? Bộ sách “Chúng vận hành như thế nào?” của NXB Kim Đồng có thể là một gợi ý dành cho các bạn đọc nhỏ tuổi.

  • NGUYỄN QUANG PHƯỚC

    Công cuộc chống tham nhũng do Đảng khởi xướng và thực hiện đang ngày càng quyết liệt, công cuộc “đốt lò” hiện nay đã và đang nhận được sự ủng hộ của cả hệ thống chính trị, của toàn thể đồng bào và sự hợp tác chặt chẽ từ quốc tế. Chống tham nhũng quyết liệt, là cách toàn Đảng thực hiện Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh: không ngừng xây dựng, chỉnh đốn cả về chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức. Khi được “Lòng Dân” tin tưởng, khi nhân dân ủng hộ và tham gia thì vạn sự tất thành.

  • Sau 10 năm thực hiện hai tiêu chí văn hóa thuộc Bộ tiêu chí quốc gia xây dựng nông thôn mới, cơ sở vật chất, văn hóa thể thao cũng như đời sống tinh thần của người dân ở nhiều địa phương trong cả nước đã được cải thiện. Tuy nhiên, kết quả hoàn thiện hai tiêu chí này chưa thật sự đồng đều.

  • Liên hoan Sân khấu thử nghiệm quốc tế diễn ra từ ngày 4 đến 13-10 tại Hà Nội được kỳ vọng sẽ có nhiều đột phá trong thể hiện ngôn ngữ hình thể, cấu trúc, làm giàu thêm ngôn ngữ của nghệ thuật sân khấu.

  • Trong thời đại công nghệ phát triển, ít nhiều cũng ảnh hưởng đến nhận thức của các bạn trẻ, nhất là đối với học sinh, sinh viên. Để các em hiểu đâu là tốt, đâu là xấu và biết trân trọng những giá trị mà ông cha ta đã gìn giữ từ bao đời, diễn giả văn hóa Hồ Nhựt Quang (học trò GS.TS Trần Văn Khê) tiếp tục thay thầy thực hiện dự án vinh danh văn hóa trong học đường.

  • Khán giả Bắc Giang hâm mộ chèo đang được sống trong bầu không khí sôi động với tiếng trống, tiếng đàn, tiếng nhị réo rắt bổng trầm cùng những câu hát chèo trong Liên hoan chèo toàn quốc, tổ chức tại Bắc Giang. Những ngày qua, liên hoan thật sự gây chú ý và đọng lại nhiều cảm xúc đối với các nhà quản lý, văn nghệ sĩ cùng đông đảo nhân dân địa phương.