Chuyện "mặt tiền", nhìn từ khía cạnh văn hóa

15:41 16/06/2022

NGUYỄN KHẮC PHÊ

Trong thời buổi thiên hạ đổ xô ra mặt tiền làm ăn, chuyện "nhà mặt tiền" đã xảy ra bao vụ xung đột và là đề tài của nhiều "tác phẩm" dân gian. Để chiếm được mặt tiền, ngoài thế lực đồng tiền, cũng đã ngầm nảy sinh "chế độ", "tiêu chuẩn" này nọ mới được cấp đất mặt tiền.

Ảnh: tư liệu

Tôi bàn chuyện "mặt tiền" ở một khía cạnh khác và xin kiến nghị một loại "tiêu chuẩn” khác đối với nhà mặt tiền.

So với các thành phố lớn như Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh thì "trận chiến" xông ra mặt tiền ở Huế không quyết liệt bằng. Đó là một điều may mắn, nếu chúng ta kịp nhận ra hết những tác hại và có biện pháp hữu hiệu đối với chúng. Tôi vừa có dịp đi Hà Nội và đã nhận thấy, do chen chúc ra mặt tiền, nên nhiều nhà rất hẹp bề ngang, trông lép kẹp như bao diêm dựng nghiêng. Nhà càng cao, trông càng lép và càng chướng mắt khi đường phố mở rộng thênh thang. Những nhà mặt tiền như thế đã phá vỡ cảnh quan chung. Mặt khác, các nhà kiến trúc rất coi trọng khoảng trống trong mỗi công trình. Nhà lép thế thì lấy đâu ra khoảng trống và con người chen chúc trong đó liệu có thể nở nang và phát triển thuận lợi? Sách tâm lý học chỉ ra rằng, con người cũng như mọi giống vật đều có ý thức về một khoảng không gian của riêng mình, nếu bị xâm phạm là xảy ra xung đột. Con người có thể biết nín nhịn, không xung đột với người bên cạnh, nhưng lòng bất an, ấm ức dồn vào trong, nhiều khi thay đổi cả tính nết hoặc thành bệnh.

Tôi nói nhận xét trên với một nhà khoa học vừa từ Pa-ri sang thăm Huế; ông cho biết, ở Pháp có luật lệ quy định muốn xây nhà mặt tiền ở đô thị thì phải bảo đảm có bề rộng tối thiểu xứng hợp với cảnh quan xung quanh. Vậy mà một bạn kiến trúc sư ở Huế đã cho tôi biết, trong dự án phân chia các lô đất mặt tiền trên một số đường phố ở Huế, có người đã kiến nghị thu hẹp bề ngang hơn nữa để thêm nhiều người được hưởng nguồn lợi mặt tiền: Ý kiến này có thể xuất phát từ một lòng tốt và có thể đem lợi ích trước mắt cho một số ít người, nhưng đối với cảnh quan thành phố sẽ gây tác hại không nhỏ. Vì vậy, tôi xin được "báo động" với các cơ quan hữu quan, các cấp có thẩm quyền hãy ngăn chặn mọi mưu toan băm nhỏ mặt tiền đường phố và khẩn cấp ban hành quy chế, tiêu chuẩn bắt buộc đối với các nhà xây ở mặt tiền.

Những năm qua, không ít khu vườn ở Huế đã bị cắt chia, khiến "thành phố vườn" ít nhiều đã bị biến dạng - một sự mất mát không có cách gì bù đắp được. Nay đến cuộc chiến "mặt tiền"! Ai cũng biết những giá trị văn hóa của Huế không chỉ có ở các cung điện và lăng tẩm. Sự hài hòa và đường nét các công trình kiến trúc mới xây dựng có ảnh hưởng rất lớn đến vẻ đẹp của toàn thành phố. Do đó, việc đặt ra những tiêu chuẩn nhằm gìn giữ mặt tiền các đường phố Huế cho xứng hợp với cảnh quan xung quanh phải được quyết định bởi một hội đồng am hiểu kiến trúc và truyền thống văn hóa Huế, chứ không thể tùy tiện và đơn giản như là việc phân chia xôi thịt cho đồng đều.

Việc định ra những tiêu chuẩn, luật lệ cho nhà mặt tiền là cần thiết đối với mọi đô thị. Riêng với Huế, vấn đề trở nên cấp thiết vì Huế vừa lãnh sứ mạng gìn giữ di săn văn hóa của nhân loại. Và mùa khô - mùa xây dựng ở Huế đã bắt đầu.

N.K.P.
(TCSH62/04-1994)

 

 

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
  • Bộ sách Lục tỉnh cầm ca (NXB Văn hóa - Văn nghệ) cũng là tên của một nhóm bạn trẻ, đã tái hiện nguồn tư liệu về các loại hình diễn xướng của Nam bộ, xứng đáng trở thành câu trả lời cho câu hỏi: Giới trẻ ngày nay có còn quan tâm đến nghệ thuật truyền thống hay không?

  • Bạo lực học đường - một vấn đề tưởng chừng rất cũ nhưng lại luôn mới, bởi ngày nào chúng ta chưa tìm ra cách xử lý căn cơ, tận gốc rễ của vấn đề thì ngày ấy, nó vẫn còn là một nỗi nhức nhối của ngành giáo dục và của cả cộng đồng.

  • Năm 2020 ghi nhận nhiều diễn biến thiên tai rất bất thường, cực đoan, xảy ra trên nhiều vùng, miền của cả nước. Tính từ đầu năm đến nay, đã xảy ra 16 loại hình thiên tai; trong đó có 13 cơn bão trên Biển Đông; 264 trận dông, lốc, mưa lớn trên 49 tỉnh, thành phố. Đỉnh điểm là đợt mưa lũ lớn lịch sử từ ngày 6 đến 22-10 đã gây thiệt hại lớn tại khu vực Trung Bộ, nhất là tại các tỉnh từ Hà Tĩnh đến Thừa Thiên Huế. Ngoài ra, hạn hán, xâm nhập mặn nghiêm trọng, sạt lở bờ sông, bờ biển, sụt lún đê biển cũng xảy ra trên diện rộng tại đồng bằng sông Cửu Long.

  • Cho đến nay, đại dịch Covid-19 vẫn diễn biến phức tạp trên toàn cầu, giải pháp phong tỏa kiểm soát lây lan dịch bệnh trong cộng đồng được áp dụng rộng rãi ở các quốc gia, đã ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống và tinh thần của người dân, đặc biệt là các cộng đồng yếu thế nhiều nơi trên thế giới.

  • Theo giám tuyển nghệ thuật, dịch giả Nguyễn Như Huy, gần đây dòng sách nghệ thuật bỗng được quan tâm, đặc biệt là với sự xuất hiện của tác phẩm Câu chuyện nghệ thuật với độ dày gần 688 trang cùng giá bìa lên đến 999.000 đồng.

  • Xã hội hóa (XHH) văn hóa nghệ thuật (VHNT) ở TPHCM có tốc độ khá nhanh nhưng vẫn còn đó những vấn đề trầm kha. Ngoài sự thiếu giám sát chặt chẽ của cơ quan quản lý nhà nước về VHNT, còn có sự dễ dãi, thiếu chiều sâu của chính các đơn vị tham gia công tác XHH.

  • Sau nhiều lần cách tân, sân khấu nghệ thuật chèo vẫn không thoát khỏi những khó khăn. Nhiều nghệ sĩ cho rằng, để chèo được tái sinh thì phải thiết kế lại tư duy để chèo thu hút khán giả.

  • Khi được hỏi, người thầy đầu tiên của bạn là ai? - nhiều bạn trẻ có cùng chung đáp án: Không ai khác chính là cha, mẹ!

  • Nói việc thiện thì dễ, làm việc thiện mới khó. Cổ nhân đã dạy như vậy và xem chừng vẫn luôn là chân lý...

  • Những ngày này, lũ chồng lũ, bão số 8 dự báo sắp tràn về miền Trung khốn khổ, chính quyền phải huy động đến 700.000 bộ đội ứng phó với bão.

  • Thỉnh thoảng, một vài bạn bè trên mạng xã hội (MXH) của tôi lại đăng thông tin “thoái ẩn”, như một lời cáo biệt với cộng đồng. Sau một thời gian, có người quay trở lại, có người bặt vô âm tín.

  • Liên quan đến câu chuyện phát triển văn hóa đọc, vào ngày 6-10, ông Lê Hoàng, Phó Chủ tịch Hội Xuất bản Việt Nam, đã trình bày chuyên đề Hoạt động xuất bản, phát triển văn hóa đọc: Thách thức - cơ hội - những kiến nghị và công việc cần làm trước đại diện đến từ các nhà xuất bản (NXB), công ty sách tại TPHCM.

  • Trong thiên phóng sự tháng Tám “Sáng, Mê” đăng trên tuần báo Tiểu thuyết thứ Bảy năm 1949, nhà văn Vũ Bằng có thuật lại quang cảnh sau: “Từ đầu tháng, những hàng bánh Trung thu không còn thiếu một cách quảng cáo gì mà không đem ra dùng. Báo chí. Truyền thanh bươm bướm”. Các nhà buôn xưa đã hăm hở “quảng cáo”, “PR” cho nhãn hiệu bánh của mình.

  • TRANG TUỆ

    “Tuổi già và dòng chảy thời gian dạy ta mọi thứ”
                                       (Sophocles)

  • Ký ức hiện lên trên hình con vật tinh xảo, ngộ nghĩnh, trên từng lớp giấy nhiễu, vải hay giấy bóng kính của chiếc đèn Trung thu tưởng chừng đã bị lãng quên. Nói như nhà nghiên cứu Trịnh Bách: “Bắt đầu từ ấy mà khơi lên, mà thắp sáng con đường tìm về nét đẹp truyền thống. Cũng là trả lại phong vị cho mùa trăng tháng Tám vốn hàm chứa bao giá trị văn hóa dân tộc”.

  • Trước khi đọc bài viết này, xin hãy dành một ít phút tự hỏi chính mình rằng: Bạn có tự hào khi nói “Tôi là người Việt Nam” không?

  • Do ảnh hưởng của dịch Covid-19, từ đầu năm đến nay sân khấu Việt Nam đã bị ảnh hưởng khá nặng nề khi các nhà hát, đơn vị nghệ thuật phải tạm dừng hoạt động. Trong khoảng thời gian này, các nghệ sĩ, diễn viên đã miệt mài tập luyện, để giờ đây khi tình hình dịch bệnh được kiểm soát, nhiều sân khấu trong cả nước đã “sáng đèn” trở lại với những vở diễn mới phục vụ công chúng.

  • Sau 3 ngày làm việc, Đại hội đại biểu toàn quốc Hội Điện ảnh Việt Nam lần thứ IX, nhiệm kỳ 2020-2025 đã kết thúc và ra mắt Ban chấp hành mới.

  • Đây là chủ đề nội dung chia sẻ của Đức Dalai Lama trong chương trình đối thoại trực tuyến toàn cầu, diễn ra hồi giữa tháng 8 do Viện Hòa bình Hoa Kỳ (United States Institute of Peace - USIP) tổ chức.

  • Chúng ta đang trong giai đoạn “dầu sôi lửa bỏng” khi dịch bệnh hoành hành, gây nên vô số hệ lụy trong đời sống. Trên khắp thế giới và cả trong nước, các mặt kinh tế - xã hội đều ngổn ngang những vấn đề.