Cuốn tiểu thuyết nổi tiếng thế giới của văn học Pháp - “Hoàng tử bé” - đã được viết nên từ trải nghiệm có thật của nhà văn khi ông bị rơi máy bay trên sa mạc Sahara khi đang trên đường bay tới Việt Nam. Tác giả đã bị mất nước, bị ảo giác và suýt mất mạng…
Cuốn tiểu thuyết “Hoàng tử bé” được xuất bản vào ngày 6/4/1943, đưa tới cho độc giả một hoàng tử bé bước ra từ tác phẩm nổi tiếng nhất của nhà văn - phi công người Pháp - Antoine de Saint-Exupéry.
Tác phẩm kể câu chuyện của một phi công bị hỏng máy bay, rơi xuống sa mạc Sahara, ở đây, người phi công đã gặp một cậu bé mà anh âu yếm gọi là “Hoàng tử bé”. Cậu bé kể cho người phi công về quê nhà của cậu - một tiểu tinh cầu.
Chi tiết này được lấy cảm hứng từ một sự việc có thật trong cuộc đời nhà văn - phi công Antoine. Ngày 30/12/1935, khoảng gần 3h chiều, sau một chuyến bay dài hơn 19 tiếng, Antoine và người bạn hoa tiêu - André Prévot - đã bị rơi máy bay ở sa mạc Sahara trên lãnh thổ Libya khi hai người đang trên đường bay tới Sài Gòn.
Họ đã cố gắng lập kỷ lục về thời gian bay từ Paris tới Sài Gòn với hy vọng giành được giải thưởng trị giá 150.000 franc. Cả Antoine và bạn đều sống sót nhưng ngay lập tức họ phải đối mặt với việc cơ thể bị mất nước nhanh chóng trên sa mạc. Nho, táo và rượu trên máy bay giúp họ trụ được một ngày, nhưng khi không còn gì nữa, hai người bắt đầu bị ảo giác.
Sang ngày thứ hai và thứ ba, cơ thể họ bị mất nước rõ rệt và không đổ mồ hôi nữa. Cuối cùng, sang ngày thứ tư, một người Ả Rập cưỡi lạc đà đã phát hiện ra họ và cứu sống cả hai.
Trong “Hoàng tử bé”, khi Antoine viết về việc bị bỏ lại trên sa mạc với một cái máy bay hỏng, ông đã liên hệ với kinh nghiệm có thật trong cuộc đời mình. Dù không thể đoạt được 150.000 franc giải thưởng, nhưng trải nghiệm “nhớ đời” ấy đã giúp Antoine viết nên một tuyệt phẩm văn chương.
Trở lại với tác phẩm, nhân vật người phi công đã gặp Hoàng tử bé khi cậu đang trong cuộc hành trình đến thăm những hành tinh khác nhau trong không gian. Cuộc gặp gỡ với người phi công giữa nơi sa mạc, trong 8 ngày, đã khiến hai người hình thành nên một tình bạn gắn bó.
Cuốn tiểu thuyết suốt hơn 70 năm nay đã hấp dẫn cả trẻ nhỏ và người lớn trên khắp thế giới, đã được dịch sang hơn 250 thứ tiếng và phương ngữ.
Trong tháng 4 này, để nhớ về ngày cách đây 73 năm, “Hoàng tử bé” đã đến với độc giả, hãy cùng điểm lại 5 bài học thú vị về cuộc đời được tác giả gửi gắm một cách đầy ngụ ý trong tác phẩm.
Hãy luôn nhớ về sự sáng tạo của tuổi thơ
Nhân vật người kể chuyện trong “Hoàng tử bé” - anh phi công bị rơi máy bay trên sa mạc - đã bắt đầu câu chuyện bằng ký ức về bức vẽ đầu đời anh thực hiện khi còn là một đứa trẻ. Bức vẽ khắc họa một con trăn đã nuốt chửng cả một con voi. Tất cả những người lớn xem tranh của cậu bé ngày ấy đều chỉ nhìn ra hình… một chiếc mũ.
Sự thất bại với bức vẽ đầu tiên và bức vẽ thứ hai khiến cậu từ bỏ niềm đam mê vẽ để chăm chỉ học những môn hữu ích như người lớn khuyên bảo. Đương nhiên từng lời văn trong “Hoàng tử bé” đều có tính đa nghĩa, để phù hợp với cả trẻ nhỏ và người lớn. Với người lớn, những câu chữ giản đơn lại khái quát nên những câu chuyện lớn lao và sâu sắc về cuộc đời.
Cho tới một ngày khi gặp được Hoàng tử bé - người đã ngay lập tức đọc ra đúng nội dung của bức vẽ năm xưa, anh phi công ngay lập tức say mê cậu như một người bạn tâm giao tri kỷ hiểu thấu cõi lòng mình.
“Mỗi khi gặp một người lớn có vẻ sáng sủa một tí, tôi lại thử người đó với bức phác thảo số một mà tôi luôn mang theo (khắc họa một con trăn nuốt trọn một con voi vào bụng). Nhưng dù người đó là ai, họ cũng luôn trả lời rằng: “Đấy là một cái mũ”. Thế là tôi chẳng bao giờ nói với họ về trăn rắn, rừng nguyên sinh hay các vì sao. Tôi sẽ tự hạ mình xuống ngang tầm họ. Tôi sẽ nói về chơi bài, chơi gôn, chính trị và ca-vát. Rồi người lớn kia sẽ cảm thấy rất hài lòng khi được quen một con người tinh tế đến vậy”.
Khi chúng ta trưởng thành, đừng để mất đi sự sáng tạo, thậm chí là sức tưởng tượng điên rồ của tuổi thơ. Người lớn luôn thích những con số, những ý tưởng thực tế, và đôi khi, họ quên mất rằng cần phải nhìn lên trên bề mặt của sự việc, để suy nghĩ tự do và sáng tạo. Họ mất đi sự tò mò, hiếu kỳ tích cực, thay vào đó, càng lúc càng trở nên tiêu cực.
Những người sáng tạo cũng giống như Hoàng tử bé, họ cũng hay mơ mộng, luôn kiếm tìm những trải nghiệm mới và luôn thích thú với việc đưa ra những câu hỏi thực sự thông minh, đánh trúng vấn đề.
Để tận hưởng niềm vui giản dị trong cuộc sống, cần bớt đi sự nghiêm nghị
Trong chuyến hành trình đến thăm các hành tinh, Hoàng tử bé có lần gặp một nhà doanh nghiệp nghiêm nghị. Người đàn ông này không ngừng đếm tất cả những ngôi sao trong dải ngân hà và cảm thấy vô cùng hạnh phúc vì sở hữu những ngôi sao đó, dù thực tế, cuộc sống của ông ta cô đơn và nhàm tẻ vô cùng, ông ta chẳng có gì ngoài những vì sao để đếm.
“Ta quản lý chúng. Ta đếm đi rồi ta đếm lại chúng, nhà doanh nghiệp nói. Khó đấy. Nhưng ta là một người đứng đắn, rất quan tâm đến những vấn đề trọng đại”.
Hãy nhìn người doanh nhân, và nhớ rằng đừng bao giờ thỏa hiệp với bất cứ việc gì có thể làm mất đi những niềm vui nhỏ giản dị trong cuộc sống của bạn.
Chẳng gì có thể lên tinh thần và cải thiện cuộc sống bằng tiếng cười - những tiếng cười sảng khoái, vô tư, vui vẻ thật sự. Đừng “hà tiện” nụ cười, cười nhiều và bạn sẽ có trí nhớ tốt, bớt căng thẳng; hài hước và bạn sẽ khó có thể mắc bệnh tim.
Dành thời gian cho bản thân là bí quyết để được hạnh phúc
Trên hành tinh thứ năm mà Hoàng tử bé ghé qua, cậu đã gặp một người thắp đèn. Ở đây, mỗi ngày chỉ kéo dài một phút. Người thắp đèn, vì vậy, phải tắt đèn rồi thắp đèn liên tục sau mỗi phút. Công việc khiến ông mệt mỏi và lúc nào cũng chỉ thèm ngủ.
“Hiện nay, hành tinh này quay mỗi phút một vòng, ta không còn lấy một giây để nghỉ ngơi. Mỗi phút ta phải thắp đèn và phải tắt đèn một lần” - người thắp đèn nói.
Đừng để công việc đè bẹp bạn đến mức khiến từng phút giây tồn tại đều trở nên mệt mỏi, mỗi phút giây sống trong cuộc đời này đều cần phải được trân trọng và mục tiêu cao nhất không gì hơn là tận hưởng cuộc sống một cách trọn vẹn, ý nghĩa nhất.
Đừng để mình “chết mòn” vì công việc giống như người thắp đèn, bởi hậu quả sẽ rất thực tế và tàn khốc, đó là hàng loạt những loại bệnh tật rình rập bạn theo năm tháng.
Quan trọng hơn cả việc chăm sóc thể chất, là đôi khi, bạn cần có thời gian để dành riêng cho chính mình, để ngắt mình ra khỏi công việc, đó chính là chăm sóc tinh thần. Không nghi ngờ gì trong thời đại hôm nay, đang có rất nhiều “người thắp đèn” giữa đời sống.
Hãy dũng cảm để bước ra khám phá thế giới
Trên hành tinh thứ 6, Hoàng tử bé gặp một “ông cụ già đang viết những cuốn sách dày cộp”. Thoạt tiên Hoàng tử bé tin rằng nhà địa lý (nghề nghiệp của ông cụ) hẳn phải là người đi đây đó rất nhiều, nhưng hóa ra ông cụ cả đời không bao giờ rời gót khỏi bốn chân bàn.
“Ta có là nhà thám hiểm đâu… Nhà địa lý không phải là người đi đến các thành phố, sông biển, núi non, đại dương và sa mạc. Nhà địa lý rất quan trọng nên họ không thể đi lung tung. Ông ta sẽ không rời bàn giấy của mình, nhưng sẽ tiếp các nhà thám hiểm. Ông ta sẽ phỏng vấn họ và ghi chép lại những hồi ức của họ” - nhà địa lý nói.
Cái bàn giấy của nhà địa lý là một ẩn dụ cho “vùng an toàn” trong cuộc sống mỗi người. Chúng ta thường có xu hướng yên vị trong “vùng an toàn” của mình bởi điều này luôn đơn giản hơn so với việc mạo hiểm. Nhưng trong cuộc đời, tất cả chúng ta đều cần phải mạo hiểm, tạo nên những trải nghiệm mới, gặp gỡ những con người mới, ngao du, tìm hiểu.
Có rất nhiều lý do để chúng ta bước ra khỏi “vùng an toàn” của mình. Sự lo lắng, hồi hộp mà chúng ta cảm thấy khi đối diện với thử thách có thể khiến chúng ta tư duy, hành động hiệu quả hơn. Thích nghi với những thay đổi, thách thức giúp chúng ta năng động, nhạy bén, không bị chây ì, chậm chạp theo năm tháng.
Hãy lựa chọn bằng trái tim mình
Hoàng tử bé đã đem lòng yêu một đóa hồng ở tiểu hành tinh quê nhà. Dù nàng bảo mình là duy nhất trong giống loài của mình, nhưng khi đặt chân tới Trái đất, Hoàng tử bé đã giật mình thất vọng khi đứng trước một vườn hồng có tới hàng nghìn đóa hồng giống hệt nàng. Thoạt tiên, Hoàng tử bé buồn bã nhưng sau khi gặp cáo, cậu đã hiểu rằng đóa hồng của mình đúng là duy nhất.
Đơn giản bởi “chính vì nàng mà tay tôi đã tưới, chính vì nàng mà tôi đã che chắn bằng tấm bình phong, cũng vì nàng mà tôi bắt từng con sâu, vì nàng mà tôi đã ngồi nghe than thở, tán hươu tán vượn, và đôi khi cả im lặng nữa, bởi vì nàng là đoá hồng của tôi”, vì vậy, đó là đóa hồng duy nhất đối với Hoàng tử bé. “Chính thời giờ cậu đã mất để chăm sóc cho đoá hồng khiến đoá hồng trở nên quan trọng đến thế”.
“Đây là bí mật của tớ, một bí mật rất đơn giản thôi: Người ta chỉ có thể nhìn thấy thật rõ ràng và đúng đắn bằng trái tim, những điều quan trọng nhất không thể nhìn thấy bằng đôi mắt” - Cáo nói.
Trong cuộc sống, nhiều khi những quyết định mang tính trực giác, bản năng lại đem tới những kết quả tốt hơn sự phân tích logic. Thực tế, trực giác không mông lung, vô định, nó tồn tại để giúp con người cân bằng các quyết định của mình, để kết nối bản năng và lý trí.
Cuốn “Hoàng tử bé” chứa đựng vô số những bài học giá trị về cuộc đời. Để biết được thêm nhiều nữa, chỉ có cách tự bạn tìm gặp cậu ấy trong cuốn tiểu thuyết vẫn còn đang thịnh hành trên khắp thế giới sau hơn nửa thế kỷ.
Theo Bích Ngọc - Dân Trí
Ngày 15/10, tại Hà Nội, Bộ VHTTDL đã tổ chức cuộc họp nhằm chuẩn bị cho phiên họp Hội đồng cấp Nhà nước xét tặng các danh hiệu nghệ sĩ nhân dân, nghệ sĩ ưu tú (NSND, NSƯT) và danh hiệu nghệ nhân nhân dân, nghệ nhân ưu tú (NNND, NNƯT) năm 2018.
Nghệ thuật truyền thống dân tộc như: tuồng, chèo, cải lương, kịch hát dân tộc… đang kêu cứu, vì người xem ngày càng giảm, người theo nghề ngày càng hiếm. Hiện nghệ thuật truyền thống dân tộc đang thiếu hụt trầm trọng lực lượng thay thế trên tất cả các lĩnh vực, như diễn viên, nhạc công, biên kịch, đạo diễn…
Từ góc nhìn của nhà quy hoạch, Giám đốc SLAB, Đại học Nam California (Mỹ), GS. Annette Kim cho rằng, vỉa hè đa chức năng là một phần tạo nên thành phố sôi động, bền vững, đóng góp vào sinh hoạt cộng đồng.
Kết thúc loạt bài này, chúng tôi mong muốn, những nhận thức về văn hóa ngày càng hoàn thiện tiến gần đến giá trị cốt lõi nhất của văn hóa: Hình thành nhân cách con người và cốt cách của một dân tộc, trở thành nguồn lực nội sinh quan trọng để đất nước phát triển bền vững.
Hiện nay, nguy cơ mai một giá trị truyền thống làng xã rất lớn, ở cả chiều rộng và chiều sâu. Việc bảo tồn các giá trị di sản trong quá trình quy hoạch không gian kiến trúc làng không thể chậm trễ và trì hoãn. Trong đó, bảo tồn thích ứng và phát triển tiếp nối là phương thức mà giá trị tinh thần của di sản được kế thừa, hoàn thiện.
Chỉ đạo nghệ thuật được ví như người giữ lửa, bảo đảm khuynh hướng nghệ thuật, phong cách sáng tạo của đơn vị. Tuy nhiên, nhiều nhà hát của Hà Nội đang thiếu đội ngũ chỉ đạo nghệ thuật tài năng, chuyên nghiệp, dẫn tới sáng tạo ít mang tính đương thời, chưa có nhiều tác phẩm đỉnh cao có thể cạnh tranh với các loại hình nghệ thuật khác.
Mặt nạ giấy bồi, đèn kéo quân, tàu thủy sắt tây... từng mang lại niềm vui cho biết bao đứa trẻ mỗi độ Tết Trung thu. Nhưng trước sự phát triển của xã hội, những món đồ chơi truyền thống này liệu có cần thay đổi để đáp ứng thị hiếu trẻ nhỏ “thời 4.0”?
Vài năm trở lại đây, thị trường sách thiếu nhi trong nước đã có những chuyển biến với nhiều tín hiệu khởi sắc, nhưng vẫn cần nhiều cú hích để thực sự ổn định.
Dù trẻ con ngày nay ít còn chơi đèn kéo quân nữa, nhưng mỗi mùa Trung thu đến, gần ngày rằm tháng 8, nghệ nhân Vũ Văn Sinh lại cặm cụi làm những chiếc đèn truyền thống để giữ nghề, hoài niệm tuổi thơ và tưởng nhớ tổ tông.
Năm 2018, cải lương đánh dấu sự xuất hiện đúng 100 năm trên mảnh đất Nam bộ. Ngoài vở diễn “Thầy Ba Đợi” tri ân người khai sáng bộ môn nghệ thuật này, bộ phim “Song Lang” cũng ra mắt công chúng để góp thêm tình yêu cho khán giả hôm nay đối với loại hình sân khấu độc đáo trong tâm thức cư dân mở đất. Con đường đã qua của cải lương rất nhiều thành tựu, nhưng con đường phía trước của cải lương cũng không ít thử thách!
Dù còn nhiều khó khăn nhưng giới bạn đọc đang dần tiếp cận và sử dụng những sản phẩm trong cuộc cách mạng công nghiệp (CMCN) 4.0 để có thể thỏa mãn nhu cầu tiếp nhận thông tin hữu ích.
Vùng đất phía Tây Hà Nội còn nhiều ngôi đình làng là biểu tượng của vùng xứ Đoài, với những giá trị đặc sắc về kiến trúc và điêu khắc. Tuy nhiên, hiện nay, các ngôi đình này đối diện với nguy cơ xuống cấp và bị hủy hoại. Đã có rất nhiều công trình bị “trùng tu như phá”, gần đây nhất là tại đình Lương Xá, xã Liên Bạt, huyện Ứng Hòa.
Mong muốn nghiên cứu, phục dựng, bảo tồn lại các nét đẹp trong văn hóa truyền thống của Việt Nam, ngày 8-8, Ỷ Vân Hiên với đội ngũ các bạn trẻ chuyên nghiệp, có kiến thức chuyên môn cùng với lòng nhiệt thành, sức sáng tạo mạnh mẽ đã ra mắt tại Hà Nội.
Trong 6 tháng đầu năm 2018, ngành xuất bản đã gây được tiếng vang trong xã hội với nhiều cuốn sách có nội dung tốt, mang tính thời sự... Số lượng xuất bản phẩm vi phạm về nội dung có giảm so với cùng kỳ năm 2017 nhưng vẫn chưa có giải pháp khắc phục triệt để.
Tiếp bước sự sáng tạo với sơn mài của các bậc thầy thời kỳ hội họa Đông Dương, ngày nay nghệ thuật sơn mài đương đại vẫn kế thừa và phát triển với nhiều lối biểu hiện và tìm tòi mới. Tuy nhiên, bên cạnh hiệu quả nghệ thuật, nhiều sáng tạo cũng gây tranh luận.
Tính đến thời điểm này, Việt Nam có 12 di sản văn hóa phi vật thể được UNESCO vinh danh. Thế nhưng, bên cạnh niềm vinh dự thì những danh hiệu cũng đang tạo ra nhiều sức ép không nhỏ với các nhà quản lý văn hóa trong công tác quảng bá, bảo tồn và phát triển.
Tuồng là môn nghệ thuật sân khấu truyền thống độc đáo của dân tộc Việt Nam. Thế nhưng, cũng giống như những loại hình nghệ thuật truyền thống khác, tuồng đang đứng trước nguy cơ mai một. Ở đó việc bảo tồn để duy trì và phát triển nghệ thuật tuồng đang là “bài toán” không dễ gì tìm được câu trả lời thấu đáo.
“Ok (đồng ý) hay không thì mày nhớ confirm (xác nhận) cho người ta nha”; “giao đứa nào set up (sắp xếp) vụ này ngay và luôn đi chứ hứa rồi bỏ đó không hà”; “go now (đi ngay), mà free (miễn phí) thiệt hả?”; “nay được ở nhà full (cả) ngày”… Đó là vài trong số những câu Tây không ra Tây, ta chẳng ra ta mà giới trẻ Việt đang sử dụng trong cuộc sống hàng ngày.
Mùa World Cup 2018 đang đến những giờ phút cao trào của xúc cảm trong lòng người hâm mộ môn thể thao “vua”. Mỗi trận đấu mang lại nhiều cung bậc tình cảm: hân hoan, hào hứng, thất vọng, buồn khổ... theo từng đường bóng. Trong làng văn cũng có rất nhiều người hâm mộ đang cuồng nhiệt cổ vũ cho đội bóng mình yêu thích, thành thật khóc - cười sau mỗi trận bóng, và cuối cùng là đặt bút... làm thơ.
Chúng ta tưởng rằng, chúng ta tạo ra mạng xã hội là để chúng ta tự do hơn: tự do phát ngôn, tự do thể hiện quan điểm và suy nghĩ của mình, nhưng nhìn những điều đang diễn ra, chúng ta liệu có đạt được tự do thực sự và quan trọng hơn, là tìm kiếm được hạnh phúc?