Graham Green với những cốt truyện của ông
NGUYỄN CHIẾN
Không bao giờ Graham Green kể về các tác phẩm của mình trước khi ông đặt dấu chấm hết và đưa chúng tới nhà Xuất bản.
Nhà văn Graham Green - Ảnh: internet
Thế nhưng những người có dịp được gặp ông đều háo hức thầm mong được biết về những ý đồ và dự định của nhà văn. Phóng viên thường trú của "Báo Văn học" Liên Xô ở Pháp A.Sabốp cũng không tìm được câu hỏi ấy khi gặp Graham Green:
- Ngài vừa chia tay với "Cốt truyện Panma" sau khi cho in cuốn sách "Tôi làm quen với vị tướng". Có lẽ tiếp theo sau đó là cuốn tiểu thuyết về Nicaragoa hỏi ngài đã tới ba lần rồi chăng? Bởi hình như đó là một trật tự hợp lôgíc của cuộc đời và sáng tác của ngài.
- Không, - Green mỉm cười, - trong tôi chưa chín muồi "cốt truyện Nicaragoa". Vào mùa hè sắp tới, tôi dự định dành thì giờ cho cuốn tiểu thuyết đã bắt đầu viết 10 năm trước. Nói chung, tôi không tin là trong cuộc đời văn nghiệp của tôi lại tồn tại một trật tự như thế. Tôi đã tới Hêmia, nhưng rồi chẳng viết gì về xứ sở đó cả. Tôi đã ở Chilê dưới thời cố Tổng thống Agienđê, nhưng sau đó tôi chỉ giới hạn trong những bài phóng sự. Đối với cuốn tiểu thuyết "Những diễn viên hài kịch" tôi cần đến bốn chuyến đi Hai-ti, và tôi cũng đặt chân tới Panama ngần ấy lần trước khi một cốt truyện văn học trỗi dậy trong trí tôi. Nhưng rồi tôi cũng không sử dụng cốt truyện ấy.
- Song ngài đã kể về tướng Ômar Tôrilôt trong cuốn sách của mình...
- Có, tôi có kể, thậm chí cuốn sách không hoàn toàn bình thường đó đối với tôi - Có chút gì giống như hồi ký và ký sự đi đường - lại buộc tôi phải lao động suốt hai năm trời, vậy làm sao lúc ấy có thể nói gì đến tiểu thuyết! Vậy là tôi đã viện đến một mẹo: tôi đã được thư thái không bị ám ảnh với cốt truyện văn học bằng cách kể chuyện theo hình thức một truyện vừa mang tính chất tư liệu, tiểu sử. Thế nhưng bây giờ khi cốt truyện ấy "đã được kể" nó chẳng còn thuộc về tôi nữa. Vì lý do đó tôi chưa quyết định viết gì về Nicaragoa. Tôi yêu mến đất nước này, cuộc đấu tranh của nhân dân Nicaragoa gần gũi trái tim tôi. Nhưng liệu một cuốn tiểu thuyết có được viết không thì tôi chưa biết trước, nó có thể nảy sinh ra trong tôi mà cũng có thể chẳng nảy sinh được. Song, tôi coi nghĩa vụ của mình là phải nêu ra được một bằng chứng chính luận về những gì tôi đã nhìn thấy, đã nhận biết, đã tiếp nhận hay gạt bỏ bằng tất cả tấm lòng. Chính tôi đã làm như vậy với Mêhicô, với Nicaragoa: Không nhất thiết là tiểu thuyết, nhưng nhất thiết phải có một lập trường rõ ràng, có phóng sự - ủng hộ hay chống đối.
- Ngài hẳn còn nhớ lời phát biểu trên tờ "Sunday Telegraph" vào đầu năm nay mà ý nghĩa của nó quy tụ ở điều cho rằng dường như cùng với nhà thờ Thiên chúa giáo, bằng cuộc đấu tranh của mình vì hòa bình, ngài đã can dự một cách khách quan "dưới bàn tay của chủ nghĩa cộng sản"?
- Có, tôi có nhớ. Tôi đã gửi câu trả lời của tôi cho tờ Sunday Telegraph, và tờ này đã đăng tải nó. Điều đó không có nghĩa những cuộc tấn công tương tự nhằm vào tôi sẽ không lặp lại nữa. Tôi đã phản ứng tương tự như vậy đối với lời tuyên bố do những người cầm đầu các nước phương Tây thông qua ở Tôkiô. Tôi đã gửi thư tới tờ "Times" để bày tỏ sự phản đối của tôi đối với ý tưởng về cái gọi là "chủ nghĩa khủng bố biện chứng" - Không được quy phong trào giải phóng dân tộc của các dân tộc là chủ nghĩa khủng bố, và nhân cớ đó mà ném bom LiBi, đưa quân tiểu phạt tới Nicaragoa. Ở Nicaragoa, người ta đã kể cho tôi nghe về tội ác của bọn Côntrax hành động khủng bố, bọn này xuất phát từ lãnh thổ nước Ônđurat. Tôi đã giấu những bằng chứng đó trong bức thư gởi từ "Times". Người ta trả lời tôi rằng họ không công bố bức thư này. Lẽ tất nhiên, tôi sẽ tìm được cơ quan xuất bản khác sẽ đăng bức thư của tôi. Tôi sẽ đặt câu hỏi: lập trường của tờ "Times" phù hợp ra sao với nguyên tắc tự do ngôn luận? Không thể im lặng về chủ nghĩa khủng bố, về cái gọi là "những cuộc chiến tranh quy mô nhỏ", về sự coi thường số phận của các dân tộc. Chính vì lẽ đó mà vừa qua tôi đã trở thành thành viên của Hội đoàn kết Anh với nhân dân Nicaragoa.
- Như vậy, "Không nhất thiết là tiểu thuyết, nhưng nhất thiết phải có một lập trường rõ ràng". Theo mọi chuyện đã xảy ra, chính điều đó chắc không làm cho những kẻ bài bác ngài hài lòng...
- Chắc ngài biết là bốn mươi năm trước đây, khi ông bạn tôi là nhà văn Colder Schun nghĩ ra khái niệm "Green land", tôi đã không chấp nhận khái niệm đó, và bây giờ tôi sẽ còn không chấp nhận. Bởi dưới khái niệm "Green land" (vùng đất của Green) ngụ ý một điều tựa hồ một hòn đảo văn học tưởng tượng. Song điều của tôi viết hiện đang tồn tại trên thực tế. Tôi không bịa ra chiến tranh Việt Nam trong "Người Mỹ trầm lặng" - cuộc chiến tranh ấy là một sự thực: Trong tiểu thuyết "Yếu tố con người", tôi viết về tính chất thực tế của hiểm họa hạt nhân đe đọa các nước châu Phi từ phía Cộng Hòa Nam Phi, và tôi chưa kịp kết thúc cuốn sách, thì điều mà tôi phán đoán đã thành hiện thực - Người ta công bố các văn kiện về cuộc trao đổi bí mật về thông tin giữa các trung tâm hạt nhân ở Cộng Hòa Nam Phi và Cộng Hòa Liên bang Đức. Đúng, thế giới, nơi chúng ta đang sống, tràn đầy hiểm họa. Nền văn minh kỹ thuật đã không làm giảm bớt mà đã làm gia tăng mối nguy cơ biến tai họa cục bộ ngẫu nhiên hay "chiến tranh quy mô nhỏ" thành mối đe dọa toàn thể loài người. Vì vậy tôi lấy làm tiếc phải nói rằng sự cố ở Trecnôbưn mà Liên Xô hiện đang xử trí rất nghiêm túc, lại bị giới cầm quyền Mỹ coi như một nguyên cớ nhằm làm căng thẳng hơn các quan hệ trên thế giới. Song, lẽ nào những tai biến tương tự lại không xảy ra trước đây ở Anh và ở Mỹ hay sao? Ở nước Anh, mãi nhiều năm sau chúng tôi mới biết về việc một máy bay Mỹ đâm nhào xuống một kho hạt nhân.
Tôi hy vọng rằng, đối với thế giới, thảm họa của con tàu "Challeuger", tai họa xảy ra tại Trimai ở Mỹ, cũng như sự cố ở Trecnôbưn sẽ trở thành tín hiệu báo trước mối hiểm họa thức tỉnh loài người rút ra các bài học nghiêm túc nhất từ những gì đã xảy ra.
N.C
Dịch theo "Báo Văn học" Số 29-1986
(SH26/8-87)
Tải mã QRCode
.png "Địa danh học và việc nghiên cứu địa danh các tỉnh Trung Trung Bộ")
-
Trên hành trình vòng quanh nước Mỹ và ghi lại những bức ảnh cho cuốn sách mang tên “American Farmer” (tạm dịch: Nông dân Mỹ) của mình, Paul Mobley đã rất sốc khi biết rằng trong số những người làm việc trên các cánh đồng mà anh từng đi qua, có rất nhiều người đã trên 100 tuổi.
-
Mark Taimanov là trường hợp hiếm hoi trên thế giới khi cùng đạt tới đỉnh cao ở hai lĩnh vực là cờ vua và nhạc cổ điển.
-
TUỆ ĐAN
“Ngôn ngữ bị bão hòa và trở nên có sức sống thông qua thời gian”
(Jorge Luis Borges) -
JEAN-PAUL SARTRE (Nhật Vương dịch)
Jean-Paul Sartre (1905 - 1980), nhà văn Pháp, là một trong số những gương mặt tiêu biểu của chủ nghĩa hiện sinh, thường được vinh danh là một trong số các triết gia hàng đầu của nền triết học Pháp thế kỷ XX. -
TUỆ ĐAN
Nguồn mạch của tác phẩm tuôn ra từ sự cô đơn của nó, từ đó nó bắt đầu và tìm kiếm một tác lực cho sự khởi đầu ấy.
(Maurice Blanchot) -
YẾN THANH
Thực thể Việt là một cấu trúc văn hóa động, trong đó nhiều yếu tố bản sắc chỉ được hình thành thông qua giao lưu với quốc tế, hấp thụ từ tinh hoa văn hóa nhân loại để biến “cái bên ngoài” trở thành “cái bên trong”. -
LE VIEUX SIMON
Hồi ký
Trong thời gian bị lưu đày ở đảo Réunion (1916 - 1945) hoàng tử Vĩnh San (tức cựu hoàng Duy Tân) đã có nhiều hoạt động văn hóa và chính trị. -
PHẠM TẤN XUÂN CAO
Chiều ngày 13/10/2016, Hội đồng Khoa học Hoàng gia Thụy Điển đã chính thức công bố giải Nobel Văn chương thuộc về nhạc sĩ, ca sĩ, nhà thơ người Mỹ Bob Dylan với thông cáo giải thưởng được trao vì những phát kiến của ông trong việc tìm kiếm những cách diễn đạt thi pháp mới lạ cho truyền thống âm nhạc Mỹ. -
Hòn đảo Cuba bé nhỏ và nghèo nàn hiện là một trong những nơi sản xuất ra các vũ công trẻ xuất sắc nhất thế giới. Nhà hát Ballet Hoàng Gia và Ballet Quốc gia Anh, San Francisco Ballet và New York City ballet đều có những diễn viên múa chính người Cuba. Làm thế nào một quốc gia nghèo nàn bị cô lập với 11 triệu dân có thể làm được điều đó?
-
Chúng ta đều biết rằng các nhân vật nổi tiếng thế giới như Albert Einstein, Benjamin Franklin, Natalie Portman, Ellen DeGeneres, Gandhi, Paul McCartney, Charles Darwin và Betty White cùng chia sẻ một điểm chung với nhau - đó chính là họ đều là những người có chế độ ăn dựa trên thực vật. Và có bao giờ bạn có hỏi lý do vì sao không?
-
Sau nhiều thế kỷ, các bức tường từng bảo vệ các Hoàng đế Trung Quốc trong Tử Cấm Thành đã bắt đầu suy yếu, gạch bị long ra và bề mặt đã có nhiều vết nứt.
-
TAMARA MOTYLEVA
Nhờ Tạp chí Văn học Obozreniye đăng tải "Những tư tưởng không hợp thời" của Maxim Gorky, chúng ta đã có thể hiểu nội dung sự khác biệt giữa ông với Lênin và những người Bônsêvích trước và sau cách mạng tháng 10. -
Cách đây 75 năm, ngày 7/11/1941, nhân kỷ niệm 24 năm Cách mạng Tháng Mười, nước Nga đã tổ chức một buổi diễu binh, bất chấp những khó khăn, phức tạp của thời chiến khi quân phátxít Ðức đang ở cửa ngõ Moskva.
-
TUỆ ĐAN
Thân xác hiện hữu để rồi đem lại sức nặng và hình dạng cho sự tồn tại của chúng ta.
O. P. -
Judith Lorber, sinh năm 1931, là giáo sư hưu giảng các môn Xã hội học và Phụ nữ học tại Trung tâm Tốt nghiệp thuộc Đại học Thành phố New York và Học viện Brooklyn. Bà là nhà lí thuyết nền tảng của kiến thiết xã hội về giới tính và đóng một vai trò then chốt trong việc tạo dựng và chuyển hóa ngành giới tính học.
-
PHẠM HỮU THU
Trong gần một tháng được ở “xứ sở chuột túi”, tôi có dịp đi đó đi đây và tiếp xúc với nhiều người, chủ yếu là kiều bào ta ở vùng Cabramatta - nơi được mệnh danh là thủ phủ của người Việt ở Australia. -
NGUYỄN THỊ TUYẾT
Từ những chuyến tàu cưỡng bức xuyên Đại Tây Dương, người da đen đặt chân lên đất Mỹ với một nhân vị mới: người nô lệ. Toni Morrison ý thức sâu sắc về những cướp đoạt ấy, toàn bộ tác phẩm của bà không chỉ là lịch sử của người da đen (hơn ba thế kỷ) với tất cả những vấn đề khởi đi từ hệ lụy của màu da, mà quan trọng hơn, là nỗ lực mở ra một phả hệ mới, phả hệ của lòng nhân; và trên nền tảng bảo bối là bản sắc văn hóa, lịch sử tổ tiên, mỗi cá nhân phải giải thoát nhân vị nô lệ trong chính bản thân mình. -
Ngày 17 tháng Chín vừa qua, tại Trung Tâm Nghệ thuật và Nghiên cứu Bétonsalon, thuộc trường đại học Paris VII-Didérot, thuộc quận XIII, Paris đã tổ chức triển lãm và hội thảo bàn tròn về các nghệ sỹ đương đại viễn xứ với chủ đề “Anywhere But Here”, trong đó có vua Hàm Nghi của Việt Nam.
-
Nữ văn sĩ nổi tiếng Chilê, Isabel Allende (Isabên Agiênđê) trả lời phóng viên tạp chí Cuba International (1987) trong chuyến đi thăm Cuba của bà.
-
BỬU Ý
Nhìn học sinh ở Pháp, ta có cảm tưởng họ chơi và nghỉ nhiều hơn học.
.png)
.png)
