Vũ Đức Sao Biển: 50 năm nặng tình truyện Kim Dung
Nhạc sĩ Vũ Đức Sao Biển quên cuộc sống muộn phiền, thấy thư thái, nhẹ tênh mỗi khi đọc truyện Kim Dung.
Vũ Đức Sao Biển giao lưu cùng độc giả trong buổi giới thiệu sách tháng 4/2018, khi ông đang chống chọi ung thư. Ảnh: PLO
Ngoài sự nghiệp âm nhạc, cố nhạc sĩ còn nổi tiếng ở lĩnh vực phê bình sách, nhất là truyện Kim Dung. Độ am hiểu, những bài viết chất lượng khiến ông được văn giới lẫn bạn đọc trìu mến gọi là "nhà Kim Dung học".
Vũ Đức Sao Biển từng cho biết yêu thích truyện Kim Dung từ thập niên 1960, tức chỉ vài năm sau khi tác giả Hong Kong bắt đầu viết võ hiệp (năm 1955). Năm 1963, khi học lớp 10, ông tình cờ đọc Tuyết sơn phi hồ, sau đó hứng thú tìm hiểu các truyện khác. Vũ Đức Sao Biển từng định làm luận án cao học Tư trưởng triết học Đông phương qua tác phẩm Kim Dung nhưng không thành do nhiều bản thảo truyện thất lạc.
Đến năm 1988, Nhà xuất bản Trẻ in các bài viết của ông về truyện võ hiệp, tập hợp vào bộ Kim Dung giữa đời tôi, xuất bản năm 1993 và tái bản nhiều lần. Giữa thập niên 1990, phim chưởng thịnh hành ở thị trường băng đĩa, đến năm 1999, truyện Kim Dung phát hành lại ở Việt Nam. Qua đó, tên tuổi Vũ Đức Sao Biển trở nên thân thuộc. Một số đài truyền hình mời ông tham gia bình luận ở các buổi chiếu phim võ hiệp.
"Tôi say mê tiểu thuyết võ hiệp của Kim Dung từ ngày còn học phổ thông và thường lén đi thuê. Đọc đi rồi đọc lại không biết bao nhiêu lần, chỉ biết rằng với tôi, các nhân vật quen đến thuộc lòng. Sau khi Kim Dung giữa đời tôi được phát hành, tôi gửi tặng tiểu thuyết gia lỗi lạc này một bộ", Vũ Đức Sao Biển nói.
Tác giả Quảng Nam mổ xẻ nhiều khía cạnh tiểu thuyết Kim Dung, từ võ công, binh khí, âm nhạc, tình yêu, tình dục, yếu tố xã hội đến đi sâu vào từng nhân vật, thậm chí các lát cắt nhỏ, như con trâu hay nghề kỹ nữ. Kim Dung - hồn tính lãng mạn Phương Đông, Sự suy tàn của chủ nghĩa bạo lực, Tinh thần Phật giáo trong tiểu thuyết võ hiệp, Kim Dung và vạn sự giai không, Những suy niệm siêu hình học là một số bài viết tiêu biểu của Vũ Đức Sao Biển, thể hiện khả năng phân tích sâu của ông.
Bìa cuốn "Kim Dung giữa đời tôi" (tập hợp các bài viết của Vũ Đức Sao Biển).
Vũ Đức Sao Biển viết trong chương Sự suy tàn của chủ nghĩa bạo lực: "Có thứ bạo lực chân chính nhằm duy trì trật tự xã hội, bảo vệ công lý, bảo vệ mạng sống và quyền lợi chính đáng của những con người lương thiện. Có thứ bạo lực phản động nhằm làm náo loạn cuộc sống, gây cảnh can qua cho trăm họ lầm than để thừa cơ hưởng lợi hoặc để cai trị, nô dịch người khác... Khi xử lý tác phẩm, tác giả thường để cho chủ nghĩa bạo lực tự suy tàn đúng như định đề 'Gieo nhân nào, hưởng quả ấy' của phương Đông hay 'Ai gieo gió phải gặt bão' của phương Tây".
Ông cũng thích chủ nghĩa lãng mạn của Kim Dung, nhận ra thông điệp cổ vũ tự do được lặp lại nhiều lần ở các tác phẩm. Trong bài Hồn tính lãng mạn phương Đông, ông viết: "Nhân vật của Kim Dung luôn hướng về tự do. Lệnh Hồ Xung (bộ Tiếu ngạo giang hồ) học kiếm pháp Hoa Sơn với Nhạc Bất Quần, một cái nhấc chân hay một cái cất tay đều đúng bộ vị, thước tấc. Cho đến khi nhân vật này được học kiếm pháp với Phong Thanh Dương, lãnh hội ý nghĩa sâu sắc trong lời dạy của lão: 'Người sử kiếm chứ không phải kiếm sử người, cứ như nước chảy mây trôi mà sử kiếm' thì hắn mừng như điên. Ấy bởi vì Lệnh Hồ Xung biết mình đang tiếp cận với tự do, cái tự do mà một tên lãng tử vô hạnh như hắn cần phải có".
Cũng trong bài, ông nói khi đọc truyện Kim Dung lòng thư thái, nhẹ tênh, không còn những vương vất ưu tư từ cuộc sống: "Đó là gì? Đó chính là sự giải thoát, là tâm trạng cảm thấy mình đang được tiếp cận với tự do dù trong giây phút ngắn ngủi của đời người!".
Có lẽ chính Vũ Đức Sao Biển cũng hướng đến sự tự do, phóng khoáng này, bởi ông từng nói thích nhất Tiếu ngạo giang hồ. Năm 2001, Kim Dung đề nghị nhà văn chuyển ngữ tiếng Việt truyện này cho công ty Phương Nam. Vũ Đức Sao Biển cùng hai cộng sự tốt nghiệp Khoa Hán Nôm Đại học Tổng hợp TP HCM hoàn thành bản dịch. Ông dành tình cảm, tâm sức cho nhiều bài viết về tiểu thuyết này, đào sâu vào từng nhân vật như Lệnh Hồ Xung, Nhạc Bất Quần, Nghi Lâm, Nhạc Linh San, Đào Cốc Lục Tiên hay Lam Phượng Hoàng.
"Kiếm pháp (của Lệnh Hồ Xung) hoàn toàn đi ngược kiếm lý phổ thông: có khi phóng vào khoảng không, có khi mềm oặt như mất hết khí lực, có khi hung hiểm như con trường xà đột ngột chờ sẵn... Lệnh Hồ Xung sử kiếm ý đó mà lòng sung sướng như điên... Tôi cũng học cách của Lệnh Hồ Xung, ý nghĩ đi tới đâu, phóng ngòi bút tới đó. Vâng, tôi đang sử bút ý", ông viết.
Bìa cuốn "Tiếu ngạo giang hồ" do Vũ Đức Sao Biển đồng biên dịch.
Tuy nhiên, Lệnh Hồ Xung chỉ được Vũ Đức Sao Biển xếp là vị anh hùng nổi trội thứ sáu trong truyện Kim Dung. Nhà văn đánh giá cao nhất Kiều Phong (Thiên long bát bộ) với nghĩa khí cao thượng, mang chất phản kháng kiểu mẫu người hùng truyền thống của Trung Quốc. Những cái tên tiếp theo lần lượt là Hư Trúc (Thiên long bát bộ), Trương Vô Kỵ, Trương Thúy Sơn (Ỷ thiên đồ long ký), Thạch Phá Thiên (Hiệp khách hành), Lệnh Hồ Xung (Tiếu ngạo giang hồ), Dương Quá (Thần điêu hiệp lữ), Hồ Phỉ (Tuyết Sơn phi hồ) và Địch Vân (Liên thành quyết).
Vũ Đức Sao Biển chọn Trần Viên Viên (Lộc Đỉnh ký) là mỹ nhân đệ nhất. Đây là nhân vật có thật, từng được vua Sùng Trinh, tướng Ngô Tam Quế (nhà Minh) và thủ lĩnh khởi nghĩa Lý Tự Thành yêu thích. Trong Lộc Đỉnh ký, bà được mô tả đẹp nghiêng nước nghiêng thành dù ngoài 40 tuổi, khiến Vi Tiểu Bảo (kẻ tiếp xúc hàng loạt người đẹp) phải sững sờ, chân tay bủn rủn, miệng há hốc không ngậm được.
Với các nhân vật nữ trẻ, Vũ Đức Sao Biển lần lượt yêu thích Triệu Mẫn, Tiểu Siêu, Hân Tố Tố (Ỷ thiên đồ long ký), Nhậm Doanh Doanh (Tiếu ngạo giang hồ), A Châu (Thiên long bát bộ), Tiểu Long Nữ (Thần điêu hiệp lữ), Song Nhi (Lộc Đỉnh ký), Vương Ngữ Yên (Thiên long bát bộ), Viên Tử Y (Phi Hồ ngoại truyện), Bạch A Tú (Hiệp khách hành). Ông từng định đặt Vương Ngữ Yên vào ngôi đệ nhất hoặc đệ nhị do nhan sắc của cô, nhưng không thích chuyện nhân vật quá say mê Mộ Dung Phục nên đánh cô xuống hạng tám.
Dù được độc giả yêu quý, Vũ Đức Sao Biển luôn khiêm tốn, không muốn được gọi là nhà Kim Dung học. Ông cho biết Kim Dung là bậc kỳ tài với kiến thức mênh mông về nhiều lĩnh vực, còn kẻ hậu sinh như ông chỉ vì mê say mà nghiền ngẫm. Khi nhà văn võ hiệp qua đời năm 2018, Vũ Đức Sao Biển không chia sẻ được nhiều về ông trên mặt báo, các chương trình truyền hình, do mất tiếng vì ung thư vòm họng.
Vũ Đức Sao Biển tên thật Võ Hợi, sinh năm 1947 ở Tam Kỳ (Quảng Nam), nổi tiếng với các nhạc phẩm Thu hát cho người, Đêm Gành Hào nghe điệu Hoài lang, Đau xót lý chim quyên, Điệu buồn phương Nam... Ông mất tại nhà ở TP HCM vào khuya 6/5, thọ 73 tuổi.
Theo Ân Nguyễn - vnexpress
Tải mã QRCode
.png "Địa danh học và việc nghiên cứu địa danh các tỉnh Trung Trung Bộ")
-
Khi được hỏi lý do nào thôi thúc bà hoàn thành cuốn tiểu thuyết dã sử về Hồng Hà nữ sĩ Đoàn Thị Điểm, nhà văn Lê Phương Liên tâm sự rằng: “Tôi hăng hái ngồi bên bàn phím, viết đêm viết ngày như là nhập đồng, như là có một nguồn lực siêu nhiên nào thôi thúc”.
-
HỒ ANH THÁI -
Tình yêu quê hương, tình yêu gia đình, những khám phá thú vị trong cuộc sống xa xứ là điểm chung trong hai tác phẩm “Bốn mùa hoang vu xứ kiwi” và “3,1kg hạnh phúc” của hai tác giả trẻ Trần Băng Khuê và Mai Thanh Nga cho bạn đọc thấy được phong vị của những vùng đất khác nhau cũng như cuộc sống của những người Việt trẻ xa xứ.
-
Sức viết của nhà thơ ngoài lục thập Đinh Ngọc Diệp (sinh năm 1956) có dấu hiệu mạnh lên khi trước thềm xuân mới, ông ra mắt tập “Hành trình 6” (NXB Hội Nhà văn).
-
Sau giải thưởng văn xuôi của Hội Nhà văn Việt Nam, mới đây, đạo diễn Xuân Phượng tiếp tục nhận thêm giải thưởng văn xuôi của Hội Nhà văn TPHCM cho hồi ký Gánh gánh… gồng gồng… (NXB Văn hóa - Văn nghệ). Tác phẩm đã phần nào khắc họa chân dung của tầng lớp trí thức Việt Nam trong 2 giai đoạn kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ.
-
“Duyên” - tôi biết đến tác giả Nguyên Phong từ cuốn sách Đường mây qua xứ tuyết . Tôi cũng đọc qua về tiểu sử, con đường sự nghiệp của ông. Thật đáng để ngưỡng mộ!
-
Nhà thơ, nhà báo Vương Tâm vừa ra mắt tuyển “Thơ chọn Vương Tâm” (NXB Hội Nhà văn), với 180 bài thơ và một số bức tranh minh họa của nhà thơ Nguyễn Quang Thiều.
-
Nhắc tới nhà văn Nguyễn Văn Thọ, bạn văn thường nhớ tới tiểu thuyết “Quyên”; các tập truyện ngắn: “Gió lạnh”, “Vàng xưa”, “Hương mĩ nhân”, “Vườn mộng”; các tập bút ký và tản văn: “Đào ở xứ người”, “Đầu ngọn sóng”… Ông còn sáng tác thơ, vẽ và viết kịch bản phim… Nhớ về thời hoa niên nhiều ước vọng, ánh mắt ông lấp lánh niềm vui.
-
“Sống mãi trên quê hương anh hùng” (NXB Quân đội nhân dân, 2021) là cuốn sách được viết theo thể loại truyện ký, về cuộc đời của một người anh hùng đã cống hiến tuổi thanh xuân cho sự nghiệp giải phóng dân tộc. Đó là Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân Nguyễn Kim Vang - hình ảnh đại diện cho một thế hệ thanh niên lớn lên trong hoàn cảnh đất nước có chiến tranh, sẵn sàng hy sinh không tiếc tuổi thanh xuân, xương máu của mình cho hòa bình, thống nhất của dân tộc...
-
Trong nền văn học Việt Nam hiện đại, tiểu thuyết Số đỏ của Vũ Trọng Phụng là tác phẩm quen thuộc với nhiều thế hệ bạn đọc. Đến nay, mặc dù đã được phổ biến rộng rãi, nhưng không phải mọi cắt nghĩa về nó đã thật thấu đáo, thuyết phục.
-
Nỗ lực không ngừng nghỉ của các nhà nghiên cứu lý luận văn học Việt Nam trong nhiều thập niên qua là giới thiệu, nghiên cứu, tổng thuật các hệ thống lý thuyết để vận dụng vào nghiên cứu thực tiễn văn học.
-
Với 17 truyện ngắn gọn gàng, tập truyện ngắn “Gió thổi trước hiên nhà” vừa được NXB Văn học ấn hành, mở ra một thế giới ngổn ngang, đa tạp của cuộc sống đời thường từ miền quê đến phố thị với đủ mọi cung bậc cảm xúc, những cảnh đời buồn vui, đặc biệt là những thân phận đàn bà nhọc nhằn, cay đắng.
-
Nhãn sách Văn sử tinh hoa thuộc Công ty TNHH Sách và Truyền thông Việt Nam (Tri Thức Trẻ Books) vừa phát hành cuốn "Phong vị xuân xưa - Ngày xuân xem sách biết việc cổ kim". Tác phẩm được sưu tầm, tuyển chọn từ nhiều cuốn sách, báo, tạp chí trong giai đoạn từ 1920 đến khoảng 1945.
-
Mấy năm gần đây, nhiều danh tác Việt đã được phát hành lại, mang đến cho độc giả hiện đại cơ hội tiếp cận dễ dàng hơn các ấn phẩm có tuổi đời trên dưới một thế kỷ. Không đơn thuần là “bình mới rượu cũ”, nỗ lực này còn mang tính gợi mở, góp phần định vị, thúc đẩy đa dạng chiều kích văn chương.
-
“Bốn nhà văn nhà số 4”, NXB Hội Nhà văn, của nhà phê bình Ngô Thảo dày dặn, chia làm bốn phần, tập hợp 35 bài viết của tác giả về bốn nhân vật văn chương nổi tiếng mà sự nghiệp gắn liền với ngôi nhà số 4 phố Lý Nam Đế - tạp chí Văn nghệ quân đội. Đó là Nguyễn Thi, Nguyễn Khải, Nguyễn Minh Châu và Thu Bồn.
-
Truyện ngắn đối với những tác giả trẻ, mới viết văn, nhiều người tự khám phá mình, bao giờ cũng qua một thử thách. Dương Hương - một tác giả trẻ vừa cho ra mắt tập truyện ngắn “Giá của đàn bà” với nhiều cảm xúc mới mẻ. Chúng tôi xin giới thiệu bài viết của nhà văn Trung Trung Đỉnh về tập truyện ngắn , của tác giả Dương Hương, do Liên Việt ấn hành.
-
Cầm trên tay cuốn “Thời xuân sắc” của nhà văn Huệ Ninh (NXB Thế giới, 2020) - hồi ký của một người phụ nữ bình thường, tôi thật sự xúc động và còn thấy tiếc, tự hỏi sao sách không dày hơn nữa.
-
“Nấp” trong nhà báo Trần Nhật Minh với vẻ ngoài “đồ sộ, quánh màu nước thời gian”, là trái tim thi sĩ nhiều rung động. Cho nên, có lẽ đã lần lữa mãi, thì cũng phải đến ngày tâm hồn chật căng, buộc phải tỏa lan hương chất mà tháng năm cuộc đời mình đã trầm tích.
-
“Hừng Đông” viết về “đêm trước” của cách mạng Việt Nam, giai đoạn trước khi thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam (1930) đến cuộc khởi nghĩa Nam Kỳ. Trong bối cảnh ấy, nhà văn không chạy theo sự kiện, biến cố, mà hướng tới con người cụ thể với tư cách một nhân vật văn học - chiến sĩ Cộng sản Phan Đăng Lưu.
-
“Lắng đọng và suy nghĩ” (NXB KH&KT, 2020) cái tên sách khiêm tốn của Tạ Quang Ngọc trở nên cuốn hút tôi. Và sự chắt lọc trí tuệ, cũng như chân thành cảm xúc, chân thành tự bạch trong cuốn sách này đã không chỉ khiến tôi cảm phục tác giả, mở mang tri thức, mà còn nâng thêm cho mình bản lĩnh, bồi đắp tình yêu con người, tình yêu đối với quê hương đất nước và sự nghiệp cách mạng.
.png)
.png)
