Chân dung Đặng Huy Trứ - Ảnh:TL
[if gte mso 9]> Bài thơ này của Đặng Huy Trứ làm vào tháng 10 Bính Thân 1856, trước cả những bài thơ, văn chống Pháp của Phan Văn Nghị, Bùi Hữu Hiền, Nguyễn Đình Chiểu…, lúc Đặng Huy trứ (người làng Bác Vọng, Phong Điền, Thừa Thiên) mới 31 tuổi, quan hậu bổ, được phái đi xem xét tình hình tàu thuyền ở cửa Đà Nẵng. Bài thơ do ông Phạm Tuấn Khánh tìm được và gởi tới Sông Hương. Chúng tôi sẽ giới thiệu công trình nghiên cứu Đặng Huy Trứ trong một số sau. |
...Hoa giấy có màu sao không nói...
Có ai không? Tiếng kêu ném vào chiều. Mùa xuân im lặng. Nghe rõtiếng những mầm cây cục cựa. Thì ra chiều này chưa gió ở hoàng hôn.
Tôi đi về phía cánh đồngBất chợt nghe tiếng nhọc nhằn lúa hátVọng từ thẳm sâu đất đai trăn trở...
Khư khư ôm bóng Lam Kiềutrăng lùa Cuội xuống phì nhiêu cánh đồng
Áo em màu trắng mịnDưới trăng ngời sáng trongÁo anh sờn vai bạcTrăng sáng xanh màu rong
Chừng hoa hồng kiếp trước đã hoa khôi và hoa lựu cũng từng là đốm lửa
Cánh đồng tuổi thơ gặt gió heo mayNgày cưỡi lưng trâu, diều trăng đêm thả
Hoang vu. Đêm màu xanh trở dạ. Đom đóm lập loè ma trơi. Lũng sâu mưa khóc. Sáng ra rừng lộng lẫy triệu chồi non. Tôi ca vui trong nắng.
Giọng nói chỉ còn thoang thoảngđồng cỏ hoa vàng
Chợ hoa phiên Tết thêm đôngNgười xinh bán cúc bán hồng khéo chưa?
Trên thiên đường ai biếtBao kiếp người kiếm tìm
I. Đôi khi nhơ nhớ trong đời... Điều gì không rõ đã rời vuột điRồi buồn chẳng hiểu buồn chiCứ ngơ ngẩn tựa phân ly - một người...
Mong manh đi qua những tiết mùaHương từ lụa trắng của nghìn xưa
Và cuối cùng y đã đến ngồi vào vị trí của mình, xếp đặt lại đồ đạc trong căn phòng.Y đã tìm thấy một chúc thư.
Đốt một nén hương trầm bên mâm ngũ quảMơ hồ nghe gà gáy trên môi ngườiTiếng gà le te gọi tôi đi chợ Tết
Anh cứ nghĩ ấy là hạnh phúcQua dốc Đồng Lào mưa như trútBần bật hoa mưa bần bật oàMột trời hoa vây kín hai ta
Mắt xưa có là chiếc láVỗ vào mưa ru dáng ngườiChắc ta có lần dối tráMôi đau rét tím nụ cười
...Trong khốn cùng cô đơnhạnh phúc lại trở về...
Bầu trờiBắt đầu nhiễm lạnhNgoài đồngThưa thót tiếng chim...Rơm rạ... có mùi ẩm mốcCon chó buồn, ngáp vặt ngoài hiên?
Lúc nào cũng chỉ một mìnhCho dù được sống bên anh - cuối đời