ĐOÀN MẠNH PHƯƠNG
Mới đó mà đã một hành trình 40 năm của một thương hiệu văn học mang tên Tạp chí Sông Hương. 40 năm của Sông Hương thì tôi có cơ duyên tròn 30 năm gắn bó cùng với những kỷ niệm in đậm những dấu ấn khó quên.
Tôi được in trên Sông Hương lần đầu tiên với chùm thơ 2 bài Lục bát chờ nhau, Chưa đặt tên trên số ra tháng 9 - 10/1993. Khi đó thông tin không được thuận lợi như bây giờ, nhà thơ Đoàn Thương Hải ở Huế (giờ anh đã đi xa hơn 20 năm rồi) lúc đó đã phô tô cả trang tạp chí gửi báo tin vui cho tôi. Khỏi phải nói lúc đó tôi mừng vui đến cỡ nào! Được in trên Sông Hương là cả một niềm mơ ước của các tác giả trẻ lúc đó. Và từ đấy như một cơ duyên, tôi luôn có thơ đăng đều trên Sông Hương và tôi luôn nhắc trong tâm mình là phải lựa chọn những tác phẩm thơ ưng ý nhất gửi tới Sông Hương.
Yêu Sông Hương lúc nào không biết nữa, và tình yêu ấy đã cho tôi mơ một lần được đặt chân tới Huế. Năm 1996, Sông Hương mở cuộc thi thơ. Như một tình cảm tự thân thôi thúc tôi đã viết bài thơ Tưởng tượng Huế bằng tình yêu chân thành của mình với Huế: Chưa một lần đặt chân tới Huế/ Mà Huế từng rót rượu vào tôi… Huế cổ xưa như tôi từng tưởng tượng/ Cắm trong lòng thương tím một hồn sông… Bài thơ Tưởng tượng Huế là bài thơ duy nhất tôi gửi dự thi. Và may mắn sao đã được vào chung khảo và qua vòng chung khảo để được là một trong những tác giả, tác phẩm được trao giải thưởng năm đó. Lần đầu tiên tôi đã được đến Huế, được cảm nhận Huế một cách hiện hữu nhất chính bằng một phần tiền giải thưởng thơ năm đó của mình.
Đến với Sông Hương tôi cảm nhận được sâu thẳm tình người từ những bậc văn nhân lớp cha chú, lớp đàn anh đi trước: nhà thơ Hồng Nhu, nhà thơ Nguyễn Quang Hà, nhà thơ Nguyễn Khắc Thạch cùng những người bạn văn thân thương thời đó: Đoàn Thương Hải, Nhất Lâm, Ngàn Thương, Phương Xích Lô, Đỗ Văn Khoái… Các anh bây giờ người còn, người mất nhưng tôi không thể quên những ly rượu đêm bên dòng sông Hương và bữa cơm hến Huế do vợ chồng anh Ngàn Thương thiết đãi bạn thơ trẻ Hà Nội ngày đầu đến Huế: Tôi đã mơ bạn mời cơm hến Huế/ Mong một lần cay ứa mắt nhìn nhau/ Chân đặt bước lên kinh thành xưa cũ/ Mà ngợp chìm trong hồn Huế thẳm sâu…
Đầu những năm 2000, khi nhà thơ Nguyễn Khắc Thạch đảm nhiệm Tổng Biên tập Tạp chí Sông Hương, nhà thơ Nguyễn Trọng Tạo và tôi được Tổng Biên tập Nguyễn Khắc Thạch giao cho làm chân đại diện cho tạp chí tại Hà Nội. Thời gian này, cộng tác viên của Sông Hương tại Hà Nội khá đông đảo và chúng tôi rất vui là những người bắc nhịp cầu để nhiều nhà thơ, nhà văn góp mặt trên chiếu văn sang trọng Sông Hương. Năm 2003, Sông Hương kỷ niệm 20 năm thành lập, nhà thơ Nguyễn Khắc Thạch đã bàn với nhà thơ Nguyễn Trọng Tạo và tôi phối hợp cộng tác cùng Ban Biên tập để biên soạn và tuyển chọn bộ tuyển tập Sông Hương bao gồm 4 cuốn: Thơ, Văn xuôi, Lý luận phê bình và Dòng chảy văn hóa để xuất bản và phát hành đúng dịp kỷ niệm 2 thập kỷ của Tạp chí Sông Hương. Bộ tuyển Sông Hương 20 năm đã trở thành một sự kiện văn hóa năm đó với những tên tuổi tham gia tác phẩm trong tuyển tập giúp cho độc giả càng yêu quý và trân trọng Sông Hương. Năm 2004, lần đầu tiên một Festival thơ Huế được tổ chức, anh em chúng tôi gồm Nguyễn Khắc Thạch, Nguyễn Trọng Tạo và tôi lại sáng kiến tuyển chọn và xuất bản tuyển thơ Dạ thưa xứ Huế và đi kèm theo tuyển thơ là bộ bưu ảnh Huế đẹp và thơ in thơ của 12 nhà thơ với 12 bài thơ hay về Huế. Bưu ảnh thơ lần đầu tiên xuất hiện tại một ngày hội thơ Huế đầy màu sắc lại thêm một lần khẳng định xứ Huế - xứ thơ.
Năm tháng trôi qua nhanh quá, những kỷ niệm với Sông Hương ngày ấy lại trở về lay động. Tôi vẫn luôn cộng tác với Sông Hương dù bận rộn và vị trí công tác đã qua vài thay đổi… tôi vẫn vẹn nguyên cảm nhận được cái tình nghĩa ấm áp ấy từ Ban Biên tập Sông Hương với những nhà thơ Tổng Biên tập tiếp nối các bậc đàn anh đi trước: nhà thơ Hồ Đăng Thanh Ngọc và giờ đây là nhà thơ Lê Vĩnh Thái… Các thành viên Ban Biên tập cũng đồng thời là những tác giả trẻ sáng giá trên văn đàn Việt Nam hôm nay: Nhà văn Nhụy Nguyên, nhà thơ Lê Tấn Quỳnh, nhà văn Lê Vũ Trường Giang…
Bốn thập kỷ Sông Hương đủ một hành trang sâu nặng những kỷ niệm khó quên.
Đ.M.P
(TCSH412/06-2023)
PHAN TUẤN ANH
Chảy đi sông ơi
Băn khoăn làm gì?
Rồi sông đãi hết
Anh hùng còn chi?…
[Chảy đi sông ơi - Nguyễn Huy Thiệp]
ĐẶNG THỊ NGỌC PHƯỢNG - PHẠM PHÚ PHONG
Sông Hương là dòng sông được đất trời ban phát, chuyên cần chảy mãi từ bao đời. Con người hết thế hệ này đến thế hệ khác, từ nhiều nơi khác nhau trên khắp hành tinh từng đến đây uống nước, tắm gội, nghiêng mình soi bóng và chiêm ngưỡng, hít thở và hưởng thụ bầu không khí tràn ngập hương hoa.
TRẦN NGUYỄN KHÁNH PHONG
Mùa hè này, Tạp chí Sông Hương tròn 40 năm góp mặt với làng báo chí Việt Nam, một chặng đường có thể nói là khá dài của một tạp chí, mà lại là một tạp chí văn nghệ địa phương thì lại càng có ý nghĩa thiết thực hơn. Và 40 tuổi, tôi thấy Tạp chí Sông Hương đang mang trong mình là một độ chín chắn, chững chạc và được bạn bè trong và ngoài nước mến mộ.
ĐỖ MINH ĐIỀN
Trong suốt chặng đường 40 năm (1983 -2023) kể từ khi ra đời, Tạp chí Sông Hương trở thành diễn đàn uy tín, góp phần truyền tải đến độc giả trong và ngoài tỉnh nhiều tác phẩm văn học, nghệ thuật giá trị; đồng thời, giới thiệu những nghiên cứu về các giá trị truyền thống văn hóa Huế.
DƯƠNG PHƯỚC THU
Cách đây 40 năm, vào ngày 04 tháng 4 năm 1983, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Bình Trị Thiên ra Quyết định về việc thành lập Tạp chí Sông Hương.
Bốn mươi năm hình thành và phát triển của Tạp chí Sông Hương là 40 năm nhận được sự tin tưởng, vun đắp, chia sẻ, gửi gắm tác phẩm, công trình của đông đảo cộng tác viên trong cả nước.
TRẦN PHƯƠNG TRÀ
Tháng 6 năm 1983, Tạp chí Sông Hương của Hội Văn nghệ Bình Trị Thiên đã xuất bản số 1, đáp ứng yêu cầu của đông đảo bạn đọc và bà con ở quê nhà. Là người con của Huế, xa Huế từ tháng 8 năm 1954, tôi vui mừng đón nhận Tạp chí Sông Hương và nhận làm đại diện cho Tạp chí tại Hà Nội.
Nhà thơ Nguyễn Đông Nhật đã sống xa Huế tròn 40 năm. Trong những kỷ niệm đẹp của mình, anh nhớ hồi đó, nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm - Tổng Biên tập Sông Hương - ghé đến anh (ở Thư viện, 20 Lê Lợi) đọc thơ và chọn bài “Khu nhà số 20” để in trong số đầu tiên.
DƯƠNG HOÀNG
Sông Hương tức Hương Giang, tùy cách gọi theo âm Hán Việt hay thuần Việt. Tuy được gọi theo tên này hay tên kia nhưng đều chỉ về một dòng sông thơ mộng chảy qua giữa lòng thành phố Huế cổ kính.