Sống nhanh, sống chậm

19:23 19/02/2018

1. Những năm gần đây, thuật ngữ “sống chậm” được nói nhiều trong đời sống xã hội. Đã có “sống chậm” ắt phải có “sống nhanh”. Mỗi quan hệ, giữa sống chậm và sống nhanh đã và đang là một vấn đề được nhiều người quan tâm trong lĩnh vực y học và xã hội. Nhân dịp “xuân về trăm hoa đua nở” tôi xin được lạm bàn về vấn đề này trong lĩnh vực xã hội.

Khởi đầu từ thời gian. Từ xưa đến nay người ta thường nói thời gian là vàng bạc. Thực tế cho thấy giá trị của thời gian còn hơn vàng rất nhiều. Quyền lực của thời gian là vô hạn.

Thời gian cho người ta sức trẻ, buộc người ta phải già. Khi con người có ý thức về thời gian cũng là thời điểm ý thức về sự sống của mình. Thời gian vốn vô tình, nhưng người sống có tình nên cảm nhận về thời gian luôn luôn khác nhau. Thời gian có khi nặng, khi nhẹ. Áp lực thời gian luôn là áp lực nặng nề nhất.

Do đời người có hạn, không ai có thể “trường sinh bất tử” nên có thể nói “quỹ thời gian” mỗi con người có giá trị cao nhất. Thời gian quy định sự sống của con người, buộc mỗi người phải biết sống. Người biết sống chính là người biết “sống nhanh, sống chậm”. Chợt nhớ lại mấy câu thơ: “Có những lúc ta cần nhắm mắt; để nhìn ra hơi thở của mình; để nhận rõ những gì được mất, để tìm ra những cạm bẫy vô hình”.

2. Trước hết xin được nói ngay: việc sống nhanh, sống chậm là vấn đề cá nhân, tùy tâm ý mỗi người. Người ta thường nói “hạnh phúc không phải là điểm đến; hạnh phúc là cuộc hành trình” Đời người là một sự vận động, là một chặng đường đi. Tốc độ di chuyển không bao giờ cố định. Có lúc nhanh, lúc chậm. Lúc cần nhanh phải nhanh, lúc cần chậm phải chậm. Ví như việc máy bay cất cánh. Để cất cánh lên bầu trời, máy bay phải vận hành với tốc độ nhanh nhất; khi hạ cánh tốc độ phải từ từ giảm đi.

Ở đời ai chẳng muốn giàu sang thành đạt. Ai cũng có mơ ước khát vọng riêng của mình. Do vậy, ai cũng có kế hoạch để đạt được mục đích đề ra. Người biết sống chắc chắn phải là người biết lập trình đường đi tới đích phù hợp với thời gian, phù hợp với xã hội, phù hợp với sức mình. Trong cuộc sống, có một số người do tham lam quá độ và thiếu hụt lương tâm đã “dùng mọi thủ đoạn, bất chấp đạo lý” để nhanh chóng đạt được mục đích. Lối sống ấy chắc chắn sẽ phải chịu hậu quả bi thảm.

Thực ra, không chỉ trong xã hội, ở mỗi con người cuộc chiến “thiện, ác” luôn luôn diễn ra. Sự tham lam, ích kỷ là nguồn gốc sinh ra tội lỗi. Chính vì vậy hàng ngày, hàng giờ người ta đều phải “bình tâm, tĩnh trí” để lắng nghe tiếng nói của lương tâm, của xu thế cuộc sống, con đường phấn đấu đạt mục đích có hợp với đạo làm người, hợp với xu thế chung của xã hội hay không?

Nói rõ hơn, trong thời điểm tràn đầy nhiệt huyết, “sống nhanh” nhất vẫn phải bình tĩnh suy xét. Và sống chậm tức là cuộc sống bình tĩnh, không hấp tấp, vội vã để biết mình, biết người và điều chỉnh mục đích cho phù hợp. Ở đời có hai điều quan trọng nhất là biết mình, biết người. Biết người đã khó, biết mình còn khó hơn. Có biết mình, biết người mới xây dựng được các mối quan hệ tốt đẹp. Mình và người không bao giờ đứng yên một chỗ. Tất cả đều chuyển động, thay đổi theo thời gian. Chỉ có “sống chậm” mới có thể nhận ra những sự thay đổi của mình và của người.

3. Tháng 10 vừa qua, tôi có dịp theo một tour du lịch khám phá ở vùng rừng núi biên giới. Ba ngày sống không internet, không tivi, không nước nóng, máy điều hòa nhiệt độ. Ba ngày đắm chìm trong thiên nhiên hoang dã, suy tư với núi cao, bâng khuâng với tiếng suối tiếng chim, bồi hồi với những lối mòn và hoa dại, tĩnh lặng trong đêm với rừng thẳm ngút ngàn. Quả thật, thiên nhiên đã gọi mở trong tôi rất nhiều điều mới mẻ về sự sống và sức sống!

Sự sống ra đời trong sự hài hòa giữa thiên nhiên và con người. Sự sống con người cũng do thiên nhiên ban tặng. Không có không khí, không có nước, bạn có thể sống được không?

Thiên nhiên là người mẹ thứ hai của chúng ta. Chắc chắn là vậy. Chúng ta phải hiếu kính với mẹ, phải hiếu kính với thiên nhiên. Tôi đã chứng kiến những cơn giận dữ của thiên nhiên. Mẹ thiên nhiên trừng phạt chúng ta về những lỗi lầm “bất hiếu”, thử thách chúng ta trong khó khăn, nhắc nhở chúng ta về cách sống.

Trong thời buổi hiện nay, người ta phải sống chung với sự khác biệt nhưng không thể sống chung với cái ác. Đã đến lúc phải xem việc tàn phá thiên nhiên như là một tội ác. Không ai có thể định nghĩa rõ sống nhanh là gì, sống chậm là gì. Nhanh chậm tùy thuộc ở tâm tính, thể chất mỗi người, ở từng thời điểm khác nhau.

Và suy cho cùng “nhanh, chậm” là một phương thức để nâng cao chất lượng sống, để đạt được mục đích đề ra, để có hạnh phúc. Chuẩn mực cao nhất của chất lượng sống là sự hài hòa giữa tinh thần và vật chất trong cơ thể người, trong quan hệ người với người và con người với thiên nhiên. Xin có đôi lời ứng tác kết thúc bài này để bạn đọc tham khảo:

“Xem trong con tạo xoay vần
Trong nhanh có chậm, trong gần có xa”

Theo TRẦN VĂN TUẤN - SGGP

Đánh giá của bạn về bài viết:

0 đã tặng

Bày tỏ cảm xúc Mã QRCode

Bình luận (0)

Xem thêm

Văn hóa đọc của giới trẻ – Chệch đường hay đúng hướng?

Câu chuyện về văn hóa đọc không còn là đề tài mới mẻ nhưng vẫn luôn là một câu hỏi còn bỏ ngỏ. Liệu rằng độc giả trẻ đã chọn được cho mình hướng đi đúng đắn?
Chỉ gần 12% số ấn phẩm được Cục Xuất bản kiểm duyệt nội dung

Đó là thông tin được đưa ra tại cuộc họp tổng kết năm của Cục Xuất bản chiều 24/12. Nguyên nhân của việc không đọc xuể sách phát hành là do thiếu nhân lực.
Phê bình hay ném đá?

Cùng với yêu cầu ngày một cao đối với chất lượng bản dịch, việc nhận xét, hồi âm của độc giả cũng ngày càng nhiều hơn và trực tiếp hơn, tuy nhiên, trong số đó có những người đang làm việc “ném đá” thay vì “phê bình” một cách thiện chí – đó là ý kiến của BTV Phùng Hồng Minh về những tranh luận quanh bản dịch tiểu thuyết “Bên phía nhà Swann” của Marcel Proust.
Tác phẩm kinh điển nước ngoài bị dịch sai: Bởi chưng kém tiếng Việt, mỏng kiến văn…

Hiện, khá nhiều kiệt tác của văn chương, triết học thế giới đã được dịch ra tiếng Việt với mục đích khai trí, “mở mắt”, dẫn bạn đọc vào biển kiến thức sâu rộng của nhân loại. Song, trước những bản dịch sai “từng xăngtimét”, bạn đọc không thể “nhắm mắt làm ngơ”…
Văn chương dạy chúng ta điều gì?

Theo mấy nghiên cứu gần đây thì việc đọc sách văn học khiến cho người ta thông minh hơn, giàu tình cảm hơn, và văn minh hơn. Báo New York Times bèn đặt cho một số nhà văn và học giả câu hỏi: “Văn chương dạy chúng ta điều gì về tình yêu?”
Để văn hóa Việt không bị mai một

Nghệ sỹ ăn mặc phản cảm, giá trị nghệ thuật bị xem nhẹ, thiếu văn hóa trong cách ứng xử... là những hiện tượng cho thấy văn hóa Việt đang biến đổi một cách nhanh chóng.
Nghề vẽ tranh trên kiếng trước nguy cơ mai một

Nghề vẽ tranh trên kiếng ở Phú Tân (H.Châu Thành, Sóc Trăng) từng một thời nổi tiếng khắp Nam bộ nhưng giờ đây phải đối mặt với nguy cơ mai một.
Nhà văn hóa Hữu Ngọc: Muốn giao lưu văn hóa với bên ngoài tốt thì bản thân đất nước phải tốt

L.T.S: “Muốn giao lưu văn hóa với bên ngoài tốt thì bản thân đất nước phải tốt”. Đó là nhận định xuyên suốt cuộc nói chuyện với phóng viên Tạp chí VHNA của Nhà xuất nhập khẩu văn hóa Hữu Ngọc. Khó mà ngờ được ở tuổi 97, ông vẫn giữ tác phong nhanh nhẹn, trí nhớ minh mẫn đến vậy. Bạn bè gọi ông là “cầu thủ ngoại hạng”, điều đó thật chính xác.
Triển lãm kiểu báo cáo thành tích

Những tư liệu quý chìm trong hỗn độn hiện vật xung quanh. Những bảng biểu số liệu nặng tính báo cáo... Chúng khiến triển lãm Hà Nội 60 năm xây dựng và phát triển (từ ngày 4 - 12.10 tại Bảo tàng Hà Nội nhân kỷ niệm 60 năm giải phóng thủ đô) giống như một báo cáo thành tích khô cứng.
Sách giáo khoa phớt lờ tác quyền

Biết bao tác giả có tác phẩm thơ, văn được sử dụng trong sách giáo khoa đã không được chi trả tiền tác quyền suốt hàng chục năm qua...
Giải trí lấn át, nghệ thuật hàn lâm thui chột

Họa sĩ Trần Lương vừa trở thành một trong hai nghệ sĩ, nhà hoạt động văn hóa nhận được Giải thưởng Lớn giải Hoàng tử Claus 2014 (cùng Abel Rodriguez từ Colombia). “Giải thưởng cho tôi thấy rõ là mình đang làm những công việc bình thường của một công dân bình thường có trách nhiệm” - nghệ sĩ chia sẻ.
Nhà nghiên cứu Cao Tự Thanh: Phân biệt i và y trong chính tả tiếng Việt

Tồn tại mấy trăm năm qua, vấn đề i và y trong chính tả tiếng Việt đã được chính quyền thuộc địa Pháp đặt vấn đề cải cách từ đầu thế kỷ XX. Sau 30-4-1975 các cơ quan hữu quan như Ủy ban Khoa học xã hội Việt Nam, Bộ Giáo dục - Đào tạo cũng có những quy định về vấn đề này, nhiều nhà nghiên cứu cả trong lẫn ngoài nước trước nay cũng đã tìm hiểu và có ý kiến, nhưng vẫn chưa được giải quyết rốt ráo.
Tài nguyên con người

Nếu như ca trù, dân ca quan họ, hát xoan, đờn ca tài tử Nam Bộ, nhã nhạc cung đình Huế… của Việt Nam được quốc tế công nhận là di sản văn hóa phi vật thể thì trong tài nguyên, cũng có tài nguyên phi vật thể- tài nguyên con người.
Ngày Quốc khánh, nghĩ về trách nhiệm của ngành văn hóa

Dân tộc và Văn hóa dân tộc Việt Nam có trước rất xa ngày lập nước Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa. Nhà nước này đã được dựng nên, tồn tại và phát triển trên nền tảng văn hóa Dân tộc. Nhà nước này, như một lẽ tất yếu, có trách nhiệm bảo vệ, phát triển nền văn hóa dân tộc.
Ngày này 69 năm trước - Việt Nam độc lập

Thực tế lịch sử gần 70 năm qua đã khẳng định rằng Cách mạng Tháng 8 năm 1945 và sự ra đời của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa là kết quả của hành trình 30 năm tìm đường cứu nước của Bác Hồ và là kết quả tất yếu từ công lao to lớn của Bác chuẩn bị cho việc tiến hành cuộc cách mạng giải phóng kể từ ngày Bác về nước.
Trùng tu hay... "hoành tráng hóa" di tích?

Bắc Kạn có nhiều di tích lịch sử, với 12 di tích cấp quốc gia và 33 di tích cấp tỉnh. Trong thời gian qua, nhiều di tích đã được trùng tu, tôn tạo. Tuy nhiên, việc trùng tu lẽ ra phải trân trọng lịch sử, thì những người thực hiện lại “hoành tráng hóa” di tích.
Dự Vu Lan và khóc

Người ta hay quan niệm tháng bảy âm lịch là tháng “cô hồn”, rằm tháng bảy là để “xá tội vong nhân”, toàn khái niệm thuộc về “thế giới khác”. Ai đi chùa thì được biết tháng bảy còn gọi là mùa Vu Lan.
Chữ hiếu Việt Nam - những điều suy ngẫm

Lòng hiếu thảo hay lòng từ bi ở cấp độ cá nhân và gia đình giúp chúng ta tăng cường sức đề kháng với cái xấu, cái ác bên ngoài. Một người con hiếu thảo sẽ khó bị cám dỗ bởi những tệ đoan xã hội.
Dòng văn học thị trường phát triển mạnh ở Việt Nam

Những tác phẩm văn học mang nặng tính giải trí dần chiếm lĩnh thị trường và thu hút ngày càng nhiều cây bút trẻ.
Làm thế nào để có nhiều tác phẩm văn học có chất lượng về TP Hồ Chí Minh?

Sau giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước 1975; đặc biệt là sau tiến trình đổi mới đất nước năm 1986, văn học TPHCM có những bước phát triển rất ngoạn mục.