Quy định văn hóa lỗi thời thì nên thay

09:10 12/01/2015

“Phải xem hành lang pháp lý cho văn hóa còn thiếu cái gì. Cái gì lỗi thời rồi cần đổi mới, cái gì mâu thuẫn cần điều chỉnh”, GS-TS Phùng Hữu Phú, Phó chủ tịch Hội đồng Lý luận T.Ư, nói tại hội thảo quốc gia Những giải pháp tổ chức triển khai Nghị quyết số 33-NQ/TW về xây dựng và phát triển văn hóa, con người VN đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước.

3A Station, một không gian đầy sáng tạo tại TP.HCM - Ảnh: hemsaigon.com

Trong hội thảo do Ban Tuyên giáo T.Ư, Bộ VH-TT-DL, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Hội đồng Lý luận T.Ư và Báo Nhân Dân phối hợp tổ chức tại Hà Nội hôm qua (9.1), nhiều câu chuyện thời sự nóng hổi đã được chạm đến, đề cập tới các góc độ, chính sách phát triển văn hóa, phát triển con người.

Cần thúc đẩy nền công nghiệp sáng tạo

Chẳng hạn, Zone 9, một khu vui chơi cho giới trẻ Hà Nội, đã xuất hiện trong ít nhất 3 tham luận tại hội thảo về công nghiệp sáng tạo. Trong đó, nó không chỉ được các nhà nghiên cứu đánh giá như một dấu hiệu khởi đầu cho nền công nghiệp này tại VN, mà còn nhìn nó và các không gian sáng tạo liên quan như một đối tượng cần được pháp luật bảo hộ nhằm thúc đẩy phát triển. Điều này, hiện còn đang thiếu.

Theo Th.S Nguyễn Thị Thu Hà, chúng ta đã sớm có chính sách khuyến khích thuế cho các doanh nghiệp văn hóa, giáo dục, thể thao... Danh sách được hưởng ưu đãi thuế 10% cũng cho thấy mức độ ưu tiên của nhà nước đối với các hoạt động văn hóa truyền thống hay hoạt động nghệ thuật lâu đời. Vì thế di sản, biểu diễn dân tộc, mỹ thuật, điện ảnh… đều được hưởng ưu tiên này. Tuy nhiên, thực tế của công nghiệp sáng tạo hiện nay còn đa dạng hơn và vượt ra khỏi danh sách đó. Chính vì thế, cần bổ sung thêm một số ngành nghề văn hóa sáng tạo được ưu đãi thuế. “Chúng ta có thời trang, thiết kế, đồ họa, phần mềm công nghệ thông tin, nghệ thuật hình ảnh, quảng cáo… Sự bùng nổ của nhiều doanh nghiệp vừa và nhỏ tập trung vào các lĩnh vực truyền thông mới, quảng cáo, thiết kế, phần mềm... ở các TP lớn trên cả nước, đặc biệt là Hà Nội và TP.HCM cho thấy xu hướng mở rộng này”, Th.S Hà phân tích.

Khủng hoảng giá trị thẩm mỹ có thể gây tổn thương dân tộc

Bên cạnh đó, các hiện tượng nhạc rác, thần tượng sau một cú nhấp chuột cũng được nhắc tới như biểu hiện của lệch chuẩn văn hóa, khủng hoảng giá trị thẩm mỹ. Theo PGS-TS Nguyễn Thị Minh Thái, khủng hoảng này thậm chí có thể gây tổn thương cho dân tộc. “Ngay từ đầu thế kỷ 20, nhà văn hóa Đào Duy Anh đã cảnh báo về bi kịch của sự phát triển từ góc nhìn văn hóa, khi văn hóa bị lơ là. Sự khủng hoảng thẩm mỹ hiện nay chính là biểu hiện rõ của xuống cấp giá trị đạo đức thẩm mỹ, nằm ngay trong bi kịch ấy”, bà Thái phân tích.

Nhà văn Y Phương lại đề cập đến những chính sách khuyến khích đa dạng văn hóa để thúc đẩy nghiên cứu, trao truyền văn hóa tộc người. Theo nhà văn, cần phải có những sáng tác bằng ngôn ngữ dân tộc, dạy học bằng ngôn ngữ dân tộc bên cạnh tiếng Kinh. Có thế mới tránh được xu hướng “Kinh hóa” xuất hiện trong tâm thế một bộ phận giới trẻ dân tộc thiểu số, trong đó có dân tộc Tày của chính nhà văn.

GS-TS Phùng Hữu Phú lại nhắc đến những quy định, cơ chế không phù hợp cho sáng tạo, không thúc đẩy sáng tạo. “Bây giờ cứ cơ chế một mét khối xây dựng thô với một mét khối sáng tạo điêu khắc chênh nhau không đáng kể. Một cuốn sách xuất bản xong chỉ đủ tiền mua sách tặng bạn và một chầu bia thì ai viết sách và chất lượng những cuốn sách ấy thế nào”, ông nói.

Chính vì thế, ông Phú cho rằng, quan trọng nhất của thực hiện Nghị quyết phát triển con người là thay đổi những gì đã không còn phù hợp. “Cần thiết rà soát để điều chỉnh bổ sung xem hệ thống pháp luật ổn chưa. Hành lang pháp luật còn thiếu cái gì thì bổ sung. Cái gì lỗi thời rồi cần đổi mới. Cái gì mâu thuẫn cần điều chỉnh. Cần thể chế hóa để có hành lang pháp lý mà triển khai. Nghị quyết là định hướng, còn đi vào cuộc sống là phải thể chế hóa bằng pháp luật. Phải xem là cơ chế nào đang kìm hãm sức sáng tạo của văn hóa. Phải có cơ chế làm sao phát huy được tiềm năng và sức mạnh sáng tạo văn hóa, để phát huy tốt nhất giá trị sáng tạo văn hóa”, ông Phú kết luận.
 
Sớm đề phòng, ngăn chặn hội chứng xin lỗi

Gần đây đã xuất hiện lời xin lỗi của cá nhân và tổ chức đối với những sai trái gây hậu quả. Đó là một khởi động tốt nhưng phải sớm đề phòng, ngăn chặn “hội chứng xin lỗi” mà vẫn vắng bóng hành vi sửa lỗi. Văn hóa xin lỗi chỉ có ý nghĩa tích cực bằng thước đo sửa lỗi, đồng thời phải sớm hình thành và thực hiện văn hóa từ chức với sức đẩy của liêm sỉ, nhân phẩm, danh dự, trách nhiệm đối với người giữ chức quyền. Đó là đòi hỏi của xã hội, là ý nguyện của nhân dân.
GS-TS Hoàng Chí Bảo
Lãng phí tiền của

Các công trình nghệ thuật được sản xuất ra và rơi vào quên lãng, lãng phí tiền của của nhà nước và xã hội. Ví dụ như một số bộ phim do nhà nước đầu tư nhiều tỉ đồng nhưng không thể chiếu ở rạp. Điều này còn tồn tại ở rất nhiều lĩnh vực khác như âm nhạc, thủ công mỹ nghệ...  Trong khi nhiều nghệ sĩ, nghệ nhân, những người sáng tạo không sống được bằng nghề. Thị trường nghệ thuật méo mó, không phát triển theo đúng quy luật cung cầu của nó.
PGS-TS Bùi Hoài Sơn,
Phó viện trưởng Viện Văn hóa
 

Nguồn: Trinh Nguyễn- TN

 

 

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
  • Tại nhiều trường học trên địa bàn TP Hồ Chí Minh, sự nghèo nàn về đầu sách, không gian đọc khiến nhiều học sinh (HS) không có hứng thú đến thư viện. Cộng với sự phát triển các thiết bị công nghệ số, càng khiến các em hờ hững với tài nguyên sách.

  • Chiều ngày 24/7, một người bạn gửi tin nhắn qua zalo thông báo việc thành phố Đà Nẵng mới phát hiện một người nhiễm Covid trong cộng đồng. Tôi bán tín bán nghi và cũng thầm hy vọng đó là tin giả. Mặc dù những tin nhắn giả đã được hạn chế rất nhiều từ khi bùng phát dịch lần 1 nhưng việc tin lan truyền trên mạng cũng chưa chắc đã là đúng.

  • Những khó khăn từ đợt dịch Covid-19 hồi đầu năm còn chưa kịp khắc phục, ngành xuất bản trong nước đang phải đối diện với đợt dịch tái bùng phát. Giải pháp nào cho ngành xuất bản trong giai đoạn hiện nay?

  • Thị trường tổ chức biểu diễn cải lương tại TPHCM những năm gần đây sôi động hẳn vì sự xuất hiện của nhiều đơn vị xã hội hóa cùng Nhà hát Cải lương Trần Hữu Trang dàn dựng nhiều chương trình, vở diễn, thu hút được sự quan tâm của khán giả mộ điệu. 

  • Covid-19 là gì? Nếu có người hỏi tôi câu ấy, tôi sẽ trả lời là chấp nhận và thích nghi. 

  • Nhan Hồi là đệ tử giỏi của Khổng Tử. Một lần đang khi Nhan Hồi nấu cơm trong bếp, Khổng Tử đi ngang qua, ông nhìn thấy Nhan Hồi múc cơm ăn vụng.

  • Đại dịch Corona đang tác hại một cách khủng khiếp. Từ mức tử vong 3.331 tại Trung Quốc vào đầu tháng 4-2020, theo thống kê chính thức, chỉ sau một thời gian ngắn - tính đến ngày 29-4-2020 - con số này đã vọt lên 217.596 người tử vong; tổng số ca nhiễm tăng đến 3.134.199 người (1).

  • Tương truyền, trong văn hóa Việt Nam xưa, khi gặp nhau, chào nhau các cụ ta thường úp hai bàn tay vào nhau nắm chặt và xá người đối diện. Còn cái “vụ bắt tay” mà chúng ta thường thấy lâu nay là chỉ có từ khi thực dân Pháp đô hộ nước ta(!)

  • VŨ NHIÊN    

    Những ngày giáp Tết, giữa rộn ràng bánh mứt, chợ hoa, giữa những cơn mưa phùn nhè nhẹ và chút gió xuân hây hẩy gợn mình, đây đó trên mặt báo đã có những tin tức về loại dịch mới khi ấy gọi là Corona bùng phát ở thành phố Vũ Hán, Trung Quốc.

  • Người Bhutan không làm việc kiếm tiền suốt cả ngày. Đủ sống là được rồi. Họ dành nhiều thời gian rảnh để tận hưởng các niềm vui khác trong cuộc sống…

  • Lại một mùa Phật đản trở về trên quê hương chúng ta trong bối cảnh tín đồ sẽ có thể không đến chùa dự các lễ kính mừng ngày Đản sinh của Đức Thế Tôn, ngày Vesak Liên Hiệp Quốc - sự kiện văn hóa tâm linh của nhân loại, vì ảnh hưởng của đại dịch Covid-19…

  • Trong một lần xem bộ phim Cuộc đời Đức Phật, tôi còn nhớ loáng thoáng lời Ngài dạy rằng “nhìn vào trong một chiếc lá bồ-đề mà thấy được mặt trăng, mặt trời…”. 

  • Ngày thứ 4 của hai tuần triệt để ở nhà “stay home” thế giới bên ngoài hầu như sa mạc...

  • Cảm ơn bạn đã hỏi thêm câu mình nói hôm trước: Thời buổi “Cô-vi 19” hoành hành khắp thế giới này, thì với những người đã có “tuổi hơi cứng” như tụi mình nên thực hành các hạnh Độc cư, Thiền định, Kham nhẫn, Tri túc mà Phật đã dạy từ hơn hai ngàn sáu trăm năm trước để có một nếp sống An Lạc và Hạnh Phúc.

  • Khi tác giả viết những dòng này, đại dịch Corona đang tiếp diễn khốc liệt trên thế giới. Châu Âu đang ở cao điểm của dịch bệnh, số tử vong tại Ý đã cao hơn so với Trung Quốc.

  • Đọc “Hồn Trương Ba, da hàng thịt”, nhiều người thích đi tìm xung đột, đi tìm bài học thời sự, đi tìm bài học có tính dự báo và vô số những bài học giá trị khác.

  • Việt Nam có một khối lượng đồ sộ các di sản đa dạng và phong phú. Tuy nhiên, công tác quản lý di sản ở Việt Nam hiện nay còn nhiều bất cập. 

  • Khắp mọi nơi trên thế giới, các sự kiện văn hóa đang bị hủy bỏ vì dịch coronavirus. Một số phòng hòa nhạc đang cố gắng chống chọi lại xu hướng này bằng cách vẫn tiếp tục biểu diễn trong khán phòng trống khán giả và chia sẻ buổi hòa nhạc trực tuyến.

  • Nhiều phụ huynh lo lắng giá sách giáo khoa sẽ tăng khi thực hiện chủ trương xã hội hóa. Mới đây, Bộ Giáo dục và Đào tạo yêu cầu giá sách giáo khoa trong chương trình giáo dục phổ thông mới không vượt giá sách hiện hành. Điều này mang lại niềm vui cho phụ huynh nhưng lại khiến các nhà xuất bản “đứng ngồi không yên”. Trước tình hình này, có ý kiến đề xuất Bộ Giáo dục và Đào tạo thành lập hội đồng thẩm định giá sách.

  • Giữa những dòng tin với gam màu xám trên các kênh thông tin hàng ngày, tôi dừng lại ở những dòng chữ ấm áp tình người: một cụ ông ở Kon Tum, năm nay đã 90 tuổi, bán lạc làm từ thiện. Ông là Lưu Bình, ở P.Quyết Thắng, TP.Kon Tum.