“Ok (đồng ý) hay không thì mày nhớ confirm (xác nhận) cho người ta nha”; “giao đứa nào set up (sắp xếp) vụ này ngay và luôn đi chứ hứa rồi bỏ đó không hà”; “go now (đi ngay), mà free (miễn phí) thiệt hả?”; “nay được ở nhà full (cả) ngày”… Đó là vài trong số những câu Tây không ra Tây, ta chẳng ra ta mà giới trẻ Việt đang sử dụng trong cuộc sống hàng ngày.
Những câu từ nửa Tây nửa ta đầy rẫy trên mạng xã hội và trong cuộc sống
Nửa Tây nửa ta
Vừa bước vào khu vui chơi trẻ em trong một trung tâm thương mại tại quận 11 (TPHCM), mẹ con chị Nguyễn Thanh Mai (quê Vĩnh Long) được nhóm nhân viên niềm nở giới thiệu: “T.N. xin chào! Để các bé có một mùa hè thật bổ ích, ngoài các chương trình training kỹ năng sống, hiện T.N. còn có thêm chương trình Hello Summer với nhiều trò chơi hấp dẫn. Các bé có nhu cầu tham dự Hello Summer, mời phụ huynh đưa cháu qua bên kia check in…”. Nhân viên liên tục sử dụng tiếng Anh để giao tiếp với phụ huynh khiến chị Mai vô cùng lúng túng.
Chị Mai tâm sự: “Tui lên thành phố có việc nên tiện thể đưa tụi nhỏ vào khu vui chơi cho biết. Thiệt tình, tìm được khu vui chơi đã khó mà mấy cô cậu nhân viên trẻ hướng dẫn ưa dùng tiếng nước ngoài làm tui đổ mồ hôi hột. Tính hỏi lại mà mắc cỡ nên má con tui đi tới đi lui hoài, mãi hồi sau có người thấy vậy nên kêu tui ra cổng phía trước đóng tiền rồi chỉ chỗ này chỗ kia. Giá mà nhân viên hướng dẫn bằng tiếng Việt thì tui đâu phải lúng túng đến vậy”. Trường hợp của chị Mai không hiếm, bởi ngày nay, sự pha tạp giữa tiếng nước ngoài với tiếng Việt được sử dụng ở nhiều nơi, trong nhiều ngành nghề, đặc biệt là giới học sinh, sinh viên hoặc giới trẻ làm văn phòng.
Nếu để ý sẽ thấy, trên các trang mạng xã hội và trong đời sống thường nhật, giới trẻ sử dụng ngôn ngữ nửa Anh nửa Việt trong mọi tình huống. Từ các cuộc trò chuyện phiếm, bình luận vô thưởng vô phạt đến những cuộc trao đổi mang tính chất công việc, người trẻ đều sử dụng ngôn ngữ xen cài một cách rất tự phát. Đặc biệt, trong những năm gần đây, mỗi khi có dòng trạng thái đăng tin buồn về sự ra đi của ai đó, ngay bên dưới phần bình luận xuất hiện các dòng chữ R.I.P mà người trẻ dùng để chia buồn. Với văn hóa người Việt, không ít người cho rằng, dòng chữ gọn lỏn ấy như một sự chia buồn gượng ép, vô cảm. “Không ai ép ai phải chia buồn và nếu có tâm thì hãy chia buồn một cách thiện chí, đừng vì trào lưu mà buông từ “R.I.P”. Nó hoàn toàn không phù hợp với văn hóa người Việt”, chị Thu Hương (ngụ quận 2) bày tỏ quan điểm.
Ngoài ra, ngôn ngữ pha tạp cũng rất phổ biến trong cộng đồng người trẻ khởi nghiệp. Vẫn biết trong quá trình khởi nghiệp, các bạn trẻ phải tiếp cận kiến thức từ nhiều nguồn, nên họ “cài” ngôn ngữ nước ngoài vào trong câu chuyện như một thói quen. Thế nhưng, chính sự pha tạp ngôn ngữ đang làm tiếng Việt dần bị méo mó, biến dạng và chức năng truyền đạt thông tin thiếu tính chuẩn xác.
Tiên trách kỷ hậu trách nhân
Pha tạp ngôn ngữ một phần vì quen miệng nhưng cũng không ít người cố tình xen cài tiếng nước ngoài vào ngôn ngữ mẹ đẻ để “ra oai” về trình độ ngoại ngữ của mình. Không ít diễn đàn từng lên tiếng phản đối tình trạng pha tạp ngôn ngữ và nhận được những phản ứng gay gắt hơn từ phía trẻ. Trương Thị Hà My (21 tuổi, ngụ huyện Nhà Bè), phản ứng: “Nhiều người cho rằng người trẻ chúng tôi nói tiếng mẹ đẻ chưa rành rẽ nhưng học đòi nói nửa tiếng Tây nửa tiếng ta, nghe chẳng giống ai. Vậy sao trên đài truyền hình, trên báo, trong sách, người ta cũng sử dụng đầy đó thôi, sao không ai phản đối?”.
Quả thực, ngôn ngữ pha tạp không mới, từ hàng chục năm trước đã trở thành trào lưu mà có lẽ khởi xướng từ những bài hát trên thị trường nhạc trẻ Việt. Thời điểm khởi đầu, giới trẻ ngây ngất với ca từ nửa Tây nửa ta ở Nụ hôn bất ngờ của Mỹ Tâm, Tình bạn của Phương Uyên, Please tell me why của Bảo Thi hay mới đây, bài hát Chạm đáy nỗi đau của Mr Siro còn có tận 3 ngôn ngữ, trong đó gồm tiếng Việt, tiếng Anh và tiếng Hàn Quốc. Thậm chí, không ít nghệ sĩ chạy theo trào lưu ấy mà pha tạp ngay cả nghệ danh của mình, nào là Noo Phước Thịnh, Angela Phương Trinh, Elly Trần, Only C… Kiểu câu từ “nửa nạc nửa mỡ” ấy được giới trẻ tiếp nhận và ngày càng phát triển, lan rộng nên không chỉ trong lĩnh vực nghệ thuật mà hiện trở nên phổ biến trong đời sống hàng ngày.
Cũng không phải nói đâu xa, pha tạp ngôn ngữ còn xuất hiện đầy rẫy trên truyền thông ở nước nhà. Trên đài truyền hình, báo, người ta mặc nhiên sử dụng từ MC (Master of Ceremonies) thay cho từ người dẫn chương trình; idol thay cho thần tượng; những hot boy, hot girl, hot mom… Hay chỉ cần bước ra đường phố, đập vào mắt người nhìn là những bảng hiệu nửa chữ nước ngoài, nửa chữ Việt, những hotline thay vì đường dây nóng, nhưng vẫn yên vị bao năm nay…
Đặc tính của giới trẻ là sự tiếp thu và bắt chước bất kể điều gì, dù có thể hay, có thể không, họ cũng không mấy quan tâm đến việc đúng, sai, có nghĩa hay vô nghĩa, chỉ cần vui vui, lạ lạ là được. Trong khi đó, nước ta đang hội nhập nên cũng khó tránh khỏi việc giới trẻ sử dụng nhiều ngoại ngữ trong cuộc sống. Tuy nhiên, để ngôn ngữ trở thành phương tiện giao tiếp hiệu quả nhất, tránh gây hiểu lầm, người dùng nên xác định rõ khi nào nói tiếng Việt thì nên nói trọn vẹn, khi nào sử dụng tiếng nước ngoài thì cũng cố gắng cho lưu loát, tránh việc pha tạp các ngôn ngữ, nghe không lọt tai và làm mất bản sắc tiếng Việt.
Theo Khánh Ly - SGGP
“Chuyện bốn mùa” là sự nối tiếp của chương trình sân khấu truyền hình nổi tiếng “Trong nhà ngoài phố” trên HTV, với những thông tin đậm chất thời sự, nhân sinh, chương trình góp phần giúp khán giả có cái nhìn chuẩn mực về những vấn đề của xã hội.
Sự phát triển nhanh và mạnh của công nghệ sản xuất, chiếu phim, lưu trữ trong điện ảnh trên nền tảng công nghệ số vừa mang đến cơ hội, song cũng là thách thức cho mỗi nền điện ảnh. Trong bối cảnh đó, điện ảnh Việt Nam cần tăng cường áp dụng công nghệ hiện đại, đột phá về tư duy làm phim để bắt kịp xu hướng thời đại.
Bén duyên nghệ thuật và giáo dục cho thiếu nhi gần 15 năm nay, khi động lực đã đủ, MC Nguyễn Anh Luân (Giám đốc điều hành ALU Academy) thực hiện một trong những ước mơ lớn: Vận hành sân khấu cộng đồng cho trẻ em.
NTK Cao Minh Tiến gây “sốc” khi bất ngờ ra mắt MV “Trống cơm” mừng Tết trung thu với vai trò ca sĩ.
HOÀNG XUÂN NHU
(Nguyên phụ trách công tác chính trị trường ĐHSP Huế)
LÊ TIẾN DŨNG
(Khoa Ngữ văn - Đại học Tổng hợp Thành phố Hồ Chí Minh)
Tháng 7 âm lịch là thời điểm người dân đốt vàng mã nhiều nhất trong năm. Nhằm thay đổi hành vi lãng phí này, Giáo hội Phật giáo Việt Nam (GHPGVN) vừa có thêm khuyến cáo tiếp theo không dâng cúng, không đốt vàng mã mùa Vu lan.
Tồn tại và phát triển giữa vùng văn hiến Kinh Bắc trong nhiều thế kỷ, tranh dân gian Đông Hồ hội tụ tâm thức ngàn năm của người Việt và thể hiện độc đáo bằng ngôn ngữ mỹ thuật. Nhằm lưu giữ, phát huy giá trị của dòng tranh này, hồ sơ Nghề làm tranh dân gian Đông Hồ đang được xây dựng để đề nghị UNESCO ghi vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp.
Mùa tuyển sinh đại học, cao đẳng lại đến và các trường thuộc khối văn hóa nghệ thuật (VHNT), thể dục thể thao (TDTT) của Bộ VH-TT-DL lại miệt mài tìm kiếm người học ở các mã ngành học. Thế nhưng, việc tuyển sinh cũng như đào tạo ở các cơ sở này vẫn “khó đủ đường”. Bởi lẽ, ngay từ khâu tuyển sinh đã khó đạt đủ chỉ tiêu. Đào tạo lại chưa có cơ chế đặc thù, chồng chéo trong quản lý...
Chiến thắng khó khăn, vượt qua chính mình để cất lên tiếng hát, từ đó lan tỏa thông điệp về tình yêu thương, tôn vinh sự đa dạng và khác biệt, cùng nhau xây dựng một thế giới hòa bình và tươi đẹp. Đó là mục đích chương trình “Những sắc màu tình yêu” hướng tới.
Việc xuất hiện hàng loạt các danh hiệu như “Nữ hoàng thương hiệu Việt Nam”, “Nữ hoàng văn hóa tâm linh Việt Nam”, “Nữ hoàng thực phẩm Việt Nam”… theo TS Bùi Hoài Sơn - Viện trưởng Viện Văn hóa nghệ thuật quốc gia Việt Nam thì đây không chỉ là minh chứng cho căn bệnh “cuồng” danh hiệu, “loạn” danh hiệu dường như ngày càng tăng nặng mà hơn thế, nếu không có giải pháp “điều trị” triệt để sẽ đem tới nhiều hệ lụy xấu cho xã hội.
Ở các quốc gia phát triển, chúng ta có thể dễ dàng bắt gặp những dòng người xếp hàng dài. Họ tôn trọng quyền lợi của người khác và điều này hình thành nên một nét đẹp văn hóa trong đời sống xã hội.
Văn hóa luôn được coi là giá trị cốt lõi để phát triển sản phẩm du lịch trên khắp các vùng miền Việt Nam. Tuy nhiên, phát triển du lịch sáng tạo sẽ phát huy tối đa những giá trị văn hóa vật thể và phi vật thể, cung cấp những hoạt động đa dạng cho khách du lịch, tăng tính độc đáo, hấp dẫn của điểm đến.
Thời gian qua, không ít ngôi đình sau khi tu bổ đã bị biến dạng, thêm hoặc thay mới tùy tiện; thậm chí có những ngôi đình được trùng tu một cách khoa học, nhưng sau đó vẫn bị can thiệp làm mất đi yếu tố gốc. Nhiều ý kiến cho rằng, đây là cách làm phản khoa học, hủy hoại các di tích cổ…
Nhằm giúp độc giả hiểu được những trăn trở, tâm tư từ nhà báo và nghề báo, ngày 26-6 tại Đường sách TPHCM, NXB Tổng hợp đã tổ chức chương trình giao lưu với chủ đề “Nhà báo và nghề báo”.
Từ ngàn xưa, dân gian đã có biết bao quan niệm về thi cử và luôn được thực hành một cách sôi động trong cuộc sống cho đến tận ngày nay. Vậy, những quan niệm thi cử này là mê tín hay niềm tin về mặt tinh thần?
Một tín hiệu vui cho mỹ thuật Việt Nam khi mới đây hàng loạt các tác phẩm tranh Việt đã tạo nên những kỷ lục trên các sàn đấu giá quốc tế. Tuy nhiên, đằng sau nhưng niềm vui đó là những nỗi buồn của mỹ thuật Việt Nam ngay chính trên sân nhà.
Gắn bó với người Việt hàng nghìn năm nay, giấy dó từ một chất liệu của tri thức đã bước vào lĩnh vực tạo hình, trở thành chất liệu của văn hóa. Tuy nhiên, trong đời sống ngày nay, phải có sự cải tiến để giấy dó phục vụ tốt hơn nhu cầu của con người hiện đại.
Trong bối cảnh công nghệ thông tin phát triển mạnh mẽ, nhu cầu độc giả ngày càng cao và đa dạng, chức năng của thư viện cũng thay đổi. Không chỉ là kho tri thức liên tục cập nhật những đầu sách mới và hay, thư viện giờ đây còn phải là không gian văn hóa, sáng tạo, gần gũi, thuận tiện cho người đọc có thể tiếp cận bất cứ lúc nào.
Văn hóa dân gian đã có nhiều biến đổi, nhưng các thành tố của nó vẫn tồn tại và tái cấu trúc, tạo nên bộ mặt văn hóa của xã hội đương đại. Văn hóa ấy là tấm căn cước cho mỗi người Việt khi hội nhập thế giới, đồng thời mang lại giá trị tinh thần và cả cơ hội khởi nghiệp cho giới trẻ.