Nỗi niềm 'đem thơ vứt sọt rác' của những cây bút U80

08:00 15/02/2017

Nhiều tác giả cám cảnh người đọc đìu hiu ở các khu trưng bày tác phẩm trong Ngày thơ Việt Nam lần thứ 15 tại TP HCM.

Nhà thơ Nguyễn Kỳ bên tác phẩm của mình. Ảnh: Mai Nhật.

Ngày thơ Việt Nam 2017 diễn ra suốt ngày rằm tháng giêng (ngày 11/2) ở trụ sở Liên hiệp các hội Văn học Nghệ thuật, quận ba. Sự kiện tôn vinh thơ Việt lần thứ 15 tiếp tục có nhiều hoạt động ngâm thơ, kịch thơ, tọa đàm giao lưu các nhà thơ trẻ với sinh viên các trường... Tuy nhiên, trái với không khí sôi động ở Hà Nội, sự kiện ở TP HCM được nhận xét đìu hiu hơn.

Ngồi trong gian trưng bày của Câu lạc bộ (CLB) thơ Đồng Vọng, nhà thơ Nguyễn Kỳ cho biết từ sáng đến chiều, CLB của ông chỉ tiếp khoảng chục khách ghé thăm, đa số là người quen. Nhiều người chỉ ghé ngang, hững hờ lật vài cuốn thơ trên bàn rồi vội bước đi. Cây bút sinh năm 1939 cho rằng những ngày hội thơ đang dần trở thành dịp để thi sĩ thân quen tụ họp hơn là nơi quảng bá văn hóa đọc thơ. Theo ông, tình trạng hẩm hiu, thiếu khách của nhiều khu trưng bày tác phẩm ở sự kiện phần nào cho thấy độc giả không hào hứng tìm hiểu về thơ.

"Nhiều người đem thơ đến đây giới thiệu xong chỉ có nước bỏ vào sọt rác vì chẳng có khách chịu mang về, dù là quà tặng", nhà thơ bộc bạch.

Ông Nguyễn Kỳ cho rằng, thơ hiện nay phân theo độ tuổi: một là các tác giả trẻ, hai là những cây bút lão làng như ông. Với những thi sĩ ở độ tuổi U70, U80, mỗi vần thơ viết ra đều là những chiêm nghiệm cuộc sống, gợi nhắc về quá khứ. Trong tập thơ Chiều cuối hạ (NXB Hội Nhà văn xuất bản năm 2015) của Nguyễn Kỳ, ông nhắc nhớ về một thời đã qua: "Hoàng hôn mây phủ núi non/ Trường Sơn với đỉnh Pa-lom ngày dài/ Ban mai hoa trắng đầu rồi?/ Vần thơ ghi lại một thời nhớ thương". Tập thơ này được in 500 cuốn với giá bìa là 50.000 đồng, song đa số ấn bản hiện ông dùng để biếu. Tập Cây bàng quê mẹ (NXB Hội Nhà văn) của ông - từng được hội Thi Đàn Việt bình chọn là tác phẩm hay của năm 2016 - cũng chịu số phận tương tự.

Một nhà thơ đọc tác phẩm của đội nghiệp tại Ngày thơ Việt Nam.

Một nhà thơ đọc tác phẩm của đồng nghiệp tại ngày hội. Ảnh: Mai Nhật.

Nữ thi sĩ Kim Hạnh, tác giả cuốn Tình quê - Hai nỗi nhớ, cũng nhận xét khách đến Ngày thơ Việt Nam mỗi năm một thưa dần. Chị cho rằng nguyên nhân sâu xa xuất phát từ đời sống hàng ngày, khi nhiều người phải chạy theo mưu cầu vật chất và tạm xa rời những giá trị tinh thần họ từng nâng niu. "Giới trẻ hiện rất hiếm người tìm tòi về thơ. Chỉ có bậc lão niên như chúng tôi - những người không còn quá bận rộn chuyện làm kinh tế, ở nhà rảnh rỗi bèn mượn tờ giấy để trải lòng mình", Kim Hạnh chia sẻ. 

Cây bút sinh năm 1955 cho rằng nhiều thi sĩ già hiện viết thơ như một cách nhắc cho thế hệ mai sau về thời nhọc nhằn của mình. Thế nhưng, theo chị, độc giả bây giờ không còn nhiều người đón nhận những vần thơ như thế. Kim Hạnh cho biết ở TP HCM có rất nhiều câu lạc bộ thơ, chứng tỏ phong trào viết thơ vẫn còn. "Nhưng những tập thơ in ra chỉ như niềm vui chúng tôi tự trao cho nhau vì biết ngoài kia ít ai chịu đọc. Nhiều khi cũng tủi thân khi thấy các hội thơ cứ vãn người dần theo thời gian", chị kể.

Trừ tập thơ đầu tay xuất bản cùng nhà thơ Huy Lập, những tác phẩm sau Kim Hạnh đều tự in để lưu hành nội bộ với số lượng nhỏ, tặng cho người quen, vì NXB thường yêu cầu lượng in tối thiểu là phải vài trăm tập. Chị từng chứng kiến nhiều thi sĩ chật vật lo giấy phép, tiền nong để xuất bản thơ. Sách in ra ít được đón nhận, họ đành thu gom mang cân ký cho ve chai.

Nhà thơ Phạm Minh Tú cho biết 15 năm nay, kỳ nào của Ngày thơ Việt Nam ông cũng tham gia. Mọi năm chương trình tổ chức trong ba ngày, năm nay ban tổ chức rút lại còn một ngày nhưng vẫn vắng khách. Theo cây bút 72 tuổi, độc giả hiện tại không hẳn quay lưng với thơ, nhưng đam mê nơi họ đã giảm dần. Ông cho rằng, ngoài lý do thị hiếu, chất lượng thơ hiện tại chưa thực sự nổi trội. Dòng thơ trẻ cũng gây nản lòng với đối tượng độc giả trung và cao niên bởi nhiều tác phẩm có ngôn từ trần trụi, nội dung phi thực tế.

noi-niem-dem-tho-vut-sot-rac-cua-nhung-cay-but-u80-2

"Ngày thơ Việt Nam" không hút khách tại TP HCM. Ảnh: Mai Nhật.

Ông Trần Văn Tuấn, chủ tịch Hội nhà văn TP HCM - đơn vị tổ chức sự kiện - cho biết năm nay ông ước tính trên 300 lượt khách, 25 CLB thơ ca tham dự sự kiện, đạt chỉ tiêu đề ra. Tuy nhiên, ông cũng thừa nhận thực trạng hiện không còn nhiều độc giả mặn mà với thơ. "Chúng ta phải nhận thấy một chân lý là công nghiệp giải trí hiện tại quá lấn lướt văn học, khiến văn hóa đọc đang bị chìm xuống", nhà văn phân trần.

Nhà văn cho biết, từ hiện tượng đó, Ngày thơ Việt Nam năm nay tổ chức nhiều các hoạt động ngâm thơ, kịch thơ, giao lưu tọa đàm nhằm khơi dậy văn hóa đọc nơi công chúng. Khách đến hội thơ, cảm nhận được không khí vui vầy, từ đó có thêm niềm đam mê con chữ. "Bản chất văn hóa của người Việt là văn hóa thơ. Tình yêu thơ của độc giả không bao giờ mất mà chỉ tạm thời lắng xuống", nhà văn nhận định.

Theo Mai Nhật - vnexpress

 


 

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
  • Mấy chục năm qua, phê bình luôn được coi là khâu yếu nhất của nền văn nghệ. Nhẹ thì cũng là chưa theo kịp sự phát triển của phong trào sáng tác, không cắt nghĩa được sự phức tạp của các hiện tượng văn nghệ…

  • Có thể đội tuyển Nhật Bản không vô địch World Cup 2018 nhưng các cổ động viên của họ đã vô địch trên khán đài khi để lại ấn tượng đẹp về ứng xử cũng như hành động dọn sạch rác khu vực ghế ngồi.

  • Là một nghề gắn với viết lách, chữ nghĩa nên không có gì lạ khi nhiều nhà báo viết sách. Nhưng bản chất nghề báo là công việc liên quan đến thông tin nên sách của nhà báo ngoài sự đa dạng còn có một đặc thù riêng là luôn gắn với dòng chảy của thời sự, nhất là dòng thời sự liên quan đến chuyên môn của từng người.

  • Tạo tác và sử dụng mặt nạ là nét văn hóa vẫn sống động ở vùng Eo biển Torres của Australia. Những kiến thức lịch sử chứa đựng bên trong khiến chúng được mang đi trưng bày khắp thế giới. Nhưng điều đáng nói còn là câu chuyện ứng xử với truyền thống nơi đây.

  • Tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao hơn nữa nhận thức, ý thức trách nhiệm của các cấp, các ngành, các tầng lớp nhân dân trong việc chung tay xây dựng lễ hội; tăng cường công tác phối hợp với các tỉnh tham gia tổ chức Giỗ Tổ Hùng Vương-Lễ hội Đền Hùng hằng năm. 

  • Trước giá trị di sản và thách thức do biến tướng, thương mại hóa trong thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu tam phủ, tứ phủ, series phim Mẹ Việt - Tín ngưỡng thờ Mẫu của người Việt đã chính thức ra mắt cuối tuần qua. Theo bà Đàm Lan, Chủ nhiệm dự án phim, mỗi thước phim là hành trình lắng đọng tâm thức, tìm về văn hóa truyền thống, tín ngưỡng nội sinh của dân tộc Việt.

  • Với những thay đổi về ưu đãi tuyển sinh, mùa tuyển sinh 2017-2018 số lượng học sinh, sinh viên thi vào ngành Âm nhạc dân tộc (ANDT) cũng tăng hơn những năm trước. Đây là tín hiệu mừng của sự thay đổi hợp lý ở khâu tuyển sinh cho các ngành “hiếm muộn”.

  • Nói đến nạn sách lậu, ai cũng biết vì đây là câu chuyện “xưa như Trái Đất.” Xong dường như câu chuyện xưa cũ này càng ngày càng dài, nội dung, tình tiết càng phức tạp và làm “phiền lòng” không chỉ cộng đồng yêu sách mà cả các cơ quan chức năng.

  • Tại hội thảo khoa học chuyên đề “Những tinh hoa sân khấu cải lương thể hiện qua các vai diễn về đề tài lịch sử” vừa tổ chức tại Trường Đại học Sân khấu Điện ảnh TPHCM, những nghệ sĩ, nhà giáo, nhà lý luận phê bình sân khấu kỳ cựu, đều có chung nhận định: “Cải lương không thể chết!”.

  • “Ký ức Hội An” - chương trình biểu diễn thực cảnh hoành tráng trên một sân khấu mới được xây dựng rất quy mô tại cồn bắp Cẩm Nam (cồn Ga Mi), sông Hoài, TP Hội An đang vấp phải phản ứng của người dân, nhà nghiên cứu và những người yêu mến phố cổ này. Một lần nữa, câu chuyện về xung đột giữa bảo tồn và phát triển lại được đặt ra, mà nguyên nhân chính là không tôn trọng văn hóa bản địa.

  • Khi nhắc tới sân khấu kịch, người ta thường nghĩ tới ánh hào quang, trang phục lộng lẫy và hóa trang cầu kỳ. Thực tế, nghệ thuật kịch có thể được ứng dụng hiệu quả trong nhiều lĩnh vực, đặc biệt là giáo dục, qua đó kích thích các khả năng tiềm ẩn của học sinh.

  • “Thời gian gần đây, việc xây dựng, trưng bày tượng, biểu tượng có nội dung và hình thức không phù hợp với văn hóa Việt Nam tại một số cơ quan, đơn vị, khu du lịch và địa điểm công cộng, tác động không tốt đến môi trường văn hóa, thị hiếu thẩm mỹ của cộng đồng và xã hội.”

  • Xả rác bừa bãi nơi công cộng; đua xe, lạng lách; văng tục, chửi thề; chen lấn, xô đẩy khi tham gia các dịch vụ công cộng; phá hoại, bôi bẩn các công trình công cộng;…là những hình ảnh xấu xí của không ít người trẻ hiện nay, và trở thành nỗi trăn trở của nhiều lãnh đạo TP HCM trong quá trình xây dựng nếp sống văn minh đô thị.

  • Các công trình nghệ thuật công cộng là thành phần không thể thiếu trong quy hoạch và kiến trúc của một đô thị hiện đại. Thế nhưng “ranh giới” trong quan điểm, nhận thức tạo hình mỹ thuật cùng với tâm lý sính ngoại đã ít nhiều làm không gian công cộng biến dạng.

  • Ai đó nói, thời buổi giờ chỉ có ngành du lịch tâm linh, hay kinh doanh tâm linh là ăn nên làm ra, bỏ ra một đồng tức khắc có bốn đồng chảy ngược vào túi. Mà là tiền tươi, thóc thật, là tiền sạch nói như ngôn ngữ thời thượng - đồng “tiền hữu cơ”.

  • Ngày nay bất kì sự sáng tạo nghệ thuật ở phân mảnh nào cũng bắt đầu bằng tiền và kết thúc bằng tiền theo quy luật thị trường.

  • Năm hết. Tết đến. Người ta đôi khi chạnh lòng nghĩ “nên làm gì?”.

  • Do đời người có hạn, không ai có thể “trường sinh bất tử” nên có thể nói “quỹ thời gian” mỗi con người có giá trị cao nhất. Thời gian quy định sự sống của con người, buộc mỗi người phải biết sống. Người biết sống chính là người biết “sống nhanh, sống chậm”.

  • Có những thứ sẽ dần trôi tuột theo năm tháng, guồng quay của cuộc sống hiện đại có thể đã làm biến đổi phần nào giá trị của Tết. Nhưng nếu biết lắng lại, nghĩ khác đi thì Tết dường như vẫn luôn vẹn nguyên trong tâm thức mỗi người.

  • Nếp nhà lãng đãng khói hương như chiếc cầu nối với quá khứ. Hồn người tĩnh tại, thong dong hòa quyện miền tâm linh thăm thẳm. Nhưng không phải dịp Tết đến ta mới thấy nhẹ nhàng. Bất cứ khi nào đứng trước ban thờ tiên tổ, bao bộn bề, lo toan đều tự nhiên rũ bỏ, để gia tâm bảo vệ những gì tốt đẹp của tinh thần.