Theo thống kê của Cục Xuất bản-in-phát hành, năm 2014 ngành xuất bản đã tăng 50 triệu bản sách so với 10 năm trước.
Ngành xuất bản cần nâng cao năng lực hoạt động xuất bản, in ấn để cung cấp các ấn phẩm chất lượng cho độc giả. (Ảnh: Phương Vy/TTXVN)
Đây là kết quả đáng tự hào của ngành xuất bản bởi những năm gần đây ngành đã xuất bản được nhiều sách hay, sách tốt đáp ứng được nhu cầu đọc sách ngày càng cao của xã hội.
Mặc dù vậy, để trên thị trường sách không xuất hiện những cuốn sách kém chất lượng cần chuyên nghiệp hóa hơn nữa trong hoạt động xuất bản-in và phát hành sách.
Nâng cao năng lực của các nhà xuất bản
Việc liên kết xuất bản (tức là nhà xuất bản liên kết với các công ty sách, trong đó công ty sách cung cấp bản thảo sách còn nhà xuất bản duyệt và cấp giấy phát hành sách cho công ty sách) được xem là một bước tiến đáng kể của ngành xuất bản nhằm huy động được mọi nguồn lực của toàn xã hội.
Qua đó, ngoài nguồn thu từ sách làm theo kế hoạch của chính nhà xuất bản (sách A), nhà xuất bản còn có thêm một nguồn thu đáng kể từ việc phát hành sách liên kết (sách B). Tuy nhiên, hoạt động liên kết này thời gian qua bộc lộ nhiều sai sót.
Đến nay, hàng năm hoạt động xuất bản theo phương thức liên kết xuất bản đã đóng góp từ 70-80% tổng sản lượng sách phục vụ cho nhân dân cả nước. Tuy nhiên, vẫn có nhiều đối tác liên kết đã lợi dụng sự yếu kém của các nhà xuất bản để xuất bản ra thị trường những loại sách kém chất lượng.
“Thông qua liên kết xuất bản được Luật xuất bản cho phép, lợi dụng những yếu kém của đội ngũ nhân viên xuất bản, lợi dụng kẽ hở của quy trình xuất bản, các đơn vị liên kết xuất bản đã không ngần ngại tung ra thị trường những sản phẩm kém chất lượng, đầu độc và chiều theo thị hướng nhất thời của người đọc nhằm thu được lợi nhuận càng nhiều càng tốt, bất chấp đạo đức kinh doanh và lòng tự trọng của người làm nghề kinh doanh sản phẩm tri thức.” Bà Quách Thu Nguyệt, Viện nghiên cứu phát triển giáo dục IRED, tham gia giảng dạy tại Khoa Xuất bản trường Đại học Văn hóa Thành phố Hồ Chí Minh nhận định.
Trên thực tế, không thể đỗ lỗi hết cho đối tác liên kết “nắm quyền,” gây sức ép cho nhà xuất bản để được cấp phép xuất bản. Nguyên nhân vẫn là từ các nhà xuất bản. Nhiều nhà xuất bản do khó khăn, sẵn sàng giảm các khâu biên tập bản thảo, rút ngắn thời gian cấp phép, không cần hậu kiểm để cận cạnh tranh với các nhà xuất bản khác nhằm thu hút đối tác liên kết.
Theo ông Lê Thái Hỷ, Giám đốc Sở Thông tin truyền thông thành phố Hồ Chí Minh, mặc dù đến nay chúng ta chỉ có 63 nhà xuất bản nhưng ngành xuất bản cần quy hoạch lại các nhà xuất bản hoạt động kém hiệu quả.
Bên cạnh đó, hầu hết các nhà xuất bản không được cấp vốn từ cơ quan chủ quản, họ phải tự xoay sở để tồn tại.
Chính vì vậy, cơ quan chủ quản của các nhà xuất bản cũng cần có những chính sách hỗ trợ các nhà xuất bản như cấp kinh phí hoạt động, đặt hàng để tạo điều kiện cho nhà xuất bản hoạt động tốt hơn.
Có như vậy, các nhà xuất bản mới tránh được tình trạng cứ phải “lay hoay” giải quyết bài toán giữa nhiệm vụ được giao với hiệu quả sản xuất kinh doanh.
Chuẩn hóa đội ngũ biên tập viên
Theo Cục xuất bản-in-phát hành, tính đến năm 2014 số lượng biên tập viên ở các nhà xuất bản khoảng 1.193 người, chiếm 21,6% tổng số lao động toàn ngành.
Trong khi đó, số lượng biên tập viên tốt nghiệp ngành xuất bản chỉ chiếm 5,5%. Qua đó, có thể thấy nguồn nhân lực ở các nhà xuất bản còn thiếu hụt và yếu kém.
Ông Lê Nguyên Đại, Giám đốc Công ty Thời đại chia sẻ dựa theo con số thống kê của Cục xuất bản-in-phát hành nếu tính bình quân thì mỗi nhà xuất bản có 20 biên tập viên và để làm ra tổng số tựa sách khoảng 25.000 cuốn thì mỗi biên tập viên phải xử lý khoảng 20 tựa.
Nhưng thực tế không phải như vậy, qua tìm hiểu cụ thể thì số lượng biên tập viên của các nhà xuất bản nhiều hay ít khác nhau, trong khi đó số tựa sách của các nhà xuất bản có thể xuất bản lại không tỷ lệ thuận theo số người biên tập.
Vì thế, có nhà xuất bản chỉ có 5, 7 biên tập viên nhưng lại thực hiện kế hoạch đề tài với 5, 7 trăm tựa còn hơn những nhà xuất bản có số lượng biên tập viên nhiều gấp mấy lần.
Với khối lượng công việc như vậy, biên tập viên không thể làm tốt công việc của mình, bởi vậy, các nhà xuất bản rất cần bổ sung thêm đội ngũ biên tập viên.
Không chỉ tăng số lượng đội ngũ biên tập viên, việc nâng cao chất lượng đội ngũ biên tập viên cũng không kém phần quan trọng. Phần lớn, đội ngũ biên tập viên ở các nhà xuất bản còn trẻ nhưng lại thiếu rèn luyện và thử thách. Thậm chí, không ít trong số họ còn xem nhẹ chức năng giáo dục của sách đã dẫn đến không ít sai sót trong những tác phẩm.
Theo bà Quách Thu Nguyệt, để khắc phục những yếu kém của nguồn lực biên tập viên chúng ta cần có chiến lược tuyển dụng, đào tạo, đào tạo lại đội ngũ biên tập viên cơ hữu cho từng nhà xuất bản.
Hiện nay đào tạo cho chức danh biên tập viên chỉ tập trung ở một số cơ sở giáo dục như Học viện báo chí tuyên truyền, Đại học Văn hóa ở Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh và chỉ tiêu tuyển sinh ở các cơ sở này rất thấp. Chính vì vậy, ngành giáo dục cần tăng thêm chỉ tiêu tuyển sinh cho chức danh này; đồng thời cần đa dạng hóa các hình thức đào tạo (đào tạo chính quy, vừa học vừa làm)...
Ngoài ra, các nhà xuất bản cần khuyến khích biên tập viên tự nâng cao vốn văn hóa, hiểu biết sâu về lĩnh vực sách mình phụ trách biên tập, tránh tình trạng có biên tập viên đa năng, lĩnh vực nào cũng biên tập dù không hiểu rõ.
Mặt khác, nghề biên tập viên là nghề cần “độ chín” và sự trải nghiệm nghề nghiệp cũng như vốn sống.
Theo
Cùng với các loại nhu yếu phẩm, thời gian qua, nhiều tổ chức và đơn vị xuất bản đã chung tay đưa sách vào các khu cách ly và phong tỏa do dịch bệnh trên địa bàn TPHCM. Trong những ngày phải thực hiện giãn cách xã hội, hoạt động đưa sách đến tay bạn đọc thật có ý nghĩa.
Nhờ sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ, các phần mềm dịch thuật miễn phí và có phí ra đời ngày càng nhiều, hỗ trợ tích cực cho quá trình chuyển ngữ. Tuy nhiên, vai trò của dịch giả vẫn không thể thay thế, đặc biệt trong lĩnh vực xuất bản.
Thời gian qua trên các trang mạng xã hội dấy lên những cuộc chiến livestream, có kênh thu hút hàng trăm ngàn người xem, cả trong và ngoài nước.
Nghị quyết số 68/NQ-CP của Chính phủ về một số chính sách hỗ trợ người lao động và người sử dụng lao động gặp khó khăn do đại dịch Covid-19 đã đề cập mức hỗ trợ dành cho diễn viên, nghệ sĩ hưởng lương hạng bốn trong các đơn vị nghệ thuật công lập. Đây được xem là bước đi thiết thực, ý nghĩa, góp phần kịp thời chia sẻ khó khăn cho đội ngũ nhân lực trẻ ở các loại hình nghệ thuật biểu diễn.
Những hình ảnh trống vắng, im ắng của một thành phố vốn sôi động, náo nhiệt trước đây được nhiều nhiếp ảnh gia, những người chụp ảnh chuyên và không chuyên ghi lại. Rất nhiều bức ảnh đẹp về con người thành phố nghĩa tình, sẵn sàng nhường cơm sẻ áo khi dịch bệnh bùng phát gợi cho người xem nhiều xúc cảm…
Bằng những cách khác nhau, các nhà văn của thành phố đã và đang chung tay tham gia phòng chống dịch Covid-19. Từ trực tiếp tham gia công tác thiện nguyện cho đến tìm kiếm chất liệu để có những tác phẩm gắn liền với đời sống người dân trong những ngày này.
Trong thời điểm giãn cách xã hội do dịch bệnh, các buổi trò chuyện, giao lưu, giới thiệu sách trực tiếp đều tạm hoãn, tuy nhiên, nhiều hoạt động vẫn được tổ chức theo các hình thức khác nhau nhằm kết nối với độc giả qua những trang sách, góp thêm niềm vui đọc.
Khi khán giả chưa thể đến rạp, sân khấu chưa thể sáng đèn, việc xây dựng và triển khai mô hình “nhà hát truyền hình” được xem là hướng đi phù hợp để không làm đứt đoạn dòng chảy biểu diễn nghệ thuật trong đại dịch. Ðồng thời, giữ lửa đam mê nơi nghệ sĩ và mang đến nhiều cơ hội giúp công chúng được thưởng thức những tác phẩm nghệ thuật chất lượng cao.
Sau 2 năm lao đao vì dịch Covid-19, nhiều đơn vị sân khấu truyền thống đang đối mặt với nguy cơ phải đóng cửa, ngừng hoạt động, hoặc tình trạng nguồn nhân lực bị suy giảm trầm trọng. Trong khi đó, số lượng nghệ sĩ hoạt động trong lĩnh vực sân khấu truyền thống đang dần mai một, việc đào tạo nghệ sĩ trẻ gặp không ít khó khăn. Đây là vấn đề cấp bách, rất cần được ngành văn hóa và các cơ quan chức năng quan tâm kịp thời.
0 giờ ngày 9-7, khi TP.HCM bắt đầu thực hiện giãn cách xã hội theo Chỉ thị 16, cũng là lúc nỗi lo lắng phủ trùm lên hàng vạn mảnh đời sống khó khăn, vô gia cư, chạy cơm từng bữa.
“Hỡi cô thắt dải lưng xanh/ Có về Nam Định với anh thì về/ Nam Định có bến đò Chè/ Có tàu Ngô Khách, có nghề ươm tơ”.
Phá bỏ và xây mới tiêu hao rất nhiều năng lượng, lãng phí nguyên nhiên liệu và gây ô nhiễm môi trường. Việc chuyển đổi công năng công trình cũ nên được ưu tiên. Vấn đề là công trình ấy sẽ được biến đổi công năng như thế nào trong tương lai để mang lại giá trị cho xã hội.
TP.HCM đã qua gần 5 tuần thực hiện giãn cách xã hội và Chỉ thị 10, chị tôi và những người thân của chị, hay chú Bảy, chú Út chạy xe ôm trước cơ quan tôi cũng như nhiều người khác, đã thấm mệt mỏi với sự sợ hãi, lo âu...
Gia đình có vai trò quan trọng trong việc chọn lọc, lưu truyền và phát huy các giá trị văn hóa dân tộc. Phát triển gia đình là nhiệm vụ có tính chiến lược của sự nghiệp đổi mới ở Việt Nam. Trước tác động của quá trình phát triển kinh tế - xã hội, gia đình Việt đã trải qua những biến chuyển lớn, kéo theo sự thay đổi các giá trị gia đình truyền thống. Vì vậy, xác định hệ giá trị chuẩn mực mới cho gia đình Việt Nam là công việc cần thiết hiện nay.
Vào cuối tháng 4-2021, các diễn viên trong Đoàn múa rối Rồng Phương Nam (Nhà hát nghệ thuật Phương Nam) tất bật tập vở mới Anh hùng dân tộc Nguyễn Trung Trực để kịp công diễn dịp hè. Khi mọi thứ được chuẩn bị sẵn sàng thì đợt dịch Covid-19 ập đến, những diễn viên múa rối nước của đoàn tứ tán khắp nơi. Kẻ về quê, người ở nhà trông con…, mong chờ ngày được hội ngộ khán giả.
Trong Offline: Giải phóng tâm trí khỏi căng thẳng trên điện thoại thông minh và mạng xã hội (Tân Việt Books và NXB Dân Trí), hai tác giả Imran Rashid và Soren Kenner sẽ cung cấp cho độc giả những thông tin gây sốc về cách các gã khổng lồ công nghệ như Facebook, Apple, Google và Instagram… sử dụng cách “hack tâm trí” để khiến bạn và con bạn bị cuốn hút vào các sản phẩm của họ.
Với người Phật tử, dù không có một quy định nào, nhưng có lẽ Đại lễ Phật đản là một sự kiện vui tươi và thành kính nhất, có sức cộng hưởng trên toàn thế giới.
Đại dịch Covid-19 đã khiến cả xã hội đảo lộn, nhiều ngành nghề gặp khó khăn. Sân khấu – ngành nghệ thuật biểu diễn trực tiếp cũng rơi vào tình trạng vô cùng vất vả.
Mạng xã hội đang thể hiện vai trò rất hiệu quả trong việc quảng bá văn hoá Việt Nam tới bạn bè quốc tế, song thực tế cũng không ít người "mượn danh" việc quảng bá này để đăng tải các video, clip "bẩn", độc hại, nhằm câu view, câu like.
Câu hỏi thật lớn, nhưng cũng thật thiết thực, khi mỗi ngày Phật giáo đã và đang đóng góp nhiều điều cho cuộc sống. Ở đâu đó, các vị xuất gia và cư sĩ tại gia đã dấn thân hoặc nỗ lực tu tập, lắng nghe tiếng khổ, tiếng vui của tha nhân để cùng kiến tạo bình an…