Có người trực tiếp cầm súng chiến đấu ở chiến trường, có người bước chân vào quân ngũ khi đất nước đã hòa bình. Dù ở thời bình hay thời chiến, bằng tài năng và trải nghiệm của mình, họ đã và đang được xem là những nhà văn của lính, khi mang đến những tác phẩm gợi nhớ về quá khứ hào hùng.
Bút ký Rừng khộp mùa thay lá của nhà văn - Thiếu tá Nguyễn Vũ Điền
1. Nhà văn - Thiếu tá Nguyễn Vũ Điền là một trường hợp đặc biệt khi văn chương không phải là lựa chọn ban đầu. Hơn 60 tuổi, ông công bố tác phẩm bút ký Rừng khộp mùa thay lá, một bất ngờ không chỉ cho độc giả mà còn với chính người viết. Bởi theo chia sẻ của Thiếu tá Nguyễn Vũ Điền, cả đời ông chưa bao giờ nghĩ mình sẽ viết gì đó. Cho đến gần đây, sau khi nhận được sự động viên của nhà văn Đoàn Tuấn và nhà thơ Lê Minh Quốc, ông Điền bắt đầu viết những câu chuyện, những ám ảnh thôi thúc bên trong từ những ngày còn trên chiến trường Campuchia rồi chia sẻ lên facebook. Những bài viết ấy được biên tập cẩn thận và xuất bản thành tác phẩm Rừng khộp mùa thay lá.
Năm 1978, cậu sinh viên Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội Nguyễn Vũ Điền nhập ngũ, là chiến sĩ D6, E174, Sư đoàn 5, Mặt trận 479. Mặc dù thời gian chiến đấu không dài, nhưng giống như những người đã từng vào sinh ra tử tại chiến trường Campuchia, với Thiếu tá Nguyễn Vũ Điền, đó là những ngày thực sự không dễ quên. Ông tâm sự: “Tôi tham gia chiến đấu tại chiến trường K chưa được 2 năm. Thời gian đó chỉ bằng 1/30 quãng đời mà mình đã sống, rất ngắn ngủi nhưng có lẽ đó là quãng thời gian mà tôi thấy đáng sống nhất, để rồi hôm nay, đang sống trong hòa bình như vậy mà cứ ảm ảnh về nó”.
Thiếu tá Nguyễn Vũ Điền hiện đang sống ở Sơn La. Ông từng có 7 năm làm việc ở UBND tỉnh, phụ trách khối nội chính và sau đó là Phó Chánh Văn phòng UBND tỉnh Sơn La. Ông bảo, cuộc sống của lính đã ngấm vào máu thịt, tác động đến cách sống, cách làm việc của ông sau này. “Tôi và đồng đội không chấp nhận những cái tiêu cực trong cuộc sống, giống như một khổ thơ của nhà thơ Phạm Sỹ Sáu: Tụi mình sinh ra vào thời trận mạc/Nên núi rừng bè bạn có sao đâu/Nên sương gió tụi mình dãi dầu/Mặc áo lính phải sống cho ra là... lính. Chúng tôi sống đúng như thế cho đến ngày hôm nay”, ông chia sẻ.
2. Nhà văn - Thượng tá Nguyễn Đình Tú thuộc thế hệ 7X, là một tên tuổi nổi bật của văn học đương đại. Thông thường, nói đến nhà văn quân đội, người ta thường nghĩ đến những tác phẩm về đề tài chiến tranh, cách mạng, nhưng Nguyễn Đình Tú là trường hợp đặc biệt khi luôn có những tác phẩm đa dạng về đề tài, thậm chí không kém phần gai góc; và ông còn là tác giả của nhiều tác phẩm dành cho thiếu nhi.
Theo chia sẻ của anh, với thế hệ những nhà văn quân đội thời bình, ngoài đề tài chiến tranh, cách mạng và người lính ra, còn nhiều vấn đề của cuộc sống đương đại gọi mời nên tác phẩm có phần đa dạng hơn cũng là điều dễ hiểu. “Thời bình chính là cơ hội để các nhà văn không chỉ viết về ngành mình, mà còn có điều kiện tiếp cận nhiều đề tài khác, nhiều cách viết khác, bởi đó là đòi hỏi của nền văn học nói chung”, anh nói.
3. Rời quân ngũ, Thượng sĩ Nguyễn Thành Nhân không đi theo nghiệp nhà binh mà trở thành nhà văn, dịch giả. Anh tự nhận đam mê viết văn có sẵn trong máu, vậy nên ngay từ những ngày còn là lính thuộc D3, E4, Sư đoàn 5, Mặt trận 479, Nguyễn Thành Nhân đã làm thơ hay ghi chép lại đời sống quân ngũ theo dạng nhật ký. Anh xem đó là kỷ vật lớn nhất sau khi rời chiến trường, trở về với gia đình.
Sau 14 năm làm việc tự do, đến nay, anh đã có hơn 30 cuốn sách được xuất bản. Khi được hỏi về dự định sáng tác về đề tài chiến trường K, nhà văn Nguyễn Thành Nhân cho biết: “Tôi cảm thấy những gì mình muốn nói đã dồn trong Mùa xa nhà, tác phẩm đầu tay nhưng cũng là tác phẩm tâm huyết nhất. Có lẽ tôi vẫn viết, nhưng sẽ viết về những người lính thời hậu chiến, trong đó có những hồi ức liên quan đến thời gian ở chiến trường Campuchia, nhưng tôi muốn hướng đến hiện tại nhiều hơn”.
Theo Hồ Sơn - SGGP
Ngày 26-12, chương trình giới thiệu các ấn phẩm đạt Giải thưởng Văn học Nghệ thuật (VHNT) TPHCM 5 năm lần II (2012 - 2017) đã diễn ra tại TPHCM, nhiều tác phẩm có giá trị đã được xướng tên, có điều, với việc được dán nhãn “sách không bán”, chưa biết tác phẩm sẽ đến với độc giả như thế nào?
Nhà xuất bản Văn học và bạn bè, người thân, những người yêu mến tác giả Nguyễn Trọng Tạo - người nghệ sĩ tài hoa này vừa hoàn thành và ra mắt Nguyễn Trọng Tạo - tuyển tập. Bộ sách được giới thiệu tới công chúng trước ngày giỗ đầu của ông được xem như một ném tâm hương thành kính dành để tri ân tới người nghệ sĩ tác giả “Khúc hát sông quê”.
Mới đây, Ban chấp hành Hội Nhà văn TPHCM vừa công bố Giải thưởng Hội Nhà văn TPHCM năm 2019. Theo đó, có 4 tác phẩm được nhận giải thưởng và tặng thưởng trong năm nay.
Chiều ngày 17/12, tọa đàm ra mắt tiểu thuyết Cô độc của nhà văn Uông Triều diễn ra tại tạp chí Văn nghệ Quân đội, số 4 Lý Nam Đế - Hoàn Kiếm, Hà Nội. Tọa đàm với chủ đề Cuộc hành hương của chữ, đã thu hút đông đảo các nhà văn, nhà thơ, nhà nghiên cứu, phê bình văn học đến dự và phát biểu ý kiến.
Tập thơ “Phút rành rang sống chậm” (NXB Hội Nhà văn, 2019) của nhà thơ, TS Nguyễn Trọng Hoàn (Phó vụ trưởng Vụ Giáo dục Trung học, Bộ Giáo dục và Đào đạo) có 184 bài thì hai phần ba số ấy nói đến hành vi đi và hình ảnh con đường. Ngay tại lời đề từ và bài Đề dẫn đặt đầu sách, tác giả đã viết: Ý nghĩ ăn phải bùa thiên di/ Anh đi mãi đến giờ không kịp nghĩ.
Sáng 12/12/2019, tại 58 Quán Sứ, Hà Nội, Ban Văn hoc - Nghệ thuật (V0V6) Đài Tiếng nói Việt Nam đã tổ chức buổi toạ đàm giới thiệu tiểu thuyết lịch sửĐường về Thăng Long của nhà văn Nguyễn Thế Quang.
Hãy cùng trở lại quá khứ, nghe câu chuyện có thật mà như cổ tích, để cảm nhận về một tình bạn đầy xúc động. Tình bạn giữa đôi voi Xung và Cung. Tình bạn giữa hai dân tộc Việt Nam - Liên Xô ngày ấy, Việt Nam - Liên bang Nga bây giờ.
Trong hội thảo do Hội Nhà văn Việt Nam vừa tổ chức, kỷ niệm 100 năm ngày sinh nhà văn Bùi Hiển, cùng với những đánh giá và đề xuất nhận định thêm, rõ hơn về người cầm bút cần mẫn, bám sát đời sống người dân lao động, còn có những chia sẻ thân thiết về một bạn văn đáng kính của nhiều nhà văn.
Khoa Viết văn - Báo chí (tiền thân là Trường Viết văn Nguyễn Du) Trường Đại học Văn hóa Hà Nội vừa tổ chức kỷ niệm 40 năm thành lập.
Nhằm đúng ngày sinh nhật của nhà thơ Thanh Tùng, đông đảo văn nghệ sĩ đã tề tựu tại Hội Nhà văn Việt Nam để cùng trò chuyện về tài thơ cũng như cuộc đời ông, trong khuôn khổ hội thảo “Thanh Tùng – còn đây một thời hoa đỏ”.
Sáng 13-11, Hội nghị viết văn trẻ Hà Nội lần thứ III được tổ chức tại Ninh Bình. Nhiều nỗi trăn trở của người viết trẻ được nêu ra, song vẫn thiếu những giải pháp thiết thực được kiến nghị, đưa ra bàn thảo. Hơn lúc nào hết, người viết trẻ rất cần sự chung tay để phát triển tài năng, sáng tạo, vì sự phát triển văn hóa Thủ đô.
Kỉ niệm 84 năm ngày sinh nhà thơ Thanh Tùng (7/11/1935 - 12/9/2017), sáng ngày 7/11/2019, tại 9 Nguyễn Đình Chiểu, Hà Nội, Hội Nhà văn Việt Nam phối hợp với Hội Liên hiệp VHNT Hải Phòng tổ chức Hội thảo “Thơ Thanh Tùng - còn đây một thời hoa đỏ”.
Nhìn lại gần 100 năm qua, kể từ khi Thơ mới có những manh nha trên báo chí đến thời điểm hiện tại, có thể liệt hàng nghìn bài viết, công trình tập trung vào mọi khía cạnh của Thơ mới.
Tôi đọc nhiều bài thơ trong tập thơ “Biên bản thặng dư” (NXB Hội Nhà Văn 9/2019) đầy ấn tượng của nhà thơ Phùng Hiệu. Chủ lưu trong mạch trữ tình của anh là ánh nhìn tinh khôi về tình yêu, tình đời.
Đại sứ đặc mệnh toàn quyền nước CH Pháp tại Việt Nam Nicolas Warnery, vừa trao tặng Huân chương Hiệp sĩ Văn học và Nghệ thuật cho nhà văn Ngô Tự Lập. Sự kiện nằm trong khuôn khổ Diễn đàn quốc tế “ Franconomics” được tổ chức tại L’Espace.
Ba mươi năm làm vợ làm mẹ, ba mươi năm làm báo viết văn đã đem lại cho nhà văn Y Ban nhiều trải nghiệm.
“Văn Nguyễn Minh Châu cho thấy nhiều hành trình, nhưng hành trình khiến tôi nhớ nhất là từ “Dấu chân người lính” (1972) đến “Lửa từ những ngôi nhà” (1977), vắt ngang thời điểm 1975, từ chiến tranh về hòa bình, từ chiến trường về hậu phương, nhưng là một hậu phương vẫn tiếp tục là chiến trường trong đời thường không khói súng. Có thể nói chất đời tràn trề, thấm đẫm trong văn Nguyễn Minh Châu” - GS. Phong Lê chia sẻ tại hội thảo “Nguyễn Minh Châu và tiến trình đổi mới văn học” nhân kỷ niệm 30 năm ngày mất của nhà văn.
“Châu - Chút tạ tình tri âm” của tác giả Thanh Thủy là cuốn bút ký viết về cuộc đời và sự nghiệp của người nghệ sĩ tài danh - NSƯT Mỹ Châu.
Bước ra từ chiến trường với 10 năm làm lính đặc công đã góp phần tạo nên tên tuổi của nhà văn viết về chiến tranh Việt Nam - Chu Lai. Hàng chục tác phẩm ra đời đã được đông đảo độc giả đón nhận nhưng chưa khi nào ông ngừng suy ngẫm và trăn trở. “Khi nào tôi còn neo vào hơi thở cần lao, còn hết lòng yêu thương con người, tôi còn tạo cho nhịp điệu trái tim mình”.
Không hoa lệ như trong những dòng văn của Thạch Lam, cũng không lãng mạn tình tứ như câu hát “sương giăng Hồ Tây trắng”... Hà Nội nói riêng và miền Bắc nói chung vào thập kỷ 70 của thế kỷ trước, hiện ra trong ký ức của tác giả Trung Sỹ rất khác.